BARBARO, NICOLO
(yak. 1400, Venedik - 1453'ten sonra, ?) Venedikli hekim. II. Mehmed'in (Fatih) Konstantinopolis kuşatması sırasında kentte bulunup, tuttuğu günceye tanık olduğu olayları kaydetti. Fetih günü, beraberinde geldiği Venedik donanmasına ait gemilerden biriyle kentten kaçtı ve İtalya'ya geri döndü.
Venedik lehçesiyle yazdığı günce Rumeli Hisarı'nın inşaat hazırlıklarıyla açılır ve 2 Mart 1452-29 Mayıs 1453 arasındaki olayları kapsar. Güncede Bizans başkentinin Osmanlılara karşı savunmasında yer alan Venediklilerin faaliyetleri özellikle vurgulanır. Barbaro savunma sırasında hayatlarını kaybeden, Osmanlılara esir düşen ve son gün kentten kaçan Venedikli asillerin listeleriyle birlikte, bunlar hakkında diğer kaynaklarda mevcut olmayan bazı bilgiler verir.
Cenevizlilere karşı eleştirel bir tavır takınan yazar, onları kentin savunmasını baltalamakla suçlar. Zaman zaman Bizanslıları da tenkit eder ve başkentlerinin savunması için ellerinden gelebilecek fedakârlıkları yapmadıklarını ima eder. Gionıale deli' assedio di Costanti-nopoli 1453 adını taşıyan günce, Enrico Cornet tarafından yayımlanmıştır (Viya-. na, 1856). Türkçesi de Konstantiniyye Muhasarası Ruznâmesi (İst., 1953, yb 1976) adıyla çıkmıştır.
İSTANBUL
BARBAROS ANITI
Beşiktaş'ta Barboros Türbesi'nin ve Deniz Müzesi'nin önündeki alana 1944'te dikilen anıtsal heykel.
Osmanlı donanmaları sefere Beşiktaş' la Üsküdar arasında toplandıktan sonra çıkarlardı. Bu nedenle de Barbaros'un türbesi burada yapılmış, Kaptan-ı Deıya Sinan Paşa da camiini burada yaptırmıştır. Daha önce Dolmabahçe Camii'nde bulunan Deniz Müzesi'nin Beşiktaş'taki
maliye binasına taşınması kararı alındıktan sonra, burasını Barbaros ve Türk donanması anısına bir meydan olarak düzenlemek ve bu meydana bir Barbaros heykeli dikmek fikri 1940'lı yıllarda gelişmiş ve heykel Güzel Sanatlar Akade-misi'nın modlaj hocaları Hadi Bara ile Zühtü Müridoğlu tarafından 1941-1943 arasında hazırlanmış ve 1944'te yerine konmuştur.
Birkaç basamaklı mermer bir platform üzerine ortalama 10 m yüksekliğinde, küfeki taşından kademeli bir kaide üzerinde, üç figürden oluşan bronz heykel yerleştirilmiştir. Bir gemi pruvası ve güvertesi imgesini veren ve yerden 2,5 m yükseklikteki ilk platformda üzerinde Barbaros'un ve iki levendinin normal insan boyutundan 1/3 daha büyük ölçekte figürleri vardır. Bunların arkasında ileriye doğru sivri bir köşe ile biten soyut bir kütle yükselmektedir. Heykelin taş kaidesinde deniz tarafında Barbaros'u I. Süleyman'ın (Kanuni) huzurunda gösteren, kara tarafında ise bir saray sahnesini ifade eden bronzdan alçak kabartma panolar vardır.
Heykelin arkasında Yahya Kemal Be-yatlı'mn "Süleymaniyede Bir Bayram Sabahı " adlı şiirinden aşağıdaki dizeler yazılmıştır: Deniz ufkunda bu top sesleri nerden geliyor? / Barbaros, belki, donanmayla seferden geliyor! / Adalardan mı? Tunusdan mı, Cezayirden mi? / Hür ufuklarda donanmış iki.yüz pare gemi / Yeni doğmuş aya baktıkları yerden geliyor; / O mübarek gemiler hangi seher-
Bu dizelerin üzerinde bir dal motifi ve 1944 tarihi yazılıdır.
Hadi Bara, 1949'dan sonra figüratif heykel yapmamıştır. Fakat ondan önce Ratip Aşir Acudoğu, Nusret Suman, Nijat Sirel gibi heykeltıraşlarla birlikte Türki-
Dostları ilə paylaş: |