Chirchiq davlat pedagogika universiteti jismoniy madaniyat fakulteti jismoniy madaniyat nazariyasi kafedrasi

7 
5 
4 
2 
3 
6 
20-rasm. 6:0 himoya tizimi 

---

24 
5:1 himoya taktikasida (21-rasm) 5 
ta o`yinchi darvozabon maydoni chizig’i 
oldida himoyalanishadi, bitta o`yinchi esa
9 metrli hududda o`z hududini himoya 
qiladi. Bunda oldinga chiqqan o`yinchi 
markaziy va yarim o`rta hujumchilarining 
darvozaga 
hujum 
qilishdagi 
erkin 
harakatlarini buzishi va 9 metrli hududdan 
darvozaga erkin to`p otishlariga yo`l 
qo`ymasligi kerak. 
4:2 himoya tizimi
. Bu tizimda
4 o`yinchi 6 metrli chiziq bo`ylab, ikki 
o`yinchi esa oldinda – 9 metrli chiziqda 
joylashadi (22-rasm). Oldinda joylashgan 
himoyachilar juda harakatchan bo`lishi 
kerak, to`pga va o`yinchilarga to`siq 
qo`yish usullarini to`la egallagan bo`lishi 
lozim. Bu ikki o`yinchining asosiy vazifasi 
hujumchilarni markazdan yorib kirish va 
uzoq masofadan to`p otishlarni oldini 
olishdan iboratdir. 
2 
3 
5 
4 
6 
7 
1 
21-rasm. 5:1 himoya tizimi 
22 rasm 4:2 himoya tizimi 
6 
7 
3 
4 
5 
2 
1 

---

25 
3:3 himoya tizimi.
Bu tizim ikki 
himoya chizig’idan iborat bo`lib, har bir 
chiziqda uchtadan o`yinchi o`rin olgan 
bo`ladi. Birinchi uchlik 6 metrli chiziqdan, 
boshqasi esa 9 metrli chiziqdan o`rin oladi 
(23-rasm). 
Gandbolchilarning 
asosiy 
vazifasi 
markaziy 
va 
yarim 
o`rta 
pozitsiyadan amalga oshiriladigan to`p 
otishlarni oldini olish. Ikkinchi chiziqdagi 
o`yinchilar 
va 
darvozabonning 
muvaffaqiyatli o`zaro harakatlari darvozani 
mustahkam bekitadi.
 
Hududiy himoyani qo`llashda, muhimi darvozaga to`p otishga xalaqit qilish 
bilan cheklanmay, balki hujumchilarning hududga kirishiga yo`l qo`ymaslik va 
ularning erkin to`p uzatish imkoniyatini murakkablashtirishdir. Hududiy himoyada 
o`yinchi har doim harakatchan, egiluvchan va shiddatkor bo`lishi talab etiladi. 
Uning qudrati shaxsiy himoyaga yaqinlashgan sari ortaveradi. Raqiblarning 
joylashishini dastlabki holatga qaytarish yoki hamma o`yinchilarni zich 
panohgohda 
ushlashni 
kuchaytirish 
maqsadida 
shunday 
joylashtirishlar 
qo`llaniladi. 
Aralash himoya
jamoa himoya turi bo’lib, bunda o‘yinchilarning bir
qismi zonali himoyada, bir qismi esa hujumchilarni yakka tartibda ta’qib 
qilgan holda o‘yin yuritishadi. Shaxsiy ta’qib ostiga faqat ayrim raqib 
o‘yinchilari olinadi, chunki ularga nisbatan zonali himoyani qo‘llash etarli emas.
Odatda, yakka tartibdagi ta’qib ostida kuchli va tajribali o‘yinchilar, hujumni
tashkil etadigan ikkinchi hujum qatoridagi o‘yinchilar bo’ladi. Aralash himoya 
tizimi ba’zi o‘yinchilarni hujumdan chetlatish va raqibning ishlab chiqqan hujum 
tizimini buzish uchun qaratiladi. 
Bunday himoya quyidagi variantlarga bo`linadi: 5+1, 4+2. Bu himoya
tizimi, o`yinchilarning bir qismi hududni ushlab turadi, boshqalari esa, hujumchini