Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

ŞAİR MƏMMƏDALI
PAŞA BƏYİN TƏRİFİ
Paşa bəy Şair Məmmədalıya deyif ki, vayına oturum, hamıya yazdın, heş mana bir şey demədin. Deyif ki, deyim da.

Mən aşığam, Paşa bəy,

Sür devranın başa, bəy.

Bu dəm, bu dəsgah

Sənnən getsin başa, bəy.

Paşa bəy deyir:

• 
  Yox, düz demirsən.
  

Deyir:

• 
  Qoy düzəldim.
  

Mən aşığam, Paşa bəy,

Sür devranın başa, bəy.

Bu dəm, bu dəsgah

Sənnən getməz başa, bəy.

Deyir, hə, bax belə de. Bu devran mənnən başa gedə bilməz.
DAĞLAR
Nola, yollar işdiyə,

Aşam Şəlvəyə, Daşdıya.

Babaduna, Qısqaşdıya

Bir də yolum düşə, dağlar.

Təkədonduran yavadır,

Qırxqız dərtdərə davadır.

Oylağım Sarı babadır,

Ölüb səndə qalım, dağlar.

Gələndə Lalalıdan aşdım,

Dik Piləkəndə dolaşdım.

Qayıdanda yolu çaşdım,

Halım oldu zulum, dağlar.

Soruşsalar, Kavannıyam,

Sinəsi, köksü qannıyam.

Mən Şair Məmmədalıyam,

Yaman pisdi halım, dağlar.

AŞIQ UMBAY
Axundov Umbay Sadıq oğlu 1940-cı il martın 21-də Laçın ra­yonunun Qarakeçdi kəndində ziyalı ailəsində anadan olub. Atası Axundov Sadıq Mikayıl oğlu ruhani təhsili almış və Azərbaycan dastanlarının əksəriyyətini bilirdi. 1956-cı ildə Minkənd kənd orta məktəbini, 1964-cü ildə Şuşa kənd təsərrüfatı texnikumunun bay­tarlıq fakültəsini, 1974-cü ildə isə Gəncə Dövlət Pedaqoji İnstitutu­nun tarix fakültəsini bitirmişdir. Gənc yaşlarından aşıqlıq sənətinə böyük həvəs göstərmiş və iki il Mais Gəncəlidən aşıqlıq sənətinin sirlərini öyrənmişdir. 1971-ci ildə Gəncədə keçirilən rayonlararası aşıqlar festivalında I yerə lAyiq görülmüşdür. 1989-cu ildən Res­pub­lika Aşıqlar Birliyinin üzvüdür. 1992-ci ildə Zəlimxan Yaqubun redaktorluğu ilə şeirlərdən ibarət “Laçında dillənən saz” kitabı çap olunmuşdur. 2008-ci ildə V aşıqlar qurultayında birliyin idarə heyətinin üzvü seçilmişdir. 2009-cu ildə aşığın yetmiş illik yubileyi dövlət səviyyəsində qeyd olunmuş, mədəniyyət nazirli­yinin fəxri fərmanı və pul mükafatı ilə təltif olunmuşdur. “Sadığı” və “İşıqlı” saz havalarının müəllifidir. Aşığın ifasında “Şah Abbas və Gülizar” və özünün müəllifi olduğu “Laçın həsrəti” dastanı lentə alınmışdır.
YALANDI

 

İnsan əşrəfidi yaranmışdarın,

Elə bu kəlmənin özü yalandı.

Deyillər, dünyada haq var, divan var

Yaman alladıflar bizi, yalandı.
Həftə keşdi, ay dolandı, il oldu,

Dərd əlinnən dilbilməz də dil oldu.

Bir halda əməyim yandı kül oldu,

Yoxdu həqiqətin izi, yalandı.

 

Umbay bu hikmətdən olmadı agah,

Hak boynunu büküf, hökm edir günah,

Az qalıram deyəm əstəfirillah,

Görəmmir tanrının gözü, yalandı.