BAYEZİD I
(1360, Bursa - 8 Mart 1403, Akşehir) Osmanlı padişahı (1389-1402). Yıldırım Bayezid, Yıldırım Han olarak da anılır. I. Murad (Hüdavendigâr) ile Rum asıllı olduğu sanılan Ğülçiçek'in oğludur.
İstanbul'u (Konstantinopolis) kuşatan ve Anadolu Hisarı'nı yaptıran Osmanlı padişahıdır. İstanbul'daki ilk Türk mahallesinin kurulması, Bizans İnıpara-torluğu'nun Osmanlı Devleti'ne bağımlı duruma gelmesi dönemindedir. Osmanlı ve Bizans kaynakları, I. Bayezid dönemi gelişmelerini, kentin giderek Türk baskısı karşısında kaldığı biçimde açıklarlar. Rumeli ve Anadolu yakalarındaki köy ve kasabaların da Osmanlı sınırlarına katılması sonucu İstanbul'un yaşam ve savunma koşulları güçleşmiştir.
I. Bayezid'in Osmanlı tahtına çıkışını (1389) izleyen yıllarda Bizans yönetimi yeni bir yönetim bunalımına girdi. Yarım yüzyıldır tahtta bulunan V. İoannes Paleologos'un (hd 1341-1391) tutuklu oğlu ve eski taht ortağı IV. Andronikos (hd 1376-1379) ile torunu VII. İoannes (hd 1390) Osmanlı tahtadaki değişikliği fırsat bilerek Bayezid'e başvurdular. Bayezid, bunu önemsemiş gözükerek bir süvari ve piyade ordusuyla karadan İstanbul'u kuşattı ve kentin dışarıyla bağlantılarını kesti. İmparator V. İoannes ve oğlu II. Manuel (hd 1391-1425) İstanbul'daki imparatorluk sarayını terk etmek zorunda kaldılar ve 14 Nisan 1390' da tahtı ele geçiren VII. İoannes tarafından tutuklandılar ama hapisten kurtulup Bayezid'e sığındılar. Yeni imparator VII. İoannes ise Osmanlı yönetimiyle on yıllık bir antlaşma imzalayarak her yıl vergi ödemeyi yükümlendi. Artık İstanbul, önceden olduğu gibi Venedik ve Ceno-va cumhuriyetlerinin değil, egemenlik sınırlarının ortasında kaldığı Osmanlı Devleti'nin güdümü ve nüfuzu altına girmişti. Bu gelişme Avrupa'da yankılar uyandırdı. Venedik Senatosu, İstanbul'a gönderilen yeni elçiyi, orada Bayezid'le de karşılaşabileceği konusunda uyardı ve bu durumda nasıl davranması gerektiği konusunda talimat verdi.
Bayezid ise İstanbul'a gönderdiği bir adamı aracılığıyla kent halkının kimi imparator görmek istediğini tespit ettirdi. Halk, Manuel'e sempati duyduğundan, Bayezid bu bahane ile Eylül 1390'da İstanbul'u bir kez daha ablukaya aldırdı. Manuel, iki başarısız girişimden sonra 17 Eylül 1390'da kente girdi ve VII. İoannes kaçmak zorunda kaldı. Bayezid, V. İoannes'e, Silivri ve Tekirdağ çevrelerini verdi. V. İoannes'in kısa süre kesintiye uğrayan imparatorluğu yeniden başlarken kendisine taht ortağı olan oğlu II.
Dostları ilə paylaş: |