Akrabalık bağı, evlilik hukuku, evlat edinme ve partnerlik
Akrabalık bağı, evlilik hukuku, evlat edinme ve partnerlik
Hanehalkı: Aynı adreste yaşayan insanlar grubu. (Öğrenci evleri ve yalnız yaşayanlar da dâhil)
Ataerkillik
Evlilik Türleri: Tekeşlilik, görücü usulü, çokeşlilik, gey/lezbiyen evliliği
Aile Türleri: Çekirdek aile ve geniş aile, ataerkil aile ve anaerkil aile, simetrik aile, üvey aile (yeniden yapılandırılmış aile), tek ebeveynli aile, gey/lezbiyen ailesi
Yaşlı nüfus
Yaşlı nüfus
Aile hacminin küçülmesi
Akraba ilişkilerinin zayıflaması
Boşanmaların artması
Birden fazla evlilik yapanların artması
Evlilik dışı birlikte yaşam ve evlilik dışı doğum
Tek ebeveyni ailelerin artması
Yalnızlaşma
Boşanmayı kolaylaştıran hukuksal düzenlemeler
Boşanmayı kolaylaştıran hukuksal düzenlemeler
Kentleşme
Çekirdek aile
Kadının çalışması
Erkek şiddeti
Kadınların bilinçlenmesi
Sosyal devletin gelişmesi
Ailenin işlevinin azalması
Toplumsal yaptırımların azalması
Dinî baskının azalması
Geniş akrabalık bağlarının zayıflaması
Gebeliği önleyici tıp
Geçim sıkıntısı
Ailede birey sayısı düştükçe özen artıyor
Ailede birey sayısı düştükçe özen artıyor
Çocuk sayısı düştükçe özen artıyor
Geç yaşta evlilikler, olgun ebeveynler
Gelir düzeyi artarsa özen artıyor
Okul öncesi eğitimin yaygınlaşması
Çocuk haklarının gelişimi
Bilimsel gelişmeler: Tıp, psikoloji, pedagoji
Beslenmenin gelişmesi
Kitlesel iletişimin rolü
Zorunlu eğitim
Özel eğitim
Eğlence kültürünün gelişmesi
Tüketim toplumu
Baba % 21
Baba % 21
Büyük anneler, büyük babalar % 17
Anne işte bakıyor % 4
Kreşte % 23
Evde bakıcı % 17
Yalnız kalıyor veya düzensiz bakım % 14
Diğer akrabalar % 4
Çocuğa yönelik taciz (cinsel, fiziksel, duygusal taciz ve ihmal etme)
Çocuğa yönelik taciz (cinsel, fiziksel, duygusal taciz ve ihmal etme)
Ev içi şiddet: Çocuğa, kadına ve kardeşe
Evlilikte tecavüz
Erkeğin iktidar baskısı
Mülkiyet eşitsizliği
Olumlu Gelişmeler
Olumlu Gelişmeler
Ölüm oranları azalıyor
Bebek ölüm oranları azalıyor
Doğumda yaşam beklentisi artıyor
Hijyen, sağlık politikaları ve tıp gelişiyor
Refah toplumu
Sosyal devlet politikaları
Eğitim
Yalnızlık
Yalnızlık
Çalışma dışı kalmak
Bakıma muhtaçlık
Hastalıkların çoğalması ve sürekliliği
Yaşlı bakım hizmeti
Düşük emekli maaşları
ABD’de 1900 yılında ortalama yaş beklentisi 47 yıl iken 2011 yılında 78 yıla çıkmıştır.
Japonya’da (2013) 84,6 yıl. Erkekler 82, kadınlar 87,3 yıl.
Yüzyıllar içinde iyi beslenme, tıptaki gelişmeler ve iklim koşullarının iyileşmesi nedeniyle ölüm oranları hızla düşmüştür. Ayrıca gelir düzeyinin artması, ömrü uzatan bir faktördür.
Yüzyıllar içinde iyi beslenme, tıptaki gelişmeler ve iklim koşullarının iyileşmesi nedeniyle ölüm oranları hızla düşmüştür. Ayrıca gelir düzeyinin artması, ömrü uzatan bir faktördür.
Yine tıptaki gelişmeler, özellikle gebeliği önleyici tıp sayesinde doğum oranları da azalmıştır.
Beklenen ömür, gelişmiş ülkelerde daha yüksektir. Nüfusun bu ülkelerde yaşlandığını söylemek mümkündür.
Savaş, kıtlık, salgın hastalıklar yüzünden Afrika gibi bölgelerde ortalama ömür dönem dönem azalmaktadır.
Gelişmiş ülkelerde doğum oranlarının, ölüm oranlarının altına düşmesi nedeniyle nüfus mutlak olarak da azalma eğilimindedir.
Bir bölgenim veya ülkenin nüfusuna etki eden diğer önemli faktör göçlerdir. Dünya nüfusu, gelişmiş ülkelere doğru hareket etme eğilimdedir. Bu ülkeler de, göçleri önleyici politikalar izlemektedir.
Bir bölgenim veya ülkenin nüfusuna etki eden diğer önemli faktör göçlerdir. Dünya nüfusu, gelişmiş ülkelere doğru hareket etme eğilimdedir. Bu ülkeler de, göçleri önleyici politikalar izlemektedir.
Kapitalizmin gelişmesi, son 250 yılda insanların kırsal bölgelerden kentlere göç etmesine yol açmıştır. Sanayileşmenin kentlerde yoğunlaşması, nüfusunda buralara yığılmasına neden olur.
Nüfus yoğunluğunun (km. başına insan sayısı) en fazla olduğu kentler; Japon ve Hint kentleri, İstanbul, Mexico City, Santiago, Sao Paulo vb. kentlerdir.
Evlenme yaşının düşük olduğu ülkelerde nüfus artış hızı da yüksektir.
İnsanların yaşama ve çalışma alanlarının iç içe olduğu kentler, birçok sorunu barındırmaktadır.
İnsanların yaşama ve çalışma alanlarının iç içe olduğu kentler, birçok sorunu barındırmaktadır.
Gürültü, hava kirliliği, atıklar, hastalıklar, stres vb.
Yol, kanalizasyon, elektrik, su, doğalgaz gibi altyapı sorunları
Yeşil alanların tahrip olması, CO2 salımı vb. yüzünden iklimin bozulması
Üretim artışı ve tüketim fetişizm yüzünden kent ve doğal çevre sürekli tahrip olmakta, eksilmekte ve yok olmaktadır.
Kentlerin en önemli sorunlarının başında enerji ve su sorunu gelmektedir. Her ikisi de kıtlaşmaktadır. Su aynı zamanda temiz olarak korunmak zorundadır.
Tokyo 37,8 milyon
Tokyo 37,8 milyon
Jakarta 30,5 milyon
Delhi 25 milyon
Manila 24 milyon
Seul 23,5 milyon
Şangay 23,4 milyon
Karaçi 22,1 milyon
Pekin 22 milyon
New York 20,6 milyon
Guangzhou 20,6 milyon
Sao Paulo 20,3 milyon
Metalaşma, kamusal olan ve doğada serbest olan suyun piyasa koşullarında satılmasıdır. Kamusal hizmet özelleştirilir. Doğada serbest bulunan su; barajlar, şişelemeler vb. şeklinde meta haline dönüştürülür.
Metalaşma, kamusal olan ve doğada serbest olan suyun piyasa koşullarında satılmasıdır. Kamusal hizmet özelleştirilir. Doğada serbest bulunan su; barajlar, şişelemeler vb. şeklinde meta haline dönüştürülür.
Nihai ürün olarak su (şişelenmiş su)
Hammadde olarak su (sanayi, tarım ve enerji sektöründe kullanımı)
Kıtlaşma sorunu ve fiyatlara yansıması: Kıtlaşma, metalaşma sürecini hızlandıracaktır. Piyasaların başlangıçta kurumsallaşmaması yüksek fiyatlara neden olur. Piyasalar yerleştikçe ve teknoloji/sermaye kullanımı yaygınlaştıkça su ucuzlar. Yaygın kullanım kıtlaşmayı artırır. Fiyatlar tekrar yükselir.
Kapitalistin suyu kaynağından bedava bir girdi olarak edinmesi.
Kapitalistin suyu kaynağından bedava bir girdi olarak edinmesi.
Suyun devlet tarafından bedelsiz sağlanması
Devlet tarafından maliyetine sağlanması
Devlet tarafından dünya piyasalarındaki fiyatından sağlanması
Devlet ve özellikle özel sektör tarafından, oluşan piyasa fiyatı üzerinden sağlanması
Toplumsal muhalefet
Toplumsal muhalefet
Hukukî-idarî düzenlemelerin zaman alması
Gerekli altyapı yatırımlarının maliyetli ve uzun vadeli yapılabilmesi
Sermaye ve teknoloji yetersizliği
Tüketim alışkanlıklarının ve kültürünün uyumlulaşmasının zaman alması
Su kaynaklarının eşitsiz dağılımı
Su kaynaklarının eşitsiz dağılımı
Temiz suyun boşa harcanması
Kötü yönetim
Suyun kirlenmesi
Hızlı nüfus artışı
Kentsel su dağıtım hizmetleri
Kentsel su dağıtım hizmetleri
Şişelenmiş su
Barajlar ve HES’ler
Su boru hatları
Atık su arıtma sistemleri
Deniz suyu arıtma sistemleri
Yer altı su kaynakları
Sanal su ticareti
Su kaynaklarının sömürülmesi ve kirletilmesi
Su kaynaklarının sömürülmesi ve kirletilmesi
Eşitsiz tüketim
Ekosistemin bozulması
Yer altı su kaynaklarının azalması
Kamu sağlığının bozulması
Su fiyatlarının aşırı yükselmesi
Su kalitesi düşmektedir.
Su, ekonomik bir mal haline gelmiştir.
1,1 milyar insan temiz içme suyuna erişemiyor.
1,1 milyar insan temiz içme suyuna erişemiyor.
2,6 milyar insan yetersiz su tüketiyor.
Her 20 saniyede bir bir çocuk “sudan” ölüyor.
Henüz tüm dünyada suyun % 5’i özeleştirilmiş durumda.
Bir insanın ortalama günlük (içme, yemek pişirme ve temizlenme için) 50 litre suya ihtiyacı vardır.
Kuzey ülkelerinde günde 100-575 lt/kişi.
Hindistan’da 25 lt/kişi, kurak Afrika’da 20 lt/kişi.
1 milyardan fazla insan günde 19 lt’den az su kullanabiliyor.
Tatlı su kıtlaşıyor
Tatlı su kıtlaşıyor
Yüzey suları kirletiliyor
Yer altı su kaynakları tükeniyor
Gezegen kuruyor: Buzullar eriyor, iklim değişikliği ve çölleşme
Kentleşme ve ormanların yok edilmesi
Yüksek teknolojik çözümler sorunun parçasıdır: Barajlar, derivasyon ve deniz suyu arıtma
Yeni teknolojiler: Atmosferik su jeneratörleri, bulut tohumlama, nükleeer enerji ve nano teknolojiler
