Çoğu kişi, liderliği bir mevkie veya makama ulaşmak zanneder.
Çoğu kişi, liderliği bir mevkie veya makama ulaşmak zanneder.
Bu sebeple, parlak bir mevki-makam elde ettiklerinde kendilerinin “lider” olduklarını zanneder.
Mevkiin veya makamın, liderin kullandığı bir araçtan başka bir şey olmadığı unutulmamalıdır.
Lider ruhlu insanlar, güçlerini makamdan değil, kişisel niteliklerinden alırlar.
Ey Oğul!
Ey Oğul!
Artık Beysin. (Artık şefsin/müdürsün/başkan yardımcısısın /başkansın)
Bundan sonra öfke bize; uysallık sana.
Güceniklik bize; gönül almak sana.
Suçlamak bize; katlanmak sana.
Yanılgı bize; hoş görmek sana.
Geçimsizlik bize; adalet sana.
Haksız söz bize; bağışlamak sana.
Bölmek bize; bütünlemek sana.
Üşengeçlik bize; gayretlendirmek sana.
“Ahlâka uygun bir vizyon etrafında ekip çalışmasına dayalı bir sistem kurmak ve geliştirmek”
“Ahlâka uygun bir vizyon etrafında ekip çalışmasına dayalı bir sistem kurmak ve geliştirmek”
Kurum İçin: İlke ve değer odaklı yönetimi, kurumun bütününde esas kabul etmek
Kurum İçin: İlke ve değer odaklı yönetimi, kurumun bütününde esas kabul etmek
Kendimiz İçin: Kurumun veya ekibin menfaatlerini, kendi şahsî menfaatlerimizin üstünde görerek, ilke ve değer odaklı bir duruş sergilemek
Ben güzel ahlâk üzere gönderildim.
Hz. Muhammed (s.a.s)
Ahlâken yanlış olan bir şey, ne siyaseten ne de idareten doğrudur.
M. Chiang
Kurum İçin: Kurumsal altyapıyı güçlendirmek, kurumsal sorunlara yönelik doğru teşhisler geliştirecek bir yapı kurmak, gerçekçi projeler geliştirmek ve kurum çalışanlarının niteliğini yükseltmek
Kurum İçin: Kurumsal altyapıyı güçlendirmek, kurumsal sorunlara yönelik doğru teşhisler geliştirecek bir yapı kurmak, gerçekçi projeler geliştirmek ve kurum çalışanlarının niteliğini yükseltmek
Kendimiz İçin: Kurum veya ekip içinde bize verilen görevi en iyi şekilde yerine getirecek tarzda kendimizi yetiştirmek; kurum yöneticilerine doğru bilgileri doğru zamanda sunmak
Eskiler, önce devlet işlerini yoluna koyarlardı.
Eskiler, önce devlet işlerini yoluna koyarlardı.
Devlet işlerini yoluna koymak için, önce ev işlerini yoluna koyarlardı.
Ev işlerini yoluna koymak için, önce kendilerine çeki düzen verirlerdi.
Kendilerine çeki düzen vermek için, önce düşüncelerini yoluna koyarlardı.
Düşüncelerini yoluna koyabilmek içinse, önce bilgi eksikliklerini giderirlerdi.
Konfüçyüs
Kurum İçin: Kurumun görünür gelecekte erişebileceği iddialı, fakat gerçekçi hedefler belirlemek ve bunlara ulaşmak için çalışmak
Kurum İçin: Kurumun görünür gelecekte erişebileceği iddialı, fakat gerçekçi hedefler belirlemek ve bunlara ulaşmak için çalışmak
Kendimiz İçin: Kurumun görünür gelecekte erişebileceği en ilere hedefe ulaşması için, üzerimize düşeni yapmak
Çok hayal, vizyon değil illüzyondur.
Vehbi Koç
Kişi, kendi iç dünyasındaki tutarlılık ölçüsünde liderdir.
Kişi, kendi iç dünyasındaki tutarlılık ölçüsünde liderdir.
At, sahibine göre kişner.
At, sahibine göre kişner.
Türk Atasözü
Bir işi, yeterli sayıda kişinin bir araya gelerek işbirliği halinde yapması
Bir işi, yeterli sayıda kişinin bir araya gelerek işbirliği halinde yapması
Bir kişinin, herhangi bir işi, ilgili kişilerin görüş, düşünce ve yardımına başvurarak yapması
Bir kişinin, arkadaşının yardıma ihtiyaç duyduğunu hissettiği bir işe gönüllü olarak destek vermesi
İş’te birlik olmazsa,
İş’te birlik olmazsa,
Fikirde birlik kâr etmez.
Muhammed İkbâl
Herkes, ekip içinde üstüne düşen görevi yerine getirir.
Herkes, ekip içinde üstüne düşen görevi yerine getirir.
Herkes, ulaşılan başarının nimetlerinden, üstüne düşen sorumluluk oranında faydalanır.
Başarısızlık halinde, hep birlikte dersler çıkarılır, sorumluluk paylaşılır.
Herkesin görevi açıkça tanımlanmış olmakla birlikte, görevlerde esneklik vardır.
Açıklık, dürüstlük ve güven duygusu hakimdir.
Moral ve motivasyon yüksek tutulur.
Rekabet yerine işbirliği vardır.
Ainesi iştir kişinin, lafa bakılmaz.
Ainesi iştir kişinin, lafa bakılmaz.
Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde.
Ziya Paşa
Liderlik zaafiyeti
Liderlik zaafiyeti
Görev tanımlarına hapsolmuş tavır ve davranışlar
Çalışanlar arasında şüphe ve mesafe
Gerçekçi olmayan hedefler: Ya çok yüksek ya da çok düşük
Sorumluluğu başkasına yüklemek, kendini kurtarmaya çalışmak
Sürtüşme ve gerilime dayalı rekabet ve bunlara bağlı dedikodu, komplo teorileri ve ayak oyunları
Motivasyon düşüklüğü, memnuniyetsizlik
Çok bilmişlik, ukalâlık
Bir kilometre laf söyleyeceğine
Bir kilometre laf söyleyeceğine
Bir metre iş yap.
Japon Atasözü
Arkadaşının iş ile ilgili sorularını duymazlıktan gelenler veya ilgisiz ya da gelişigüzel cevap verenler
Arkadaşının iş ile ilgili sorularını duymazlıktan gelenler veya ilgisiz ya da gelişigüzel cevap verenler
Arkadaşının yaptığı çalışmaya, gerekli saygıyı göstermeyenler
Görev paylaşımında en kolay işi ya da konuyu alanlar
Kendi işini yaparken, yeterli araştırmayı yapmayanlar
Arkadaşlarına akıl vermekten başka hiçbir şey yapmayanlar
Arkadaşlarına karşı hava atanlar, onlarla dalga geçmeye-kafa bulmaya çalışanlar veya onların yaptığı işte kusur arayanlar
Arkadaşının zor duruma düşmesinden rahatsız olmayanlar
Yalnız kendini düşünen adam, yumurtasını pişirmek için komşusunun evini yakar.
Yalnız kendini düşünen adam, yumurtasını pişirmek için komşusunun evini yakar.
Francis Bacon
Bunalım, bunalımlı insanları sever.
Bunalım, bunalımlı insanları sever.
Çünkü onlar her daim bunalım takılır.
İman etmişseniz, en üstün olan sizlersiniz.
İman etmişseniz, en üstün olan sizlersiniz.
Âl-i İmran, 139
Özellikler Yaklaşımı
Özellikler Yaklaşımı
Davranışlar Yaklaşımı
Liderlik, doğuştan gelen bir özelliktir. Bu sebeple herkes lider olamaz. Lider olabilmek için bazı özelliklere sahip olmak gerekir. Bunların çoğu, sonradan kazanılamaz.
Liderler, etkileyici ve çekici insanlardır. Onlarda, insanları etkileyen özellikler vardır. Bu özellikler, onların kişiliğinin ve tabiatının birer parçasıdır.
Fiziksel özellikler: Yaş, boy, vücut yapısı, güzellik-yakışıklılık, beden dili, güç-kuvvet, enerjik olmak.
Psikolojik özellikler: Hitabet, zeka, bilgi, duygusal olgunluk, açık gözlülük, kararlılık, doğruluk-dürüstlük, kendine güven duyma, analitik düşünme yeteneği, işe odaklı olmak.
Mesafe daima konur, amirlere asla fazla yaklaşılmaz, yakın durulmaz; astların da fazla yaklaşmasına ve gereğinden fazla yakın durmasına müsaade edilmez
Gülünmesi gereken yerde gülünür, kızılması gereken yerde kızılır
Ağlanması gereken yerde ağlanır, somurtulması gereken yerde somurtulur
Kıyafet tercihi, işin ciddiyeti ve önemine paraleldir
Saç, bıyık ve sakalın düzenine, ağız ve beden temizliğine azami özen gösterilmeli
Makam odası ve makam arabası temiz ve düzenli olmalı
Tehdit etmek yerine, uyarıcı bir üslup tercih etmek
“Ortaya konuşmak”tan mümkün olduğunca kaçınmak: Nasihat ve uyarı doğrudan muhatabına yapılmalı ve uygun bir ortam tercih edilmeli. Nasihat ve uyarı astların geneline yapılacaksa, bu durum açıkça söylenmeli ve gerekli nasihat/uyarı çekinmeksizin yapılmalı
“Ortaya konuşmak”tan mümkün olduğunca kaçınmak: Nasihat ve uyarı doğrudan muhatabına yapılmalı ve uygun bir ortam tercih edilmeli. Nasihat ve uyarı astların geneline yapılacaksa, bu durum açıkça söylenmeli ve gerekli nasihat/uyarı çekinmeksizin yapılmalı
Teşekkür etmesini bilmeli ve teşekkür sonrasında astların gevşemesinden veya şımarmasından endişe edilmemeli. Çünkü, kendinden emin olan bir lider, astlarının gevşemesine ve şımarmasına müsaade etmez.
Astların çalıştığı mekânlar zaman zaman ziyaret edilmeli, onlarla belirli bir üslup ve mesafe dâhilinde konuşulmalı, varsa sorunlar “ustaca” öğrenilmeye çalışılmalı ve sürekli gözlem yapılmalı
Astlara karşı “açık kapı” politikası uygulanmalı. Ancak, bu fırsatın bir “gammazlama ve ispiyonlama” mekanizmasına dönüşmesine asla izin verilmemeli
Astlara karşı “açık kapı” politikası uygulanmalı. Ancak, bu fırsatın bir “gammazlama ve ispiyonlama” mekanizmasına dönüşmesine asla izin verilmemeli
Personel arasına hafiyeler, ispiyoncular veya muhbirler yerleştirilmeye çalışılmamalı
Astlara sık sık hâl-hatır sorulmalı ve verdikleri cevap ciddiyetle dinlenmeli
Ayaküstü, koridorda, merdiven başında, bina girişinde, makam odasının önünde veya benzeri uygunsuz yerlerde özel veya resmî nitelikte önem taşıyan hiçbir konunun konuşulmamasına özen gösterilmeli
Makama getirilen şeker, çikolata vb. hediyeler önce misafirlere sonra bütün personele ikram edilmeli. Özellikle, yeni göreve başlanması sonrasında bu tür hediyeler bolca getirildiği için, bunların personele dağıtılmasında cömert davranılmalı
Vaadlerde daima temkinli olunmalı
Vaadlerde daima temkinli olunmalı
Çok yüksek moralli veya keyifli iken yahut da çok üzgün veya sinirli iken kritik hiçbir karar alınmamalı, kritik hiçbir görüşme yapılmamalı, kritik sorunlar gündeme getirilmemeli
Keyifli veya sinirli olmanızdan yararlanmak amacıyla, kritik konuları gündeme getirerek, kendi istedikleri yönde karar aldırmaya çalışan insanlar olacaktır. Bu tür durumlarda, konu uygun bir açıklamayla kapatılmalı
Üstler, boş anlarına denk gelen bazı zamanlarda bir takım sırlarını veya rahatsız oldukları bazı konuları astları ile paylaşma ihtiyacı hissederler. Bu tür tavırlar doğru değildir. Hem üste hem de asta zarar verir.
Kişi, sorumluluğu altındaki bütün mekânları düzenli olarak dolaşmalı, mekânlar hakkında bizzat müşahedede bulunmalı
Bireysel kalitenin temeli “güven” duygusudur:
Bireysel kalitenin temeli “güven” duygusudur:
Özgüven daima yüksek tutulmaya çalışılmalı
Astlara ve iş arkadaşlarına güven veren tavır ve davranışlar sergilenmeli
Onlara, ön yargısız yaklaşmalı, ancak temkin ve ihtiyat asla elden bırakılmamalı
Kurum/birim içinde bütün astların bildiği bir ilkeler/değerler listesi oluşturulmalı. Bu listenin yazılı olmasına gerek yok. Toplantılarda sözlü olarak da ifade edilebilir. Sayıca çok ilke/değer belirlemek doğru değildir. Birkaç tane temel ilke/değer üzerinde durulması yeterli olabilir:
