Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi


İSTANBUL'DAN DERLENEN BİLMECELER



Yüklə 7,73 Mb.
səhifə340/899
tarix09.01.2022
ölçüsü7,73 Mb.
#96304
1   ...   336   337   338   339   340   341   342   343   ...   899
İSTANBUL'DAN DERLENEN BİLMECELER

Altı taş, üstü köşk

Sekiz ayak, iki baş (araba)

Herkeste bir tane Türkiye'de iki tane (boğazlar)

Subhan Allah sulbü taş

İçi kovuk, dışı taş

Dolana dolana zıp çıktı

Seni bu deliğe kim dikti (minare)

Yumruğum yırtığına (cep)

Çukurova, bakkal dükkânı Horhor Çeşmesi, aynacılar, Kemancılar, Ağayokuşu, Bitli çayır (çene, ağız, burun, gözler, kaşlar, alın ve saçlar)

İstanbul'da seyir gördüm

Şekli benzer minareye

Hakanla akran olmuş derya,

Girmiş araya,

Kabil değil kenarın taşlan,

İnsanın aklını alır göz yaşlan

Gece ay, gündüz yıldız,

Bir hakan, bir o kız (Kız Kulesi)

Boynunda yular,

Bütün gün işsiz arar (nargile)

Sırtına biner

Yorulmadan gider

Fakat çok gevezedir

Her zaman çan çan eder (tramvay)

Şöyle gelir, hızı yok

Burnu kara, gözü yok (vapur)

cesinde uzak yerden haber gelme imajı, şimşek, yıldırım gibi doğa olayları söz konusu olduğunda, İstanbul'da at kişner / Kokusu buraya düşer (telgraf); Kaleden attım kılıcı / İstanbul'a vardı bir ucu (şimşek); Beyaz atı nalladım /İstanbul'a yolladım (mektup), örneklerinde görüldüğü gibi İstanbul uzaklık belirtir, önemli bir yer olarak ön plana çıkar.

Halk bilmecelerinde "heceleme" adı verilen ve ses taklitlerine dayanan bir grup bilmeceden biri de "İstanbul" adının bulunmasıyla ilgili Lamba düştü İS yaptı / Tabak düştü TAN yaptı /Annem geldi BUL dedi şeklindedir. Cevabı "İ" harfi olan İstanbul'da bir tane / Ankara'da hiç yok / ingiliz'de pek çok bilmecesi de şaşırtmalı yoldan giderek İstanbul, Ankara ve İngiliz arasında karşılaştırma yapılmasını ima eder.

İstanbul bilmeceleri şehrin kültür yapısının gereği olarak zaman zaman Divan Edebiyatı türlerinden olan muamma ve lugazları da hatırlatan anlatım özellikleri taşır. Hattâ nesnelerin bulunması için düzenlenen lugazlardan bazıları bilmece olarak halk ağzından derlenmiş bulunmaktadır.

İstanbul'da ilk bilmece derlemeleri yapan Macar Türkolog İgnâcz Kûnos'tur




Yüklə 7,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   336   337   338   339   340   341   342   343   ...   899




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin