HALKLA İLİŞKİLER MESLEĞİ VE HALKLA İLİŞKİLER UZMANI
HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİ
İçindekiler
GİRİŞ
İlk uygulamalarından bu yana halkla ilişkiler iletişim ile yaşam bulmuş, bireysel ya da kurumsal amaçların gerçekleştirilmesi için iletişimin gücünden yararlanmış, iletişimi yö- netebildiği oranda iş hedeflerine ulaşabilmiş ve başarılı olmuştur. Tarihsel gelişim süreci içinde değerlendirildiğinde halkla ilişkiler uygulamaları, kamuoyunun desteğini almak, olumlu imaj yaratmak gibi amaçlarla farklı hedef kitlelerle kurulan planlı iletişim çabala- rını içermiştir. Bu planlı iletişim çabaları ise önceden belirlenen amaçlara hizmet etmek üzere tasarlanmıştır. James Grunig ve Todd Hunt, çalışmaları sonucunda 1850’lerden bu yana halkla ilişkilerin duyuru, kamuyu bilgilendirme, iki yönlü asimetrik ve iki yönlü si- metrik model olmak üzere dört farklı yaklaşımla uygulandığını ortaya koymuşlardır. Bu- güne gelene dek farklı aşamalardan geçen halkla ilişkiler uygulamaları, 1960’lardan sonra iki yönlü simetrik model anlayışı ile tanışmış olsa da günümüzde her bir modelin geçer- liliğini sürdürdüğü, çalışmayı gerçekleştirenler tarafından da kabul edilmektedir. Bu yak- laşımla ele alındığında; halkla ilişkiler uygulamalarını açıklayan her bir modelde amaçlı ve planlı iletişimden yararlanıldığı söylenebilir. Başka bir deyişle; halkla ilişkiler, bir amaç üzerine yapılanan ve bu amacı gerçekleştirmek üzere hedef kitlelerle sürdürülen iletişimin yönetilmesidir. Yani stratejik iletişim yönetimidir.
Bu açıdan bakıldığında uygulamalı bir iletişim disiplini olan halkla ilişkiler çok farklı alana uygulanabilir ve de gündem oluşturma gibi iletişim kuramları ile tüm iletişim araç ve yöntemlerinden yararlanır. Hedef kitle ise halkla ilişkilerin varlık nedenidir. Gerçekten tarihsel gelişim süreci içerisinde halkla ilişkiler önceleri meydanlardaki söylevlerle kamu- oyuna ulaşmaktaydı. Daha sonraları her türlü kitle iletişim aracı halkla ilişkilerin hedef kitlelere ve kamuoyuna erişim kanalları olmuştur. Günümüzde ise sosyal medya gibi çok kısa sürede çok geniş kitlelere ulaşma olanağı sağlayan iletişim araç ve yöntemleri halkla ilişkilerin uygulama alanına dahil olmuştur.
Özetle: Halkla ilişkiler kavramı üzerinde henüz tam bir fikir birliğine varılmamış olsa da halkla ilişkilerin yönetsel bir boyutu olduğu, kamuoyunu etkileme çabası olduğu ve bir iletişim görevi olduğu üzerinde buluşulan ortak noktalardır. Bu bağlamda yönetim, iletişim ve kamuoyu ile halkla ilişkiler arasında kaçınılmaz bir etkileşim söz konusudur.