Documento

9Alternatif belirleme sebepleri

SÇD mevzuatı ayrıca Program için makul alternatiflerin belirlenmesini şart koşmaktadır. Gerçekte, tematik önceliklerin ve öncelik hedeflerinin, ETC girişimlerinin uygulanmasına yönelik IPA II tüzüğüne ve Çerçeve yönetmeliğe atıfta bulunması gerektiğinden, Programın genel yapısının köklü şekilde değiştirilmesine yönelik bir alternatif bulunmamaktadır.

Önceki paragraflarda belirtildiği gibi, bu Programa bir alternatif belirlenmesini gerektiren önemli herhangi bir olumsuz etki beklenmemektedir. Önceki paragrafta müdahalenin sürdürülebilirliğini artırmaya yönelik bazı önerilerden bahsedilmiştir.

10İzlemeye yönelik öngörülen önlemlerin tanımı

SÇD Direktifi Madde 10 uyarınca, öngörülemeyen olumsuz etkilerin gecikmeden saptanması ve Programın Yönetim Makamının uygun düzeltici faaliyetleri hayata geçirmesine imkan sağlanması için Programın uygulanmasının çevre üzerindeki olası önemli etkileri izlenecektir. Bu bağlam doğrultusunda bu bölüm, Bulgaristan-Türkiye IPA Sınırötesi İşbirliği Programı 2014-2020'nin uygulanmasından kaynaklanan çevre üzerindeki olası önemli etkilerin saptanmasına ve izlenmesine katkıda bulunabilecek, hem program hem de proje düzeyinde çeşitli önlemler sunmaktadır.

Ayrıntılı bir şekilde açıklandığı gibi, SÇD mevzuatı uyarınca Program düzeyinde, Programın izleme ve değerlendirme çerçevesinde halihazırda tanımlanmış olan uygun çevresel göstergeler ("SÇD göstergeleri") kullanılacaktır⁶⁵. Proje düzeyinde, çevre konuları üzerindeki etkilere ilişkin bir ön değerlendirme, başvuranların kendisi tarafından gerçekleştirilen Çevre Değerlendirmeleri yoluyla yapılacaktır.

.

8. 
   SÇD göstergeleri
   

Teklif edilen izleme sistemi, 8. bölümde sunulan çevre değerlendirmesinde saptanan Programın uygulanmasından kaynaklanan olası önemli etkiler temel alınarak geliştirilmiştir. Operasyonel Programın Nihai Taslağında (2014) sunulan aşağıda yer alan müşterek ve programa özel çıktı göstergeleri kullanılacaktır.

Müşterek ve programa özel çıktı göstergeleri (ÇG)

Gösterge No	Gösterge	Ölçüm birimi	Hedef değer (2023)	Veri kaynağı	Raporlama sıklığı
ÇG-1.1-1	Doğal ve insan kaynaklı afet risklerinin önlenmesine ve yönetimine yönelik müdahalelerin sayısı	Sayı	3	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık
ÇG-1.1-2	Tedarik edilen özel ekipman/duran varlık sayısı; doğal ve insan kaynaklı afet risklerinin önlenmesine ve yönetimine yönelik oluşturulan veya iyileştirilen ortak araç/hizmet sayısı	Sayı	3	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık
ÇG-1.1-3	Doğal ve insan kaynaklı afet risklerinin önlenmesine ve yönetimine yönelik ortak strateji/kılavuz, eğitim, kamuoyunda farkındalığı artırma kampanyası, tecrübe paylaşımı sayısı	Sayı	6	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık
ÇG-1.2-1	Müdahale edilen koruma altındaki doğal alanların sayısı	Sayı	5	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık
ÇG-1.2-2	Doğa koruma girişimleri, eğitimler, tecrübe ve teknik bilgi paylaşımı, ortak farkındalık artırma kampanyaları, koruma altındaki alanlara yönelik yönetim planları sayısı	Sayı	28	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık
ÇG-2.1-1	Yeniden yapılan veya yenilenen doğal, kültürel ve tarihi turizm bölgelerine ulaşım yollarının toplam uzunluğu	Kilometre	5	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık
ÇG-2.1-2	Yeni inşa edilen yeniden yapılan veya yenilenen bisiklet/yürüme yollarının toplam uzunluğu	Kilometre	8	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık
ÇG-2.1-3	Sınırötesi bölgedeki turizm alanları içinde / bu alanlara giden yol üzerinde yeni inşa edilen / yenilenen tesis sayısı	Sayı	10	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık
ÇG-2.1-4	Sınırötesi bölgede yenilenen / restore edilen kültürel ve tarihi turizm alanlarının sayısı	Sayı	15	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	Yıllık

Programa özel sonuç göstergeleri (SG)

Gösterge No	Gösterge	Ölçüm birimi	Hedef değer (2023)	Veri kaynağı	Raporlama sıklığı
SG-1.1-1	Risk önleme ve yönetimine yönelik ortak müdahalelerde artış	%	Asgari %60 artış	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	2018 2023
SG-1.1-2	Risk önleme ve yönetimine yönelik ortak faaliyetlerde artış	%	Asgari %50 artış	İlerleme ve Yıllık Uygulama Raporları	2018 2023
SG-1.2	Ortak doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımına yönelik kapasite geliştirme artışı	Ölçek	belirlenecek	Araştırma	2018 2023

9. 
   Çevresel Öz Değerlendirme
   

Proje düzeyinde, çevre sorunlarına ilişkin bir ön etki değerlendirmesi yapılması önerilir: başvuru sahipleri, tanımlanan aşağıdaki Değerlendirme Soruları listesini bir skor tablosu olarak kullanarak teklif edilen projelerin çevreyle ilgili yönleri hakkında bir Çevresel Öz Değerlendirme yapabilir.

Öncelik Ekseni 2 çerçevesinde öngörülen olası belirleyici bir faaliyet esas alınarak bir Çevresel Öz Değerlendirme soru listesi örneği aşağıda verilmiştir: “Sürdürülebilir Turizm” – SH 2.1. Doğal ve kültürel mirastan daha iyi faydalanılarak sınır alanının turistik cazibesinin artırılması: Doğal, kültürel ve tarihi turizm bölgelerine ulaşım yollarının rehabilitasyonu.

Bu faaliyetin Biyoçeşitlilik, Bitki ve Hayvan Varlığı, Toprak, Hava ve İklim, Kültürel/Doğal Miras ve Peyzaj üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkileri olabilir (çevre değerlendirmesi için 8. bölüme bakınız).


Öz Değerlendirme soru listesi örneği

Çevre Konusu	Değerlendirme soruları	Ölçüm birimi
Hava ve İklim	Proje GHG emisyonlarının azaltılmasında etkili olacak mı? Proje doğa dostu araçların desteklenmesinde etkili olacak mı? Proje, orman yangınlarıyla mücadelede ve önlemenin teşvik edilmesinde etkili olacak mı? Proje, halkın iklim değişikliği ile mücadeleye dahil edilmesiyle kamuoyunda sorumlu davranışın teşvik edilmesinde etkili olacak mı?	Sıralama ölçeği (örn: 1-10)
Biyoçeşitlilik, Bitki ve Hayvan Varlığı	Proje, biyoçeşitliliğin, doğal yaşam alanlarının ve ekosistemlerin ve hizmetlerinin korunmasında etkili olacak mı? Proje, biyoçeşitlilik kaybının azaltılmasında etkili olacak mı? Proje, biyoçeşitlilik ve doğal alanların korunmasına katılması sağlanarak kamuoyunda sorumlu davranışın teşvik edilmesinde etkili olacak mı? Proje, doğanın büyük oranda korunmasını güvence altına alan turizmin teşvik edilmesinde etkili olacak mı?	Sıralama ölçeği (örn: 1-10)
Su	Proje, su kütlelerinin ekolojik ve kimyasal durumunun iyileştirilmesinde etkili olacak mı? Proje, su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımının teşvik edilmesinde etkili olacak mı? Proje, su kaynaklarının korunmasına yönelik sürdürülebilir turizmin teşvik edilmesinde etkili olacak mı? Proje, halkın sürdürülebilir su kullanımına katılması sağlanarak kamuoyunda sorumlu davranışın teşvik edilmesinde etkili olacak mı?	Sıralama ölçeği (örn: 1-10)
Toprak	Proje, toprağın işlevselliğinin korunmasında etkili olacak mı? Proje, toprak kaynaklarının sürdürülebilir kullanımının teşvik edilmesinde etkili olacak mı? Proje, toprağın korunmasına yönelik sürdürülebilir turizmin teşvik edilmesinde etkili olacak mı? Proje, toprağın korunmasına yönelik farkındalığın artırılarak kamuoyunda sorumlu davranışın teşvik edilmesinde etkili olacak mı?	Sıralama ölçeği (örn: 1-10)
Kültürel/Doğal Miras ve Peyzaj	Proje, kültürel ve doğal mirasın korunması ve rehabilitasyonunda etkili olacak mı? Proje, kültürel ve doğal peyzajın sürdürülebilir yönetim ve planlamasının teşvik edilmesinde etkili olacak mı? Proje, sürdürülebilir turizme yönelik doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımının teşvik edilmesinde etkili olacak mı? Proje, kültürel ve doğal mirasın ve peyzajın korunması ve muhafaza edilmesine yönelik farkındalığın artırılarak kamuoyunda sorumlu davranışın teşvik edilmesinde etkili olacak mı?	Sıralama ölçeği (örn: 1-10)