Dış lastik bak lastik

dispepsi bak. sindirim güçlüğü

dispersiyon (fizikte) bak. aynlım

displazi, vücuttaki bir organ ya da dokunun oluşum bozukluğu; bu terim daha çok kemiklerdeki oluşum bozuklukları için kullanılır. İnsandaki displazilerin çoğu, her biri özel bir adla anılan, yeterince tanımlanabilmiş hastalıklardır.

Ellis-van Creveld sendromu olarak da bilinen kondroektodermal displazi, çok ender görülen ve eşey kromozomları dışındaki çekinik genlerle taşınan kalıtsal ve doğuştan olma bir bozukluktur. Hastalarda, erken ölüme yol açabilen yapısal kalp bozuklukla- n, cücelik, çoğu kez bacaklarda çarpıklık ve el kemiklerinde kaynaşma görülür. Bu has- talann parmaklan sayıca fazla, diş ve tırnak gelişimi kusurludur. Hastalığın görülme sıklığı, Pennsylvania'da yaşayan Amish'ler arasında binde 5 gibi bir oranla doruğa ulaşır.

Engelmann sendromu olarak bilinen ilerleyici kemik gövdesi (diyafiz) displazisi, ender görülen kalıtsal (çekinik otozom genler) bir bozukluktur. Çocukluk çağında başlayan hastalıkta uzun kemiklerin gövdesi ve kafatasının tepesi kalınlaşır; hasta ağrı duymaz, ama boyu normal ölçüleri aşar, kaslan güçsüzdür, çabuk yorulur, yürüyüşü gergin ve paytaktır.

Daha sık görülen kemik ucu (epifiz) dis- plazisinde, çocukluk çağında uzun kemiklerin ucundaki büyüme ve kemikleşme çok gecikir; bu gecikmenin doğal sonucu olan cücelik bazen yalnız bacaklarla sınırlı kalır. Orta yaşlarda genellikle doku yozlaşmasına bağlı eklem hastalıklan ortaya çıkarsa da, hastalarda başka bir rahatsızlık görülmez.

Noktalı kemik ucu displazisi çok ender bir bozukluktur; nedeni bilinmeyen bu hastalıkta, yenidoğanm kemik ucu kıkırdaklarında saydam olmayan madde noktacıklan görülür. Bebeklerin çoğu bir yaşına gelmeden ölür; yaşayanlarda da cücelik, zekâ geriliği ve doğuştan katarakt gelişir.

Metafiz displazisi de çok seyrek görülen, kalıtsal bir bozukluktur. Hastalarda, uzun kemiklerin gövdelerinin kabuk bölgesinin çok ince ve kınlmaya yatkın olmasından başka bir bozukluk görülmeyebilir.

Kalça displazisi köpeklerde, özellikle Alman çoban köpeği, ingiliz çoban köpeği ve senbernar gibi iri köpeklerde çok sık görülen kalıtsal bir oluşum bozukluğudur. Uyluk kemiğinin başı ile kalça kemiğinin yerleştiği çukurda yapısal bozukluklar görülebilir.