dış ticaret hadleri, bir ülkenin ihraç ve ithal ettiği malların fiyatları arasındaki ilişki. Bir ülkenin ihraç ettiği malların fiyatı, ithal ettiği malların fiyatına oranla yükseliyorsa bu ülkenin dış ticaret hadlerinin olumlu yönde geliştiği söylenir. Bu durumda, ihraç edilen her birim mal karşılığında daha fazla ithalat yapılır. Dış ticaret hadleri, ticareti yapılan malların dünya piyasalarındaki arz ve talebine bağlıdır ve uluslararası ticaretten doğan kazançların ticarete katılan ülkeler arasındaki dağılımını gösterir. Kavram olarak ülke ekonomisinin tarım ve imalat sanayisi gibi farklı sektörlerine de uygulanabilir.
Bir ülkenin dış ticaret hadlerinde ortaya çıkan ani bir değişme (örn. hammadde ihracatçısı bir ülke için bu malların fiyatlarının büyük oranda düşmesi), eğer bu ülke mamul madde ve sermaye mallan ithalatı için ihracatından kazanacağı dövizlere bağımlı ise, ciddi sorunlara yol açar. Dış ticaret hadleri hareketliliklerini açıklamak amacıyla değişik kuramlar ileri sürülmüş, ama bunlar dış ticaret istatistiklerinin incelenmesiyle doğrulanmamıştır. En yaygın ve siyasal açıdan önemli kuramlardan biri, dış ticaret hadlerinin azgelişmiş ülkelerin aleyhine gelişme eğiliminde olduğudur. Bunun nedeni, azgelişmiş ülkelerin ağırlıklı olarak hammadde ihraç etmeleri ve gelişmiş ülkelerden büyük ölçüde mamul madde ithal etmeleridir.
Dostları ilə paylaş: |