Azərbaycan folklorunun ilkin nəşrləri” seriyası HÜMMƏT ƏLİzadə azərbaycan el əDƏBİyyati
Yüklə 1,73 Mb.
|
| Sənəm xanım:
Padşaham nə aşıx olufsan taxdına O cahanın, o cavanın nejə oldu Ağlaram qurumaz didəmin yaşı O cananın, o cavanın nejə oldu.
Şirin canı eşq oduna saldılar Qatırdan üzülüf qürbətdə qaldılar Xazan oldu, o gülşənin nejə oldu. El içində güdəy etmə Sənəmin dilini Hax qavıl eləməz belə zülümü Əydi qamətimi, bükdü belimi Moğum kimi nocavanım nejə oldu. Sənəm xanım yuxusunu şaha söylədi. Şah hölnak yuxunu eşidif, bütün Qəndəhar əhlinə hökm elədi ki, oğlum Moğum və Məhəmməd duşman əlində dəstigirdir. Özünə gümanı çatan atdanıf, oları duşman elinnen xilas eləyək. Camaat xavardar olan kimi şah nəmər verəjək deyə aladaylaxlı, boz qısraxlı, atadan küsən, anadan küsən, canınnan-başınnan keçən, ağıldan az, qoldan quvatdı, bütün dəliqannılar hamısı atdanıf şahın bargahına gəldilər. Şah qardaşı Əhməd vəzir və bütün qohum ağravası qul bəyləri atdanıf Xanbalığa tərəf yola düşdülər. O tərəfdən Mahmıt xan səyahatdan öylərinə gələndə anası afalatı ona bildirəndə Mahmıt xan qoşununnan Xanbalığa gəldilər. Xanbalıxda Mahmıt xan afalatı Xamuy xana nağıl elədi: Xamuy xan and-aman elədi ki, mənim xavarım yoxdu, əmbə belə güman eləyirəm ki, bu hilə qarının hiləsidir. Mahmıt xan Xamuy xannan baravar qarının yanına gəlif hərçi xavar aldılarsa başa gəlmədi. Axırda qarı cana gəlif: – Ay canım, ay gözüm mən dişi verdim, ərkək çıxmasına borşdu döyüləm. Olar laf ajıxlanıf qarıyı o qədər döydülər ki, yernən yeksan oldu. Ona görə can şirin olduğunnan boynuna alıf. – A canım, eşşəyə güjünüz çatmayır, palanı taxdalıyırsınız. Oların dördü də indijə Qəndəhara tərəf yola düşdülər. Xannar qarıdan bu sözü eşidəndə qoşunun içinə gəldilər. Xamuy xan da öz qoşunnu hazır eliyif hər iki xan hədsiz-hesafsız qoşunnan Moğum şahın dalınnan Qəndəhara yola düşdülər. Atdarı qamçılıyıf, təpələrdə yel kimi, dərələrdə sel kimi, badeyi sərsər kimi, quru yerdə tapbur-tupbur, susuz yerdə çapbur-çupbur o qədər yeyin sürdülər ki, yolun yarısında Moğumgilə yetişdilər. Bu zaman hər dördünün qollarını dallarına çatdılar. Mahmıt xan oları öldürtmək istəyəndə Xamuy xan irəli duruf qoymadı. “Bizim buları bu yolun ortasında öldürməmiz yaxşı döyul. Gərək şəhərə aparıf bu gün camahatın gözünün qavağında əməllərini üzdərinə oxuyuf onnan sonra öldürək ki, özgələrinə də ibrət olsun. Bir də heç kes cürət eliyif xannara belə çıxmasınnar”. Xamuy xanın təybirinə hamı irazı oldu. Ona görə Xanbalığa tərəf yola düşdülər. O yannan Asdan şah, Əhməd vəzir dəliqannı qoşunnarınnan bir tərəfdən çıxdılar. Nə gördülər: qoşun Xanbalığa gedər. Asdan şah qoşuna fərman verif, “yeyin sürün qoçaxlarım” bəlkə bu qoşunun Moğum şahdan və Məhəmməddən xavarrarı ola. Qoşun əhli Asdan şahdan cıdır fərmannı eşidif elə at sürdülər ki, az vaxtda xannarın qoşununa yetişdilər. Xanbalıx qoşunu belə calalı və belə dəliqannılarla görüf cannarına titrəmə düşdü. Asdan şah bulardan əhval pursannıx elədiydə xannar qorxularınnan afalatı şaha söylədilər. Asdan şah olara höküm elədi ki, dördünü də mənim hüzuruma getirin. Xannar dərhal oğlannarı və qızdarı şahın hüzuruna getirdilər. Şah guya tanımıyan kimi üzünü bulara tutuf: – Siz kimsiniz və haradan gəlif, haraya gedərsiz? Moğum şah görən kimi bu dillərnən özünü nişan verər:
Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|