Barbaros Anıtı
Elif Enm/TETTV Arşivi
Barbaros Bulvarı
Bünyad Dinç
ye'de, yabancı sanatçılardan sonra, ilk anıtları yapanlardan biridir. Adana'da Kurtuluş Savaşı Anıtı, İstanbul'da Harbiye önündeki Atatürk Heykeli Bara'nın büyük meydan anıtları üzerine ilk deneyimleridir. Bu kompozisyonda Zühtü Müridoğlu'nun katkısının sınırlarını bilmiyoruz. Fakat özellikle yanlardaki kabartmalarda onun ısrarla öğrenciliğini yapmak istediği Maillol'un, yumuşak modlelerini görmek olasıdır. Ana kompozisyon önde ve ortada elinde asası ile Barbaros ve iki yanında biraz geride iki levent figüründen oluşmaktadır. Barbaros'un kafası için Nigari'nin minyatüründen esinlenildigi söylenebilir. Leventler ise yabancı ressamların yüzyıllarca çizdikleri Osmanlı tipleri ve kıyafetlerinden esinlenerek yapılmıştır. Sağdaki levent, Barbaros'un hemen arkasında ve elinde o yıllarda ancak kullanılmaya başlanan bir tabanca ve sol elinde bir sancak ile gösterilmiştir. Soldaki levendin elinde ise bir kılıç vardır ve Barbaros'a göre diyagonal bir planda ayakları açık, savaşa hazır konumda durmaktadır. Tiplerin doğallığına karşın, kompozisyon realist olmaktan çok, idealist bir tutumla hazırlanmıştır. Barbaros Anıtı Cumhuriyet dönemi meydan anıtları içinde, Acudo-ğu'nun Kubilay, Bara'nın Adana anıtları ile birlikte konusu Atatürk olmayan en büyük heykellerden biridir. Konusunun tarihten alınmış olması da o dönem için ilgi çekicidir.
Anıt ilk yapıldığında yoldan- denize doğru gelindiği zaman algılanacak şekilde yerleştirilmişti. Bugün yoldan giriş kapanmış, iskele meydanı da yeniden
düzenlenmiştir. Konunun doğası gereği deniz ufuklarına bakması gereken Barbaros'un otobüs duraklarını seyreden konumunun, yeni bir meydan düzenlemesiyle değiştirilmesi gerekmektedir.
DOĞAN KUBAN
Dostları ilə paylaş: |