EğİTİM, ÖĞretiM, ÖĞrenme eğİTİm eğitim
Yüklə 451,75 Kb.
|
10- BEYİN FIRTINASIÖğrencileri işlenen konu üzerinde düşünmeye, yorum yapmaya ve yaratıcılığa sevk eden bir tekniktir. Bu teknik sınıftaki tüm öğrencilerin aktif olarak derse katılmalarını sağlar. Tekniğin uygulanması için herhangi bir araç ve materyale gereksinim duyulmamaktadır. Ancak erken yaşta yabancı dil öğrenen küçük çocuklara uygulanması pek uygun görülmemektedir. “Bu tekniğin kullanılabilmesi için hedef davranışların en az uygulama düzeyinde olması, sorunun birden fazla çözüm yolunun bulunması ve öğrencilerin çözüm için ön koşul olan davranışları kazanması gereklidir.” (Sönmez, 2007:237) Zira beyin fırtınası yeni fikirlerin yaratılmasına, sorunların çözümüne ve takımların oluşumuna yardımcı olarak insanları üretici olmaya ve işbirliğine katkıda bulunmaya sevk eden bir tekniktir (Ceyhan, 2007:133-134). Öğrenenler çeşitli yorum ve değişik öneriler geliştirebilirler. Tekniğin başarısı öğretmenin tekniğin yürütülmesinde organizatör rolü üstlenmesi ve öğrencileri cesaretlendirmesine bağlıdır. Beyin fırtınası tekniğini uygularken aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir (Sarıçoban, 2006:19-20): 1) Problem iyi belirlenmelidir, 2) Süre belirlenmeli ve bu süre içerisinde herkese söz hakkı verilebilmelidir, 3) Herkes düşüncesini özgürce sunabilmelidir, 4) Sorunla ilgili kişisel düşüncesini sınıfla paylaşması konusunda herkes cesaretlendirilmelidir, 5) Hiçbir öğrencinin düşüncesi iyi ve kötü diye nitelendirilmemelidir, 6) Tartışmadan sonra sorun analiz edilip değerlendirilmelidir, 7) Etkinlik ya da tartışma sonunda bir karar ya da sonuca varılmalıdır, 8) Öğrencilerin düşüncelerinin ne olduğu değil, konuyla ilgili konuşma becerilerinin geliştirilebilmelerinin önemli olduğu unutulmamalıdır. Uygulanışı: Öğrencilere tanınan süre verilen konuya bağlı olmakla birlikte ideali 3-5 dakika arasıdır. Anahtar bir kelime ya da cümle verilir. Bu kavramlardan hareketle verilen süre içerisinde birbiriyle bağlantılı sözcük ya da bir metin oluşturacak cümleler üretmeleri istenir. Amaç öğrencilerin ele alınan konuyla ilgili çok sayıda üretim ortaya koymalarıdır. Ürettiklerinin doğru olup olmamasından ziyade, kendi içerisinde tutarlı, bütüncül, kullanılabilir ve verilen anahtar kavramlarla bağlantılı olması istenir. Sürenin sonunda her grupta öğrencilerin ürettiklerinin bu ölçütlere uyup uymadığına bakılır. Anahtar kavramlarla bağıntılı olan ve doğru kabul edilenlere + verilir, doğru kabul edilmeyenlerin nedeni açıklanır. Her grubun çalışması bu şekilde ayrı ayrı değerlendirilir ve sonunda belirlenen ölçütler doğrultusunda iyi çalışma tüm sınıfın oyuyla seçilir. Örneğin şehir sözcüğü verilir bu sözcükle ilgili 15 kelime söylemeleri ve sözcüklerin de yer aldığı 5 cümle kurulmaları istenebilir. Örneğin dinlenen bir dokümanla ilgili öğrencilerden duyduklarını, dokümanda yer alan bilgileri, yorumlarını ya da düşüncelerini tek tek söylemeleri ya da tahtaya yazmaları istenebilir. Böylece her öğrencinin verdiği bilgilerden bir havuz oluşur. Bu toplanan bilgiler, öğrencilere kendisi dışındaki öğrencilerin verdiği bilgileri de edinme olanağı sunar. 11- PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ:
Problem çözme yönteminun iyi kullanımı için neler yapmalıdır ; a) Önce, öğrencilerin bir takım bireysel, toplumsal ve bilimsel problemler karşısında duyarlı olmaları sağlanmalıdır. Bunun için öğrencilerin kendilerinin, ailelerinin, yakından uzağa toplumum çeşitli kesimlerinin problemleri karşısında heyecanlanmaları, bunları bütün boyutlarıyla algılamaları, bunlar üzerinde düşünmeleri sağlanmalıdır. b) Problemin farkına varan öğrenci bunu bilimsel yöntemlarla çözebilmek için nasıl sınırlayacağını ve tanımlayacağını öğrenmelidir. c) Problem tanımlandıktan sonra yazılı kaynaklardan ve kaynak kişilerden bilgi toplanmalı, çözüm için uygun araç-gereçler hazırlanmalıdır. d) Öğretmen baştan sona öğrenciye rehberlik etmeli, sıkıştırğı her noktada ona gerekli yerdımları sunabilmelidir. Uygulama Öğretmen: -Problemi yazılı ya da sözlü olarak sunar ve anlaşılması için zaman tanır. -Grubun örgütlenmesini yapar. -Öğrencilere müdahale etmeden bekler ve salonu izler. -Pekiştireç sunar.
-Problemi okur ya da dinler. -Problemi anlamaya çalışır. -Araç-gereç dağıtımında Öğretmene yardımcı olur. -Önce zihinsel sonra fiziksel olarak bireyselleşmeye başlar. -Farklı yanıtların olumlu karşılığını görerek, çözüm aramaya devam eder. Sonuç Öğretmen: -Çözümleri kontrol eder. -Çözüme ulaşılamadığında dönüt verir.
-Çözümleri karşılaştırıp, kendini değerlendirir. Problem Çözme Yönteminin Doğurguları;
12-SENARYO İLE ÖĞRETİM: Senaryo ile öğretim, kazandırılacak bilgi ve becerilerin bir olaylar zinciri içinde örtülü olarak sunulması, bu olayları yaşayanların bunları öğrenmesi esasına dayanır. Sınıf, hayat içinde öğrenmemiz gereken şeyleri öğrenmek için düzenlenmiş suni bir ortamdır. Onun için sınıfta gerçek bir senaryo uygulaması yapmak zordur. Yani öğrenci sınıfın içinde, hayat dışındadır. Sınıfı çevreye taşımak da örgün eğitimde pek kolay olmamaktadır. Bundan ötürü senaryo için, suni ortamlar yaratma, hayalinde canlandırma ve oyuncu ile duygusal beraberlik içinde olmadan yararlanılır. Seyirci izlediği bir filmde çoğu kez olayın akışına kendini kaptırır ve oyunculardan birinin tarafına geçerek, onun isteklerinin gerçekleşmesini, onun başarılı olmasını ister. İşte öğretimi senaryolaştırma öğrencinin kendini oyuncu yerine koymasını sağlamak suretiyle olur. Senaryolaştırmak için gerçek bir olay bulunmadığı takdirde olması muhtemelen bir hikâyeden de faydalanılabilir. Önce roller belirlenir ve olayın sonucu çocukların oyunu oynamaları ile aydınlanır. Öğretilecek kavram ve beceriler oyunun içine adeta emdirilmiş bir biçimde, örtülü olarak verilir. Öğrenci neyi öğrendiğini en sonunda anlar.
14- ÖRNEK OLAY İNCELEME YÖNTEMİ Örnek olay incelemesi, gerçek yaşam durumlarında karşılaşılan sorun niteliğinde, ilgi uyandıran belirli olgu ya da birbiriyle ilişkili bir dizi olgunun, sınıf ortamında öğrencilerin katılımda bulunarak çözüm yolları bulmaya çalıştıkları ve böylece olgunun doğasını daha iyi anladıkları, o konuda neler yapılabileceğine ilişkin analizler yaptıkları bir yöntemdir. Örnek olay incelemesi etkili yöntemlerden biridir. Buluş yoluyla öğretme yaklaşımında etkin olarak kullanılmaktadır. Olaylar durum ve olgu kişiselleştirilmeden genel bir hava içerisinde problem merkezli incelenmelidir. Örnek olaylar neden, nasıl ve sonuç ilişkisi dikkate alınarak çözümlenmektedir. Bu yöntem yeterli olgunluğa ulaşmamış sınıflarda uygulanmamalıdır. Bu yöntem ilgi çekici ve güdüleyici bir yöntemdir. 15- OKUMA: Okuma ve metin boyutu da derslerin işlenişinde sıkça başvurulan önemli bir yöntemdir. Farklı Okuma teknikleri söz konusudur. Sesli okuma, gözle algılanıp zihinle kavranan sözcük ya da sözcük kümelerinin konuşma organlarının yardımı ile söylenmesidir. Bu tür okumanın tam ve başarılı olabilmesi için yazıdaki anlamın kavranmasına, sesin ton ve vurgu bakımından ayarlanmasına ihtiyaç vardır. Okumanın asıl amacı, anlamı kavrama olduğuna göre, sözcük biçimlerinin anlamlarıyla aynı zamanda kavranması gerekir. Anlam hem kelimenin özel biçimlerini tanımaya, hem de sözün gelişinden faydalanmaya hizmet etmesi bakımından okumanın en önemli öğesidir. Okuma çeşitleri arasında, özellikle ilk sınıflarda en öğretici nitelik taşıyan sesli okumadır. Sesli okumanın ilk koşulu; kelimeleri kusursuz söylemek, doğal ve standart dile uygun konuşur gibi okumaktır. Konuşur gibi okuma anlamanın doğal bir sonucu sayılır. Sesli okuma; okumayı öğretir, öğrencilerin okuma seviyesini tanımaya, dinleyenlerde zihin gelişmesinin uyanmasına yardım eder. Sessiz okuma, ses organlarından herhangi birini hareket ettirmeden, gövde ve baş hareketleri yapmadan, yalnız gözle yapılan okumadır. Sesli okumaya göre daha hızlı bir okuma türüdür. Sessiz okuma, anlamı çok çabuk kavrama olanağı sağlar. Gençler ve yetişkinler için yaşamda, bir iş ya da bir meslekte en çok gerekli olan okuma becerisi ve alışkanlığıdır. Sessiz okuma becerisi, tam olarak sesli okumadan sonra kazanılır. İlkokulda sessiz okuma çalışmalarına ikinci sınıftan itibaren başlanır. Bu tür okumaya ikinci ve üçüncü sınıflarda kısıtlı bir zaman ayrılır. Dördüncü sınıfta sesli ve sessiz okumaya eşit zaman ayrılmasına özen gösterilmelidir. Beşinci sınıfta ise daha çok sessiz okuma üzerinde durulur. 16-SÖZLÜ ANLATIM: Sözlü anlatıma konuşma da denir. Konuşma, kişinin duygu ve düşüncelerini sözle bildirmesidir. Konuşması yeterli düzeyde olan öğrenciler genellikle her derste başarılı olurlar. Konuşmasını bilen öğrenci, soru soran, düşünen, düşündüren ve etkin olan öğrencidir. Doğru ve düzgün konuşmanın kişilik gelişimiyle de çok yakın ilgisi vardır. Bundan dolayı öğretmen, her şeyden önce öğrencilerin konuşma becerilerini geliştirmelidir. Çünkü hem öğrenci başarısı için, hem de sağlıklı bir kişilik gelişimi için bu gereklidir. Konuşma bir sanatsa, konuşma eğitimi vermek de bir sanattır. Öğretmenlik ise konuşmaktan çok, konuşturma sanatıdır. Öğrencilerin etkili konuşmayı ilkokul yıllardından itibaren planlı bir şekilde öğrenmeleri, ilerki dönemde görecekleri derslerinde ve gelecekteki yaşamlarında önemli katkı sağlayacaktır. 17-YAZILI ANLATIM: Yazılı anlatım, öğrencilerin kendi gördüğünü, duyduğunu, düşündüğünü ve yaşadığını yazarak anlatmasıdır. Sözü yazıya dökmek, çocuk için kolay olmaz. Bundan dolayı, yazma etkinliği, ilk sınıflarda öğretmenin kılavuzluğu ile bütün sınıfla, ortak çalışma olarak başlar. Birinci sınıfta, konuşulan konunun bir cümlesi, konuşulandan çıkan sonuç ya da konuşmanın özeti olan bir cümle, sonraları 2-3 cümle olarak birlikte yazılır. Yazılacak cümleyi, öğretmen, öğrencilerin katılmasıyla belirler. Sonra, kelimelerini teker teker söyleyerek cümleyi yazdırır. Bu arada gerekli denetimi yapar. Daha sonraları, cümleyi belirledikten sonra, yazılmasını öğrencilere bırakır. Bu çalışma ilk üç sınıfta böylece sürer. Üçüncü sınıfta bireysel yazma çalışmalarına geçilir. Bu yazıların kısa olması (3-4 cümle) doğal karşılanmalı, öğrenciler daha uzun yazmaya zorlanmamalıdır. Dördüncü ve beşinci sınıflarda öğrenciler, "ortak yazma”dan, “bireysel yazma”ya geçmelidirler. Öğrencilerin özellikle sözel derslerde sık sık yazma çalışmaları yapılmalı, özellikle öğrencilerin ilgilerini çeken durumlardan yararlanılmalıdır. Bu tür çalışmalar öğrencilerin çeşitli konularda yaratıcılıklarını ve yazılı üretim becerilerini geliştirecektir.
Tıp, Psikoloji, Matematik ve Fen Bilgisi öğretimi sırasında bazen “deneyle doğrulama veya gösterme”ye başvurulur. Deneysel yöntemle, buluş yoluyla öğrenmede olduğu gibi bir genellemeye ulaşılır. Kullanılan yöntem aslında buluş yoludur ancak bazı buluşları yapabilmek için bir takım deney materyalinin kullanımına ihtiyaç olmaktadır. Yöntemin iyi çalışması için materyal hazırlığının tam olması ve işlem basamaklarının iyi sıralanması gerekir. Öğrenciler yapacakları deneylerde kullanacakları araç ve gereçleri planlamayı, toplamayı ve kullanmayı öğrenmelidir. Deneyler karışık olmamalıdır. Deneylerde karışıklık yaratacak araç, gereç ve aygıtlar (özellikle ilkokullarda) deneyden çıkarılmalı, deneyin esas kısımları denenmelidir. 19- GEZI GÖZLEM – İNCELEME YÖNTEMİ Gözlem, bir olayı, bir nesneyi ya da bir gerçeği iyi anlamak için bu olay, nesne ya da gerçeğin türlü belirti ve koşullarını izleme ve inceleme işidir. İnceleme ise, ele alınan bir konu ya da olayın özelliklerini ve ayrıntılarını tam olarak anlamaya çalışmak için yapılan yöntemli çalışmadır. Gözlem ve inceleme, birbirini tamamlayan iki uğraş gibidir. İyi bir gözlem de, iyi bir inceleme de, amaçlı ve planlı bir çalışmayı gerektirir. Gözlem ve inceleme, topluca yapılabileceği gibi kümeler oluşturularak ya da bireysel olarak da yapılabilir. Öğrencilerin, gözlem çalışmaları ve inceleme gezileri sırasında gördüklerini ve işittiklerini not etmeleri, belge toplayıp bunlar üzerinde inceleme yapmaları, bazı durumlarda gördüklerini yazılı olarak anlatmaları, tartışmaları ve değerlendirmeleri Türkçeyi kullanma becerisiyle yakından ilişkilidir. Gözlem yöntemi, her çocukta var olan araştırmaya eğiliminin değerlendirilmesi olarak ortaya çıkmıştır. Eğitim-öğretimde gözlem, varlık ve olayların kendi tabiî ortamlarında plânlı ve amaçlı olarak incelenmesi demektir. Psikoloji bilimi gözlemi, dikkatin dış dünyadaki olay ve varlıklara yönelmesi olarak tanımlamaktadır. Gözlem yöntemi genelde eğitsel ders gezileri olarak da adlandırılır. Çünkü çoğu kez öğrencileri fabrika, müze, kütüphane, çeşitli devlet kurumları, dağ, orman, göl gibi yerlere götürerek oralarda doğrudan gözlem yaptırılarak bilgi toplanabilir. Bunun yanında gözlem sınıflarda da yapılabilir. Sınıfa getirilecek bir kuş, bir maden parçası, bir model, bir tablo, film vs. incelendikten sonra gözlem sonuçları alınabilir. Öğretimde daha fazla duyuyu etkileyen yöntem daha iyi olduğuna göre, yapılacak gözlemlerin öğrencilerin daha fazla duyusuna hitap etmesi sağlanmalıdır. Bu itibarla -yöntemin adı gözlem olmasına rağmen- göz yanında başka duyularla da bilgi sağlanmaya çalışılmalı; göze, kulağa, koku almaya ve dokunmaya yönelik gözlemlere de önem vermelidir. Daha çok duyuyu etkileyen gözlemin, gözlemcilerin daha fazla ilgisini çektiği ve daha kalıcı öğrenme yaşantısı sağladığı bilinmelidir. En sağlam ve unutulmayan bilgilerin doğrudan doğruya nesnelerden ve olaylardan sağlandığı unutulmamalıdır. Gözlem yoluyla öğrenciler, olay ve nesneleri gerçek biçimleriyle doğru olarak öğrenirler. Gözlem, öğretimi kitaba bağımlılıktan ve sınıf atmosferinden kurtarmakta, daha kalıcı yaşantılar sağlamaktadır. Gözleme katılan duyu organlarının fazlalığı nispetinde, öğrenme yaşantısının kalıcılık oranı da yüksek olacaktır.
Gözlemler; "tabiî gözlem", "kontrollü gözlem" olarak iki tür olarak sınıflanabileceği gibi; "sürekli gözlem", "bir kez yapılan gözlem"; "basit gözlem", "sistematik gözlem" gibi çeşitli şekillerde sınıflanabilmektedir. Süresine, yapıldığı yere, sayısına ve araç-gereç kullanma ihtiyacına göre de sınıflandırma yapılabilir. Tabiî gözlemde, bir olay nesne veya varlık, kendi ortamında oluşu esnasında incelenir. Kontrollü gözlemde ise gözlemcinin müdahalesi sözkonusu olup, buna "deney" de denir. Sürekli gözlem, periyodik kontroller olarak tanımlanabilir. Bir olay veya varlık belirli zamanlarda sürekli olarak izlenmekte ve bundan sonuç çıkarılmaktadır. Meselâ, meteorolojik gözlemler, bitki gelişiminin incelendiği gözlemler bu tasnife girmektedir. Bu türde gözlem konusu olan durum hakkında genel yargıya varabilmek için, periyodik olarak yapılan sürekli gözlemlerden hareket edilmekte, toplanan bu bilgilerin ışığında genel yargıya varılmaktadır. Bir kez yapılan gözlemde ise, gözlem konusu olan durum veya varlık bir kez incelenmektedir. Meselâ, hücrenin yapısını incelemek, fabrika gezisi, baraj incelemesi gibi etkinlikler bu türe özgü gözlemlerdir. Bazı olaylar sık sık cereyan etmediği için, meselâ bir ay veya güneş tutulması gözlemi de bu gruba girebilir. Rastlantılara dayalı, tekrarlanması aynı şartlarda gerçekleşmeyebilen ve standart bir tekniği bulunmayan gözlemler basit gözlemlerdir. Bu tür gözlemler özellikle sosyal bilimciler tarafından sosyolojik araştırmalarda kullanılmaktadır. Bu tür gözlemde, gözlemin güvenliği açısından, araştırmacının gözlem yaptığını hissetirmemesi şarttır. Aksi durumda gözlenen olaydaki kişilerin davranışlarında samimi olmamaları ve taraflı davranma söz konusu olabilmektadir. Bu tür bir gözleme araştırmacının kendinin katılması durumunda, kimliğini gizlemesi veya kendinin katılmaması, dışardan izlemesi gereklidir.
Sistematik gözlemde standart araçlarla toplanan bilgiler değerlendirilmektedir. Bu tür gözlem basit gözlemden daha geçerli ve güvenilirdir. Çünkü gözlemcinin elinde araştırmaya başlamadan hangi noktaları inceleyeceğine dair bir yol gösterici bulunmaktadır. Sosyal araştırmalarda kullanılan "monografi"ler sistematik gözlem sayılmaktadır. Gözlem ferdî olarak yapılabileceği gibi, küme çalışması veya büyük grup çalışması olarak da yapılabilir. Büyük grup çalışması olarak plânlanan gözlemler daha kapsamlı olup, bir ders gezisi veya demonstrasyon yöntemiyle birlikte düşünülebilir. Ferdî gözlem yapabilecek kişinin bağımsız olarak iş yapabilme gücünün ve plânlı programlı çalışabilme becerisinin olması gerekmektedir. Sınıf olarak yapılan bazı gözlemlere "eğitici gezi" de denilmektedir. Aslında gözlem, deney, gösteri, yaparak-yaşayarak öğrenme yöntemları içiçe girmiş bulunmaktadır. Gözlem yönteminun Yararları
Gözlem yönteminun sınırlılıkları
Gözlem yönteminun daha iyi kullanımı için ilkeler
20- BİREYSEL/BAĞIMSIZ ÇALIŞMA İki şeklde değerlendirilebilir. Birincisi; öğrencilerin bireysel farklılıklarını dikkate alarak yürütülen bir yöntemdir. İkincisi, öğrencilerin bireysel çalışmalarını içerir. Ayrıca bireysel çalışma, bir öğrencinin yaparak, yaşayarak öğrenmesidir. Bu yöntem öğrenci kendi başına çalışmak istediğinde kullanılmaktadır. Öğrencilere bu yöntemle uygulanacak faaliyetler, rapor hazırlama, okuma, kompozisyon yazma, sözcük tekrarlamalarıdır. Bağımsız çalışmanın üç temel amacı bulunmaktadır: Uygulama ve tekrar yapmak, öğrenmeyi ve öğrenme becerilerini desteklemek, öğrencileri meşgul ederek öğretmenin başka vazifeleri görmesini sağlamak. Yöntemin Yararları
Yöntemin Sınırlılıkları
Yöntem Uygulanırken Düşünülmesi Gereken Noktalar
21- YARATICI YÖNTEM Bu öğretim yöntemi, öğretmenin yardımı ve rehberliğinde uygulanan öğrenci merkezli bir yöntemdir. Öğrencilerin, öğretmen rehberliğinde kendi başlarına hareket etmeleri beklenmektedir. Bu nedenle bu öğretim modeli rahat bir atmosfer, farklı etkinlikler, zaman ve araçların kullanımında esneklik sunmaktadır Bu öğretim yöntemi özel gereksinimli öğrenciler için uygun bir yöntem değildir.
Direkt öğretim modeli sadece bir kişi tarafından, belirli bir zaman dilimi içinde geliştirilmedi. Bu model sınıflarda öğrencilerin sınıf başarılarını arttırmaları için, uygulamalı olarak yapılan araştırmaların bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Direkt öğretim Öğretmen merkezli kararlar ve Öğretmenin Öğrencileri katılım örnekleri/modelleri ile yönlendirmesi olarak karakterize edilebilir. Bu modelde; * Öğretmenin belirlenmiş hedefleri vardır. * Becerileri ve konuları öğrenciye sunar. * Etkinlikleri periyotlar içinde organize eder. * Öğrenci becerileri uygularken yüksek oranda dönüt verir. * Öğrenci az karar verir, Öğretmenin yönergelerini dinler, uygular, Öğretmen soru sorunca yanıtlar.
- Öğrenmeyi yapılandır. - Küçük adımlar atılarak ilerleme gösterilir. - Öğrenciye detaylı ve gerekli miktarda yönerge ve açıklamalar verilir. - Öğrenciye yeterli miktarda soru sorarak onlara aktif olarak alıştırmalara katılma olanağı sağlar. - Özellikle öğrenmenin ilk aşamasında yeterince dönüt ve düzeltme olanağı verir. - Beceriler küçük parçalara bölünerek işlenir. - Başarı oranı %90-100’e varan alıştırma olanağı sunar, bu da öğrencinin hızlı, güvenli ve sağlam tepkide bulunmasını sağlar. Rosenshine 6 tane aşama belirlemiştir: 1-) Daha önceden öğrenilenler tekrar edilir: Her dersin başında bir önceki dersin kısa bir tekrarı yapılır. Bu tekrar bir önceki derste öğrenilen en önemli becerileri ve kavramları içerir. Bunu yapmanın dört temel görevi vardır: a) Öğretmen öğrencilerin bir önceki derste öğretilenlerin ne kadarını belleklerinde yerleşmiş olduğunu anlar, b) Öğrencilere bir önceki derste öğrendikleri, o günkü derste hatırlatılarak bu bilgiyi belleklerinde daha yeni bir bölgeye yerleştirmelerine yardımcı olmak, c) Öğrencilerin düşünmeleri için ortam yaratmak, d) Geçmişte öğrenilenlerle şimdi öğrenilecek olanlar arasında bağ kurmak.
Geçmiş dersin bir tekrarından sonra Öğretmen beceri/kazanımları öğrenciye sunar. Öğretmen bunu yaparken görsel ve sözel olarak konunun ne olduğunu ve becerinin nasıl uygulanacağını sunar. Bu öğrencilerde yapmaları istenilen becerilerin ya da göstermeleri gereken performansın nasıl bir şey olduğunu düşünmelerini/hayal etmelerini sağlar. Bu oluşan hayal/düşünce öğrencinin seviyesine uygun olmalıdır. 3) Öğrencilerin ilk araştırmaları: Öğrencinin zihninde oluşan bu hayal/canlandırma yerini uygulamaya bırakır. Öğretmen öğrencileri gözlemler ve düzeltmelerde bulunur. Öğrenciler da aktif bir şekilde uygulama yaparlar.Öğrencilerdeki başarı seviyesi % 80’lere ulaşıncaya kadar bu aşama devam eder. 4-) Dönüt ve düzeltmeler: Her alıştırma arası ve sonrası öğretmen öğrencilere yüksek miktarda dönüt ve düzeltme sunmalıdır. Öğretmen öğrencilerin yeteri kadar öğrendiğinden emin olmak için bazı temel ipuçları verebilir ya da becerilerin ilk öğrenim aşamalarına geri dönebilir. 5-) Bağımsız alıştırmalar: Öğrencilerin temel becerileri kendi başlarından yapabileceklerinden emin olursa, öğrencilerin bağımsız olarak yapabilecekleri alıştırmalar hazırlar. Alıştırmaların neler olduğu ve nasıl yapılacağı kararını Öğretmen verse de, alıştırmaların hızını Öğrenci kendisi belirler. Öğrenci bu aşamada öğretmenin ipucunu beklemediği için daha fazla sorumluluk alır. Burada amaç öğrencinin % 95 başarıyı diğer konuya ya da beceriye geçmeden sağlamasıdır. 6-) Periyodik özetler: Direk öğrenmede Öğretmenler sıkça önceden öğrenilmiş becerileri tekrar ederler. Bu Öğretmene öğrencilerin öğrendiklerinden ne kadarını uygulayabildiklerini ve öğrenciler içinse yeni oyunun eski öğrenilenler üzerine yapılandırılacağı uyarısını verir. Her öğretim modelinin avantaj ve dezavantajları vardır. Her biri öğrencinin başarısını arttırmak için hazırlanmıştır. Her model gibi direkt öğrenme modeli de amacına uygun yapılır ve uygulanırsa etkili olacaktır. Direkt Öğrenmedeki Temel Temalar Bu modelde öğretmenin rolünün yanlış yorumlanmaması için bazı önlemler alınmalıdır. Öğretmen kaynak kişidir. Konu seçimi, salon yönetimi, Öğrenci katılımı konusundaki bütün kararlar Öğretmen tarafından alınır.Öğretmen liderdir fakat Öğretmen öğrencilerine yüksek miktarda dönüt, düzeltme yapar, öğrenilecek konular için olumlu adımlar atmaya olanak sağlar. Öğretmen liderdir fakat otorite değil. Öğretmen öğrenme ortamının yapısını hazırlar, Öğrenci, bu düzenekten kendisi yararlanıp deneyerek ve hatalarını en aza indirerek öğrenmeyi gerçekleştirir. Öğrenme alanlarının öncelikleri Direkt öğrenme başarıyı temel alan bir öğretim modelidir. Sıklıkla hareket ve kavram öğretiminde kullanılır.İlk olarak bilişsel alanda öğrenme için geliştirilmiş olmasına rağmen, beden eğitiminde psikomotor alanda öğrenmeler için de kullanılmıştır. Beden eğitiminde kullanılma önceliği; * Öncelik psikomotor * Öncelik bilişsel * Öncelik duyuşsal Bazen bilişsel alandaki öğrenmeler öncelikli olsa da, bu alanda öğretilen kavramlar ve kurallar, psikomotor alanda öğrenmeleri hazırlamada kullanılır. Öğrencilerin psikomotor alanda yeterli olabilmeleri için, bilişsel alanda bazı katılımları olması gerekmektedir. Duyuşsal alan bu modelde doğrudan gerçekleştirilemiyor. Öğrenciler düzenli başarı sağlar ve amaçlarına ulaşmada ilerleme gösterirse, bu durum duyuşsal olarak onları etkileyecektir. 1. Yön Konu seçimi: Direkt öğretim modelinde Öğretmen konu seçiminde tüm kontrolü elinde tutar. Her ünitede nelerin olacağına karar verir, öğrencilerin konuyu öğrenme kriterlerini belirler. Salon kontrolü: Öğretmen sınıf kurallarını ve buna benzer düzeni devam ettirecek rutinleri belirler. Bu kontrolün amacı salondaki aktivitelerin en verimli şekilde yapılmasıdır. Konu sunumu: Öğretmen öğretilecek konuları planlar ve sunar. Aynı zamanda görsel materyaller ve diğer öğrencileri da becerilerin öğreniminde sözlü ve görsel materyal olarak kullanılır. Derse katılım: Çeşitli derse katılım örnekleri kullanılır: alıştırmalar, işbirlikli, çeşitli sayıdaki grup çalışmaları, tüm takım öğrenimi vb. gibi. Bunlarının hangisinin kullanılacağına Öğretmen karar verir. Öğretim etkileşimi: Bütün öğretim etkileşimleri Öğretmen tarafından başlatılır ve kontrol edilir. Öğretmen geribildirim için temel kaynaktır, soruları yönlendirir. Bu öğrencinin soru sormasının yasak olduğu anlamına gelmez fakat öğrencilerin soru sorması için Öğretmen tarafından belirlenmiş bir zaman vardır. Hız: Öğretmen dersin işleniş hızına kendisi karar verir, kontrol ondadır. Her becerinin ne zaman başlatılıp bitirileceğine kendisi karar verir. Bu Öğretmenin becerileri daha iyi gözlemlemesine olanak sağlar. Konu ilerlemesi: Öğretmen Öğrencilerin bir beceride ya da alıştırmadan diğerine ne zaman geçeceğine karar veren kişidir. Bu karar verme Öğretmen tarafından konulmuş kriterlere göre olur. (% 90 başarılı olunca diğer alıştırmaya geçilecek). Ne zaman öğrencilerin çoğu ya da hepsi belirlenen kriterleri karşılarsa, o zaman diğer konuya geçilir. 2. Katılım Örnekleri Direkt öğretimde bir çok katılım çeşitleri vardır. Bunlar konunun yapısına ve öğretmenin her öğrenme aktivitesine göre yaptığı seçimle olur. Öğrenciler küçük grup, eşli, büyük grup vb. gibi katılımıyla alıştırmaları yaparlar. Öğretmen hangi katılım örneğini kullanacağına karar verir ve bunun organizasyonunu yapar. 3. Katılım Direkt öğretim katılımcı bir modeldir. Bütün Öğrencilar aynı konu anlatımını izler, aynı alıştırmaları yapar, yüksek oranda geribildirim alır ve bir sonraki aktiviteye birlikte geçerler. Bunun bir dezavantajı olarak yavaş öğrenen öğrenciler ya da az yetenekliler, bütün takım bir sonraki etkinliğe geçtiklerinde onlarla beraber geçemezler ya da tüm beceriyi öğrenmeden bir sonraki etkinliğe geçerler. 4. Konu Sunumu ve Konu Yapısı Konu sunumu Öğrencilerin beceriyi nasıl yapacağını gösteren bir araçtır, konu yapısı ise öğrencilerin öğrenecekleri aktivitenin organizasyonunu anlamasını sağlar, zamanın daha verimli kullanılmasını olanaklı kılar ve daha yüksek akademik öğrenme zamanı demektir. Konu sunumu öğrencilere sınıfta bir seferde verilir, Öğretmen öğrencilerin anlayıp anlamadıklarını sık sık kontrol edilmeli ve performansa dayalı ipuçlarını sık sık vermeli. Ayrıca demonstrasyonlar (gösteri yaptırma) kullanılmalıdır. 23- AKRAN ÖĞRENİMİ Direkt öğretim gibi akran öğretimi de, birçok öğretim stratejilerinin bir araya gelmesinden doğmuştur. Öğrencilerin kendi arkadaşlarının/akranlarının öğrenmelerine yardımcı olmalarını amaçlamaktadır. Akran öğretimindeki stratejiler, direkt öğretim stratejilerinin çeşitlenmesinden ortaya çıktığı için, ikisi birçok benzerlikler göstermektedir. Akran öğrenmede üzerinde durulması ve açıklanması gereken üç ana unsur vardır. 1-) Akran öğretimi bir öğrencinin diğerine öğretmesidir fakat bu modelde bütün ders planları Öğretmen tarafından hazırlanır. 2-) Akran öğretimi eşli öğretim değildir. Eşli öğretimde öğrenciler belirli etkinlikler için yan yana getirilir ve aynı anda öğrenirler. 3-) Akran öğretimi işbirliği ile öğrenme değildir fakat benzerlikler göstermektedir. İşbirlikli öğrenmede gruptaki herkes olaya eşit ölçüde katılır, beraber yaparak öğrenir. Akran öğretimde Öğretmen konu seçimi, kontrol, dersle ilgili öğretim kararlarında kontrolü elinde tutar. Sadece öğretim etkileşiminde Öğretmen kontrol sahibi değildir. Burada gözleyen ve gözlenen vardır. Gözleyen, geçici olarak Öğretmen rolünde olan Öğrenci, gözlenen ise gözetmen danışmanlığında alıştırmaları uygulayan öğrencidir. Bu modelin doğmasının en önemli sebeplerinden birisi öğretmenlerin, eksik kaldığı, yeterli gözlem ve geribildirim yapamadığı durumu ortadan kaldırmaktır. Bu modelde öğrenciler hem öğretmen rolü oynarlar hem de öğrenci oldukları için bir sosyal etkileşimde bulunurlar hem de kendilerini bir süre de olsa bağımsız hissederler. Bu modelin öğrencilerin bilişsel gelişimlerine de katkısı fazladır. Çünkü öğrenciler iyi bir öğrenci olmak istiyorlarsa dönüt/pekiştireçleri ne zaman ve nerede vereceklerini iyi bilmelidirler. Hatanın ne olduğunu tespit etmek yetmez, onu nasıl düzeltmeleri gerektiğini ve bunun için neler yapılması gerektiğini de bilmeleri gerekir. Öğretmenin burada öğrenciye “git, arkadaşına Öğretmenlik yap” demesi uygun değil, aynı zamanda öğretmen öğrencilerin öğretmenlik rolünü yapmaları için eğitilmelidir. Onlara; * Amaçları açık ve net anlatmalı, * Öğrencilere neyi yapıp, neyi yapamayacaklarını açıklamalı, * Görevi öğrencilere sunduktan sonra, anlayıp anlamadığını kontrol etmeli, * Öğrencilere nasıl pekiştireç vereceklerini onlara anlatmalı, * Alıştırmaları uygulamak için gerekli güvenlik önlemlerini açıklamalı, * Öğrencilerin konuyu/görevi tamamlayıp tamamlamadıklarına nasıl karar vereceklerini açıklamalı, * Ne zaman soru sorulması gerektiği belirtilmelidir. Öğrenciler akran öğretiminde bireysel gelişime ağırlık vereceklerdir. Verilen dönütleri (ipuçlarını) anlama, görev yapısını anlama, hataları tespit etme, geribildirim ve ipucu verme vb. gibi sorumluluklar öğrencinin bilişsel gelişimine katkı sağlayacaktır. Bunları yaparken öğrenciler ( Öğretmen rolünde olanlar) duyuşsal alanda da kendilerini geliştirme fırsatı bulurlar. Bu modelde Öğrencinin; * Birinci önceliği bilişsel gelişim, * İkinci önceliği duygusal/sosyal gelişim, * Üçüncü önceliği psikomotor gelişimidir Yüklə 451,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|