Empirik biliyin İnstitutlaşması
Təcrübə ilə əlaqəli empirik idrak sosial işin predmet - obyekt əlaqələrini və obyektin idrak sahəsinin institutlaşdırır. Tarixi təcrübə prosesində fənn dilinin olmamağını, verilən zamana görə subyekt - obyekt əlaqə təcrübəsini refleksləndirici formalaşmanın isə tarixi ideologem matrisində gerçəkləşdiyini müşahidə etmək olar. Beləliklə, çar və yardım ehtiyacı olan müxtəlif subyekt - obyekt münasibətləri “xeyriyyəçilik”, “qəribəlik”, “yoxsulluq” konfessional yanaşmaların məntiqində əks olunur. Köməkçi və ehtiyac sahibləri arasndaki əlaqələr Pyotrun dövründə “faydalılıq” prinsipi əsasında dövlət ideologiyası baxımından şərh edilir. Beləliklə, tarixin qədim dövrlərində olduğu kimi, ehtiyacı olanlar kateqoriyası “tənbəllər” kimi baxılır. Empirik idraka, aşağıdaki sxem üzrə inkişaf etmiş, məntiq xarakterizə olunur: spontan təcrübə - ümumi qəbul edilmiş ideologemdə onun refleksiyası, verilmiş empirik təcrübə ilə əlaqədə olmayan formalaşmış bir dildə onun dərk edilməsi. Lakin, empirik təcrübə zamanı, əks etdirən və linqvistik formalaşma təcrübəsi vasitəsilə bir mövzu sahəsi yaranır. Refleksiya (əks etdirmə) vasitələrinin problem sahəsinin sərhədlərini müəyyən edən zaman, idrakın “xarici sosiallığı” ortaya çıxır.
Dostları ilə paylaş: |