ŞİKAYET ETME HAKKINDAKİ KOLAYLIKLAR
Şikayet Etme Hakkındaki Kolaylıklar
|
69.
|
(1)
|
Bir gemici veya miço, bu gibi gemi Cumhuriyet dahilinde olması halinde, bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisinde bulunduğu müddet esnasında, Liman Memuruna veya Hâkime, kaptan veya her hangi bir mürettebat aleyhine şikâyet etmek arzusunu geminin kaptanına bildirdiği takdirde, kaptan, geminin hizmeti müsaade eder etmez, şikâyetini yapmağa muktedir kılınmak üzere-
|
|
|
|
(a)
|
gemi o zaman Cumhuriyet dahilindeki bir limanda olduğu takdirde ; veya
|
|
|
|
(b)
|
gemi o zaman bu gibi bir limanda olmadığı takdirde, bu gibi her hangi bir limana ilk varışından sonra, karaya çıkması için şikâyet sahibine müsaade eder veya onu münasip birinin refakatinde karaya gönderir.
|
|
|
(2)
|
Bir geminin kaptanı, makûl sebep olmadan bu maddeye riayet etmediği takdirde, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, iki yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.
|
Kısım XII.
GEMİCİLERİN HİLEDEN KORUNMAS1
|
Denizden Kurtarma Ücretinin Satış Veya Temlikinin Muteber Olmaması
|
70.
|
Bu Kanun hükümleri mahfuz kalmak şartıyla, bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisine mensup bir gemici veya miçoya ödenmesi icap eden denizden kurtarma ücretinin, bu gibi ücretin tahakkuk etmesinden evvel yapılan temlik veya satışı mezkûr temlik veya satışı yapan şahsı bağlamaz; ve bu gibi her hangi bir denizden kurtarma ücretinin alınması hakkındaki bir vekâletname veya yetkinin feshi gayri kabil olmaz.
|
Üç Lirayı Geçen Hiç Bir Borç Deniz Yolculuğu-nun Nihayetine Kadar Tahsil Edilmez
|
71.
|
Miktar bakımından üç lirayı geçen ve, hizmete alındıktan sonra bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisine mensup her hangi bir gemici tarafından yapılan bir borç, hakkında anlaşmaya varılan hizmet tamamlanıncaya kadar tahsil edilmez.
|
Pansiyon Sahipleri
Tarafından Talep
Edilen Fahiş Fiatlar İçin Ceza
|
72.
|
Bir şahıs, bir gemici veya miçodan, mezkûr şahsın evinde yemek yemesi veya kiracı olarak oturması ile ilgili olarak, gemici veya miçonun evinde bilfiil ikâmet ettiği veya yemek yediği müddetten daha uzun bir müddet için ödeme talep ettiği veya aldığı takdirde, bu gibi şahıs bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, yirmi beş lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.
|
Gemicilerin Eşyalarını Alıkoma İçin Ceza
|
73.
|
(1)
|
Bir şahıs, bir gemici veya miçonun her hangi bir para veya eşyasının aldığı veya ona zilyet olduğu veya onu kontrolü altına aldığı ve, gemici veya miçonun talep etmesi üzerine,yemek yeme veya kiracı olarak oturma veya başka surette gemici veya miçonun kendine olan muhik borçları hususunda yapılan çıkarmalara tabi olmak şartıyla, bu gibi para ve eşyayı iade etmediği veya kıymetlerini ödemediği veya bunları alıp kaçtığı takdirde, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, elli lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.
|
|
|
(2)
|
(1) inci fıkra gereğince bir suça bakan her hangi bir Mahkemenin mutat yetkisi hakkındaki her hangi bir tahdide bakılmaksızın-
|
|
|
|
(a)
|
Mahkeme, bir para cezası vermesine ilâveten, eğer varsa, yukarıda bahis konusu çıkarmalara tabi olmak şartıyla, para miktarının veya eşyaların kıymetinin veya eşyaların gemici veya miçoya derhal ödenmesi veya tevdi edilmesi hususunda bir emir ısdar edebilir ; ve
|
Bölüm 155.
|
|
|
(b)
|
emrin kendine hitap ettiği şahıs bu gibi emre riayet etmeği ihmal ettiği takdirde, bu gibi şahsın, Mahkemenin takdirine göre, bu gibi ihmalin devam ettiği her gün için Ceza Muhakemeleri Usul Kaideleri Kanunu maksatları bakımından her hangi bir Kanun gereğince ödemeye mahkûm edildiği addolunacak olan üç lirayı geçmiyen bir meblağı ödemesi veya ihmalini düzeltinceye kadar hapsedilmesi emredilebilinir; ancak, bu gibi şahıs, bu gibi emre riayet etmemesi dolayısıyla, bu madde gereğince, iki ayı geçen bir müddet için veya yekûn tutarı iki ayı geçen müddetler için hapis cezasına, veya yekûn tutarı üç yüz lirayı geçen meblağları ödemek cezasına çarptırılamaz.
|
|
Pansiyon Sahibleri Tarafından Yapılan Talepler İçin Ceza
|
74.
|
Bir geminin Cumhuriyet dahilindeki bir limana varışından sonraki yirmi dört saat zarfında, o zaman gemide bulunan bir şahıs, bir gemicinin, oda kiralayan bir şahsın evinde kiracı olmasını talep ettiği, veya, gemicinin şahsi talimatı ve kaptanın müsaadesi ile olmadıkça, bir gemicinin her hangi bir eşyasını gemiden çıkardığı takdirde, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, yirmi beş lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.
|
Kısım XIII.
DİSİPLİN HAKKINDA HÜKÜMLER
|
Hayat Veya Gemiyi Tehlikeye Koyan Kötü Tavır
|
75.
|
Bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisine mensup bir kaptan, gemici veya miço, vazifesini kasti olarak yapmamakla veya vazifesini ihmal etmekle veya sarhoşluk sebebiyle-
|
|
|
(a)
|
geminin ani kaybına, imhasına veya ciddi bir surette hasara uğramasına mütemayil, veya gemiye mensup veya gemide bulunan bir şahsın hayatını veya her hangi bir uzvunu ani olarak tehlikeye koymağa mütemayil her hangi bir muamele yaptığı ;
|
|
|
(b)
|
gemiyi ani kayıptan, imhadan veya ciddi hasardan korumak için, veya gemiye mensup veya gemide bulunan her hangi bir şahsı, hayat veya uzva karşı ani bir tehlikeden korumak için kendisi tarafından yapılması uygun ve şart olan her hangi bir Kanuni muameleyi yapmağı reddettiği veya ihmal ettiği,
takdirde, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, iki seneyi geçmiyen hapis cezasına veya beş yüz lirayı geçmiyen para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir.
|
Kaçma ve Müsaadesiz Gaybubet
|
76.
|
Bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisine mensup olup Kanuni bir şekilde hizmete alınmış bulunan bir gemici veya miço, aşağıda gösterilen suçlardan her hangi birini işlediği takdirde, bu gibi bir suçtan hüküm giymesi halinde, aşağıda gösterildiği gibi cezalandırılabilinir-
|
|
|
(a)
|
Gemisinden kaçtığı takdirde, kaçma suçunu işlemiş olur ve gemide bıraktığı eşyaların ve o zamana kadar kazanmış olduğu ücretlerin hepsini veya her hangi bir kısmını ceza yoluyla kaybedebilir; ve, onun yerine, ona ödenmesi şart koşulan ücret nispetinden daha yüksek bir nispetle hizmete alınan her hangi bir şahsa geminin kaptanı veya sahibi tarafından ödenen ücret farkını ödemeye mâruz kalabilir; ve keza, hüküm giymesi halinde, altı ayı geçmiyen hapis cezasına veya yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir ;
|
|
|
(b)
|
gemisine gitmeyi, veya gemisinde denize açılmayı makûl sebep olmadan ihmal ettiği veya reddettiği, veya gerek deniz yolculuğunun başlangıcında gerekse devamı esnasında, geminin bir limandan hareket etmesinden evvelki yirmi dört saatlik müddet esnasında her hangi bir zamanda müsaadesiz olarak gaipte olduğu, veya her hangi bir zamanda müsaadesiz olarak ve kâfi sebep olmadan gemisinden veya vazifesinden gaipte olduğu takdirde, suç, kaçma suçunu teşkil etmediği veya kaptan tarafından bu şekilde muameleye tabi tutulmadığı takdirde, müsaadesiz gaybubet suçunu işlemiş olur ve ücretlerinden, iki günlük ücreti geçmiyen bir meblâğı ve, ilâveten, her yirmi dört saatlik gaybubet için, altı günlük ücreti geçmiyen bir meblâğı veya onun yerine başka bir şahsı ücretle çalıştırmak için münasip bir şekilde yapılan her hangi bir masrafı ceza yoluyla kaybedebilir; ve keza, hüküm giymesi halinde, beş ayı geçmiyen hapis cezasına veya elli lirayı geçmiyen bir para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir ;
|
|
|
(c)
|
bu maddenin gerek (a) gerekse (b) paragrafları gereğince hüküm giydiği takdirde, Liman Memuru, gemicinin hizmete son verme şahadetnamesinin uygun göreceği bir müddet için alı konmasını emredebilir, ve, bir gemicinin hizmete son verme şahadetnamesi bu şekilde alı konduğu müddetçe, Liman Memuru ve lüzumlu evrakı muhafazasında bulunduran başka her hangi bir şahıs, bu veya başka her hangi bir Kanun hükümlerine bakılmaksızın, her hangi bir hizmete son verme şahadetnamesinin suretlerini veya hizmet veya karakter hakkındaki her hangi bir tafsilâtın tasdik edilmiş iktibaslarını vermeği reddedebilir.
|
Kaçağın Gemiye Taşınması
|
77.-
|
(1)
|
Bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisine mensup bir gemici veya miço, Cumhuriyet dahilinde, kaçma veya müsaadesiz gaybubet suçundan suçlu olduğu, veya müsaadesiz olarak başka bir surette gemisinden gaipte olduğu takdirde, kaptan veya her hangi bir kaptan muavini veya geminin sahibi veya acentesi veya gemiyi kiralayan şahıs, her hangi bir polisin yardımı ile onu gemiye taşıyabilir, ve her polisin, icap ettiği takdirde, yardım etmesi emredilir :
Ancak, gemici veya miço talep ettiği takdirde, Kanuna göre muameleye tabi tutulmak için ilkin bir Mahkeme önüne çıkarılır.
|
|
|
(2)
|
Davayı gören Mahkeme, gemici veya miçonun münasebetsiz veya kifayetsiz sebeplere istinaden gemiye taşındığı veya Mahkeme önüne çıkarıldığı kanaatinde olduğu takdirde, mezkûr Mahkeme, mutat yetkisi hakkındaki her hangi bir tahdide bakılmaksızın, hale göre, kaptan, kaptan muavini, mal sahibi, acente veya gemiyi kiralayan şahsa yüz lirayı geçmiyen bir para cezası verebilir; fakat bu gibi bir para cezasının verilmesi, yakalanma ile ilgili sahte hapislik için her hangi bir davaya engel olur.
|
Mahkeme-nin Suçlunun Gemiye Götürülme-sini Emretme Yetkisi
|
78.
|
(1)
|
Bir Kuzey Kıbrıs Cumhuriyeti Türk Cumhuriyeti gemisine mensup bir gemici veya miçonun, kaçma veya müsaadesiz gaybubet veya müsaadesiz olarak başka surette gaip olma suçu dolayısıyla bu Mahkeme önüne çıkarılması halinde, Mahkeme, kaptan veya mal sahibi veya acentesi böyle talep ettiği takdirde, onu hapsetme yerine, deniz yolculuğuna devam etmek maksadıyla onun, gemisine taşınmasını sağlayabilir veya kendileri tarafından bu şekilde taşınması için onu geminin kaptanına veya her hangi bir kaptan muavinine veya mal sahibine veya mal sahibinin acentesine tevdi edebilir ve, bu gibi bir halde, suç dolayısıyla kaptan veya mal sahibi tarafından veya onun adına uygun bir şekilde yapılan her hangi bir dava masrafı ve masrafın, suçlu tarafından ödenmesini ve, icap ettiği takdirde, o zamana kadar kazanmış bulunduğu veya halen mevcut olan hizmet anlaşmasına binaen sonra kazanabileceği her hangi bir ücretten çıkarılmasını emredebilir.
|
|
|
(2)
|
Yukarıda bahis konusu bir gemici veya miço, gemisinden veya vazifesinden gaip olmayı niyet ettiği takdirde, niyetini, gemisinde bulunması icap eden vakitten en az kırk sekiz saat evvel gerek geminin mal sahibine gerekse kaptanına ihbar edebilir ; ve, mezkûr ihbarın verilmesi halinde, Mahkeme, suçlunun gemiye taşınmasının sağlanması hakkında bu maddece verilen yetkilerin her hangi birini kullanmaz.
|
Disipline Aykırı Genel Suçlar
|
79.
|
Bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisinde Kanuni olarak hizmete alınan bir gemici veya bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisine mensup bir miço, bu Kanunda “disipline aykırı suçlar” olarak atfedilen aşağıdaki suçların her hangi birisini işlediği takdirde, bu gibi suçtan hüküm giymesi halinde, aşağıda gösterildiği gibi cezalandırılabilinir-
|
|
|
(a)
|
kaptanın yazılı müsaadesi olmaksızın gemiye her hangi bir eşya getirdiği veya her hangi bir eşyanın yükletilmesini sağladığı takdirde, ücretlerinden, bir haftalık ücreti geçmiyen bir meblâğı ceza yoluyla kaybedebilir ;
|
|
|
(b)
|
müsaadesiz olarak gemiyi, bağlama limanına muvasalatından sonra ve emniyet altına alınmasından evvel terk ettiği takdirde, ücretlerinden, bir aylık ücreti geçmiyen bir meblâğı ceza yoluyla kaybedebilir ;
|
|
|
(c)
|
Kanuni her hangi bir emre kasti itaatsızlıktan veya devamlı olarak vazifeyi kasti ihmalden suçlu olduğu takdirde, altı ayı geçmiyen hapis cezasına veya yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir ;
|
|
|
(d)
|
Geminin kaptanına veya her hangi bir subayına tecavüz ettiği takdirde, bir seneyi geçmiyen hapis cezasına veya yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir ;
|
|
|
(e)
|
Kaptana veya subayların her hangi birine cismani zarar yapmak, veya Kanuni emirlere itaat etmemek veya vazifeyi ihmal etmek, veya geminin seyrüseferine veya deniz yolculuğunun devamına mani olmak için mürettebatın her hangi birisi ile işbirliği yaptığı takdirde, üç seneyi geçmiyen hapis cezasına veya iki yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir ;
|
|
|
(f)
|
Gemisine kasti olarak hasar yaptığı veya geminin levazım veya yükünün her hangi birine haysiyeti muhil kılacak bir şekilde hıyanet ettiği veya bunların her hangi birini kendi maksatları için kullandığı veya bunların her hangi biri ile ilgili olarak suç teşkil edecek bir şekilde emniyeti suiistimalde bulunduğu veya bunların her hangi birine kasti hasar yaptığı takdirde, ücretlerinden, hasıl olan zarara eşit bir meblâğı ceza yoluyla kaybedebilir, ve bir seneyi geçmiyen hapis cezasına veya yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir ;
|
|
|
(g)
|
Geminin kaptan veya sahibini kayıp veya zarara sokan gümrükten mal kaçırmakla ilgili her hangi bir muameleden hüküm giydiği takdirde, kayıp veya zararı ödemeğe kâfi bir meblâğı, kaptan veya mal sahibine ödemekle mükellef olur ; ve, bundan başka her hangi bir çareye halel gelmeksizin, ücretlerinin hepsi veya mütenasip bir kısmı mezkûr mükellefiyetin yerine getirilmesi için veya o hususta alelhesap olarak alı konabilir.
|
Seri Çarelerin Diğer Çarelere Tesir Etmemesi
|
80.
|
79’uncu maddenin, veya kaçma veya müsaadesiz gaybubet suçları ile ilgili maddelerin hiç bir hükmü, bir mal sahibi veya kaptanın, mezkûr maddeler gereğince bir suç teşkil eden hususlar hakkındaki her hangi bir mukaveleye itaatsizlik için, mezkûr hükümler olmuş olmasaydı, dava yoluyla veya başka surette sahip olacağı her hangi bir çareyi ortadan kaldırmaz veya tahdit etmez, fakat, bir mal sahibi veya kaptan ayni zarar hususunda bir defadan fazla tazmin edilmez.
|
Son Gemi Veya Isim Hususunda Sahte Beyan İçin Ceza
|
81.
|
Bir gemici, hizmete alınması üzerine veya hizmete alınmazdan evvel, son gemisinin veya son gemisi olduğu iddia olunan geminin ismi hakkında kasti olarak ve hile ile sahte bir beyanda bulunduğu, veya kendi ismi hakkında kasti olarak ve hile ile sahte bir beyanda bulunduğu takdirde, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.
|
Suçların Geminin
Resmi Jurnalına Kaydedil-mesi
|
82.
|
Her hangi bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisinde veya onunla ilgili olarak, bu Kısım hükümleri manasında her hangi bir kaçma veya müsaadesiz gaybubet suçu veya disipline aykırı her hangi bir suç işlendiği veya her hangi bir kötü halde bulunulduğu ve bu gibi suç için suçlunun anlaşması bir para cezası koyduğu ve mezkûr para cezasının infazı düşünüldüğü takdirde-
|
|
|
(a)
|
geminin resmi jurnaline suç veya muamele hakkında bir kayıt yapılır ve kaptan ve keza kaptan muavini veya mürettebattan biri tarafından imzalanır ;
|
|
|
(b)
|
suçlu hâlâ gemide bulunduğu takdirde, geminin herhangi bir limana müteakip muvasalatından evvel, veya gemi halen limanda bulunduğu takdirde oradan ayrılmazdan evvel, suçluya kaydın bir sureti verilir veya bu gibi kayıt açıkça ve işitilir bir şekilde kendine okunur ve, bunun üzerine suçlu, bu hususta uygun gördüğü cevabı verebilir ;
|
|
|
(c)
|
kaydın bir suretinin bu şekilde verildiği, veya kaydın bu şekilde okunduğu hakkında bir beyan, ve, her iki halde de, eğer varsa, suçlu tarafından verilen cevap, ayni şekilde yukarıda bahis konusu tarzda kaydedilir ve imzalanır ; ve
|
|
|
(d)
|
müteakip her hangi bir hukuki muamelede, bu maddece icap eden kayıtlar, mümkün olduğu takdirde, ibraz veya ispat edilir, ve, bu gibi ibraz veya ispatın yapılmaması halinde, davayı istima eden Mahkeme, takdirine göre, suç veya kötü tavır ile ilgili muamele hakkında delil kabul etmeyi reddedebilir.
|
Ücretlerin Ceza Yoluyle Kaybedil-mesi İle İlgili Muamele-lerde Kaçmayı İspat Etme Hakkındaki Kolaylıklar
|
83.
|
(1)
|
Bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisinden kaçmak için her hangi bir gemici veya miçonun ücretlerinin bu Kısım hükümleri gereğince ceza yoluyla kaybedilip kaybedilmediği hususunda ihtilâf olması halinde, gemici veya miçonun, gemide lâyıkı veçhile hizmete alınmış olduğu veya gemiye mensup bulunduğu ve deniz yolculuğunun veya hizmet anlaşmasının tamamlanmasından evvel gemiden ayrıldığı ve gemiden kaçması hakkındaki bir kaydın geminin resmi jurnaline lâyıkı veçhile yapılmış olduğu hususlarını ispat etmek, ücretlerin ceza yoluyla kaybı üzerinde ısrar eden şahıs için kâfidir.
|
|
|
(2)
|
Bunun üzerine, kaçma, gemici veya miço münasip bir hizmete son verme şahadetnamesi ibraz edemedikçe veya gemiden ayrılması için kâfi sebebi olduğu hususunu Mahkemeyi tatmin edecek bir şekilde başka surette ispat edemedikçe, bu Kısım hükümleri gereğince ceza yoluyla her hangi bir ücretin kaybını ilgilendirdiği nispette ispat edilmiş addolunur.
|
Ceza Yoluyle Kaybedilen-lerin Tahsisi
|
84.
|
