Biologiyadan ma’lumotnoma

Bosh skeletsizlar 👇👇 
CO² 
li qon - qorin aortasida
O² 
li qon - orqa aortasida 
🎯 Qon harakati 👇 
Qorin aorta -> jabra kapilyarlari -> orqa aorta -> toʻqima va organlar kapilyarlari -> qorin aorta 
💧 Baliqlar 👇 
Yuragida venoz qoni bor hayvonlar hisoblanadi. 
Qon yuragiga 1 ta tomir (vena tomiri) orqali kiradi 
1 ta tomir orqali chiqadi. 
CO² 
li qon - yurak boʻlmasida, yurak qorinchasida, qorin aortasida, yurak venasida boʻladi. 
O² 
li qon - orqa aortasida
🎯 Qon harakati 👇 
Yurak qorinchasi -> qorin aorta -> jabra arteriyasi -> kapilyarlar -> orqa aorta -> arteriyalar -> 
kapilyarlar -> venalar -> yurak boʻlmasi 
💧 Amfibiyalar 👇👇 
Katta qon aylanish doirasi - qorinchasidan boshlanib o'ng yurak boʻlmachasida tugaydi. 
Kichik qon aylanish doirasi - qorinchasidan boshlanib chap yurak boʻlmachasida tugaydi. 
CO² 
li yoki venoz qon - yurak oʻng boʻlmasida, oʻng boʻlmaga qon olib keluvchi vena tomirida, oʻpka 
va teriga qon olib boruvchi oʻpka va teri arteriyalarida, miyadan qaytuvchi va tanada yigʻilgan qon 
quyiladigan kovak venada 
O² 
li yoki arterial qon - yurak chap boʻlmasida, chap boʻlmaga qon olib keluvchi oʻpka venasida, teri 
venasi orqali kovak venada, miyasiga qon olib boruvchi 1 juft uyqu arteriyalarida 
Oʻpka va teri kapilyarlarida esa O² li qon hosil boʻladi. 
Qorinchasidagi aralash qon 1 juft (oʻng va chap) aorta yoyi orqali tanaga boradi. 
🔎 Bularda yurak urishi (puls) past 40-50 tani, ba’zilarida 20-30 tani tashkil qiladi 

---

@OYBEK_Alisherovich
[phone]
Kanalimdagi ma'lumotlar asosida tayorlandi.
💧 Reptiliyalar 👇 
📌 Sudralib yuruvchilar haqiqiy quruqlik hayvonlari bo‘lib, qon suyak ko‘migi va taloqda ishlab 
chiqiladi. 
📌 Ularning yuragi ikkita boʼlmacha va bitta qorinchadan iborat. Qorincha chala to‘siq bilan ajralgan 
boʼladi. 
📌 Timsohlarda to‘siq toʼliq boʻlib, yuragi to‘rt kamerali. 
📌Lekin sudralib yuruvchilarning barchasida tanasida aralash qon oqadi.
📌 Suvda hamda quruqlikda yashovchilardan farqli ravishda sudralib yuruvchilarda qorinchadan 
mustaqil ravishda 3 ta qon tomiri chiqadi.
📌 Qorinchaning chap tomonidan arterial (O²) qonga ega o‘ng aorta yoyi chiqib, undan bosh miyaga 
ketuvchi uyqu arteriyasi 
📌 O‘rta qismidan tanaga ketuvchi chap aorta yoyi 
📌 Oʼng tomonidan o‘pkaga ketuvchi venoz (CO²) qonga ega o‘pka arteriyasi boshlanadi. 
📌 O‘ng va chap aorta yoylari birlashib orqa aortani hosil qiladi. 
📌 Shuning uchun miyaga arterial qon (O²) 
📌 Tanaga aralash qon (CO²+O²) 
📌 Oʻpkaga esa venoz (CO²) qon boradi 
📌 O'pka venalari chap boʼlmachaga quyiladi. 
📌 Bosh miya va tanadan keluvchi venoz qon oʼng boʼlmachaga quyiladi. 
Kichik qon aylanish doirasi yurak qorinchasidan chiqib, o'pkada kislorodga to‘yinib, chap boʼlmaga 
quyiladi. 
Chap va oʼng bo‘lmalardagi qon yurak qorinchasiga oʼtadi. 
Yurak qorinchasida venoz va arterial qon qisman aralashadi.
Yurak qorinchasidan qon aylanishining katta doirasi boshlanadi. U organ, to‘qima va hujayralardagi gaz 
almashinuvida ishtirok etib, yurakning o‘ng bo‘lmachasiga kelib quyiladi.
Sudralib yuruvchilarning arteriya qon tomirlarida aralash (venoz va arterial) qon boʼlganligi sababli, 
moddalar almashinuvida kam energiya hosil boʼladi. 
💧 Qushlar 👇👇 
🎲 Oʻng aorta ravogʻiga ega hayvonlar hisoblanadi. 
 
CO² 
li qon - yurak oʻng boʻlmasi va qorinchasida, yurak oʻng boʻlmasiga qon olib keluvchi vena 
tomirida, oʻpka arteriyasida 
O²
li qon - yurak chap boʻlmasi va qorinchasida, oʻpka venasida, hamda oʻng tomonga yoʻnaluvchi 
aortada boʻladi. 
Yuragidan chiquvchi qon tomirlari - chap qorinchadan chiquvchi oʻngga yoʻnalgan aorta 
( O² li qon ), oʻng qorinchadan chiquvchi oʻpka arteriyasi ( CO² li qon ) 
Yuragiga kiruvchi qon tomirlar - oʻng boʻlmachaga kiruvchi vena tomiri ( CO² li qon ), chap boʻlmaga 
kiruvchi oʻpka venasi ( O² li qon ) 
💧 Sutemizuvchilar 👇 
📚 Chap aorta ravogʻiga ega hayvonlar hisoblanadi. 
 
CO² 
li qon - yurak oʻng boʻlmasi va qorinchasida, oʻpka arteriyasida, oʻng boʻlmaga qon olib keluvchi 
vena tomirida 
O² 
li qon - yurak chap boʻlmasi va qorinchasida, oʻpka venasida, chapga yoʻnalgan aortada boʻladi. 

---

@OYBEK_Alisherovich
[phone]
Kanalimdagi ma'lumotlar asosida tayorlandi.
🌀🌀 Yuragiga kiruvchi qon tomirlar - oʻng boʻlmaga kiruvchi vena tomiri ( CO² li qon ), chap 
boʻlmaga kiruvchi oʻpka venasi ( O² li qon ) 
🌀🌀 Yuragidan chiquvchi qon tomirlari - chap qorinchadan chiquvchi chapga yoʻnalgan aorta tomiri ( 
O² li qon ), oʻng qorinchadan chiquvchi oʻpka arteriyasi ( CO² li qon ) 
💧 ODAMLARDA 👇👇 
🎯Katta qon aylanish doirasida
O²
li qon - chap qorinchada, aortada (katta arteriya), ularni orasidagi yarimoysimon klapanlarda, yirik 
oʻrta mayda arteriyalarda 
CO² 
li qon - yuqori va pastki kovak venalarda, u orqali oʻng boʻlmachaga
🎯Kichik qon aylanish doirasida 
O² 
li qon - 4 ta oʻpka venasida(oʻpka venasi klapanida), u orqali chap boʻlmachada 
CO² 
li qon - oʻng qorinchada, oʻpka arteriyasida, ularni orasidagi yarimoysimon klapanda, oʻng va chap 
oʻpka arteriyasi va kapilyarlarida 
🎯 Klapanlarda 👇 
CO² 
li qon - oʻng boʻlmacha bilan oʻng qorincha orasidagi uch tavaqali klapanda hamda oʻng qorincha 
bilan oʻpka arteriyasi orasidagi yarimoysimon klapanda boʻladi 
O² 
li qon - chap boʻlmacha bilan chap qorincha orasidagi ikki tavaqali klapanda hamdan chap qorincha 
bilan aorta qon tomiri orasidagi yarimoysimon klapanda boʻladi 
📚 Odam organizmida yurak 4 ta kameradan yani 2 ta boʻlmacha va 2 ta qorinchadan iborat boʻlib, 
ularning navbatma-navbat sistola va diastola holatda boʻlishi yurak siklini tashkil etadi. 
�  Boʻlmachalar sistola holatida boʻlganda qorinchlar diastola holatida boʻladi va aksincha... 
🎯 Klapanlar holati 👇 
Oʻng boʻlmacha sistola yoki oʻng qorincha diastola vaqtida 3 tavaqali klapan - ochiq, yarimoysimon 
klapan - yopiq holatda boʻladi. 
Oʻng qorincha sistola yoki oʻng boʻlmacha diastola vaqtida 3 tavaqali klapan - yopiq, yarimoysimon 
klapan - ochiq holatda boʻladi. 
Chap boʻlmacha sistola yoki chap qorincha diastola vaqtida 2 tavaqali klapan - ochiq, yarimoysimon 
klapan - yopiq holatda boʻladi. 
Chap qorincha sistola yoki chap boʻlmacha diastola vaqtida 2 tavaqali klapan - yopiq, yarimoysimon 
klapan - ochiq holatda boʻladi. 
Daun sindromi haqida 
👇 
📚 Daun sindromi erkaklarda ham ayollarda ham uchraydi. 
Bu kasallikning kelib chiqishiga asosiy sabab 21­ juft (autosoma) xromosomasining bittaga oshib ketishi 
natijasida diploid to‘plam 47 ta bo‘lib qolishidir. 
Bu kasallikning asosiy belgisi, bemorning boshi nomutanosib kichik, yuzi keng, ko‘zlari kichik va 
bir­biriga yaqin joylashgan bo‘ladi. Og‘zi yarim ochiq, aqliy zaif, odatda bepusht, uzoq yashamaydi. 
Bunday kasallarda yurak va yirik qon tomirlari nuqsoni ko‘p uchraydi. 
Daun sindromida autosomalar 45 ta + jinsiy xromasomalar 2 ta = 47 ta 
📌📌 Interfazani G¹ davrida 2n 2c holat boʻlsa, demak Daun sindromida 45 ta autosoma + 2 ta jinsiy 
xromasoma va 47 ta DNK (xromatid) boʻladi. 

---

@OYBEK_Alisherovich
[phone]
Kanalimdagi ma'lumotlar asosida tayorlandi.
📌📌 S va G² davrlarida 2n 4c holat boʻlsa, 45 ta autosoma + 2 ta jinsiy xromasoma va 94 ta DNK 
(xromatid) boʻladi. 
💧💧 Mitozning profaza va metafaza bosqichlarida 2n 4c holat boʻlsa, 45 ta autosoma + 2 ta jinsiy 
xromasoma va 94 ta DNK (xromatid) boʻladi. 
💧💧 Anafazada 4n 4c holat boʻlsa, 90 ta autosoma + 4 ta jinsiy xromasoma (har bir qutbda 45 + 2) va 
94 ta DNK (xromatid) boʻladi. 
💧Klaynfelter sindromi haqida 
📚 Bu sindrom faqat erkaklarda uchraydi. 
📚 Klaynfelter sindromi kasaliga uchragan bemorlarda jinsiy xromosomalar XXY, XXXY bo‘lishi 
mumkin. 
📚 Bu kasalga chalin­gan odamlarning odatda qo‘l­oyoqlari uzun, yelka chanoqqa nisbatan tor, skelet 
tuzilishi ayollar skeletiga o‘xshash bo‘ladi. 
📚 Bu kasallikning XXY, XXXY holati o‘rtacha 500 ta boladan bittasida uchraydi. 
🔎🔎 Klaynfelter sindromida autosomalar 44 ta + jinsiy xromasomalar 3 ta yoki 4 ta = 47 ta yoki 48 ta 
📌📌 Interfazani G¹ davrida 2n 2c holat boʻlsa, demak Klaynfelter sindromida 44 ta autosoma + 3, 4 ta 
jinsiy xromasoma va 47, 48 ta DNK (xromatid) boʻladi. 
📌📌 S va G² davrlarida 2n 4c holat boʻlsa, 44 ta autosoma + 3, 4 ta jinsiy xromasoma va 94, 96 ta DNK 
(xromatid) boʻladi. 
Mitozning profaza va metafaza bosqichlarida 2n 4c holat boʻlsa, 44 ta autosoma + 3, 4 ta jinsiy 
xromasoma va 94, 96 ta DNK (xromatid) boʻladi. 
Anafazada 4n 4c holat boʻlsa, 88 ta autosoma + 6, 8 ta jinsiy xromasoma (har bir qutbda 44 + 3, 4) va 
94, 96 ta DNK (xromatid) boʻladi. 
Telofazada 2n 2c holat boʻlsa, 44 ta autosoma + 3, 4 ta jinsiy xromasoma va 47, 48 ta DNK (xromatid) 
boʻladi.💧 Telofazada 2n 2c holat boʻlsa, 45 ta autosoma + 2 ta jinsiy xromasoma va 47 ta DNK 
(xromatid) boʻladi. 
Shershevskiy-Terner sindromi 
📚 Bu sindrom faqat ayollarda uchraydi 
📚 Bunday kasalga chalingan ayollarda jinsiy xromosoma soni bittaga kamayib, XO bo‘lib qoladi. 
Natijada diploid to‘plamdagi xromosomalar soni 45 ta bo‘ladi. 
📚 Bunday ayollarning bo‘yi juda past bo‘ladi. Ularda tuxumdon rivojlan­magan, ikkilamchi jinsiy 
belgilar juda sust namoyon bo‘ladi. 
📚 Shershevs­kiy-Terner sindromi kasalligi o‘rta hisobda yangi tug‘ilgan 5000 ta qizdan bittasida 
uchraydi. 
📌📌 Shershevskiy-Terner sindromida autosomalar 44 ta + jinsiy xromasomalar 1 ta = 45 ta 
♻ Interfazani G¹ davrida 2n 2c holat boʻlsa, demak bu sindromda 44 ta autosoma + 1 ta jinsiy 
xromasoma va 45 ta DNK (xromatid) boʻladi. 
♻ S va G² davrlarida 2n 4c holat boʻlsa, 44 ta autosoma + 1 ta jinsiy xromasoma va 90 ta DNK 
(xromatid) boʻladi. 
🌀🌀Mitozning profaza va metafaza bosqichlarida 2n 4c holat boʻlsa, 44 ta autosoma + 1 ta jinsiy 
xromasoma va 90 ta DNK (xromatid) boʻladi. 
🌀🌀Anafazada 4n 4c holat boʻlsa, 88 ta autosoma + 2 ta jinsiy xromasoma (har bir qutbda 44 + 1) va 90 
ta DNK (xromatid) boʻladi. 

---

@OYBEK_Alisherovich
[phone]
Kanalimdagi ma'lumotlar asosida tayorlandi.
🌀🌀Telofazada 2n 2c holat boʻlsa, 44 ta autosoma + 1 ta jinsiy xromasoma va 45 ta DNK (xromatid) 
boʻladi. 
DNK xilini topish 
🌀🌀 Geterogametalilarda (XY) n+1 (n - xromasoma) 
Masalan ... Odamda 23 + 1 ta 
🌀🌀 Gomogametalilarda (XX) n = ga teng (n - xromasoma) 
Masalan ... Odamda 23 ta 
Xromatidalar tetradasini topish 
🌀🌀 Geterogametalilarda (XY) n-1 (n - xromasoma) 
Masalan ... 23 - 1 = 22 ta 
🌀🌀 Gomogametalilarda (XX) n = ga teng (n - xromasoma) 
Masalan ... Odamda 23 ta 
BILIB QOʻYING 
🌐 Bronza qoʻngʻiz qorin boʻlimi koʻkrak boʻlimi bilan harakatsiz birikkan 
🌐 Butli oʻrgimchak ustki jagʻlarining 1-boʻgʻimi harakatchan tirnoqsimon oʻsimtadan iborat. 
🌐 Qushlarda yuqori jagʻ va koʻkrak umurtqalari bir-biri bilan oʻzaro harakatsiz birikkan. Qovurgʻalar 
va pastki jagʻlari harakatchan birikkan. 
🌐 Baliqlarda umurtqa pogʻonasi kalla suyagi bilan harakatsiz birikkan. 
🌐 Baqada umurtqa pogʻonasi boʻyin umurtqasi orqali kalla suyagi bilan harakatchan birikkan. 
🌐 Kaltakesakda umurtqa pogʻonasi bilan kalla suyagi oʻzaro harakatchan birikkan. 
🌐 Toshbaqada koʻkrak umurtqasi orqa kosasi bilan harakatsiz, umurtqa pogʻonasida boʻyin va dum 
umurtqalari harakatchan birikkan. 
🌐 Ilonlarning yuqori va pastki jagʻ suyaklari choʻziluvchan paylar yordamida harakatchan birikkan. 
🌐 Sutemizuvchilarda bel umurtqalari oʻzaro harakatchan birikkan. 
BILIB QOʻYING 
🌐 Kariotipi bir xil jinsiy xromosomalarga ega, bir xil gametalar hosil qiladigan jins gomogametali jins 
deyiladi. 
Kariotipi har xil jinsiy xromosomalarga ega, har xil gametalar hosil qiladigan jins geterogametali jins 
deyiladi.