Əhməd-Cabir İsmayıl oğlu Əhmədov

Lobya – Фасол – Phaseolus vulgaris L. Paxlalılar (Leguminosales) fəsiləsinə aid olan birillik və çoxillik bitkidir. Vətəni Cənubi Amerikadır. 150-dən çox növündən 20 növü becərilir. Bunlardan adi lobya (Phaseolus vulgaris L.) daha çox becərilir. Standarta görə lobyanı 3 tipə ayırırlar:

I tip – ağ lobya,

II tip – birrəngli lobya,

III tip – alabəzək lobya.

Lobyanın tərkibində 21-28% zülal, 42,4-50% nişasta, 2,0% yağ, 3,8% şəkərlər, 3,8% sellüloza, 3,5% minerallı maddə vardır. Tərkibində C və B qrupu vitaminləri və mineral maddələr var. Ağ lobya kalium (535 mq%) və fosfor (530 mq%) duzları ilə zəngindir. Yaşıl lobya qınlarında C, B qrupu vita­minləri və karotin (provitamin A) vardır. Lobya zülalı əvəz­olunmaz aminturşularla zəngin olduğundan bəzi ölkələrdə ət çatışmazlığının yerini tutur. Təzə yaşıl lobyadan bişirilmiş və yağda qovrulmuş halda istifadə olunur, dondurulur və sterilizə edilməklə konservləşdirilir. Konserv sənayesində və kulina­ri­yada lobya dənlərindən müxtəlif xörəklərin hazırlanmasında istifadə olunur. Lobya mədə şirəsinin ifrazını artırır. Ona görə də lobya püresi mədə şirəsinin ifrazını artırmaq üçün və qastrit xəs­təliyində xəstələrə verilir. Bəzi ölkələrdə yaşıl lobya qın­larından alınan həlimdən böyrək və sidik kisəsinin xəstə­lik­lərində, hipertoniyada, ürək zəifliyində, xroniki revmatizmdə, po­daqrada istifadə olunur. Böyrək daşları xəstəliyinin pro­filaktikasında qurudulmuş lobya çiçəklərindən hazırlanan həlimdən də istifadə olunur.