Dinocerata, fosillerine Kuzey Amerika'da- ki Paleosen Bölüm (y. 65-54 milyon yıl önce) ve Eosen Bölüm (y. 54-38 milyon yıl önce), Asya'da yalnızca Eosen Bölüm ka- yaçlarmda rastlanan, soyu tükenmiş memeli takımı. İri bir gergedan boyutunda olan bu hayvanlann kafatası basıktır; kafatasının ön bölümünde, üstçenede ve burunda kemiksi çıkıntılar bulunur. Bu takımın tanımlanmış sekiz cinsinden en bilmeni Uintatheri- um'dur(*).
dinoflageiiat, "hem bitki, hem hayvan özelliği taşıyan ve birbirine benzemez iki kamçısı olan îekhücreli su canlılarının ortak adı. Büyük bölümü denizlerde, bazıiarı tatlı
Dinofiageliatiardan Noctiluca scintillarıs (büyütülmüş)
Douglas P. Willson
suiaraa yaşayan bu canlıları botanikçiler alglerin Dinophyceae sınıfında, zoologlar ise protozoaiarın Dinoflagellida takımı içinde sınıflandırır. Çoğu mikroskobik olan dinoflageliatlann boyudan 5-2.000 mikrometre arasında değişir. Beslenme biçimleri bitkilere ya da hayvaniara benzer; türlerin birçoğu ise asalak ya da ortakçıdır. Soğuk denizler dışındaki bütün bitkisel planktonların üyesi olan dinoflageliatlar, besin zincirinin önemli bir halkasını oluşturur, ayrıca, denizlerdeki ışıldamaya katkıda bulunur.
Bir dinoflageiiat hücresinin, birbirine yakın iki noktadan çıkarak, biri arkaya doğru uzanan (boyuna kamçı), öbürü hücrenin çevresini saran (halka kamçı) iki kamçısı vardır; hücre yüzeyinde genellikle kamçılar için özel oluklar bulunur. Hücre bazı türlerde çıplak, bazılarında basit bir zar ya da zırhla çevrilidir. Zırhlı dinoflagellatlarda, hücreyi saran sert selüloz zırhın üstünde bazen dikensi uzantılar bulunur. Sarımsı ya da kahverengimsi pigment kromatoforları içeren bu canlılar, besinlerini nişasta, nişasta benzeri bileşikler ya da yağ halinde depolayabilir.
Dinoflageliatlar geneiiikie ikili ya da çoklu bölünmeyle eşeysiz olarak ürer: yalnızca tek bir cinsin üyelerinde eşeyli üreme gözlemlenmiştir. Uygun koşullarda hızla çoğaian dinoflageilatların sayısı bir litre suda 60 miiyon bireye kadar ulaşabilir. Deniz suyunun rengini değiştiren ve deniz hayvanlarının zehirlenmesine yol açan kırmızı su(*) oiayı, dinoflageiiat toplulukların- daki bu nüfus patlamasının doğal sonucudur. Dinoflageiiat cinsleri üzerine ayrıntılı bilgi için bak. Ceratium; Gymnodinium.
Dostları ilə paylaş: |