| Knyazlıq və kilsə-monastır himayəsi modeli. 1.
Bu model üçün əhalinin qanuni şəkildə knyazlıq və kilsə patronajına götürülən müəyyən təbəqələrinə qəyyumluq göstərməklə səciyyələnir. Bu kliyentelanın tərkibinə təkcə kilsənin insanları yox, eləcə də qan qohumluğu münasibətləri ilə bir biri ilə əlaqəli olmayan cəmiyyətdən təcrid olanlar, dul qadınlar və ahıllarda daxil idi. Himayənin əsas vəzifəsi “qidalandırmaq” idi, yəni himayəyə götürülmüş insanın həyat tərzini qorumaq. Dəstək forması öz-özünə əmələ gələn xarakter daşıyırdı, təsbit edilmiş maliyyə mexanizmlərinə malik deyil idi, bu isə knyazlar tərəfindən bağışlanılan “desyatin”in həcminin dəyişdirilməsində öz əksini tapırdı. Tədricən qalıq prinsipi təsdiq olunurdu, bu isə “nəyinsə artıq qalmasından” dəstəyin həyata keçirilməsində öz əksini tapırdı. İnkişaf olunmamış təsərrüfatçılıq sistemi ilə əlaqəli olaraq hakimiyyət səviyyəsində olan yardım müvəqqəti və dəyişkən xarakter daşıyırdı. Lakin, ola bilər ki bu yardım ünvanlı və konkret xarakter daşıyırdı, çünki knyazın hərəkətləri müəyyən ənənələr və qanunlarla reqlamentləşdirilmişdir. Kilsələr və monastırlar xəstəxanalar, xeyriyyə müəssisələri kimi dəstək institutlarının təşkilində ilk addımlar atmağa çalışırlar, eləcə də tibbi yardımın və maarifçilik fəaliyyətinin əsaslarını qoyurlar.
Dostları ilə paylaş: |
