Deniz ticaret (kaptan ve gemiCİler) yasasi

(b)

deniz yolculuğu, anlaşma hükümlerine göre, gidilecek limanda yükün boşaltılması üzerine sona erdirilir;

(c)

anlaşmada gösterilen belli müddet bir deniz yolculuğu esnasında bittiği takdirde, bu gibi müddet, gidilecek limanda yolcuların indirilmesi veya yükün boşaltılması veya her ikisi de tamamlanıncaya kadar temdit edilir.

(5)

Mürettebatla yapılan anlaşma, her hangi bir hususta kaptan ile gemici arasında mutabakata varılabilecek gayri Kanuni olmayan şartları ihtiva edecek bir surette kaleme alınır.

(6)

Mürettebatla yapılan anlaşma, toplu bir anlaşma hükümlerine atıfta bulunabilir veya bu gibi hükümleri içine alabilir.

Mürettebat-la Yapılan Anlaşmanın Sona Erdirilmesi

13.-

(1)

Mürettebatla yapılan bir anlaşma-

(a)

hakkında yapıldığı müddetin sona ermesi veya hakkında yapıldığı deniz yolculuğunun, yolcuların indirilmesi veya yükün boşaltılması veya her ikisinin de yapılması suretiyle sona ermesi üzerine ;

(b)

geminin kaybı üzerine;

(c)

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bayrağının tahribi veya kaybı üzerine ;

(d)

geminin açık artırma ile satılması üzerine, sona erdirilir.

(2)

Kaptan-

(a)

gemici, makûl sebep olmadan anlaşmanın imzalandığı tarihte gemiye iltihak etmediği takdirde, veya gemicinin her hangi bir zamandaki mazur gösterilemeyen gaybubeti üzerine ;

(b)

gemicinin gemideki selâmet veya iyi disiplin ve intizamın muhafazasını tehlikeye koyan ciddi mahiyetteki kötü hali üzerine ;

(c)

geminin denize elverişsiz bir duruma gelmesi halinde, anlaşmaya son verebilir.

(3)

Bir gemici-

(a)

anlaşma belli bir müddet için yapıldığı takdirde, anlaşmanın yapıldığı tarihten itibaren bir sene geçtikten sonra, tâyin edilen örneğe uygun bir ihbar vermekle veya geminin bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti limanında üç aydan fazla bir müddet kalması halinde ;

(b)

kaptanın gemiciye karşı olan vazifelerini ciddi bir surette ihlâl etmesi halinde, her hangi bir zamanda, anlaşmaya son verebilir.

Yabancı Yerlere Giden Gemilerin Müretteba-tındaki Değişiklik-lerin Haber Verilmesi

14.-

(1 )

Mürettebatı, Müdür veya Cumhuriyetin bir konsolosluk memuru huzurunda hizmete alınan, yabancı yerlere giden her geminin kaptanı, limandan kat’i olarak ayrılmadan evvel mürettebatında yer alan bütün değişiklikleri gösteren ve tâyin edilen örneğe uygun olan tam ve doğru bir beyannameyi, limanlardan kat’i olarak ayrılmadan evvel, Müdür veya Cumhuriyetin bir konsolosluk memuruna gönderir ve o beyanname, bu Kanunda gösterilen tarzda delil olarak kabul edilir.

(2)

Makûl sebep olmadan bu maddenin hükümlerine riayet etmeyen her hangi bir kaptan, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.

Mürettebat-la Yapılan Anlaşma v.s. Hususunda Sahtekarlık v.s.

15.

Her hangi bir hesap defterini, hüviyet kartını veya mürettebatla yapılan bir anlaşmayı hile ile değiştiren veya bahis konusu evrakın her hangi birine sahte her hangi bir şey kaydeden veya bahis konusu evrakın her hangi birinin sahte bir suretini tevdi eden her hangi bir şahıs, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, iki seneyi geçmiyen hapis cezasına veya üç yüz lirayı geçmiyen para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir.

Mürettebat-la Yapılan Anlaşma-daki Değişiklik-ler v.s.

16.

Eski seyrüseferler yerine konan seyrüseferler veya geminin ilk ayrılışından sonra hizmete alınan şahıslar bakımından yapılan ilâveler dışında, mürettebatla yapılan her hangi bir anlaşmadaki veya hesap defterindeki her siliş, satırlar arasına yazılan yazı veya değişiklik,

(a)

Cumhuriyet dahilinde yapıldığı takdirde bir Liman Memurunun ;

(b)

başka bir yerde yapıldığı takdirde Cumhuriyetin bir konsolosluk memurunun veya, bu gibi bir memurun olmaması halinde, iki muteber Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı veya Komonveltli tüccarın, yazılı tasdiknamesi ile, siliş, satırlar arasına yazılan yazı veya değişiklikle ilgili bütün şahısların rızası ile yapıldığı isbat edilmedikçe, tamamıyla hükümsüz olur.

Gemicinin Anlaşma İbraz Etmeye Mecbur Olmaması

17.

Her hangi bir hukuk muamelesinde veya başka muamelede, bir gemici, anlaşmayı veya onun her hangi bir suretini ibraz etmeden veya ibrazı için ihbar vermeden, mürettebatla yapılan her hangi bir anlaşmanın muhteviyatını ispat etmek veya davasını başka türlü desteklemek için delil ibraz edebilir.

KISIM V. GEMİCİLERİN HİZMETİNE SON VERME

Cumhuriyet Dahilinde Bırakılan Veya Kalan Gemicinin Hizmetine Son Verme Usulü ve Bu Gibi Bir Gemici Hakkındaki Tedbir

18.-

(1)

13’üncü maddenin mürettebatla yapılan anlaşmaya son verilmesi ile ilgili hükümleri mahfuz kalmak şartıyla, Liman Memurunun veya, eğer varsa, bu gibi geminin mensup olduğu milleti temsil eden konsolosluk memurunun tasvibi olmaksızın ve bu gibi gemicinin geçince ve bakımı için, bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisi veya, bayrağı Cumhuriyet dahilinde bir konsolosluk memurunca temsil edilmeyen yabancı bir gemi halinde, Liman Memurunu veya, bayrağı bu şekilde temsil edilen yabancı bir gemi halinde, bir konsolosluk memurunu tatmin edecek bir şekilde gerekli tedbir almadıkça, hiç bir kaptan, her hangi bir gemicinin her hangi bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti veya yabancı gemideki hizmetine Cumhuriyet dahilinde son vermez; ve bu fıkranın hükümlerine aykırı olarak bir gemicinin hizmetine son veren her hangi bir kaptan, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir : Ancak, Cumhuriyet dahilinde hizmete alınan ve anlaşmasının hükümlerine göre hizmetine son verilen her hangi bir gemici hakkında bu gibi hiç bir tedbir lâzım değildir.

(2)

Liman Memurunun tasvibi olması hali dışında hiç bir gemicinin, her hangi bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisindeki veya, bayrağı Cumhuriyet dahilinde mukim bir konsolosluk memuru tarafından temsil edilmeyen her hangi bir yabancı gemideki hizmetine, Liman Dairesinden başka her hangi bir yerde son verilmez.

(3)

Bir gemicinin Cumhuriyet dahilindeki her hangi bir gemideki hizmetine Liman Dairesinde son verilmesi halinde, bu gibi geminin kaptanı, bu gibi gemiciye, hizmetine bu şekilde son verildiği zaman, bu gibi gemicinin hizmetinin müddet ve mahiyetini ve hizmetine son vermenin zaman ve yerini gösteren ve kendi imzasını taşıyan bir şahadetname verir ve kendine, yazılı olarak, ücretlerinin ve onlardan tarh edilen bütün meblağların doğru bir hesabını verir ve kaptan bunu yapmadığı takdirde, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, iki yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.

(4)

Kaptan, keza, ehliyet şahadetnamesini kendine tevdi edilen ve yanında alıkonan her subay veya gemicinin hizmetine son verilmesi üzerine, şahadetnameyi subay veya gemiciye iade eder ve makûl sebep olmaksızın bunu yapmadığı takdirde, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.

(5)

Her hangi bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisine mensup her hangi bir gemici veya miçoyu, hizmete alındığı deniz yolculuğunun tamamlanmasından evvel, haksız olarak zorla sahile çıkaran ve geride bırakan, veya, başka surette kasten ve haksız olarak onu Cumhuriyet dahilinde geride bırakan bu gibi her hangi bir gemiye mensup her hangi bir kaptan veya başka her hangi bir şahıs, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, altı ayı geçmiyen hapis cezasına veya iki yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir.

Gemicinin Karakteri Hakkında Rapor

19.-

(1)

Bir gemicinin hizmetine, bir Liman Memurunun önünde son verilmesi halinde, kaptan, hizmetine son verilen gemicinin hal, karakter ve evsafı hakkında tâyin edilmiş örneğe uygun olarak bir rapor hazırlayıp imzalar, veya, bu gibi hususlarda veya her hangi biri hakkında fikir izhar etmekten istinkâf ettiğini mezkûr örnekte beyan edebilir.

(2)

Bu gibi hizmete son vermenin önünde yapıldığı Liman Memuru, gemici arzu ettiği takdirde, bu gibi raporun bir suretini kendisine verir veya onu, hizmete son verme şahadetnamesine kaydeder.

Sahte veya Tahrif Edilmiş Şahadetna-me Veya Karakter Raporu

20.-

(a)

Sahte olduğunu bilerek, bu Kanun gereğince sahte bir karakter raporu hazırlayan ;

(b)

her hangi bir hizmete son verme şahadetnamesini veya karakter raporunu veya bir karakter raporu suretini tahrif eden veya hile ile değiştiren ;

(c)

yukarıda zikredilen bu gibi her hangi bir suçun işlenmesine yardım eden veya bu gibi her hangi bir suçu işlettiren ; veya

(d)

tahrif edilmiş veya değiştirilmiş veya kendine ait olmayan her hangi bir hizmete son verme şahadetnamesini veya karakter raporunu veya bir karakter raporu suretini hile ile kullanan, her hangi bir şahıs, bir suç işlemiş olur ve, hüküm giymesi halinde, iki seneyi geçmiyen hapis cezasına veya iki yüz lirayı geçmiyen bir para cezasına veya bu gibi hapis ve para cezalarının her ikisine de çarptırılabilir.

KISIM VI. ÜCRETLER Ücretlerin Ödenmesi.

Ücretlerin Liman Memuru Önünde Ödenmesi

21.-

(1 )

Bir gemicinin hizmetine Liman Memurunun veya Cumhuriyetin konsolosluk memurunun önünde son verilmesi halinde, bir Mahkeme aksini emretmedikçe, gemici, ücretlerini Liman Memuru veya Cumhuriyetin konsolosluk memuru vasıtasıyla veya Liman Memurunun veya Cumhuriyetin konsolosluk memurunun önünde alır.

(2)

Bu gibi her hangi bir durumda, bir geminin sahibi veya kaptanı, gemicinin ücretlerini Cumhuriyet dahilinde başka her hangi bir tarzda ödediği takdirde, bir suç işlemiş olur, ve hüküm giymesi halinde, yirmi beş lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.

Kaptan Ücretlerin Hesabını Verir

22.-

(1)

Her geminin kaptanı, bir gemiciyi ödemeden veya onun hizmetine son vermeden evvel, gemicinin ücretlerini ve her hangi bir sebepten dolayı bu gibi ücretlerden tarh edilecek bütün para miktarlarını gösterir ve tâyin edilen örneğe uygun olan tam ve doğru bir hesabı bu Kanunda gösterilen zaman ve tarzda tevdi eder.

(2)

Bu gibi hesap-

(a)

gemicinin hizmetine Liman Memurunun veya Cumhuriyetin konsolosluk memurunun önünde son verilmeyeceği hallerde, hizmetine son verilmesinden veya ödenmesinden en az yirmi dört saat önceden gemicinin kendisine ; ve

(b)

gemicinin hizmetine Liman Memurunun veya Cumhuriyetin konsolosluk memurunun önünde son verileceği hallerde, gemiden ayrılacağı zamanda veya daha evvel gemicinin kendisine, veya hizmete son verilmesinden veya ödenmeden en az yirmi dört saat önceden Liman Memuruna veya Cumhuriyetin konsolosluk memuruna tevdi edilir.

(3)

Makûl sebep olmadan bu maddenin hükümlerine riayet etmeyen bir geminin her hangi bir kaptanı, bir suç işlemiş olur, ve hüküm giymesi halinde, yirmi beş lirayı geçmiyen bir para cezasına çarptırılabilir.

Ücretlerden Tarh Edilen Para Miktarları

23.-

(1)

Bu gibi bir tevdiden sonra vuku bulan bir mesele hususunda olanlar dışında, ödenen veya hizmetine son verilen bir gemicinin ücretlerinden her hangi bir para miktarının tarhına, 22’nci madde hükümlerine uygun olarak tevdi edilen hesaba dahil edilmedikçe, müsaade edilmez.

(2)

Kaptan, deniz yolculuğu esnasında, haklarında para miktarlarının tarh edildiği çeşitli hususlar vuku buldukça, onları, ilgili miktarlarla birlikte, bu maksat için muhafaza edilecek bir deftere kaydeder ve defteri, istendiği takdirde, ücretlerin ödenmesi zamanında ve keza mezkûr ödemeye dair her hangi bir şikâyetin veya mevzuun yetkili her hangi bir makam huzurúnda dinlenmesi üzerine ibraz eder.

Gemicinin Derecesinin İndirilmesi Hakkında İhbar

24.-

(1)

Bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisinin kaptanının bir gemicinin derecesini indirmesi halinde, kaptan, derecenin indirilmesi hakkında bir beyanı hemen geminin resmî jurnaline kaydeder veya bu gibi kaydın yapılmasını sağlar ve kaydın bir suretini gemiciye verir.

(2)

Derecenin indirilmesi neticesi ücretlerdeki her hangi bir azaltma, kayıt bu şekilde yapılıncaya ve suret bu şekilde verilinceye kadar muteber olmaz.

(3)

Bir gemicinin derecesinin indirilmesi neticesi ücretlerdeki her hangi bir azaltma, 22 ve 23’üncü maddelerdeki manada, bir para miktarının ücretlerden tarh edilmesi addolunur.

Ücretleri Ödeme Zamanı

25.-

(1)

Her Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisinin kaptanı veya sahibi, her gemiciye, mürettebatla yapılan anlaşmanın şartlarına uygun olarak ücretlerini öder ve, anlaşmanın sona ermesi veya gemicinin hizmetine son verilmesi üzerine, o zaman bu gibi gemiciye ödenmesi icap eden her hangi bir ücreti öder.

(2)

Makûl sebep olmadan bir kaptan veya mal sahibi ilgili zamanda ödeme yapmadığı takdirde, gemiciye, ilgili zamandan sonra ödemenin geciktirildiği her gün için, iki günlük ücret miktarını geçmiyen bir meblâğı öder, fakat, ödenmesi icap eden meblâğ, on günlük çifte ücreti geçmez.

(3)

Bu madde gereğince ödenmesi icap eden her hangi bir meblâğ, ücretler gibi tahsil edilebilir.

Ücretlerin Hesabının Görülmesi

26.-

(1)

Bir gemicinin, bir Liman Memurunun veya Cumhuriyetin konsolosluk memurunun önünde, bir Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gemisindeki hizmetine son verilmesi ve ücretlerinin hesabının görülmesinin tamamlanması halinde, gemici, Liman Memurunun veya Cumhuriyetin konsolosluk memurunun önünde, geçmiş deniz yolculuğu veya hizmetle ilgili bütün talepleri hakkında, tâyin edilen örneğe uygun bir ibraname imzalar; ve ibraname, keza, geminin kaptanı veya sahibi tarafından imzalanır ve Liman Memuru veya Cumhuriyetin konsolosluk memuru tarafından tasdik edilir.

(2)

Bu şekilde imzalanmış ve tasdik edilmiş ibraname, taraflar arasındaki geçmiş deniz yolculuğu veya hizmetle ilgili bütün taleplerin karşılıklı olarak ibra edilmiş ve halledilmiş olduğu hükmünü haizdir.