BüTÜnleşme kurami açisindan avrupa biRLİĞİ ortak güvenlik arayişlari gökhan Bay

BÜTÜNLEŞME KURAMI AÇISINDAN AVRUPA BİRLİĞİ ORTAK GÜVENLİK ARAYIŞLARI

Gökhan Bay*
Avrupa’da bütünleşme fikrinin temelleri 13. yüzyıla kadar dayanmaktadır, İtalyan şair Dante’nin 1310 tarihinde yazdığı Monarchia adlı eserde “Birlik” söz konusudur. Aynı dönemde Pierre Dubois tarafından dile getirilen “Birlik” çağrısında ise Avrupa’da ki prenslikler arasında bir konsey kurulması ve tüm ihtilafların burada ele alınması önerilmiştir.
Ekonomik çıkarlar üzerine inşa edilen Avrupa bütünleşmesi; ortak pazar, Euro bölgesi, gümrük birliği, serbest dolaşım gibi evreleri tamamladıktan sonra dünya ülkelerince “ekonomik dev, siyasi cüce” olarak atfedilmiştir. İkinci Dünya Savaşı sonrası Fransa-Almanya arasında ki ezeli rekabeti engellemek, Sovyet tehdidi karşında Kuzey Atlantik Andlaşması Örgütü (NATO) dışında kalan Avrupa bölgesinin güvenliğini sağlamak adına Avrupa Savunma Topluluğu (AST) kurulması öngörülmüş fakat Fransa iç politikasında yaşanan gelişmeler yüzünden hayata geçirilememiştir. Sonrasında kurulan Batı Avrupa Birliği (BAB) ise NATO gölgesinde kalmış, Lizbon Antlaşması ile önemini yitirmiştir. Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikalarına uzanan bu süreç AB’nin oluşturmaya çalıştığı ortak savunmanın ortak pazar kadar başarılı olamadığını gözler önüne sermektedir ayrıca AGSP’nin operasyonel olarak katıldığı Makedonya, Kongo ve Bosna Hersek müdahaleleri güvenlik zafiyetleri bakımından akıllarda soru işaretleri bırakmaktadır.
Bu çalışmada, hakkında birçok tartışmanın, birbirinden farklı değerlendirme ve yorumların yapıldığı Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) bütünleşme sürecinden itibaren ele alınmaktadır. Ekonomik temelde inşa edilmeye başlayan ve kurulduğu günden itibaren genişleyerek farklı boyutlar kazanan Avrupa Birliği’nin (AB) güvenliği bölgeselleştirme fikri ve ortak dış politika hedefleri çalışmanın amacını teşkil etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Avrupa Bütünleşmesi, Avrupa Güvenlik ve Ortak Savunma Politikaları, Bölgesel Güvenlik.

Karadeniz Teknik Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler 4. Sınıf öğrencisi.

İletişim adresi: [e-mail] Sayfa