Araştirma yöntemi
Yüklə 0,69 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
- A.ANALİZ KENTİN GENEL TANIMI - BÖLGESİ İÇİNDE VE ÇEVRESİNDEKİ YERİ
- BÖLGENİN YÖNETİMSEL YAPISI - İDARİ BÖLÜNÜŞ
- BÖLGESEL EKONOMİK YAPI
- BÖLGENİN ULAŞIM AĞI
- BÖLGESEL NÜFUS VE DEMOGRAFİ
PASİNLER (ERZURUM) 3. DERECE DOĞAL SİT ALANI KORUMA AMAÇLI UYGULAMA İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU 
GÖKHAN SÜLEYMAN ÖZOK PLANLAMA BÜROSU 2015 İçindekilerARAŞTIRMA YÖNTEMİ 3 AMAÇ 3
KAPSAM 3 YÖNTEM 4
A.ANALİZ 4 1.KENTİN GENEL TANIMI - BÖLGESİ İÇİNDE VE ÇEVRESİNDEKİ YERİ 4 1.1.KENTİN GENEL TANIMI VE BÖLGE İÇİNDEKİ YERİ 4 1.2.BÖLGENİN YÖNETİMSEL YAPISI - İDARİ BÖLÜNÜŞ 7 1.3. BÖLGESEL EKONOMİK YAPI 8 1.4.BÖLGENİN ULAŞIM AĞI 12 1.5.BÖLGESEL NÜFUS VE DEMOGRAFİ 13 2.KENTİN MEKANSAL OLUŞUMU 16 2.1. TARİHİ GELİŞİM 16 2.2. PASİNLER İLÇESİNİN TARİHİ GELİŞİMİ 18 3.FİZİKSEL YAPI VE ÇEVRESEL KAYNAKLAR 19 3.1.JEOMORFOLOJİK VE TOPOĞRAFİK EŞİKLER 19 3.3.BİTKİ ÖRTÜSÜ 23 3.4.JEOLOJİK DURUM, DEPREM, AKARSULAR, TAŞKIN DURUMU 23 3.5.TOPRAK KABİLİYETİ 27 7.KENTSEL NÜFUS 30 8.SOSYAL YAPI 31 8.1. EĞİTİM 32 8.2. SAĞLIK 33 10.KENTSEL ULAŞIM 35 11.MÜLKİYET DURUMU 36 12.HALİHAZIR HARİTA 39 13. MEVCUT ARAZİ KULLANIMI 39 14. ÖNCEKİ İMAR PLANI KARARLARI 40 15. DOĞAL SİT ALANI 41 16. DEVRE MÜLK SİSTEMİ 43 16.1.DEVRE MÜLK İLE GENEL GELİŞMELER 43 16.2.DEVRE MÜLK SAHİBİ OLMANIN AVANTAJLARI 44 16.3.YASAL DÜZENLEME 44 16.4. TÜRKİYE’DEKİ DEVRE MÜLK ÖRNEKLERİ 48 16.5.PASİNLER KAPLICASININ TURİZM AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 55 17.TERMAL TURİZMİN ÖNEMİ 56 17.1.TERMAL TURİZMİN GELİŞMESİNDE GENEL YAKLAŞIM 56 17.2. TERMAL TURİZM MASTER PLANI 58 17.3. TÜRKİYE TURİZM STRATEJİSİ 60 18. KAMU KURUM VE KURULUŞ GÖRÜŞLERİ 63 B.SENTEZ 72 C. PLAN KARARLARI 75 ARAŞTIRMA YÖNTEMİAMAÇHazırlanan raporun, Pasinler (Erzurum) 3. Derece Doğal Sit Alanı Koruma Amaçlı İmar Planı’na temel oluşturması amaçlanmıştır. Bu sebeple, tüm çalışma planlama yöntemine uygun ve araştırma ekleriyle bir bütün olarak hazırlanmış ‘Korunacak Alanlarda Yapılacak Planlara Dair Yönetmelik ’ esaslarına uygun olarak düzenlenmiştir. 2000 yılında Pasinler ilçe nüfusu 44.464 iken, 2010 yılı adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre 31.763' e düşmüş, 2012 yılı adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre ise 31.717 kişidir. Nüfus değişmesinde; Ekonomik nedenler ve iklim şartları dolayısıyla büyük şehirlere doğru göçlerin yoğunluğu etkili olmuştur. Planlama alanı, Kaplıcalar Mahallesi’nin bir kısmından oluşan III. Derece Doğal Sit Alanını kapsamaktadır. İmar Planı Araştırması, yerleşmenin sosyo-ekonomik ve fiziki bilgilerinin ortaya çıkartılmasını ve planlamayı yönlendirecek şekilde değerlendirilip bir senteze ulaşılmasını amaçlamaktadır. Fiziki planlama için yapılacak araştırma ve değerlendirme çalışmaları, planlama alanının kapsadığı III. Derece Doğal Sit Alanı ile sınırlanan jeotermal alanı değerlendirmek, gelişme potansiyelini, gelişme eğilimlerini ve bunu etkileyip yönlendiren eşik ve sınırlamaları belirlemek, yerleşmenin termal turizm potansiyelini ve buna dayalı mekânsal gereksinimleri ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu rapor, Korunacak Alanlarda Yapılacak Planlara Dair Yönetmelik hükümleri dikkate alınmıştır. KAPSAMİmar planına konu alan; Erzurum ili, Pasinler ilçe merkezinde III. Derece Doğal Sit Alanı içinde yer almaktadır. Yapılan araştırmanın kapsamı, kamu kurum ve kuruluşlarından alınan görüşlerin ve yerinde yapılan arazi çalışmalarının değerlendirilmesi ile büro çalışması olmak üzere üç kısımdan oluşmaktadır. İmar planı çalışmaları bünyesinde, yerleşmenin özelliklerini yansıtan bir sentez ve imar planını kısıtlayan eşikleri belirten bir eşik sentezi elde edilmiştir. Bunun için, ilgili kamu kurum ve kuruluş görüşleri değerlendirilmiştir. Yerleşim ile ilgili yukarıda belirtilen tüm bu veriler büro çalışması ile tamamlanarak, Araştırma Raporu, Küçük Haritalar, Sentez ve fotoğraf albümü hazırlanmıştır. Ayrıca ilgili kamu kuruluşlarına ait rapor, görüş ve yazışmalarının fotokopilerine ise araştırma raporun sonunda ek olarak yer verilmiştir.
YÖNTEMNazım ve uygulama imar planına esas olacak araştırma ve ön çalışmalarda, yürürlükte bulunan imar mevzuatı doğrultunda ilgili hüküm ve esaslara uyulmuştur. Araştırma raporu hazırlanması ve imar planı çalışması sürecinde Pasinler Belediyesi’ne gidilerek yerinde arazi çalışmaları yapılmıştır. Bu sürede, tespit çalışmalarının yanı sıra ilgili bilgi ve belgeler toplanılmış ve fotoğraflar çekilmiş, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarla yazılı ve sözlü temaslarda bulunulmuştur. Yerinde yapılan tespitlerin ve toplanan tüm bilgilerin değerlendirilmesi büro ortamında yapılmış ve bu değerlendirmeleri yansıtan araştırma raporu hazırlanmıştır. Tüm inceleme ve değerlendirmeler sonucunda, alanın potansiyelleri ve ihtiyaçları göz önüne alınarak nazım imar planı, uygulama imar planı, plan açıklama raporu ve yol profilleri hazırlanacaktır. A.ANALİZ
Erzurum, Doğu Anadolu bölgesinde 39°- 55 kuzey enlemi 41-16 doğu boylamı üzerinde bulunmaktadır. İl, kuzeyden Artvin-Rize, batıdan Gümüşhane-Erzincan, güneyden Bingöl-Muş, doğudan Ağrı -Kars illeri ile çevrilmiş olup genel sınırları içinde 24.768 km2 dir. Merkez ilçesinin alanı 2.892 km2 dir. Erzurum, Fırat nehrinin başlangıcı olan Karasunun yukarı havzasında kendi adı ile anılan geniş Erzurum Ovasının güneydoğusundaki Palandöken dizisinin Eğerli Dağ (2974 m.) eteğinde ve deniz seviyesinden 1850-1980 m. yükseklikte eğimli bir yüzeyde bulunmaktadır. Doğu-batı yönünde ovalık Pasinler-Erzurum ovaları kuzey-güney yönünde dağlık görünüştedir. Her iki ova, tektonik olaylar sonucu kırılmalardan meydana gelmiş çöküntü ovalarıdır. Kuzeydeki dağlar: Doğudan batıya doğru Çilligül, Yeniköydüzü, Ziyaret Tepesi, Kargapazarı, Gavur Dağları Dumlu Tepesi Yeşerçöl, Kop dağlarıdır Güneydekiler: Akbaba, Sakaltutan, Nalbant, Şahveled, Alibaba, Dumanlı, Turnagöl, Palandöken ve Karagöl dağlandır. Kent, Anadolu-Kafkasya-İran demiryolu bağlantısında olup ortaçağdan beri, İran-Hind ve ortaasya ticaretinin Akdeniz ülkelerine giden yol boyu üzerinde çok önemli bir konaklama ve canlı bir alış veriş Ticaret merkezi oluşmuştur. Tiflis-Kars üzerinden gelen Kafkas yolu ve Tebriz-Doğubeyazıttan geçen Kuzey İran yolu; diğer taraftan Sivas üzerinden Diyarbakır-Irak-Suriye-Basra körfezine ve Akdeniz kıyılarına giden yollar ile, yine Sivas üzerinden Ankara-İstanbul, Ankara-İzmire giden yollar burada birleşir. Kuzey Anadolu dağlarını Kop ve Zigana geçitleri üzerinden aşarak Trabzonda Karadenize ulaşan transit yoluda Erzurum’dan geçmektedir. Bu tarihi yollara ilaveten Erzurum İspir üzerinden Rizeye, Bingöl üzerinden Diyarbakır iline bağlanmış durumdadır. Erzurum akarsu kaynakları bakımından çok zengindir. Türkiyenin en yüksek yerlerinden olan il toprakları, sıradağlar ve yüksek yaylalarla kaplıdır. Karların erimeye başladığı Mart sonlarından Haziran sonlarına değin akarsular için Kabarma dönemidir. Akarsu yataklarının derin olması nedeniyle genellikle su taşkınlığı meydana gelmez. Erzurum İli, Çoruh, Aras ve Fırat havzalarının birleşme noktasındadır. Üç havza ana akarsu kaynaklarını Erzurum dağlarından alır. - Karasu Fırat ırmağının en önemli koludur. Erzurum ovasının kuzeydoğusundaki Dumlu Dağının eteklerinden doğar. Gürcü boğazını geçtikten sonra, Kargapazarı Dağından gelen küçük bir çayla birleşerek Erzurum Ovasına girer daha sonra güneybatı yönünde akarak Erzurum Ovasını geçer. Ovanın batısında, Ovacık yaylalarından gelen Serçeme deresini alır ve 60 km uzunluğundaki Aşkale Boğazına girer. Erzincan istikametine akan Karasu daha sonra Erzurumun Palandöken dağlarından kaynayan Tuzla suyunu da kendisine katarak yolculuğuna devam eder. - Çoruh Irmağı: Mescit Dağının batı yamaçlarından doğar, fazla derin olmayan bir vadide batıya doğru akar. Daha sonra Gümüşhane il toprakları içerisine girer, kuzeye yönelerek Bayburt iline geçer. Sonra doğuya yönelir, Erzurum İl sınırları içine girer. Çoruh ırmağı, bu noktadan sonra Çoruh vadisi boyunca akar ve Çamlıkaya yöresinde Artvin il topraklarına girer. - Oltu Çayı: İki ana koldan oluşan Oltu Çayı, geniş bir havzanın sularını toplamaktadır. Birinci kol, Kargapazarı dağlarının kuzeydoğu yamaçlarından çıkar. Oltu ilçesini geçtikten sonra, Kars-Sarıkamış ilçesinin batısında Allahüekber dağlarından çıkan ve Şenkaya ilçe merkezinin içinden geçen ikinci kolla birleşir. Olur ilçesinin güneyinde kuzeybatıya yönelerek Artvin il sınırlarına girer ve Çoruh Irmağı ile birleşir. - Tortum Çayı: Mescit dağlarından çıkan Tortum Çayı, Tortum ilçesinin de bulunduğu havzanın bütün sularını toplar ve Tortum Gölüne dökülür. Gölün kıyısında büyük bir çağlayan oluşturur. Daha sonra Artvin il sınırında Oltu Çayı ile birleşir. - Aras Irmağı: Bingöl dağlarının Erzurum il sınırları içinde kalan kuzey yamaçlarından doğar. Tekman Yaylasının bütün sularını toplayan Aras Irmağı Sakaltutan Dağlarının doğusundaki havza içerisinde kuzey yönünde akar. Sakaltutan dağı ile Topçu dağı arasında kalan, derin ve sarp Mescitli Boğazını geçtikten sonra Pasinler Ovasına iner. Burada Yukarı Pasin havzasının sularını toplayarak gelen Hasankale (Pasinler) Çayını alır ve kuzeydoğu yönünde akarak il sınırları dışına çıkar. - Hınıs Çayı: Tekman Yaylasının güneyini sınırlayan Bingöl Dağlarının doğu yamaçlarından çıkan Hınıs Çayı yaylanın sularını topladıktan sonra doğu yönünde akar. Hınıs ovasının ortasından geçtikten sonra il sınırları dışında Murat Irmağı ile birleşir. Erzurum İli göller bakımından zengin değildir. Bölgenin en önemli gölü Tortum Gölü’dür. Tortum çayının çevresindeki Kemerlidağdan inen bir toprak kayması sonucu kapanmasıyla oluşmuştur. Tortum Çayı toprak kaymasıyla oluşan seddin doğusunda dolaşır ve burada yaklaşık 50m yüksekliğinde bir çağlayan oluşturur. Hidroelektrik enerji üretimi için değerlendirilen bu göl, turistik yönden de büyük önem taşımaktadır. 
Erzurum; Kuzeyde Rize, Doğuda Ağrı, Batıda Erzincan, Kuzeydoğuda Artvin, Ardahan ve Kars, Kuzeybatıda Bayburt, Güneyde Muş, Güneybatıda Bingöl illeri ile çevrilidir. İlçeleri ise; Aşkale, Çat, Hınıs, Horasan, İspir, Karayazı, Narman, Oltu, Olur, Pasinler, Şenkaya, Tekman, Tortum, Karaçoban, Uzundere, Pazaryolu, Aziziye, Köprüköy, Palandöken, Yakutiye’dir. Eski adı Hasankale olan Pasinler kenti, aynı adı taşıyan ovanın kuzeyinde Hasanbaba dağı eteklerinde kurulmuştur. Yerleşmenin kuruluşu, İskitler dönemine kadar uzanmaktadır. Selçuklu, Akkoyunlu ve Osmanlı dönemlerinin önemli merkezlerindendir. Kaleyi, İlhanlılar'dan Emir Hacı Togay'ın oğlu Hasan yaptırdığından, yerleşme uzun süre Hasankale adını taşımış, günümüzde ise adı tekrar Pasinler diye değiştirilmiştir. Kent, askeri yöre olma özelliğini Cumhuriyet Döneminde de korumuştur. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Erzurum Merkez Sancağına bağlı bir kaza olan Hasankale, 1924 Anayasanın memleket yönetimine getirdiği düzenlemeye göre, Erzurum iline bağlı bir ilçe yönetim birimi durumuna getirilmiştir. Daha sonra 1954 yılında Horasan ve 1994 yılında da Köprüköy, Pasinler'den ayrılarak ilçe olmuşlardır. Dolayısıyla, Pasinler'in yönetim beldesi giderek daralmıştır. 
Tarım ve Hayvancılık Erzurum 2.533.000 hektar yüz ölçüme sahip olan il Türkiye’nin 4'üncü büyük ilidir. İlin ekonomisi Tarıma, tarım içerisinde ise hayvancılığa dayanmaktadır. 460.252 hektar toplam tarım arazisinin; 267,544 hektarı ekilmektedir. Toplam sulanabilir arazilerin Türkiye ortalaması %57,6 olup, bu oran Erzurum'da %50,6 dır. Türkiye'de sulanabilir arazi 26.013.732 ha, Erzurum'da sulanabilir arazi 305.636 ha'dır. Tarıma elverişli olup, kullanılmayan tarım arazisi 98.065 hektar alan olup, 111,889 hektar alanda nadasa bırakılmıştır. Yaklaşık 760 bin küçükbaş, 550 bin büyükbaş hayvanın bulunduğu Erzurum'da et üretimi 15 bin 131 tona, süt üretimi 358 bin 409 tona, tereyağı 7 bin 673 tona, peynir üretimi 69 bin 885 tona, yoğurt üretimi 49 bin 908 tona yükselmiştir. Ayrıca, bal üretimi bin 429 ton olarak gerçekleşiyor. Erzurum ilinde hayvancılık temel geçim kaynaklarının başında gelmektedir. Geniş çayır ve mera alanlarının olması ve yem bitkilerinin üretiminin uygun olması hayvancılığın gelişmesinde etkili olmuştur. Yayla ve platoların çokluğu sebebiyle yetiştiriciler İsviçre esmeri ve simental gibi hem süt hem et özelliği olan komine ırkları tercih edilmektedir. Et ve Süt Üretimi Yaklaşık 760 bin küçükbaş, 550 bin büyükbaş hayvanın bulunduğu Erzurum'da et üretimi yaklaşık 15 bin 131 tona, süt üretimi 518.666 ton'dur. Erzurum İlindeki ekili alanların 181.426 hektarı tahıl, 937 hektarı baklagiller, 2972 hektarı yumrulu bitkileri, 2,263 hektarı endüstriyel bitkileri, 79,945 hektarı yem bitkileri, 1,558 hektarı meyve, 779,2 hektarı sebzelik alanıdır. Bitkisel üretim olarak, tahıllar, yem bitkileri, baklagiller, endüstri bitkileri, yumrulu bitkiler, yağlı tohumlar sayılabilir. Erzurum'da son yıllarda bitkisel üretim değeri 235.755 bin TL. olarak gerçekleşmiştir. İlde tahıllardan en çok buğday, arpa ve çavdar ekilmekte, sanayi bitkilerinden ise şeker pancarı, patates ve ayçiçeği ekimi yapılmaktadır. İlimiz genelinde 547 köy arı besleyerek, bal ve bal mumu üretmektedir, eski usul 762, yeni usul 121.624 kovan bulunmaktadır. İlde yetiştirilen başlıca meyveler elma, armut, ceviz, kayısı, erik, kiraz, vişne ve kızılcıktır. Erzurum kovan arısı ve bal üretimi açısından bölgede ilk sırada yer almaktadır. Erzurum'da hayvansal üretim değeri son yıllarda 469.837 bin TL. olarak gerçekleşmiştir. Erzurum'da son yıllarda organik tarımda 3.929 çiftçi sayısı ve 40.010.95 ha'lık üretim alanı ile 153.597.11 ton üretim yapılmıştır. Erzurum'da organik tarım uygulamaları kapsamında buğday, yonca, yem bitkileri, çayırotu, meyve ve bal üretimi yapılmaktadır (Erzurum Valiliği, 2013). Sanayi ve Ticaret Gıda sanayi ağırlıklı bir imalat sanayi yapısı izlenen İlimizde Kimya, Plastik Sanayi, Metal Eşya, Makine Sanayi, Petrol ve Tekstil Sanayi öncü sektörler olarak görülmektedir. Erzurum'da ekonomi; tarım ve hayvancılık sektörü ile bir dereceye kadar da hizmet ve ticaret sektörlerine dayalıdır. Sanayi sektörü ise henüz istenilen seviyelere ulaşmış olmasa bile Erzurum ekonomisine çok az da olsa katkıda bulunmaktadır. 70.000 civarındaki öğrencisi ile Atatürk Üniversitesi ilin ticari hayatını yönlendiren en önemli faktördür. Öğrencilerin olmadığı yaz aylarında ilde ekonomik durgunluk yaşanmaktadır. 2011 yılında il bünyesinde 535 şirket açılmıştır; İlin ekonomisinin başta tarım olmak üzere hizmet ve inşaat sektörlerine bağlı olduğu gerçeği ile karşılaşılmaktadır.İlde yer alan başlıca imalat sanayi sektörleri şunlardır: Plastik ve kauçuk ürünleri imalatı: PVC doğrama, PVC boru, plastik şişe, damacana, plastik torba, çuval vb. üreten işletmeler. Makine ve teçhizatı hariç; fabrikasyon metal ürünleri imalatı: Demir doğrama, çelik kapı, kalorifer ve buhar kazanı, güneş kolektörü, doğalgaz bacası, teneke kutu, çivi vb. üreten işletmeler. Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı : Peynir, yağ, yoğurt, hazır su, et ve et ürünleri işletmeleri. Tekstil Ürünleri İmalatı: Giyim eşyası dışındaki hazır tekstil ürünleri ve çorap üreten işletmeler. Metalik olmayan diğer mineral ürünlerin imalatı: Isıcam, çimento, hazır beton, kiremit, briket, tuğla, karo, parke taşı, kaldırım taşı, büz, mermer vb. üreten işletmeler. Basım ve yayım; plak, kaset ve benzeri kayıtlı medyanın çoğaltılması: Matbaacılık faaliyetinde bulunan işletmeler. Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı: Boya, sabun, deterjan ve diğer temizlik ürünlerini üreten işletmeler. Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı: Motorlu kara taşıtları için kasa, römork ve yarı römork üretimi yapan işletmeler. Ana metal sanayi: Metal döküm üzerine üretim yapan işletmeler. Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı: Soba, mangal, semaver vb. üretimi yapan işletmeler. Sanayi sektöründe faaliyet gösteren işletme, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerden oluşmaktadır. Bu özellikleri sebebiyle söz konusu işletmeler, sadece yerel pazarlara hitap edebilmekte ve oldukça düşük bir istihdam sağlamaktadırlar. Ayrıca, kapasite ve kapasite kullanma oranlarının düşüklüğü, üretimin düşük olarak gerçekleşmesine, üretimin düşüklüğü ise düşük katman değerin oluşmasına sebep olmaktadır. OSB ve Küçük Sanayi Siteleri Erzurum Organize Sanayi Bölgesi,14.08.1968 tarih ve 6/10529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuştur. Bölge yer olarak ; Erzurum Ilıca Karayolunun , eski havaalanı yol ayrımından başlayarak kara ve demiryolu arasındaki arazi şeridinin 3 km.’lik kısmında yer almıştır. Bölge askeri havaalanına 2 km uzaklıkta olup,hemen önünden E23 karayolu geçmektedir. Bunun hemen yanı sıra DDY geçmekte olup, Palandöken istasyonu da bölge sınırları yanında bulunmaktadır. Erzurum merkezde 1.OSB mevcut olup, 2. OSB'nin de il merkezine 5 kilometre uzaklıktaki Güney Taşsırtı mevkiindeki 216 hektarlık bir alana kurulma çalışmaları devam etmektedir.2. OSB yeni yatırımcılarını beklemektedir. Ayrıca, Erzurum Besi OSB, Oltu OSB kuruluş aşamasında olan diğer OSB'lerdir. Erzurum merkezde 1 adet Küçük Sanayi Sitesi (KSS) mevcut olup Horasan ve Oltu ilçelerinde KSS'ler bulunmaktadır. Sanayi'de elektrik kullanım oranları % 20 dolaylarındadır. Erzurum Organize Sanayi Bölgesi’nde sanayi parsellerinin toplam alanı 866.931.87 m2'dir. Yaklaşık çalışan kişi sayısı 2.500'dır. Üretilen ürün ve mamullerin nihai tüketicinin hizmetine sunulmasını sağlayan dağıtıcı bir hizmet sektörü olması nedeniyle ticaret sektörü, diğer sektörlerin performansını artıran önemli bir sektördür. Teşvikler Erzurum il ekonomisinde tarım ve hayvancılık, turizm, sağlık ağırlıklı olmakla birlikte hizmet sektörü ön plana çıkan sektör olduğundan sanayi tesisleri madenler, tarım ve hayvancılık sektörlerine yoğunlaşmıştır. Bu kapsamda, kaynak potansiyeli ve yatırım talepleri ise hayvansal ürünler (et, süt, deri ürünleri), bal paketleme ve arı ürünleri tesisi, turizm yatırımları, rafine tuz tesisi, çimento üretim tesisleri, krom ve manyezit madenciliği ve işleme tesisleri, mermer araştırması ve işleme, patates nişastası, veteriner ilaçları, temizlik malzemeleri, mobilya üretimi, yonga levha, su şişeleme, tıbbi tekstil, torbalanmış toz kireç, alçı ve perlit olarak sıralanabilir. Erzurum Valiliği Yatırım Destek Ofisi, KUDAKA( Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı), ETSO yatırımcılara destek hizmeti vermektedir. İhracatlar Erzurum'da 2010 ve 2011 verilerine göre; maden ve metaller, kimyevi maddeler ve mamulleri, ağaç mamulleri, orman ürünleri, hazır giyim ve konfeksiyon, makine ve aksamları, çimento ve toprak ürünleri, taşıt araçları ve yan sanayi ihracatı yapılmaktadır. 2010 yılında Erzurum'un 26,6 milyon $ lık ihracat geliri elde ettiği, ihraç ettiği ülkeler ise Azerbaycan-Nahçıvan (7.7 milyon$), Gürcistan (2.2milyon $), İran (2.2 milyon $), Irak (1,9 milyon $),Rusya (1.5 milyon $), Nijerya (1 milyon $) şeklindedir. 2011 yılında Erzurum 25 milyon $ lık ihracat geliri elde etmiştir (Erzurum Valiliği, 2013).
Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü’ne bağlı il, uluslararası karayolu, havayolu ve demiryolu ağı üzerindedir. Tüm ilçelerle karayolu bağlantıları mevcuttur. İl Özel İdaresi ağında bulunan köylerden; 765’inin yolu stabilize, 201’inin yolu ise asfalttır. Uluslararası Erzurum Hava Limanı yıllık 2 milyon yolcu kapasitesine sahip olup, aynı anda 7 uçak barındırabilmektedir. ILS (Aletli İniş Sistemi) ile 24 saat uçak inebilmekte, yurtdışından gelen uçakların geçici gümrük işlemleri de yapılabilmektedir. Hava Limanı Erzurum şehir merkezine 10 dakika, kayak merkezine 20 dakika mesafededir. Aylık ortalama 202 uçağın iniş kalkış yaptığı Havalimanımıza 2008 yılında 4.842 adet uçak inmiştir. Havalimanını kullanan yolcu sayısı ise toplam 527.605’dir. Pasinler, İstanbul-Haydarpaşa-Kars demiryolu hattı üzerindedir. Doğu Ekspres ve Mavi Tren Erzurum’dan geçmekte ve bu seferler her gün karşılıklı olarak yapılmaktadır. Erzurum’a Hızlı tren seferlerinin konulması ulaşım başta olmak üzere her alanda büyük bir ivme kazandıracaktır. Pasinler, Erzurum'un doğusunda yer almaktadır. Erzurum - Pasinler karayolu mesafesi 40 kilometredir. Erzurum Ağrı trafik karayolu üzerinde bulunmaktadır. Pasinler - Kars 160 kilometre ve Pasinler - Ağrı 144 kilometredir. Erzurum Pasinler karayolu 3 şeritli duble yoldan oluşmaktadır. Tablo 1: Erzurum ve Pasinler İlçesinin Çevre İllere Olan Karayolu Bağlantısı Uzaklıkları
Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüğü İller Arası Mesafe Cetveli, 2013. Tablo 2: Yakın Merkezlere Olan Karayolu Bağlantısı Uzaklıkları
Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüğü İl İlçeler Arası Mesafe Cetveli, KGM 4. Bölge Haritası, 2013.
Erzurum ili nüfusu, 2000 yılı Genel Nüfus Sayım Sonuçları’na göre 937.390 kişi iken ilde 2010 yılı Adrese Dayalı Nüfus Sistemine göre 769.085 kişi, 2012 yılında ise 778.195 kişi yaşamakta olup ülke genelinin yaklaşık olarak %1,03 oranındaki kısmı bu ilde bulunmaktadır. Doğu Anadolu Bölgesi, ülke nüfusunun %7,94 lük bölümünü oluşturmaktadır. Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye’nin 7. en fazla nüfusuna sahip coğrafi bölgesidir. 2000-2010 yılları arasındaki yıllık nüfus artış oranlarına bakıldığında, %4,69 oranında bir azalış görülmektedir. 2000 yılında Pasinler ilçe nüfusu 44.464 iken, 2010 yılı adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre ise 31.763' e düşmüştür. 2012 yılı nüfusu 31.717 kişi olan ilçenin nüfus değişmesinde; Ekonomik nedenler ve iklim şartları dolayısıyla büyük şehirlere doğru göçlerin yoğunluğu etkili olmuştur. Pasinler ilçesinde ise 2012 yılı Adrese Dayalı Nüfus Sistemine göre 31.717 kişi yaşamakta olup ilçenin 13.604 kişisi kentsel, 18.113 kişisi kırsal nüfusu oluşturmaktadır. Erzurum İlinin toplam nüfusunun %4,07’lik bölümü bu ilçede ikamet etmektedir. Pasinler İlçesi nüfus büyüklüğü açısından 20 ilçe arasında Erzurum’un yedinci büyük ilçesi konumundadır. İlçe nüfusunun 15.976 kişisi erkek nüfus, 15.741 kişisi kadın nüfusu oluşturmaktadır. Tablo 3: Bölgelerin Şehir ve Köy Nüfusları ve Nüfus Artış Hızları (2000-2012)
Kaynak: TÜİK, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı ve 2012 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2013. Tablo 3’te görüleceği üzere Doğu Anadolu Bölgesi 2012 yılı nüfus verilerine göre, toplam nüfus ve kentsel nüfus büyüklüğü açısından Türkiye genelindeki 7 coğrafya bölgesi içinde altıncı sırada yer alırken, 2.420.726 kişi ile kırsal nüfus büyüklüğü bakımdan dördüncü sırada bulunmaktadır. Türkiye genelinde toplam nüfus artış hızı açısından ikinci sırada, kentsel nüfus artış hızı açısından ikinci sırada yer almakta olup kırsal nüfus artış hızı bakımından birinci sırada yer almaktadır. Tablo 4: Nuts Sistemine Göre Bölgelerin Şehir ve Köy Nüfusları ve Nüfus Artış Hızları (2000-2012)
Kaynak: TÜİK, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı ve 2012 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2013. Tablo 4’te görüleceği üzere Erzurum ilinin yer aldığı Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi 2012 yılı nüfus verilerine göre, toplam nüfus büyüklüğü bakımından Türkiye genelinde on ikinci ve son sırada yer almaktadır. Tablo 6: Erzurum İli İlçelerin Şehir ve Köy Nüfusu, Yıllık Nüfus Artış Hızı ve Kentleşme Oranları
Kaynak: TÜİK, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı ve 2012 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2013.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||