| Şebeke Organizasyonlar
İşletmeler tek başlarına rekabetçi yapıda varlıklarını sürdüremez. Rekabetçi yapıda yer alabilmek için firmalar diğer organizasyonlarla işbirliği yapmaktadırlar. Şebeke organizasyon yapıları, her biri belirli bir işletme fonksiyonunda ya da bir faaliyette uzmanlaşmış bir örgütler ağının oluşturulmasını ifade etmektedir Diğer bir tanımla şebeke organizasyonlar, rolleri ve sorumlulukları tanımlanmış üyeler tarafından oluşturulmuş bir sistemdir.
Davranışsal açıdan bakılırsa, üyeler arasındaki etkileşim sosyal bir ilişki modelini yansıtmaktadır. Bu model kişiler, gruplar veya organizasyonlar üzerine kurulmuştur. Şebeke yapının temel özelliği, bir mal veya hizmeti üretebilmek için yapılması gereken iş ve faaliyetlerin ve bunun için gerekli olan kaynakların tek bir işletmenin bünyesinde toplanması yerine, farklı işletmelere dağıtılmış olmasıdır. Yani aynı amaca hizmet edecek olan iş ve kaynaklar birden fazla işletme bünyesinde dağıtılmaktadır. Şebeke organizasyonlarda ortaya çıkan belirgin bir diğer özellik de, komuta ve kontrol bakış açısı yerine, hiyerarşik kademeleşmeden mümkün olduğu kadar uzak yatay bir ilişki ağının bulunduğu birimlerden oluşmasıdır. Geleneksel yönetsel hiyerarşi anlayışının aksine, şebeke organizasyonlar, yalın yönetim uygulamalarının bir sonucu olarak görülen, yayvan (flat) bir yapı olarak karşımıza çıkmaktadır Ayrıca, şebeke organizasyonlar, tarafların birlikte kontrol ettikleri ve büyük çoğunluğu soyut nitelikteki varlıklar ile şebeke üyelerinin sahip oldukları yeteneklerin bir araya geldiği bir yapı olarak gözlemlenebilir.
Klasik organizasyon yapılarında, amaçlara ulaştıracak iş ve faaliyetler, aynı yönetim altında, çeşitli kriterlere göre oluşturulmuş bölüm veya bölümlerde gerçekleştirilir. Dolayısıyla bu işler için gerekli kaynaklar da organizasyon kontrolündedir. Oysa şebeke organizasyonlarda, temel faaliyetlerin her biri ayrı bir yönetim altında çalışan ayrı bir organizasyonun konusu olur. Fonksiyonlarda, farklı işletmeler arasında bir bölümlendirme yaşanmaktadır.
Şebeke yapılar şirketlerin oluşturduğu diğer koordinasyon biçimlerine göre daha önemlidir. Çünkü ne yasal birleşme süreci sorun olmakta, ne de firmaların birbirine yasal bir bağımlılığı olmamakta, böylece yapıda yer alan aktörlerin değişimi kolayca sağlanmaktadır. Esnekliğin başarılı firmalarda ön plana çıkan bir kavram olduğu düşünülürse, şebeke yapıların önemi gözlenebilmektedir.
Dostları ilə paylaş: |
