Azərbaycan hava yollari” qapali səhmdar cəMİYYƏTİ m iLLİ aviASİya akademiyasi “İnformasiya Texnologiyaları”


İlk 10 alt şəbəkə:172.16.0.0 -dan .255.255.255.0



Yüklə 1,5 Mb.
səhifə3/3
tarix01.01.2022
ölçüsü1,5 Mb.
#104051
1   2   3
İlk 10 alt şəbəkə:172.16.0.0 -dan .255.255.255.0

Alt şəbəkə nömrəsi

İP ünvanlar

Genişyayımlı ünvan

172.16.0.0

172.16.0.1-172.16.0.254

172.16.0.255

172.16.1.0

172.16.1.1-172.16.1.254

172.16.1.255

172.16.2.0

172.16.2.1-172.16.2.254

172.16.2.255

172.16.3.0

172.16.3.1-172.16.3.254

172.16.3.255

172.16.4.0

172.16.4.1-172.16.4.254

172.16.4.255

172.16.5.0

172.16.5.1-172.16.5.254

172.16.5.255

172.16.6.0

172.16.6.1-172.16.6.254

172.16.6.255

172.16.7.0

172.16.7.1-172.16.7.254

172.16.7.255

172.16.8.0

172.16.8.1-172.16.8.254

172.16.8.255

172.16.9.0

172.16.9.1-172.16.9.254

172.16.9.255

-------------------

------------------------------------

----------------------------

172.16.254.0

172.16.254.1-172.16.254.254

172.16.254.255

172.16.255.0

172.16.255.1-172.16.255.254

172.16.255.255

İP ünvanların sinifləri

A,B və C sinif şəbəkələr haqqında əsas faktlar






A sinifi

B sinifi

C sinifi

Birinci oktetin diopazonu

1-126

128-191

192-223

Mümkün şəbəkə nümrələri

1.0.0.0-

126.0.0.0



128..0.0.0-

191.255.0.0



192.0.0.0-

223.255.255.0



Şəbəkələrin cəmi sayı

27-2=126

214-2=16 384

221=2097152

Hər bir şəbəkədəki hostların sayı

224-2

216-2

28-2

Şəbəkə hissəsindəki oktetlərn sayı

1(8)

2(16)

3(24)

Host hissəsindəki oktetlərin sayı

3(24)

2(16)

1(8)

Susmaya görə maska

255.0.0.0

255.255.0.0

255.255.255.0

Eyni sinifləşdirilmiş şəbəkədəki ünvanların şəbəkə və host hissələrinin müqayisəsi

  • Eyni şəbəkədəki ünvanlar şəbəkə hissələrində eyni qiymətlərə malik olurlar.

  • Eyni şəbəkədəki ünvanlar host hissələrində müxtəlif qiymətlərə malik olurlar

Susmaya görə maska

Susmaya görə maska A,B,C sinif ayrılmamış şəbəkənin host və şəbəkəsinin ölçüsü ilə təyin olunur.Məsələn A sinif 10.0.0.0 şəbəkəsinin birinci tək oktetinin şəbəkəsi var və sonuncu 3 okteti host hissəyə aiddir.Nəticədə A sinif üçün 255.0.0.0 susmaya görə maskanı əldə etmiş oluruq.

Susmaya görə maskalar

Hər bir şəbəkədəki hostların satının hesablanması

2H-2

harada ki,H-host bitlərinin sayını bildirir.

Şəbəkə İD və əlaqəli nömrələrin çatdırılması

Hər bir şəbəkənin təsvir olunan 4 əsas nömrəsi var.Bu nömrələr aşağıdakılardır.



  • Şəbəkə nömrəsi

  • Birinci istifadə oluna bilən ünvan

  • Sonuncu istifadə olunan ünvan

  • Şəbəkənin genişyayımlı ünvanı

İP ünvanına görə sinifləşdirilmiş şəbəkə haqqında informasiya əldə etmə ardıcıllığı

I addım:Birinci oktetə görə sinifin(A,B və ya C) müəyyən edilməsi

II addım:Sinifə uyğun olaraq şəbəkə və host oktetlərini ayırmaq

III addım:İP ünvanın host oktetini sıfırlayaraq şəbəkə nömrəsini(ünvanını) almaq

IV addım :Şəbəkə İD-nin dördüncü oktetinə bir əlavə etməklə birinci ünvanı tapmaq

V addım:Şəbəkə İD-nin host oktetlərini 255-ə dəyişməklə genişyayım ünvanını tapmaq

VI addım:Şəbəkənin genişyayım ünvanının dördüncü oktetindən bir çıxmaqla axırıncı ünvanı tapmaq

Şəbəkə İD və başqa qiymətləri 10.17.18.21-dən çatdırma nümunəsi



Alt şəbəkə maskasının analizi

  • Bu qiymətdə 1 və 0-lar növbələnməməlidir.

  • Əgər 1 varsa solda olmalıdır

  • Əgər 0 varsa solda olmalıdır

İkilik və prefiks maskalar arasında çevirmə qaydaları

  • İkilikdən prefiksə-İkilik maskadakı ikilik birləri toplayın və /-dən sonra onluq qarşılığını yazın

  • prefiksdən ikiliyə-P prefiksinin qiymətini ikilik birlərlə yazıb 32 bitlik qiymətə bərabər olana kimi sıfırları əlavə etməklə tamamlayın

Alt şəbəkə maskasının mümkün 9 qiyməti



Şəbəkə maskalarının bəzi funksiyaları



  • Alt şəbəkədəki ünvanların prefiks(şəbəkə və alt şəbəkə ilə birləşdirilmiş) hissəsinin tutumunu təyin edir.

  • Alt şəbəkədə ünvanların host hissəsinin tutumunu təyin edir.

  • Alt şəbəkələrin hostlarının sayının hesablanmasında istifadə oluna bilər.

  • Şəbəkəni hazırlayan üçün şəbəkədəki qurğulara hazırlanma xüsusiyyətlərini (alt şəbəkənin nömrəsi və host bitləri) bildirmək vasitəsi kimi nəzərdə tutulur.

  • Müəyyən ehtimallar altında sinifləşdirilmiş şəbəkədəki bütün alt şəbəkələrin nömrələrinin hesablanmasında istifadə oluna bilər.

  • Alt şəbəkə İD-si və ya alt şəbəkənin genişyayımlı ünvanının hər ikisinin ikilik hesablanmasında istifadə edilə bilər.

Eyni alt şəbəkədə olan İP ünvanların müqayisəsi

  • Prefiks(alt şəbəkə) hissəsi:eyni alt şəbəkədəki bütün ünvanlarda eyni olurlar

  • Host hissəsi :Eyni alt şəbəkədəki bütün ünvanlarda müxtəlif olurlar



Sinifləşdiriliməmiş(Classless) iki hissəli İP ünvanın görünüşü



Sinifləşdirilmiş(Classful) üç hissəli İP ünvanın görünüşü

Sinifləşdirilməmiş(Classless) və Sinifləşdirilmiş(Classful) ünvanlaşdırmaların

təyinatı.


  • Sinifləşdirilməmiş ünvanlaşdırma:Bu anlayışda İPv4 ünvanın siniflərə(A,B və C) baxılmadan maskanın təyin etdiyi prefiks və host hissələri olur.

  • Sinifləşdirilmiş ünvanlaşdırma : Bu anlayışda İPv4 A,B və C siniflərinin qaydalarına uyğun olaraq maskanın təyin etdiyi şəbəkə ,alt çəbəkə və host hissələri olur.

Makaların analizi və qiymətlərin hesablanmasının formal ardıcıllığı

I addım.Ehtiyaca görə maskanı prefiks(/P) formasına çevirin

II addım.Sinifə uyğun olaraq N-i müəyyən edin

III addım.S=P-N

IV addım.H=32-P

V addım.Hər bir şəbəkədəki hostların sayının hesablanması 2H-2

VI addım.Alt şəbəkələrin sayının hesablanması 2S

Qurulmuş alt şəbəkələrin analizi

Alt şəbəkələrdəki nömrələrin (sayların) təyinatı



  • Alt şəbəkə ardıcıl saylar yığımına malikdir

  • Alt şəbəkə 2H sayına malikdir,harda ki H alt şəbəkə maskası ilə təyin olunan host bitlərinin sayını göstərir

  • Diopazonda 2 xüsusi nömrə İP ünvanlar kimi istifadə edilə bilməz

  • Birinci(ən kiçik) nömrə alt şəbəkəni(alt şəbəkə İD-si) identifikasiya edir

  • Axrıncı nömrə(ən böyük) alt şəbəkənin genişyayımını bildirir.

  • Alt şəbəkə İD-si və alt şəbəkənin genişyayım ünvanı arasında qalan bütün ünvanlar fərdi İP ünvanlar kimi istifadə olunur.

Alt şəbəkə İD-nin ikilik hesabdab istifadə edərək tapılması ardıcıllığı

I addım:Maskanı prefiks formatına çevirərək prefiksin uzunluğu tapılır(/P) həmçinin host hissəsinin uzunluğu da 32-P tapılır.

II addım:İP ünvan 32 bitlik ikilik ekvivalentinə çevrilir.

III addım:İP ünvanın prefiks bitləri köçürülür.

IV addım:Host bitlər üçün 0-lar aşağı köçürülür.

V addım:Nəticə olaraq alınmış 32 bitlik qiyməti 8 bitlik hissələrlə əksinə onluq formatına keçirilir.

Alt şəbəkənin genişyayımını ikilik say sistemində tapılmaı



Alt şəbəkə İD-nin ikilik və onluq hesabdan istifadə edərək tapılmasının əsas ardıcıllığı:

I addım:Əgər maskanın okteti 255 -ə bərabərdirsə,həmin oktet üçün 10-luq İP ünvan köçürülür.

II addım:Əgər maskanın okteti 0-a bərabərdirsə həmin oktet üçün onluq aşağı yazılır

III addım:Əgər maskanın okteti 0 və ya 255 deyilsə bu oktet 2-lik hesabla hesablanır



Alt şəbəkənin geniş yayımlı ünvanının ikilik və onluq hesabdan istifadə edərək tapılması ardıcılllığı:

I addım:Əgər maskanın okteti 255-ə bərabərdirsə,həmin oktet üçün onluq İP ünvan köçürülür

II addım:Əgər maskanın okteti 0-a bərabərdirsə,həmin oktet üçün 255 aşağı yazılır

III addım: Əgər maskanın okteti 0 və ya 255 deyilsə bu oktet 2-lik hesabla hesablanır

Alt şəbəkə İD-nin ancaq onluq hesabdan istifadə edərək tapılması ardıcıllığı

I addım:Əgər maskanın okteti 255-ə bərabərdirsə, onluq İP ünvan köçürülür

II addım:Əgər maskanın okteti 0-a bərabərdirsə,onluq 0 yazılır

III addım: Əgər maskanın okteti başqa qiymətdədirsə bu okteti maraqlı oktet kimi qeyd edilir:

A:256 -dan maska çıxılaraq sehirli say tapılır

B:Alt şəbəkə İD-nin qiyməti sehrli say özü qədər artıraraq İP ünvana ən yaxın qiymət kimi tapılır



Alt şəbəkənin geniş yayımlı ünvanının ancaq onluq hesabdan istifadə edərək tapılması ardıcılllığı:

I addım:Əgər maskanın okteti 255-ə bərabərdirsə,alt şəbəkə İD-si köçürülür.

II addım:Əgər maskanın okteti 0-a bərabərdirsə, 255 yazılır

III addım: Əgər maskanın okteti başqa qiymətdirsə bu oktet maraqlı oktet kimi qeyd edilir :

A:256-dan maska çıxılaraq sehirli say tapılır

B:Alt şəbəkə İD-nin qiyməti üzərinə sehrli say əlavə edilir və 1 çıxılır(İD+sehirli say-1)



Şəbəkə Kalkulyatoru

İP kalkulyator İP ünvanlar və şəbəkə maskaları ilə genişyayımlı ünvanın ,şəbəkənin,Cisco wild kart maskasının və host diopazonunun nəticələrini hesablaya bilərik.Həmçinin öyrədici alətlərlə və alt şəbəkənin nəticələri onluq say sistemində asanlıqla başa düşüləcək səviyyədə nəzərdə tutulub.İP ünvanlar kompyuterə təyin olunduqda 32 bitlik İP bitlərin solunda təqdim olunur.Bitlərin təyin olunmuş nömrəsi sinifin ünvanından asılıdır.Kopyuter burda host kimi istinad edilir.Kompyuterin İP ünvanı şəbəkə və host hissədən ibarətdir. İstifadə olunnan ikinci 32 bitli ünvan alt şəbəkə maskası adlandırılır ki,bu da 32 bitli ünvanı necə bölüşdürməyi kompyuterə məlumat kimi bildirir.Bu maska İP ünvanı izah edən bələdçi kimi müəyyən olunur.

Bu kompüter şəbəkəsinin nə qədər bitinin istifadə olunduğunu müəyyən etmək üçün istifadə edilir.Alt şəbəkənin maskası ardıcıl olaraq maskaya sol tərəfdən 1-ləri doldurur.Alt şəbəkənin maskasında həmişə birlər sol tərəfdən yazılır sonra isə maskanın sonuna sıfırlar yazılır.Alt şəbəkə maskasında bitlər kompyuter və yaxud hostlar üçün 0 təyin olunur.

Burada əsas məqsəd qısaca olaraq kompleks şəkildə bütün əməliyyatləri yerinə yetirməkdir.

Alt şəbəkənin mexanizmi bu şəkildədir(müvafiq addımlar ilə):


  • Şəbəkə siniflərinin İP ünvanları

  • Təqdimetmə və alt şəbəkənin əsası

  • Alt şəbəkə maska ünvanlarının yaranması

  • Alt maska tətbiqi

  • A və B sinif şəbəkəsinin alt şəbəkələri

  • Rezident alt şəbəkənin hesablanması

Göründüyü kimi İP ünvan və Şəbəkə tipi təyin etməklə müvafiq olaraq hostun maksimum nömrəsin ,Şəbəkə İD-ni,genişyayımlı ünvanı,İP diopazonu ,alt şəbəkənin maksimum ünvanını (əgər 1-ci subnet-ə icazə biti nəzərə alınarsa maksimum ünvan+2 olacaqdır) əldə etmiş olarıq.Əgər hostun istənilən nömrəsini biz təyin etmiş olsaq onda ona uyğun parametrləri əldə etmiş olarıq.İnformasiya xanasında heç bir əlavə qeyd edilməyibsə hər hansı istisna şərt daxilində bir İP ünvan verilməyib deməkdir.İndi bir neçə istisna hala baxaq



  • Ehtiyyatda olan İP ünvanlar və təcrübə əsaslı E sinif İP ünvanlar üçün İnformasiya xarakterli- "gələcək istifadə üçün qorunur" yazısı çıxacaqdır.

  • İP ünvan 127.0.0.0-127.255.255.255-ə kimi lokal host kimi göstərilir.



  • Şəxsi İP-lər üçün- "şəxsi şəbəkə - yalnız daxili istifadə üçün .internet şəbəkəsi kimi götürmək olmaz" formasını istifadə edirik.



  • APİPA(Automatic Private İP Address) avtomatik şəxsi ip ünvan üçün -169.254.xxx.xxx



  • 0.0.0.0 İPünvanı üçün



  • D sinif İP-lər üçün -"Multikast üçün işlənir" ifadəsi istifadə edəcik.



  • Digər hallarda isə informasiya xanası boş saxlanılmaqla istifadə olunur.

Ədəbiyyat siyahısı

1)Wendell Odom, CCENT/CCNA ICND1 100-101 Official Cert Guide,- IPv4 ünvanı və altşəbəkəsi -Chapter 11,12,13,14

2) Ruslan Şərifovun məqalələri-http://professional.az/ip_subnetting.php

3)Codeproject.com

4)ilkaddimlar.com

5)Apress.Pro.C.Sharp.5.0.and.the.NET.4.5.Framework.Aug.6th.Edition.2012.RETAIL.eBook-ELOHim-Soket proqramlaşdırma

6)Volkan Aktaş-C# 5.0 -.NET kütüphanesinin nesneleri




Yüklə 1,5 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin