BöLÜm I aydin iLİ ve ekonomiSİ
Yüklə 2,24 Mb.
|
4.3.1.6 Mali EtütBu etüt safhasında, işletmenin kurulması için gerekli yatırım tutarı, işletme giderleri, işletme gelirleri, işletme sermayesi ve proforma nakit akım tablosu hesaplanmaktadır. 4.3.1.6.1 Sabit Sermaye Yatırım Giderlerinin Tespitiİşletmenin kuruluş döneminde yapmış olduğu gider kalemleri aşağıda hesaplanmıştır. 4.3.1.6.1.1 Etüd ve Proje Giderleriİşletmenin kurulması aşamasında oluşacak etüd ve proje giderleri için 25.000.000.000 TL öngörülmüştür. 4.3.1.6.1.2 Lisans ve PatentlerYatırım safhasında, herhangi bir patent ya da lisans anlaşması yapılmayacaktır. 4.3.1.6.1.3 Arsa BedeliYatırımı düşünülen işletme Aydın Umurlu Organize Sanayi Bölgesi’nde kurulacaktır. Bu organize sanayi bölgesindeki birim metrekare fiyat 12,000,000 TL’dir. Fabrika 10,000 metrekarelik alana kurulacaktır. Toplam arsa bedeli 120,000,000,000 TL’dir. 4.3.1.6.1.4 Arazi Düzenlenmesi ve Hazırlık YapılarıKurulacak işletme için tahsis edilen 10,000 m2 alanda yapılacak arazi düzeltme ve hazırlık yapıları ile bu faaliyetlerden doğacak giderler Çizelge 51’de belirtilmiştir. Çizelge 51. Domates Fabrikası İçin Arazi Düzenlemesi ve Hazırlık Yapıları Giderleri (TL).
4.3.1.6.1.5 Bina ve İnşaat GiderleriDomates Salçası işletmesi, fabrika inşaat şartnamesi gereğince IV. yapı ve A grubu sınıfında inşa edilmelidir. Çizelge 52’de bu yapı ve gruba ait birim metrekare fiyatları bulunmaktadır. Bu birim fiyatlar üzerinden toplam inşaat giderleri de Çizelge 52’de gösterilmiştir. Bu fiyatlar, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası’ndan temin edilmiştir. Çizelge 52. Domates Salçası Fabrikasının İnşaat Giderleri.
4.3.1.6.1.6 Temel Makine ve Araç-GereçlerDomates Salçası fabrikasında kullanılacak temel makine ve araç-gereçlerin toplam maliyetleri Çizelge 53’de gösterilmektedir. Bu makine ve araç-gereçler, 90 gün bazında 14,000 ton/yıl (%28-%30 Brix) salça üretme kapasitesindedir. Makine ve araç-gereçlerin fiyatlarının tümü Osmanlı Makine Tic.A.Ş. temin edilmiştir. Makine ve araç-gereçlerin fiyatlarına %18 KDV dahildir. Çizelge 53. Domates Salçası Fabrikasında Kullanılacak Temel Makine ve Araç-Gereçlerin Toplam Tutarları.
4.3.1.6.1.7 Yardımcı Makine ve Araç-GereçlerDomates salçası fabrikasında kullanılacak yardımcı makine ve araç-gereçler Çizelge 54’de gösterilmektedir. Bu makine ve araç-gereçlerin fiyatları KDV dahil tutarlarıdır. Hesaba katılmamış harcamalar, toplam yardımcı makine ve araç-gereç giderlerinin %5’i olarak alınmıştır. Çizelge 54. Domates Salçası Fabrikasında Kullanılacak Yardımcı Makine ve Araç-Gereçlerin Toplam Tutarları.
4.3.1.6.1.8 İthâlât ve Gümrükleme GiderleriYatırımı düşünülen işletmede kullanılacak makine ve araç-gereçlerin tümü yerli yapım olduğu için böyle bir gider bulunmamaktadır. 4.3.1.6.1.9 Taşıma ve Sigorta GiderleriMakine ve araç-gereçlerin tamamen yerli olmakla birlikte taşıma ve sigorta gideri olarak toplam makine ve araç-gereçlerinin % 2 si ayrılacaktır (Bu oran Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’in Ek 3’nde belirtilen hükümler çerçevesinde verilmiştir). Buna göre toplam tutar; 30,174,932,400 TL’dir. 4.3.1.6.1.10 Montaj GiderleriYine aynı tebliğin ilgili ekinde bu oran toplam makine ve araç-gereçlerin %6 sı gibi bir meblağ öngörülmüştür. Buna göre toplam tutar; 90,524,797,200 TL’dir. 4.3.1.6.1.11 Taşıt AraçlarıDomates salçası fabrikasında kullanılacak taşıtların sınıfları ve toplam tutarları Çizelge 55’de gösterilmektedir. Çizelge 55. Domates Salçası Fabrikasında Kullanılacak Taşıtların Toplam Tutarları.
4.3.1.6.1.12 İşletmeye Alma Giderleriİşletmeye alma giderleri için 100,000,000,000 TL öngörülmüştür. Bu harcama kalemine deneme üretiminden başlangıç tarihinden itibaren kesin işletmeye geçiş tarihine kadar yapılması zorunlu olan harcamalardır. Bu harcamalar normal dönem giderlerinden % 2 ile %5 arasında olmaktadır. Yatırımı düşünülen işletmenin deneme üretimi 2 aydır. Yukarıdaki tutar % 2 dikkate alınarak varsayılmıştır. 4.3.1.6.1.13 Genel GiderlerBu giderler haberleşme, aydınlatma, ilan vs. ile taşıt alım vergilerini kapsamaktadır. Yine aynı tebliğde, bu rakam ortalama sabit yatırım tutarının olarak % 1.5 ile %3.5 arasında oluşabileceği varsayılmıştır. Buna göre genel giderler tutarı; 93,400,000,000 TL’dir. 4.3.1.6.1.14 Diğer GiderlerDiğer Giderler kısmına finansman giderleri girmektedir. Faiz Ödemeleri bütünleşik finansal analiz tablolarında ayrı gösterileceği için burada yer verilmemiştir. 4.3.1.6.1.15 Toplam Sabit Yatırım TablosuDomates salçası fabrikasının toplam sabit yatırım tablosu yukarıda elde edilen ve varsayılan tutarlar sonucunda Çizelge 56’da gösterilmektedir. Çizelge 56. Domates Salçası Fabrikası Toplam Sabit Yatırım Tablosu (TL).
4.3.1.6.2 İşletme Dönemi Giderlerinin Tespitiİşletme dönemi giderleri teorik kapasite üzerinden hesaplanmıştır. 4.3.1.6.2.1 Hammadde Giderleri90 günlük çalışma rejiminde yatırımı düşünülen işletmenin 58,500 ton/yıl domates işleyeceği varsayılmıştır. 1 kg sanayi tipi domatesinin peşin fiyatı 70,000 TL olduğuna göre, toplam hammadde gideri 4,095,000,000,000 TL’dir. Bu alış fiyatı, yapılan pazar analizi ve Merko Gıda A.Ş, Öztusan Salça ve Konserve Sanayi A.Ş., TUKAŞ Turgutlu Salça Fabrikasından elde edilen bilgilere göre varsayılmıştır. 4.3.1.6.2.2 Yardımcı Maddeler ve İşletme MalzemeleriÜretilecek ürünlerde yardımcı malzeme olarak tuz kullanılacaktır. Tuz ürünlere %1 oranında ilave edilecektir. İşletmenin teorik kapasitesinin 10,446 ton/yıl olduğuna göre kullanılacak tuz miktarı 104 ton’dur. 1 kg sanayi tipi tuzun fiyatı 100,000 TL’dir. Buna göre, toplam yardımcı maddeler gideri; 10,400,000,000 TL’dir. 4.3.1.6.2.3 Enerji GiderleriDomates salçası fabrikasının enerji giderleri elektrik, su ve yakıt olarak ayrılmaktadır. Yakıt olarak, 6 nolu Fuel Oil kullanılacaktır. Elektrik: 26,881 kw/gün x 90 gün x 102,650 TL/kw = 248,340,118,500 TL’dir. Yatırımı düşünülen işletme organize sanayi bölgesi’nde kurulacağından %4 indirimden yararlanmaktadır. Bu durumda üretimde kullanılacak elektrik gideri 238,406,513,760 TL’dir. Su: Yatırımı düşünülen işletmenin suyu organize sanayi bölgesinin şebekesinden sağlanacaktır. Suyun kullanım ücreti ton başına 300,000 TL’dir. Bu kapasitedeki bir işletme için 90 günlük kampanya dönemi boyunca kullanılacak su miktarı günde 1,200 ton/gündür. Buna göre işletmenin üretimde kullandığı su gideri; 1,200 ton/gün x 90 gün x 300,000 TL = 32,400,000,000 TL’dir. Yakıt: Ortalama olarak 1 kg domates salçası için 1/10 kg fuel oil kullanılmaktadır. Aydın İli’nde 6 nolu fuel oil pompa satış fiyatı 457,000 TL’dir. Buna göre, toplam fuel oil gideri 10,446 ton/yıl domates salçası üretimi üzerinden 477,382,200,000 TL’dir. 4.3.1.6.2.4 İşçilik ve Personel GiderleriDomates salçası fabrikasında çalışacak personelin ve işçinin yıllık ücretleri Çizelge 57’de gösterilmektedir. Çizelge 57. Domates Salçası Fabrikasında Çalışacak Personel ve İşçinin Yıllık Ücretleri Tablosu.
* Kampanya dönemini olan (90 gün) personel gideri, ** İki şoför yalnızca kampanya dönemi dışında tam yıl olarak çalışacaktır. Yukarıdaki ücretlere net ücretler ve işveren yükümlüğü olan toplam %18 olan SSK İşveren Payı, İşsizlik Sigortası Payı ve diğer kesintiler dahildir. Bu kesintilerin toplamı 50,395,500,000 TL’dir. 4.3.1.6.2.5 Bakım-Onarım GiderleriSabit yatırım tutarının %2.5’i bakım onarım giderleri olarak varsayılmıştır. Bakım onarım giderlerinin, Türkiye’deki yatırım projelerinde bu oran üzerinden ayrılması uygun bulunmaktadır (Sarıaslan, 2002: 143 Ref: M.Erol Yücesan, “İşletme Dönemi Giderleri”, Devlet Yatırım Bankası, Ankara, s.479). Buna göre toplam tutar; 67,696,158,740 TL’dir. 4.3.1.6.2.6 AmortismanlarVergi Usul Kanunun 55 ve 107 nolu Genel Tebliğlerindeki hükümler çerçevesinde yatırımı düşünülen işletmenin amortisman giderleri Çizelge 58’deki gibi olacaktır. Amortisman hesaplanmasında basit (doğrusal) amortisman yöntemi uygulanmıştır. Domates salçası üretimi yapan işletmenin ekonomik ömrü 5 (beş) yıl olacağına göre amortisman oranı % 20’dir. Çizelge 58. Domates Salçası Fabrikasında Ayrılması Gereken Amortisman Tutarları.
* Yardımcı makine ve araç-gereçlerin içerisinde yer alan; hesaba katılmamış harcamalar, yemekhane döşeme, soyunma odası, işçi üniforma ve telefon tesisatı döşeme kalemleri, Vergi Usul Kanunu’nun 55 ve 107 nolu genel tebliğlerinde belirtildiği üzere amortismana tabi tutulmamıştır. 4.3.1.6.2.7 Genel GiderlerTaşıma, Sigorta giderleri, bina ve gayri menkul giderleri, idari masraflar, laboratuar, kalite kontrol, fabrika içi haberleşme, su, elektrik, sağlık, sosyal haklarla ilgili olarak 27,078,463,496 TL öngörülmüştür. Türkiye’de yatırım projelerinde genel giderler tahmininde genellikle sabit sermaye yatırımının %1-%2.5 arası bir oran kullanılmaktadır (Sarıaslan, 2002: 143). 4.3.1.6.2.8 Satış ve Pazarlama GiderleriSatış ve Pazarlama Giderleri için toplam sabit yatırımın % 5’i olan 135,392,317,480 TL uygun görülmüştür. Satış ve pazarlama giderleri için toplam sabit yatırımın % 5’nin ayrılması uygundur (Sarıaslan, 2002: 143). 4.3.1.6.2.9 Ambalajlama GiderleriDomates Salçası ambalajlamasında teneke kutu kullanılacaktır. Teneke kutuların cinsi, adet, birim fiyat ve toplam tutarları Çizelge 59’da gösterilmektedir. Bu bilgiler, Kontensan Makine San. Tic. A.Ş.’den alınmıştır. Çizelge 59. Domates Salçası Fabrikasında Kullanılacak Teneke Kutuların Toplam Tutarı.
Not: Yukarıdaki teneke kutu fiyatlarına % 18 KDV dahildir. 4.3.1.6.2.10 Finansman GiderleriÇeşitli kreditör kuruluş ve bankalarla irtibata geçilmiş ve en uygun şartlarda kredi sunan, Türkiye İşbankası’ndan 3,000,000,000,000 TL’lik kurumsal yatırım kredisi sağlanmıştır. Kredinin vadesi üç yıl, ilk yıl faiz ve ana para ödemesizdir. Bu kredinin faiz oranı; %27 faiz oranı üzerinden, yıllık (dönem sonlarında) ve sabit ödemelidir. Anapara ödemesi, üçüncü yılın sonunda ödenecektir. Temin edilen yatırım kredisi, 01-01-2004 yılında temin edilmektedir. Bu verilerin ışığında, bu kredinin geri ödeme tablosu Çizelge 60’daki gibidir. Çizelge 60. Domates Salçası Fabrikası İçin Temin Edilen Kredinin Geri Ödeme Tablosu (000-, ilâvesiyle; TL).
4.3.1.6.2.11 İşletme Dönemi Giderleri TablosuDomates Salçası fabrikasının, işletme döneminde gerçekleşecek giderleri Çizelge 61’de gösterilmektedir. Çizelge 61. Domates Salçası Fabrikası İşletme Dönemi Giderleri Tablosu.
4.3.1.6.3 İşletme Sermayesinin TespitiYatırımı düşünülen işletmenin, işletme sermayesinin tespitinde yatırım projeleri için uygun olan Çalışma Devri Katsayısı (Operating Cycle) kullanılacaktır. Çünkü, günlük masraf tutarı yöntemi ve Schmallenbach yöntemi, yatırım projesi başlangıcında tahmini zor günlük giderler ve satış fiyatı üzerinden birim brüt kâr gibi verileri hesaplamak gerektiğinden pek kullanılmamaktadır (Sarıaslan, 2002: 133). Çalışma Devri Katsayısı yönteminde kullanılan faaliyetlerle ilgili süreler, Merko Gıda A.Ş., Öztusan Salça ve Konserve Sanayi A.Ş., TUKAŞ Turgutlu Salça Fabrikasından temin edilmiştir.
* Sanayi Tipi Domates, uygun nem ve sıcaklık koşulları sağlandığı takdirde üç güne kadar saklanabilmektedir. Buradan, Çalışma Devri Katsayısı = 360 ÷ 129 formülünden; 2,79 bulunmaktadır. Çalışma devri katsayısı bulunduktan sonra, yatırım projeleri çalışmalarında kuruluş döneminde net nakit akışı tablosuna dahil edilmek üzere gerekli olan işletme sermayesi ihtiyacı ise yıllar ortalaması alınarak bulunacaktır. Yıllar bazında işletme sermayesi ihtiyacı da, yıllık işletme giderlerinin (fon çıkışı gerektirmeyen amortismanlar elimine edilerek) çalışma devri katsayısına bölünerek elde edilmektedir (Sarıaslan, 135 : 2002). Domates salçası fabrikasının çalışma sermayesi ihtiyacı yıllar itibariyle Çizelge 62’de gösterilmiştir. Çizelge 62. Domates Salçası Fabrikasının Yıllar İtibariyle İşletme Sermayesi İhtiyacı (TL).
Buradan, kuruluş dönemi çalışma sermayesi ihtiyacı, 9,202,303,236,486÷ 5 = 1,840,460,647,297 TL olacaktır. 4.3.1.6.4 İşletme Dönemi Gelirlerinin TespitiProjenin teknik etüt kısmında belirtildiği gibi 1 kg domates salçasının fabrika çıkış fiyatı 1,180,000 TL’dir. Satış fiyatı, yapılan pazar analizi ve Merko Gıda A.Ş., Öztusan Salça ve Konserve Sanayi A.Ş., TUKAŞ Turgutlu Salça Fabrikasıyla yapılan görüşmeler sonucunda varsayılmıştır. Bu fiyatın tespit edilmesindeki nedenlerinden bir tanesi de üretimde kullanılacak teknolojinin yukarıda sayılan işletmelerle paralellik taşımasıdır. Buna göre, 10,446 ton/yıl teorik kapasiteden işletmenin gelirleri 12.326.280.000.000 TL’dir. Yıllar itibariyle kapasite kullanım oranları dikkate alındığında işletmenin ekonomik ömrü boyunca gelirleri şu şekilde oluşacaktır. Buna göre, domates salçası fabrikasının yıllar itibariyle, satış gelirleri Çizelge 63’de gösterilmektedir. Çizelge 63. Domates Salçası Fabrikasının Yıllar İtibariyle Satış Gelirleri.
4.3.1.6.5 Projenin Yatırım Tutarının ve Sermaye Yapısının TespitiDomates salçası fabrikasının yatırım tutarı ve sermaye yapısı tablosu Çizelge 64’de gösterilmektedir. Çizelge 64. Domates Salçası Fabrikasının Yatırım Projesinin Yatırım Tutarı ve Sermaye Yapısı.
4.3.1.6.6. Domates Salçası Fabrikasının Proforma Gelir ve Net Nakit Akımlarının Yıllara Göre Dağılımı
*İşletmeler sonsuza kadar yaşayacağı varsayımı altında net nakit akışları da sonsuza kadar devam edecektir. Bundan dolayı kuruluş döneminde kullanılan işletme sermayesi, beşinci yılın sonunda eklenmemiştir. Yukarıdaki tabloda, temin edilen kredinin anapara ve faiz ödemeleri yer aldığı için iskonto oranının belirlenmesinde özkaynakmaliyetikullanılacaktır. Yatırım indirimi istisnasını kapsamayan iktisadi kıymetler (arsa bedeli ve fabrika binası dışında kalan bina inşaat giderleri) düşüldükten sonra kalan tutar; 2,229,446,349,600 TL’dir. Bu tutardan % 40’lık yatırım indirimi düşüldükten sonra kalan tutar; 891,778,539,840 TL’dir. Bu tutar, işletmenin yatırım indirim tutarıdır. İlk yılda elde edilen kazanç bu tutardan fazla olduğu için (2,362,266,529,100) yatırım indirimi istisnasından yalnızca yatırım ilk yılında yararlanılacaktır. İlk yıl kazancından, yatırım indirimi çıkarıldığında işletmenin vergi matrahı çıkmaktadır. Bu tutar; 1,470,487,989,260 TL’dir. Kurumlar vergisi oranı % 33 dür. Bu orana göre yıllar itibariyle ödenecek kurumlar vergisi tutarları Çizelge 65’deki gibi oluşacaktır. Çizelge 65. Domates Salçası Fabrikasının Yıllar İtibariyle Ödeyeceği Kurumlar Vergisi Tutarları.
Yüklə 2,24 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||