Tablo I Çatalca İlçesi'nin Nüfus Gelişimi
Yıllar
|
Erkek
|
Kadın
|
Toplam
|
1935
|
18.572
|
14.814
|
33.386
|
1940
|
42.875
|
15.703
|
58.578
|
1945
|
56.184
|
16.466
|
72.650
|
1950
|
?
|
?
|
40.009
|
1955
|
33.613
|
17.700
|
51.313
|
1960
|
28.157
|
19.726
|
47.883
|
1965
|
29.710
|
21.205
|
50.915
|
1970
|
33.188
|
22.399
|
55.587
|
1975
|
27.845
|
23.551
|
51.396
|
1980
|
30.596
|
24.669
|
55.265
|
1985
|
33.763
|
26.618
|
60.381
|
1990
|
35.420
|
28.821
|
64.241
|
Bucağı'na bağlı köyler, Karacaköy, Başak, Belgrat, Celepköy, Çiftlikköy, Hisar-beyli, Karamandere, Ormanlı, Yalıköy' dür.
İdari bölünüş açısından Çatalca ve çevresi, Cumhuriyet öncesinde, 1865'e kadar "Havass-ı hümayun"a bağlı kadılıklardan biri; 1865-1876 arasında Vilayeti Umumiye Nizamnamesi uyarınca Kaza-ı Erbaa arasında Meclis-i İdare-i Liva-ı Zaptiye'ye bağlı bir yerleşmeler grubuydu. 1876'da yapılan değişikliklerle sancak haline getirilmiş ve İstanbul'a bağlanmıştır. 1877'de bu yönetim yeniden değiştirilerek bağımsız bir sancak oluşturulmuştur. Çatalca Sancağı'nı, Çatalca merkez, Silivri ve Bü-yükçekmece kazaları (ilçeleri) ve merkeze bağlı Terkos Nahiyesi (bucağı) oluşturuyordu. Cumhuriyet'ten sonra 1924'te vilayet yapılan Çatalca, 1926'da yeniden ilçe olarak İstanbul İli'ne bağlanmıştır. İlçeden 1987'de Büyükçekmece Bucağı ayrılarak yeni bir ilçe oluşturulmuştur. Çatalca İlçesi'nin günümüzdeki sınırları içindeki nüfusunun gelişimi tabloda görülmektedir.
Erkek
Kadın
Çatalca İlçesi'nin nüfusu dalgalanmalar göstermekle beraber genelde artma eğilimindedir. 1940 ve 1945'te görülen a-
sırı nüfus artışı, II. Dünya Savaşı nedeniyle ilçedeki askeri birliklerin sayıca fazlalaşmaları sonucunda ortaya çıkmıştır. Nüfus artışı 1950'de yaklaşık olarak yarı yarıya azalmıştır. Ancak 1950'den itibaren nüfus hem doğal artışla, hem de dışarıdan alınan göçlerle artmaya başlamıştır. Çatalca'mn merkez nüfusu 1935' te 4.837 iken (1940 ve 1945 hariç) olağan gelişme seyri içinde 1990'da ancak 11.550 olmuştur. 1990 genel nüfus sayımına göre Çatalca İlçesi'nde 64.241 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun yüzde 55,1'ini erkekler, yüzde 44,9'unu ise kadınlar oluşturuyordu.
25-29 yaş grubu en kalabalık nüfus kümesidir. Erkek nüfusun fazlalığı 65 yaş nüfus grubuna kadar devam eder. 65 ve üzerindeki yaş gruplarında kadın nüfus hâkimdir.
Çatalca ilçe merkezinde 6 yaşın üzerindeki nüfusta okuryazarlık oranı yüzde 89,3'tür. Bu il genelinden düşüktür. Köylerdeki nüfus da dahil edildiğinde, bu oran daha da düşecektir. İlçede okuma yazma bilenlerin yüzde 83,8'i bir eğitim kurumundan mezun olmuştur. Bunlardan yüzde 64'ü ilkokulu, yüzde 14'ü ortaokul ve dengi okulları, yüzde 16,4'ü lise ve dengi okulları, yüzde 5,6'sı da yükseköğrenim kurumlarını bitirmiştir.
İlçe merkezinde çalışan nüfus (3.922), çalışma çağındaki nüfusun (8.926) (12 ve yukarı yaştaki faal nüfus) yüzde 43,9' unu oluşturur. Nüfusun geri kalan kısmı çoğunlukla ev kadını ve öğrencidir.
Çatalca İlçesi'nde çalışanların faaliyet kollarına göre dağılışı tabloda gösterilmiştir.
Çatalca ilçe merkezinde nüfus, çoğunlukla tarım dışı üretim faaliyetlerinde çalışanlardan meydana gelmiştir. Oysa ilçe genelinde tarımla uğraşanların payı çok daha yüksektir. Buğday, arpa gibi tahıl ürünlerinin yanında sanayi bitkilerinden ayçiçeği ve şekerpancarı önemli tarımsal ürünleri meydana getirir. Özellikle sulama imkânlarının elverişli olduğu yerlerde meyvecilik ve sebzecilik halkın önemli bir geçim kaynağını oluşturur. Ayrıca mandıracılık faaliyetleri de gelişmiştir. Bu özellikleriyle Çatalca, İstanbul İli'nin daha çok tarımsal özellikli bir ilçesini oluşturmaktadır. Bu durum ilçenin kuzeyinde daha belirgindir. Oysa ilçenin güneyinde İstanbul'a ve diğer sanayi tesislerine yakınlık nedeniyle tarım dışı faaliyetler hâkim duruma geçmektedir.
Çatalca çevresinin topraklan tarımsal üretime elverişlidir. İlçe topraklarının hemen hemen yarısını orman alanları kaplamaktadır. Tarlalar ise toplam toprakların yüzde 24'ünü oluşturmaktadır. İlçede yaşayan 7.000 çiftçi. ailesinin hemen tümü toprak sahibidir. Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler biçiminde kullanılan tarımsal alanların en geniş bölümünü hububat ekimi kaplamaktadır. Daha sonra sanayi bitkileri, sebze ve bakliyat üretim alanları gelmektedir. Çatalca'da üretilen tarımsal ürünlerin büyük bir bölümü İstanbul'a gönderilmektedir. .
İlçe'de 1960'tan itibaren sanayi tesisleri kurulmaya başlamıştır. Ancak 1970'lere kadar çok az sayıda tesis kurulmuş, 1975' ten itibaren ani bir artış göstererek sayıları 10'un üzerine çıkmıştır; Çatalca'da özel sektöre ait olan un, sabun, mensucat boyası, mensucat, iplik, prefabrik beton, kireç, mukavva fabrikası gibi sanayi kuruluşları bulunmaktadır.
SEDAT AVCI
Dostları ilə paylaş: |