Ardi gele’en olsun

Sayfa |

“AMOS ANTİK KENTİ’NİN ÇEVRE TEMİZLİĞİ VE DÜZENLEMESİ PROJESİ” Ardı Gelen Olsun¹

Marmaris Ticaret Odası, yeni yönetimi, sosyal sorumluluk ve yerel kültür bilinci ile konusunda uzman kurumlarla ve yerel yönetimlerle işbirliği yaparak Marmaris’in sahip olduğu hazineleri korumayı ve duyurmayı amaç edinmiştir. “Marmaris için ELELE” sloganıyla bu sürecin ilk adımını, Amos Antik Kentinin çevre düzenlemesi ve temizlik çalışmaları faaliyetleriyle atmıştır.

Marmaris Ticaret Odası Marmaris Müze Müdürlüğü, Muğla Üniversitesi Karya Araştırmalar Merkezi ve Arkeoloji Bölümü ve Turunç Belediyesi ile temasa geçerek Amos’un turizme kazandırılması için sorumluluk almak istediğini belirtmiştir.

Projemizin en dikkat çekici ve gurur dolu anları ise 06.01.2010 tarihinde proje ortaklarımızla gerçekleştirdiğimiz Amos Antik Kenti İnceleme Gezisi ve Toplantısında yaşanmıştır. Toplantıya katılan Marmaris Ticaret Odası, Marmaris Turizm Altyapı Birliği (MARTAB), Turunç Belediyesi, Marmaris Kaymakamlığı Müze Müdürlüğü ve Muğla Üniversitesi Arkeoloji Bölümü, kurum ve kuruluşlar olarak duydukları heyecanı gizleyememişlerdir.

Çevre temizliği ve yönetim planına ilişkin proje hazırlanmıştır. Projenin, yasalara uygun olması için iki önemli izin gerekmektedir. İlki Müze Müdürlüklerinin, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden almaları gereken çalışma izni, diğeri ise çalışma yapılacak olan alanın tabi olduğu bölge Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurullarından alınacak uygulama iznidir.

Çalışma izni Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden, Marmaris Kaymakamlığı Müze Müdürlüğü tarafından alınmıştır.

22 Nisan 2010 Marmaris Ticaret Odası, Turunç Belediyesi ve Marmaris Kaymakamlığı Müze Müdürlüğü arasında üçlü “Amos Antik Kenti Çevre Temizliği ve Çevre Düzenlemesi Projesi Çalışmaları Protokolü” imzalanmıştır. Proje çalışmaları için Müze Müdürlüğü, 24 Mayıs 2010 tarihinde çalışmalara başlamıştır.

Gezi Güzergâhlarının Belirlenmesi ve Düzenlemesi projemiz de 22.06.2010 tarihindeki Muğla Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu toplantısında değerlendirilmiş ve onaylanmıştır.

Müze Müdürlüğümüzün yönlendirmeleri dâhilinde projemizi devam ettirmekteyiz.

Amos Antik Kenti Tarihi

Doğanın şefkatli elleri ile sarılmış, tarihin önemli liman kenti Amos, denizin güvenli bedeni ile çevrelenmiş bir burundan, amfi tiyatrosu ile selam verir ziyaretçilerine.

Amos Antik Kenti, Marmaris’e 20 km uzaklıkta Turunç Beldesi sınırları içinde yer almaktadır.

1948 yılında George Bean tarafından Amos Antik Kenti’nde yapılan ilk yüzeysel kazılarda, M.Ö. 2. yüzyıla ait kira sözleşmeleri bulunmuş ve bu sözleşmelerden Amos halkının Apollon’a ibadet ettikleri sonucu çıkmıştır. Apollon’a Samnios adı ile tapınmalarına ilişkin çıkarılan veriler, Amos’un Ana Tanrıça Tapınağı anlamına gelen Am(a)-uwa öğelerinden türetilmiş olabileceğini, Samnios adının da aslının S(wa)-Ama- (wa)na yani Kutlu- Ana- Sal; Kutlu Ana Yurdu tamlamasını karşılayabileceğini ifade edebilir.

Tarihte Knidos’tan sonra en büyük ticaret merkezlerinden biri olarak nitelendirilen kent, Rodos Birliğini oluşturan önemli yerleşimlerden biridir. Akropolis Erken Helenistik Döneme ait bir sur duvarı ile çevrilidir. Yaklaşık bin kişilik olduğu tahmin edilen amfi tiyatro, akropolisin kuzeydoğu yamacındadır. Yamaca dayalı inşa edilmiş olan tiyatronun boyutları büyük değildir. Tiyatronun seyircilerin oturduğu cavea bölümü harap durumda olmasına rağmen tiyatronun destek duvarları hala ayaktadır. Yunan tiyatrolarında Dionysos için ayrılan sunak alanı burada da dikkati çeker. Orkestrada bulunan sunak üzerinde Dionysos’a kurban sunulma sahnesinin tasviri yer aldığı bilinmektedir.

Bulunan kira sözleşmelerinde, araziyi kiralayan kişiye zeytin, bağ ve tahıl ekmesi şartı getirilmesi, araziye konut inşa edilmesi ve ölü gömülmesi durumunda uygulanacak cezaların sıralanması, Karialı Amos halkının tarıma ve şarap üretimini ekonomik bir faaliyet olarak devam ettirdiklerini işaret etmektedir.

Dionysos ve Apollon’un bu kent için önemli iki tanrı olduğunu yapılan araştırmalardan anlayabiliyoruz. 1948 yılında başlayan kazıların arkasının gelmemiş olması kenti sırlarıyla birlikte yalnızlığa terk etmiştir. Hellen kültürü ve Anadolu kültürünün birbiriyle harmanlandığı önemli bir kent olan Amos’ta bulunabilecek her ayrıntı birçok sorunun cevabını da yanında getirecektir.

Amos’ta bulunan yazıtlar, bugün Bodrum Müzesinde sergilenmektedir.

1 Marmaris’te yerel halk tarafından yapılan işin devamlılığını ve esenliğini dile getirmek için kullanılır.