Chirchiq davlat pedagogika universiteti jismoniy madaniyat fakulteti jismoniy madaniyat nazariyasi kafedrasi
Yüklə 0,8 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 6
2 7 5 3 4 1 23-rasm. 3:3 himoya tizimi 26 shaxsan himoya qiladi. 5+1 himoya tizimi. Himoyani tashkil etishda ko`p uchraydigan usuldir. Bunda o`yinchilar 6-0 hududiy himoyaga o`xshab harakat qiladilar, o`yinchilardan biri esa, kuchli hujumchiga qarshi shaxsiy himoyada o`ynaydi. 4+2 himoya tizimi. Bu himoya tizimi raqib jamoasida uzoq masofalardan hujum qilish vositalarini puxta egallagan o‘yinchilar bo‘lganda qo‘llaniladi. Bunda to‘rt himoyachi zonali himoyada (4:0), ikkitasi esa doimiy ravishda eng xavfli hujumchilarni ta’qib qilishni amalga oshiradi. Himoyada muvaffaqiyatli o`ynash, barcha himoya tizimlarini to`la takomillashtirib egallashga va shaxsiy himoyada yaxshi harakat qilishni bilishga asoslangan. Shuning uchun shaxsiy tizimga ustunlik berish kerak. Keyinchalik hududiy himoya variantlarining birini qo`llash va undan so`ng aralash himoyaga o`tish hujum qilishida raqiblar oldiga murakkab vazifalar qo`yadi. Aralash himoya tizimini muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun quyidagilarga ega bo‘lish lozim: 1. Shaxsiy ta’qib uchun tajribali himoyachilar. Ular nafaqat ta’qibda, balki imkoniyat darajasida boshqa jamoadoshlari bilan o‘zaro harakatlarda ham qatnashishlari kerak; 2. Zonali himoyani amalga oshiradigan o‘yinchilar. Yakka tartibda ta’qib qilayotganlarga har tomonlama yordam berib, zaruriy hollarda xavfli hujumchiga qarshi harakatlar olib borishlari mumkin. 27 XULOSA Yuqori texnik mahorat belgilari: - berilgan o‘yin topshiriqlarini va himoyaning ikki- uch eng yaxshi egallagan usullar bilan qo‘shilishidan mukammal bajarish uchun usul va usullarning eng maqbul hajm ini erkin egallash; - ko‘rsatilgan usullarning aniq va samarali bajarilishi; - halaqit beriladigan omillar ma’lum darajada toliqish, psixologik (ruhiy), keskinlik, og‘ir tashqi sharoit va hakozolar ta’sirida usullarning bajarilishi barqarorligi; - raqib qarshi harakatining aniq variantlariga qarab texnik usullar (fazalarini) qismlarini boshqara olish; - usullarning bajarilishini ishonchliligi, bu ko‘p kunlik musobaqa davomidagi yuqori aniqlik va samaradorlik bilan u o‘yindan bu o‘yingacha salbiy ta’sir etuvchi og‘ishlarsiz aniqlanadi; Gandbolda texnik va taktik tayyorgarlik. Texnik usullar bu gandbol o‘yinini vujudga keltirish vositasi demakdir. Yuksak sport natijalariga erishish ko‘p jihatdan gandbolchilarning ana shu xilma-xil vositalarni qanchalik to‘liq bilishiga, raqib jamoa o‘yinchilarni qarshilik ko‘rsatayotgan, ko‘pincha esa charchoq orta borayotgan sharoitda o‘yin jarayonidagi turli holatlarda ularni qanchalik mohirlik bilan samarali qo‘llashiga bog‘liq. Gandbol o‘yinida jismoniy, texnik-taktik, nazariy va psixologik tayyorgarliklarining ahamiyati kattadir. Jismoniy tayyorgarlik o‘quv– trenirovka jarayonining muhim bo‘limi hisoblanadi. Gandbolda texnik usullarning bajarilishini ikki tipga- bu sportchining funktsional faolligini emotsional faolini, inertsion va reaktiv kuchlarnini, muskul qisqarishlarini tashkil qilish bo‘yicha bir- biridan keskin farq qiluvchi yuqori (qisqa amplituda) va sekinlashtirilgan tezlikka (keng amplituda) ajratish mumkin. Mashg‘ulotdan oldin qisqa nazariy darslar o‘tish mumkin, bunda murabbiy oldindagi maqsad va vazifalarni ochib berish, maketlar yordamida tushuntirish, har bir o‘yinchiga topshiriq berish, tushuntirishi lozim. |