PEYĞƏMBƏRDƏN BAŞQASINA SALAVAT GƏTİRMƏK OLARMI? عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ امْرَأَةً قَالَتْ لِلنَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- صَلِّ عَلَىَّ وَعَلَى زَوْجِى. فَقَالَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- «صَلَّىاللَّهُعَلَيْكِوَعَلَىزَوْجِكِ ». قال الألباني : صحيح
Cabir İbn Abdullah rəvayət edir ki, bir qadın Peyğəmbər dedi: “Mənə və yoldaşıma dua et!”. Peyğəmbər: “Sallahu Aleyki Və AləZovciki – Allahın sənə və yoldaşına salatı (rəhməti) olsun” deyə buyurdu226.
فضل الدعاء
DUA ETMƏYİN FƏZİLƏTİ "فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِي وَلَا تَكْفُرُونِ" «Məni yad edin ki, Mən də sizi yad edim! Mənə şükür edin,və Mənə küfr etməyin». (əl-Bəqərə 152). "يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا" «Ey iman gətirənlər! Allahı çox-çox zikr edin».( əl-Əhzab 41). "وَالذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا" “…Allahı çox zikr edən kişilər və qadınlar üçün Allah bağışlanma və böyük mükafat hazırlamışdır». (əl-Əhzab 35). "وَاذْكُرْ رَبَّكَ فِي نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَخِيفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ وَلَا تَكُنْ مِنَ الْغَافِلِينَ" «Səhər-axşam ürəyində yalvararaq və qorxaraq, səsi qaldırmadan Rəbbini yad et və qafillərdən olma!» (əl-Ə'raf 205). "فَالْتَقَمَهُ الْحُوتُ وَهُوَ مُلِيمٌ. فَلَوْلَا أَنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُسَبِّحِينَ. لَلَبِثَ فِي بَطْنِهِ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ" “O, qınanmağa layiq olduqda balıq onu uddu. Əgər o, Allaha tərif deyənlərdən olmasaydı, balığın qarnında Qiyamət gününə qədər qalardı”. (Saffat 142-144). "يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لَا يَفْتُرُونَ" “Onlar gecə-gündüz, usanmadan Onun şəninə təriflər deyirlər”. (əl-Ənbiya 20). "اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ" “Kitabdan sənə vəhy olunanları oxuyub namaz qıl. Həqiqətən, namaz çirkin və yaramaz işlərdən çəkindirir. Allahı yada salmaq isə ibadətlərin ən əzəmətlisidir. Allah nə etdiklərinizi bilir”. (əl-Ənkəbut 45). عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ «إِنَّ الدُّعَاءَ هُوَ الْعِبَادَةُ». ثُمَّ قَرَأَ وَقَالَرَبُّكُمُادْعُونِىأَسْتَجِبْلَكُمْ قال الشيخ الألباني : صحيح
Numan İbn Bəşir rəvayət edir ki, Allah Elçisi : “Dua ibadətdir!” - dedi və bu ayəni oxudu: “Rəbbiniz dedi: «Mənə dua edin, Mən də sizə cavab verim” (Ğafir 60)”227. عن أبي بن كعب : أن رسول الله صلى الله عليه و سلم كان إذا ذكر أحدا فدعا له بدأ بنفسه قال الشيخ الألباني : صحيح
Ubey İbn Kəb rəvayət edir ki, Peyğəmbər bir kimsəni xatırlayıb dua etdiyi zaman ilk öncə özündən başlayardı”228.
عن أبي هريرة قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم: من لم يدع الله سبحانه) من لم يسأل الله( غضب عنيه. قال الشيخ الألباني : حسن
Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Kim Allaha dua etməzsə Allah o, kimsəyə qəzəb edər (Başqa rəvayətdə: Allahdan istəməyən kimsəyə)”229.
عن ابن عمر قال : قال رسول الله : (( إنَّ الدعاءَ ينفـع ممّا نَزَلَ, وممّا لم ينــزِلْ, فَعليكـم عبـاد الله بالدعاءِ )) قال الشيخ الألباني : صحيح
İbn Ömər rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: "Dua nazil olan və olmayan bəlalara qarşı xeyirlidir (faydalıdır). Odur ki, ey Allahın qulları Allaha dua edin"230.
عن أبي هريرة أن رسول الله صلى الله عليه و سلم قال : ( يستحاب لأحدكم مالم يعجل ) قيل وكيف يعجل ؟ يا رسول الله قال ( يقول قد دعوت الله فلم يستجب الله لي ).
Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Hər hansı biriniz tələsmədikcə duası qəbul olunar”. Ondan: “Yə Rəsulullah! Tələsmək necədir?” dedi. Peyğəmbər: (Tələsməyi belədir ki) Dua etdim, duam qəbul olmadı” deyir231.
عن أبي هريرة عن النبي صلى الله عليه وسلم قال ما من مؤمن ينصب وجهه الى الله يسأله مسألة الا أعطاه إياها اما عجلها له في الدنيا واما ذخرها له في الآخرة ما لم يعجل قال يا رسول الله وما عجلته قال يقول دعوت ودعوت و لا أراه يستجاب لي" قال الشيخ الألباني : صحيح.
Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Allah Elçisi demişdir: “Hansı bir mömin Allaha üz tutub istədiyini Ondan diləsə, Allah ona dilədiyini verər; ya istədiyini ona bu dünyada verər ya da ona verəcəyini tələsmədikcə Axirət gününə saxlayar”. Əbu Hureyra: “Ey Allahın elçisi! Tələsmək nədir?”. O: “Dua etdim, dua etdim, amma qəbul olduğunu görmədim (demək)” deyə buyurdu232.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- أَنَّهُ قَالَ «لاَ يَزَالُ يُسْتَجَابُ لِلْعَبْدِ مَا لَمْ يَدْعُ بِإِثْمٍ أَوْ قَطِيعَةِ رَحِمٍ مَا لَمْ يَسْتَعْجِلْ». قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا الاِسْتِعْجَالُ قَالَ «يَقُولُ قَدْ دَعَوْتُ وَقَدْ دَعَوْتُ فَلَمْ أَرَ يَسْتَجِيبُ لِى فَيَسْتَحْسِرُ عِنْدَ ذَلِكَ وَيَدَعُ الدُّعَاءَ».
Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Sizlərdən kim günah olan şeyi istəmədikcə, qohumluq əlaqələrinin kəsilməsini dua etmədikcə və ya tələsmədikcə duasına cavab veriləcəkdir”. Ondan: “Ya Rəsulullah! Tələsmək nədir?” dedilər. Peyğəmbər: “Dua etdim, lakin cavab verildiyini görmədim. (Bundan sonra dua etmək) ona ağırlaşar və onu tərk edər”233.
عن جابر قال : سمعت رسول الله صلى الله عليه و سلم يقول ما من أحد يدعو بدعاء إلا آتاه الله ما سأل أو كف عنه من السوء مثله مالم يدع بإثم أو قطعية رحم قال الشيخ الألباني : حسن
Cabir rəvayət edir ki, Peyğəmbərin belə buyurduğunu eşitdim: “Bir kimsə Allaha dua etdikcə Allah ona istədiyini əta edər və ya bənzəri bir günahını silər. Lakin bu dua günah və qohumluq əlaqələrinin kəsilməsi üçün olmadığı müddətdə”234.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ : عَنِ النَّبِيِّ : لَيْسَ شَيْءٌ أَكْرَمَ عَلَى اللهِ سُبْحَانَهُ مِنَ الدُّعَاءِ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Allah yanında duadan daha gözəl (hörmətli) bir şey yoxdur”235.
عن أبي هريرة عن النبي صلى الله عليه وسلم قال أشرف العبادة الدعاء". قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “İbadətlərin ən şərəflisi duadır”236.
عَنْ سَلْمَانَ قَالَ : قَالَ رَسُوْلُ اللهِ : «لاَ يَرُدُّ الْقَضَاء إِلاَّ الدُّعَاءُ، وَلاَ يَزِيْدُ فِي الْعُمُرِ إِلاَّ الْبِرُّ». قال الشيخ الألباني : حسن
Salman rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: “Duadan başqa şey qəzanın qarşısını almaz (Qədəri qaytarmaz), yaxşılıqdan başqa şey ömrü artırmaz”237.
عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: الْقُلُوبُ أَوْعِيَةٌ وَبَعْضُهَا أَوْعَى مِنْ بَعْضٍ فَإِذَا سَأَلْتُمْ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يَا أَيُّهَا النَّاسُ فَاسْأَلُوهُ وَأَنْتُمْ مُوقِنُونَ بِالْإِجَابَةِ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَجِيبُ لِعَبْدٍ دَعَاهُ عَنْ ظَهْرِ قَلْبٍ غَافِلٍ. قال الشيخ الألباني : حسن لغيره
Abdullah İbn Amr rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Qəlblər yadda saxlayandır. Bəziləri digərlərindən daha çox yadda saxlayandır. Ey İnsanlar! Allahdan istədiyiniz zaman duanın qəbul olmasına yəqin olaraq diləyin. Allah qulun qafil qəlbindən duanı qəbul etməz”238.
عن أبي سعيد الخدري أن رسول الله قال: (( ما مِنْ مُسلمٍ يَدعو بدعوةٍ ليس فيها إثمٌ, ولا قطيعةٌ رحِمٍ, إلا أعطاه الله بها إحدى ثلاثٍ: إمّا أنْ يُعَجّل له دَعْوَته, وإمّا أن يدَّخرها له في الآخرِة, وإمَّا أنْ يصرفَ عنه مِنَ السوءِ مِثلَها )) فقالوا: إذا نُكِثرُ قال: (( الله أكثَرُ )) قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Səid əl-Xudri rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Hər hansı bir müsəlman – günah etməyi, qohumluq əlaqələrini kəsmək istisna olmaqla – dua etsə, Allah ona üç şeydən birini verər; ya istədiyini ona bu dünyada verər, ya ona verəcəyini Axirət gününə saxlayar, ya da başına gələn bir müsibəti ondan uzaq edər”. (Əbu Səid) dedi: “Elə isə duaları çoxaldaq”. Peyğəmbər: “Allah daha çox verəndir”239.
وعن عُبَادَةَ بنِ الصامت - رضي الله عنه - أنَّ رسولَ اللهِ - صلى الله عليه وسلم - قَالَ : « مَا عَلَى الأرْضِ مُسْلِمٌ يَدْعُو الله تَعَالَى بِدَعْوَةٍ إِلا آتَاهُ اللهُ إيَّاها ، أَوْ صَرفَ عَنْهُ مِنَ السُّوءِ مِثْلَهَا ، مَا لَمْ يَدْعُ بإثْمٍ ، أَوْ قَطِيعَةِ رَحِمٍ » ، فَقَالَ رَجُلٌ مِنَ القَومِ : إِذاً نُكْثِرُ قَالَ : « اللهُ أكْثَرُ » . ورواه الحاكم من روايةِ أَبي سعيدٍ وزاد فِيهِ : « أَوْ يَدخِرَ لَهُ مِن الأَجْرِ مثْلَها » . قال الشيخ الألباني : حسن صحيح
Ubadə İbn Samit rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Yer üzündə elə bir müsəlman yoxdur ki, günahı istəmədikcə və qohumluq əlaqələrinin kəsilməsini diləmədikcə - Allah ona dilədiyini verər və ya ondan istədiyinin misli qədər günahını silər”. Bir nəfər: “Onda biz (Allaha) duanı çoxaldacağıq” dedi. Peyğəmbər: “Allah da çoxaldacaq” deyə buyurdu (Başqa rəvayətdə: istədiyinin misli qədər onun üçün mükafat tədarük edilər)”240.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ: قَالَ رَسُوْلُ اللهِ :«أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجِزَ عَنِ الدُّعَاءِ وَأَبْخَلُ النَّاسِ مَنْ بَخِلَ بِالسَّلاَمِ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: “İnsanlardan ən aciz olanı dua etməkdə aciz olan kimsədir, insanlardan ən xəsis olanı salam verməkdə xəsis olan kimsədir”241.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ : قَالَ رَسُوْلُ اللهِ : «مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَسْتَجِيْبَ اللهُ لَهُ عِنْدَ الشَّدَائِدِ وَالْكُرَبِ فَلْيُكْثِرِ الدُّعَاءَ فِي الرَخَاءِ». قال الشيخ الألباني : حسن.
Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Sıxıntılı və kədərli anlarda duasının qəbul olması kimi sevindirirsə, rahatlıq olan zamanda duasını çoxaltsın”242.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا لَنَا إِذَا كُنَّا عِنْدَكَ رَقَّتْ قُلُوبُنَا وَزَهِدْنَا فِى الدُّنْيَا وَكُنَّا مِنْ أَهْلِ الآخِرَةِ فَإِذَا خَرَجْنَا مِنْ عِنْدِكَ فَآنَسْنَا أَهَالِيَنَا وَشَمَمْنَا أَوْلاَدَنَا أَنْكَرْنَا أَنْفُسَنَا. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ «لَوْ أَنَّكُمْ تَكُونُونَ إِذَا خَرَجْتُمْ مِنْ عِنْدِى كُنْتُمْ عَلَى حَالِكُمْ ذَلِكَ لَزَارَتْكُمُ الْمَلاَئِكَةُ فِى بُيُوتِكُمْ وَلَوْ لَمْ تُذْنِبُوا لَجَاءَ اللَّهُ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ كَىْ يُذْنِبُوا فَيَغْفِرَ لَهُمْ». قَالَ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مِمَّ خُلِقَ الْخَلْقُ قَالَ «مِنَ الْمَاءِ». قُلْنَا الْجَنَّةُ مَا بِنَاؤُهَا قَالَ «لَبِنَةٌ مِنْ فِضَّةٍ وَلَبِنَةٌ مِنْ ذَهَبٍ وَمِلاَطُهَا الْمِسْكُ الأَذْفَرُ وَحَصْبَاؤُهَا اللُّؤْلُؤُ وَالْيَاقُوتُ وَتُرْبَتُهَا الزَّعْفَرَانُ مَنْ يَدْخُلْهَا يَنْعَمْ وَلاَ يَبْأَسْ وَيُخَلَّدْ وَلاَ يَمُوتْ لاَ تَبْلَى ثِيَابُهُمْ وَلاَ يَفْنَى شَبَابُهُمْ». ثُمَّ قَالَ «ثَلاَثَةٌ لاَ تُرَدُّ دَعْوَتُهُمُ الإِمَامُ الْعَادِلُ وَالصَّائِمُ حِينَ يُفْطِرُ وَدَعْوَةُ الْمَظْلُومِ يَرْفَعُهَا فَوْقَ الْغَمَامِ وَتُفَتَّحُ لَهَا أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَيَقُولُ الرَّبُّ وَعِزَّتِى لأَنْصُرَنَّكِ وَلَوْ بَعْدَ حِينٍ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyra deyir ki: «Biz dedik: «Ey Allahın Elçisi! Bizə nə olur ki, sənin yanında olanda qəlblərimiz riqqətə gəlir, dünyadan təcrid olub, axirət yurdunun sakinlərindən oluruq?! Sənin yanından çıxanda isə, başımız ailəmizə qarışır və övladlarımıza üz salırıq, sanki özümüzü inkar edirik». Allah Elçisi dedi: «Əgər siz mənim yanımdan çıxanda bu cür vəziyyətdə olsanız, mələklər sizi evinizdə ziyarət edərdilər. Əgər siz günah etməsəniz, Allah (yerinizə) başqa məxluq gətirər, onlar günah edər, Allah da onları bağışlayar». Mən soruşdum: «Ey Allahın Elçisi! Xilqət nədən yaradılıb?» O: «Sudan» - deyə cavab verdi. Biz soruşduq: «Bəs Cənnət nədən yaradılıb?» O cavab verdi: «Bir kərpic gümüşdən, bir kərpic qızıldan. Onun (divarlarının) malası xoş ətirli müşkdəndir. Onun çınqılları mirvaridən və yaqutdan, torpağı isə zəfərandandır. Ora daxil olan nemət içində olar və əziyyət görməz (orada) əbədi qalar və ölməz, libası köhnəlməz və qocalmaz». Sonra dedi: «Üç adamın duası rədd olunmaz; ədalətli rəhbərin, oruc tutanın iftar vaxtı etdiyi dua və zülmə məruz qalanın duası. Allah o duanı buludların üzərinə yüksəldir, səma qapıları onun üçün açılır və Rəbb buyurur: «İzzətimə and olsun ki, bir müddət keçsə belə, Mən sənə mütləq kömək edəcəyəm»243.
عن موسى بن عقبة بن نافع عن ابن عمر قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم : من فتح له منكم باب الدعاء فتحت له أبواب الرحمة وما سئل الله شيئا يعطى أحب إليه من أن يسأل العافية وقال رسول الله صلى الله عليه و سلم : إن الدعاء ينفع مما نزل ومما لم ينزل فعليكم عباد الله بالدعاء . قال الشيخ الألباني : ضعيف
İbn Ömər rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Sizdən kimə dua qapısı açılarsa, (çoxlu dua edərsə), onun üçün rəhmət qapıları açılmışdır (duasına cavab verilir). Allahdan afiyətdən daha üstün və sevimli bir şey istənilməmişdir. Dua enən və enməyən bəlaya qarşı faydalıdır. Ey Allahın qulları dua edin”244.
عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: قَالَ رَسُوْلُ اللهِ : «لاَ يُغْنِي حَذَرٌ مِنْ قَدَرٍ، وَالدُّعَاءِ يَنْفَعُ مَمَّا نَزَلَ وَمِمَّا لَمْ يَنْزِلُ، وَإِنَّ البَلاَءِ لَيَنْزِلُ، فَيَتَلَقَّاُه الدُّعَاءُ ، فَيَعْتَلِجَانِ إِلَى يَوُمِ الْقِيَامَةِ». قال الشيخ الألباني : حسن
Aişə rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: “Qədərdən həzər etməyin (çəkinməyin) heç bir faydası yoxdur. Dua enmiş və enməmiş (bəlanın qarşısını almaqda) faydalı olur. Həqiqətən də, bəla gəlir və dua ilə qarşılaşaraq (dua) Qiyamət gününə qədər (onun qarşısını almaq üçün) mübarizə aparar”245.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ قَالَ أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ مِنْ رَبِّهِ وَهُوَ سَاجِدٌ فَأَكْثِرُوا الدُّعَاءَ.
Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: «Qulun Rəbbinə ən yaxın olduğu an səcdədə olduğu andır. O halda (səcdədə ikən) çoxlu dua edin!»246.
عَنْ أَبِى أُمَامَةَ قَالَ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَىُّ الدُّعَاءِ أَسْمَعُ قَالَ «جَوْفُ اللَّيْلِ الآخِرُ وَدُبُرَ الصَّلَوَاتِ الْمَكْتُوبَاتِ». قَالَ هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ. وَقَدْ رُوِىَ عَنْ أَبِى ذَرٍّ وَابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ أَنَّهُ قَالَ «جَوْفُ اللَّيْلِ الآخِرُ الدُّعَاءُ فِيهِ أَفْضَلُ أَوْ أَرْجَى». قال الشيخ الألباني : حسن
Əbu Umamədən rəvayət edilir ki: «Allah Elçisindən soruşuldu ki: «Hansı dua qəbul olmağa dahayaxındır?» Allah Elçisi buyurdu: «Gecənin son yarısında və fərz namazlarından sonra edilən dualar”. Əbu Zərr və İbn Ömər rəvayət edirlər ki, Peyğəmbər buyurdu: “Gecənin son yarısı edilən dua daha dəyərli və daha ümüd vericidir və ya buna bənzə bir ifadə işlətdi”247.
عَنْ جَابِرٍ قَالَ سَمِعْتُ النَّبِيَّ يَقُولُ إِنَّ فِي اللَّيْلِ لَسَاعَةً لَا يُوَافِقُهَا رَجُلٌ مُسْلِمٌ يَسْأَلُ اللَّهَ خَيْرًا مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ إِلَّا أَعْطَاهُ إِيَّاهُ وَذَلِكَ كُلَّ لَيْلَةٍ.
Cabir rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: «Gecə elə bir vaxt var ki, müsəlman bir kimsə o vaxta yetişib Allahdan dünya və axirətə aid xeyirli bir şey istəyərsə, Allah ona istədiyini verər. Bu hər gecə belədir”248.
عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: قَالَ رَسُوْلُ اللهِ : «إِذَا سَأَلَ أَحَدُكُمْ فَلْيُكْثِر فَإِنَّمَا يَسْأَلُ رَبَّهُ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Aişə rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: “Biriniz Allahdan istədikdə, çox istəsin, çünki o öz Rəbbindən istəyir”249.
عن جابر بن عبد الله يقول دعا رسول الله في هذا المسجد مسجد الفتح يوم الإثنين ويوم الثلاثاء ويوم الأربعاء فاستجيب له بين الصلاتين من يوم الأربعاء قال جابر ولم ينزل بي أمر مهم غائظ الا توخيت تلك الساعة فدعوت الله فيه بين الصلاتين يوم الأربعاء في تلك الساعة إلا عرفت الإجابة. قال الشيخ الألباني : حسن
Cabir İbn Abdullah rəvayət edir ki: «Allah Elçisi bazar ertəsi, çərşənbə axşamı və çərşənbə günü bu Fəth məscidində dua etdi. Çərşənbə günü iki namaz arasında etdiyi dua qəbul oldu. Sonralar başıma gələn hər bir ağır müsibətə görə çərşənbə günü həmin vaxt iki namazın arasında Allaha dua edərdim və duamın qəbul olduğunu görərdim»250.
عَنْ رِفَاعَةَ الْجُهَنِىِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ «إِنَّ اللَّهَ يُمْهِلُ حَتَّى إِذَا ذَهَبَ مِنَ اللَّيْلِ نِصْفُهُ أَوْ ثُلُثَاهُ قَالَ لاَ يَسْأَلَنَّ عِبَادِى غَيْرِى مَنْ يَدْعُنِى أَسْتَجِبْ لَهُ مَنْ يَسْأَلْنِى أُعْطِهِ مَنْ يَسْتَغْفِرْنِى أَغْفِرْ لَهُ حَتَّى يَطْلُعَ الْفَجْرُ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Rifəa əl-Cuhəni rəvayət edir ki, Allah Elçisi belə buyurdu: “Həqiqətən, Allah gecənin yarısı və ya üçdə ikisi keçənədək gözləyir. Sonra belə buyurur: “Qullarım Məndən qeyrisinə dua etməsinlər; sübh çağınadək kim Mənə dua edərək Məndən bir şey istəyərsə, onun duasını qəbul edib istədiyini ona verərəm. Kim də Məndən bağışlanma diləyərsə, onu bağışlayaram!”251.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ قَالَ «يَنْزِلُ رَبُّنَا تَبَارَكَ وَتَعَالَى كُلَّ لَيْلَةٍ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا حِينَ يَبْقَى ثُلُثُ اللَّيْلِ الآخِرُ يَقُولُ مَنْ يَدْعُونِى فَأَسْتَجِيبَ لَهُ مَنْ يَسْأَلُنِى فَأُعْطِيَهُ مَنْ يَسْتَغْفِرُنِى فَأَغْفِرَ لَهُ».
Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Uca və Ulu Rəbbimizhər gecənin axır üçdə birində dünya səmasına enir va buyurur: “Kim Mənə dua edir ki, Mən də onun duasını qəbul edim?! Kim Məndən istəyir ki, Mən də ona istədiyini verim?! Kim Məndən bağışlanma diləyir ki, Mən də onu bağışlayım?!“252.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ قَالَ «لَوْلاَ أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِى لأَمَرْتُهُمْ بِالسِّوَاكِ مَعَ الْوُضُوءِ وَلأَخَّرْتُ الْعِشَاءَ إِلَى ثُلُثِ اللَّيْلِ أَوْ نِصْفِ اللَّيْلِ فَإِذَا مَضَى ثُلُثُ اللَّيْلِ أَوْ نِصْفُ اللَّيْلِ نَزَلَ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَقَالَ هَلْ مِنْ سَائِلٍ فَأُعْطِيَهُ هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ فَأَغْفِرَ لَهُ هَلْ مِنْ تَائِبٍ فَأَتُوبَ عَلَيْهِ هَلْ مِنْ دَاعٍ فَأُجِيبَهُ» قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: “Əgər ümmətim üçün çətin olmasaydı, mən onlara dəstamaz əsnasında misvakdan (istifadə etməyi) əmr edərdim və işa namazını gecənin üçdə birinə və ya yarısına qədər gecikdirərdim. Gecənin üçdə biri və ya yarısı keçdikdə Allah dünya səmasına enir və belə deyir: “İstəyən varmı ona verim, bağışlanma diləyən varmı onu bağışlayım, tövbə edən varmı onun tövbəsini qəbul edim, dua edən varmı onun duasını qəbul edim“253.
عن عبد الرحمن بن يزيد قال كان الربيع ياتى علقمة يوم الجمعة فإذا لم أكن ثمة ارسلوا إلى فجاء مرة ولست ثمة فلقينى علقمة وقال لي ألم تر ما جاء به الربيع قال ألم تر أكثر ما يدعو الناس وما أقل إجابتهم وذلك أن الله عز وجل لا يقبل إلا الناخلة من الدعاء قلت أو ليس قد قال ذلك عبد الله قال وما قال قال قال عبد الله لا يسمع الله من مسمع ولا من مراء ولا لاعب إلا داع دعا يثبت من قلبه قال فذكر علقمة قال نعم". قال الشيخ الألباني : صحيح
AbdurRahman İbn Yəzid rəvayət edir ki, Rabi cümə günləri Alqamənin yanına gələrdi. Mən orada olmadıqda arxamca adam göndərərdilər. Bir dəfə Rabi gəldi, mən isə orada yox idim. Alqamə mənimlə rastlaşdı və mənə dedi: “Rabinin gətirdiyi xəbəri bilirsənmi? Məgər insanların nə qədər çox dua etdiklərini, amma dualarının nə qədər az qəbul olduğunu görmürsənmi? Çünki Allah dualardan ancaq xalis olanını qəbul edir”. Mən dedim: “Məgər Abdullah bunu deməmişdi?”. (Alqamə) dedi: “(Abdullah) nə demişdi?” Mən dedim: “Abdullah: “Allah nə (səsini camaata) eşitdirən adamdan, nə özünü göstərən riyakar adamdan, nə də rişxənd edən adamdan (duanı) qəbul etməz. O, yalnız qəlbindən gələn ixlasla dua edənin duasını qəbul edər”. Alqamə bunu xatırlayıb: “Bəli!”- dedi254.
عن أنس بن مالك : عن النبي صلى الله عليه و سلم قال الدعاء مخ العبادة .قال الشيخ الألباني : ضعيف
Ənəs İbn Məlik rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Dua ibadətin beynidir (özüdür)”255.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ «يَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِى بِى، وَأَنَا مَعَهُ إِذَا ذَكَرَنِى، فَإِنْ ذَكَرَنِى فِى نَفْسِهِ ذَكَرْتُهُ فِى نَفْسِى، وَإِنْ ذَكَرَنِى فِى مَلأٍ ذَكَرْتُهُ فِى مَلأٍ خَيْرٍ مِنْهُمْ، وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ بِشِبْرٍ تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ ذِرَاعًا، وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ ذِرَاعًا تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ بَاعًا، وَإِنْ أَتَانِى يَمْشِى أَتَيْتُهُ هَرْوَلَةً».
Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Uca Allah buyurur: “Mən qulumun barəmdəki zənni yanındayam. Məni yad etdikcə onunlayam. O Məni öz-özlüyündə yad etsə, Mən də onu Öz-Özlüyümdə yad edərəm. O Məni camaatın yanında yad etsə, Mən onu onlardan daha xeyirli camaatın (mələklərin) yanında yad edərəm. O Mənə bir qarış yaxınlaşsa, Mən ona bir dirsək yaxınlaşaram. O Mənə bir dirsək yaxınlaşsa, Mən ona bir qulac yaxınlaşaram. O Mənə doğru yeriyərək gəlsə, Mən ona doğru yüyürərək gələrəm”256.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ «قَالَ اللَّهَ تعالى أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِى بِى إِنْ ظَنَّ خَيْراً فَلَهُ وَإِنْ ظَنَّ شَرًّا فَلَهُ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: “Uca Allah buyurur: “Mən qulumun barəmdəki zənni yanındayam. Əgər o, xeyir zənn etsə, ona bunun əvəzi veriləcəkdir, əgər o şər zənn etsə, ona bunun əvəzi veriləcəkdir”257.
عن أبى هريرة عن رسول الله قال: «قَال الله أَنا عِند ظَنِّ عَبديِ، وأَنا مَعه إِذا دَعانِي». قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyra Allah Elçisindən rəvayət edir ki, Allah buyurdu: “Mən qulumun barəmdəki zənni yanındayam. Mənə dua etdikcə onunlayam”258.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ أَنَّهُ قَالَ «قَالَ اللَّهُ أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِى بِى وَأَنَا مَعَهُ حَيْثُ يَذْكُرُنِى وَاللَّهِ لَلَّهُ أَفْرَحُ بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ مِنْ أَحَدِكُمْ يَجِدُ ضَالَّتَهُ بِالْفَلاَةِ وَمَنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ شِبْرًا تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ ذِرَاعًا وَمَنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ ذِرَاعًا تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ بَاعًا وَإِذَا أَقْبَلَ إِلَىَّ يَمْشِى أَقْبَلْتُ إِلَيْهِ أُهَرْوِلُ».
Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: “Allah buyurur: “Mən qulumun barəmdəki zənni yanındayam. Məni yad etdikcə onunlayam”. Allaha and olsun ki, sizdən birinizin səhrada itirdiyini tapıb sevindiyindən daha çox Allah bir qulunun tövbəsinə sevinər. Allah buyurur: “Kim Mənə bir qarış yaxınlaşsa, Mən ona bir dirsək yaxınlaşaram. Kim Mənə bir dirsək yaxınlaşsa, Mən ona bir qulac yaxınlaşaram. O Mənə doğru yeriyərək gəlsə, Mən ona doğru yüyürərək gələrəm”259.
عن أبي ذر قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم ( يقول الله تبارك وتعالى من جاء بالحسنة فله عشر أمثالها وأزيد . ومن جاء بالسيئة فجزاء سيئة مثلها أو أغفر . ومن تقرب مني شبرا تقربت منه ذراعا . ومن تقرب مني ذراعا تقربت باعا . ومن أتاني يمشي أتيته هرولة . ومن لقيني بقراب الأرض خطيئة ثم لايشرك بي شيئا لقيته بمثلها مغفرة ) قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Zərr rəvayət edir ki, Allah Elçisi buyurdu: “Allah buyurur: “Kim həsənətlə gələrsə ona on misli və daha artıq vardır, kim də günahla gələrsə cəzası o, günahın misli vəya bağışlanmaqdır. Kim Mənə bir qarış yaxınlaşsa, Mən ona bir dirsək yaxınlaşaram. Kim Mənə bir dirsək yaxınlaşsa, Mən ona bir qulac yaxınlaşaram. O Mənə doğru yeriyərək gəlsə, Mən ona doğru yüyürərək gələrəm. Kim Mənə yer dolusu qədər xəta ilə gələrsə, lakin Mənə heç bir şeyi şərik qoşmazsa Mən onu o, qədər də məğfirətlə qarşılayaram”260.
عَنْ شُرَيْحٍ قَالَ سَمِعْتُ رَجُلاً مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ يَقُولُ قَالَ النَّبِىُّ «قَالَ اللَّهُ تَعَالَى يَا ابْنَ آدَمَ قُمْ إِلَىَّ أَمْشِ إِلَيْكَ وَامْشِ إِلَىَّ أُهَرْوِلْ إِلَيْكَ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Şureyh demişdir: “Mən bir səhabənin Peyğəmbərdən belə rəvayət etdiyini eşitdim: “Uca Allah buyurur: “Ey Adəm oğlu! Mənə doğru ayağa qalx, Mən də sənə doğru yeriyərək gəlim. Mənə doğru yeriyərək gəl, Mən də sənə doğru yüyürərək gəlim”261.
عن ابن عمر رضي الله عنهما قال : قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : ( مَنِ استَعَاذَ بالله فأعِيذُوه ومن سَألَ بالله فأَعْطُوه ومن أَتَى إِليْكُم مَعْروفاً فَكَافِئُوه فإن لَمْ تَجِدوا فادعوا له ، حتى يَعلَمَ أن قَد كَافَئْتُمُوه ) قال الشيخ الألباني : صحيح
İbn Ömər rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Kim Allahın adı ilə sığınacaq istəsə, ona sığınacaq verin. Kim Allahın adı ilə (yardım) istəsə, ona istədiyini verin. Kim sizə yaxşılıq etsə, ona əvəzini verin. Əgər (əvəzini verməyə bir şey) tapmasanız, onda onun üçün dua edin. Və elə edin ki, sizin əvəz verdiyinizi bilsin”262.
عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- « لِكُلِّ نَبِىٍّ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ فَتَعَجَّلَ كُلُّ نَبِىٍّ دَعْوَتَهُ وَإِنِّى اخْتَبَأْتُ دَعْوَتِى شَفَاعَةً لأُمَّتِى يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَهِىَ نَائِلَةٌ إِنْ شَاءَ اللَّهُ مَنْ مَاتَ مِنْ أُمَّتِى لاَ يُشْرِكُ بِاللَّهِ شَيْئًا ».
Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: «Hər bir Peyğəmbərin qəbul edilmiş duası vardır. Hər bir peyğəmbər də bu duasını etmişdir (Başqa rəvayətdə: Duanı etməkdə tələsmişdir). Lakin mən duamı Qiyamət günündə ümmətimə şəfaət etmək üçün saxladım. Artıq ümmətimdən Allaha heç bir şeyi şərik qoşmamış olan kimsələr inşəallah bu şəfaətə nail olacaqlar»263.