Əhli Sünnə Vəl Cəmaat Sələfi Salihin Əqidəsi SƏHİh dua və ZİKİRLƏR

صفة الأذان

AZANIN VƏSFİ
قال الشيخ الألباني : وقد جاء في صفته ثلاثة أنواع:
Şeyx əl-Albani  deyir ki: Azanın 3 növü varid olmuşdu:
الأول ألفاظه تسع عشرة كلمة: أَبِى مَحْذُورَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَلِّمْنِى سُنَّةَ الأَذَانِ. )عَلَّمَهُ الأَذَانَ تِسْعَ عَشْرَةَ( كَلِمَةً قَالَ فَمَسَحَ مُقَدَّمَ رَأْسِى وَقَالَ « تَقُولُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ تَرْفَعُ بِهَا صَوْتَكَ ثُمَّ تَقُولُ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ تَخْفِضُ بِهَا صَوْتَكَ ثُمَّ تَرْفَعُ صَوْتَكَ بِالشَّهَادَةِ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ حَىَّ عَلَى الصَّلاَةِ حَىَّ عَلَى الصَّلاَةِ حَىَّ عَلَى الْفَلاَحِ حَىَّ عَلَى الْفَلاَحِ فَإِنْ كَانَ صَلاَةَ الصُّبْحِ قُلْتَ الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ ». قال الألباني : صحيح
Birinci Növü 19 Kəlimədir: Əbu Məhzura  rəvayət edir ki: ”Yə Rəsulullah! Mənə Azanın (kəlimələrini) öyrət” dedim. Peyğəmbər  başımı məsh edərək buyurdu: “(Başqa rəvayətdə: 19 Kəlimə öyrətdi) Səsini yüksəldərək: Allahu Əkbər - Allahu Əkbər – Allahu Əkbər – Allahu Əkbər – Sonra Səsi Azaldaraq: Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah – Sonra Səsi Yüksəldərək: Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah - Həyyə Aləs Saləh - Hayyə Aləs Saləh - Hayyə Aləl Fələh - Hayyə Aləl Fələh - Allahu Əkbər - Allahu Əkbər - Lə İləhə İlləllah”⁷¹⁰.
والنوع الثاني ألفاظه سبع عشرة :وهو مثل الأول إلا أن التكبير في أوله مرتين لا أربعاً :(( الله أكبر الله أكبر(مرتين), أشهد أن لا إله إلا الله, أشهد أن لا إله إلا الله, أشهد أن محمداً رسول الله, أشهد أن محمداً رسول الله (يخفض بهما صوته مرتين مرتين. ثم يرفع صوته فيعود ويقول ـ وهو الترجيع ـ) أشهد أن لا إله إلا الله, أشهد أن لا إله إلا الله, أشهد أن محمداً رسول الله أشهد أن محمداً رسول الله, حي علـى الصلاة , حي على الصلاة, حي على الفلاح, حي على الفلاح, الله أكبر الله أكبر ,لا إله إلا الله ))
İkinci Növü 17 Kəlimədir: Bu da birinci kimidi, lakin ilk olan Təkbir 4 deyil, 2 Təkbirdi. Allahu Əkbər - Allahu Əkbər – Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah – bu ikisində səsini xəfif edədi, sonra səsini qaldıraraq yenidən təkrar olaraq: Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah - Həyyə Aləs Saləh - Hayyə Aləs Saləh - Hayyə Aləl Fələh - Hayyə Aləl Fələh - Allahu Əkbər - Allahu Əkbər - Lə İləhə İlləllah”.
النوع الثالث ألفاظه خمس عشرة :عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَيْدِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ فَقَالَ: تَقُولُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ حَىَّ عَلَى الصَّلاَةِ حَىَّ عَلَى الصَّلاَةِ حَىَّ عَلَى الْفَلاَحِ حَىَّ عَلَى الْفَلاَحِ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ. قال الألباني : صحيح
Üçüncü Növü 15 Kəlimədir: Muhəmməd İbn Abdullah İbn Zeyd İbn AbduRabihi  rəvayət edir ki: “Allahu Əkbər - Allahu Əkbər – Allahu Əkbər – Allahu Əkbər – Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənlə İləhə İlləllah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah - Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah – Həyyə Aləs Saləh - Hayyə Aləs Saləh - Hayyə Aləl Fələh - Hayyə Aləl Fələh - Allahu Əkbər - Allahu Əkbər - Lə İləhə İlləllah”⁷¹¹.
الزيادة على الأذان

AZANDA ƏLAVƏLƏR
قال الشيخ الألباني : ولا يشرع الزيادة على الأذان إلا في موضعين منه: في الأذان الأول في الصبح خاصة فيقول بعد قوله: حَيَّ عَلَى الْفَلاَحِ الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ, مرتين
Şeyx əl-Albani  deyir ki: “Azana yalnız bu 2 yerdə əlavə etmək şəriətlə məlumdur. Xas olaraq sübh namazının birinci azanında – Hayyə Aləl Fələh – kəliməsindən sonra: Əssalətu Xayrun Minən Nəum – Əssalətu Xayrun Minən Nəum” 2 dəfə deyilir.
أَبِى مَحْذُورَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَلِّمْنِى سُنَّةَ الأَذَانِ. )عَلَّمَهُ الأَذَانَ تِسْعَ عَشْرَةَ( كَلِمَةً قَالَ فَمَسَحَ مُقَدَّمَ رَأْسِى وَقَالَ « تَقُولُ... فَإِنْ كَانَ صَلاَةَ الصُّبْحِ قُلْتَ الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ ». قال الألباني : صحيح
Birinci Əlavə Olunan Yer: Əbu Məhzura  rəvayət edir ki: ”Yə Rəsulullah! Mənə Azanın (kəlimələrini) öyrət” dedim. Peyğəmbər  başımı məsh edərək buyurdu: “(Başqa rəvayətdə: 19 Kəlimə öyrətdi) Sübh namazında de: Əssalətu Xayrun Minən Nəum – Əssalətu Xayrun Minən Nəum – Allahu Əkbər – Allahu Əkbər – Lə İləhə İlləllah”⁷¹².
الموضع الثاني: إذا كان برد شديد أو مطر, فإنه يزيد بعد قوله: حَيَّ عَلَى الْفَلاَحِ, أو بعد الفراغ من الأذان: صَلُّوا فِي الرِّحَالِ. أو يقول: ومن قعد فلا حرج عليه.
İkinci Əlavə Olunan Yer: Şiddətli soyuq və ya yağış zamanı – Hayyə Aləl Fələh – kəliməsindən sonra və ya azanı bitirdikdən sonra: – Sallu Fi Rihəl - evinizdə namaz qılın” və ya kim otursa onun üzərində heç nə yoxdur.
عَنْ نَافِعٍ قَالَ نَادَى ابْنُ عُمَرَ بِالصَّلاَةِ بِضَجْنَانَ ثُمَّ نَادَى أَنْ صَلُّوا فِى رِحَالِكُمْ قَالَ فِيهِ ثُمَّ حَدَّثَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أَنَّهُ كَانَ يَأْمُرُ الْمُنَادِىَ فَيُنَادِى بِالصَّلاَةِ ثُمَّ يُنَادِى « أَنْ صَلُّوا فِى رِحَالِكُمْ ». فِى اللَّيْلَةِ الْبَارِدَةِ وَفِى اللَّيْلَةِ الْمَطِيرَةِ فِى السَّفَرِ. قال الألباني : صحيح .
Nəfi deyir  ki, İbn Ömər  Ducənədə namaz üçün Azan oxudu. Sonra: Namazlarınızı olduğunuz yerlərdə qılın” dedi. Peyğəmbərin  Səfərdə, soyuq və yağışlı gecədə (havada) müəzzinə azan verməsini və namazlarını da olduqları yerlərində (evlərində) qılmalarını əmr etdiyini xəbər verdi”⁷¹³.
عَنْ جَابِرٍ قَالَ كُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فِى سَفَرٍ فَمُطِرْنَا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- « لِيُصَلِّ مَنْ شَاءَ مِنْكُمْ فِى رَحْلِهِ ». قال الألباني : صحيح .
Cabir  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  ilə bərabər səfərdə idik. Yağışa tutulduq. Peyğəmbər: “İstəyənlər namazılarını olduqları yerdə qılsınlar” deyə buyurdu⁷¹⁴.
أَنَّ ابْنَ عَبَّاسٍ قَالَ لِمُؤَذِّنِهِ فِى يَوْمٍ مَطِيرٍ إِذَا قُلْتَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ.فَلاَ تَقُلْ حَىَّ عَلَى الصَّلاَةِ. قُلْ صَلُّوا فِى بُيُوتِكُمْ. فَكَأَنَّ النَّاسَ اسْتَنْكَرُوا ذَلِكَ فَقَالَ قَدْ فَعَلَ ذَا مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنِّى إِنَّ الْجُمُعَةَ عَزْمَةٌ وَإِنِّى كَرِهْتُ أَنْ أُحْرِجَكُمْ فَتَمْشُونَ فِى الطِّينِ وَالْمَطَرِ.
İbn Abbas  yağışlı bir gündə müəzzin: Əşhədu Ənnə Muhəmmədən Rasulullah – dedikdən sonra: Hayyə Aləs Salət – demə, De: Sallu Fi Buyutikum – Evlərinizdə namaz qılın” dedi. İnsanlar bunu yaxşı qarşılamadılar (etiraz) etdilər. O: “Bunu məndən də xeyirli olan etmişdir” dedi. Şübhəsiz ki, Cümə günü (namaza) icabət etmək vacibdir. Lakin mən sizlərə əziyyət verərək palçıqlı, yağışlı havada gəlməyinizi düşündüm” dedi⁷¹⁵.
عَنْ نُعَيْمِ بْنِ النَّحَّامِ قَالَ نُودِيَ بِالصُّبْحِ فِي يَوْمٍ بَارِدٍ وَأَنَا فِي مِرْطِ امْرَأَتِي فَقُلْتُ لَيْتَ الْمُنَادِيَ قَالَ مَنْ قَعَدَ فَلَا حَرَجَ عَلَيْهِ فَنَادَى مُنَادِي النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي آخِرِ أَذَانِهِ وَمَنْ قَعَدَ فَلَا حَرَجَ عَلَيْهِ. تعليق شعيب الأرنؤوط : إسناده ضعيف إسماعيل بن عياش ضعيف في روايته
Nueym İbn Nəhhəm rəvayət edir ki, soyuq bir gündə sübhün azanı verildi. Mən zövcənin Plaşı ilə (soyuqdan qorunmaq üçün) örtünmüşdüm. O, kaş ki, müəzzin azan verərək deyədi: Kim otrusa (evində) onun üzəində heç nə yoxdur. Peyğəmbərin  müəzzini azan verdi və: “Kim otursa (evində) onun üzəində heç nə yoxdu. Müəzzin soyuq gündə azanın sonunda bu kəlimələri deyərdi”⁷¹⁶.