Ekolojik tarimda iÇ pazarin geliŞİMİ

Key Words: Organic Farming; Wastewater Treatment; Duckweed
GİRİŞ
Özellikle son yıllarda gerek tarımsal ilaçların, gerekse gübrelerin bilinçsizce kullanımı bitkisel üretimde artış yerine kalitesiz ve insan sağlığını tehdit edecek ürünlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır (1). Agro-ekosistemlerden toprağın derinlerine sızan fosfat ve nitrat tatlı su kaynaklarına ulaşabilmektedir. Bu da insan, evcil hayvan ve yaban hayatı açısından ciddi problemlere yol açmaktadır. Ayrıca kimyasal tarım ilaçları toprakta birikmekte ve bitki sağlığını olumsuz yönde etkileyerek sistemin ekolojik dengesini bozmaktadır.

Yeşil Devrim’e rağmen, dünyada 800 milyon insan açlık çekmekte ve bir çoğu açlıktan ölmektedir. Son 40 yıldır pestisit ve sentetik kimyasal gübrelerin kullanımının hızla yayılması, bu açlık sorununa bir parça da olsa çözüm getirmesine rağmen, çevrenin önemli unsurlarından hava, su ve toprağı hızla kirletmeleri yeni alternatif tarım sistemi arayışını da beraberinde getirmiştir.

Ekolojik tarım, sürdürülebilir tarım anlayışını ortaya koymaktadır. Bu sistemde çiftçiler kimya endüstrisi tarafından geliştirilen pestisitler yerine, atalarından kalan ekstansif tarım sistemini uygulamakta, kapalı bir sistem içerisinde sistemin kendini yenilemesini sağlamaktadır

(2). Son yıllarda dünyanın pek çok yerinde, artan nüfusla birlikte, geleneksel kaynaklardan su kullanımındaki artış ve bunun beraberinde getirdiği su kaynaklarında azalma problemi, insanoğlunu yeni su kaynaklarını araştırmaya teşvik etmiştir (3). Özellikle kurak ve yarı kurak alanlarda, kullanma ve sulama amaçlı tüketim için su ihtiyacındaki büyük artış nedeniyle atıksuları potansiyel su kaynakları halinde düşünmek zorunlu hale gelmiştir (4).

Tarımsal sulama amacıyla atıksuların yeniden kullanımı, çok eskiye dayanmaktadır. Suya olan talebin artması nedeniyle arıtılmış atıksularla sulama kurak bölgelerde su tasarrufunu sağladığı gibi, atıksuların yeniden kullanımı, toprağın özellikle azot ihtiyacının giderilmesinde oldukça önem taşımaktadır.

Tarım alanlarının sulanmasında arıtılmış atıksuların kullanılması sonucu, atıksudaki mevcut besleyici maddelerin bolluğu nedeni ile hiçbir kimyasal maddenin kullanılmadığı ekolojik tarım sisteminde tarımsal alanda gübre kullanımında da tasarrufa gidilmiş olacaktır.

Ayrıca, bu sistemlerin yapım ve işletim maliyetlerinin düşük olması, herhangi bir kimyasal madde ya da mekanik teçhizata gerek olmayışı, tamamen doğal mekanizma ile çalışması ve buna ilave olarak evsel atıksu gibi besin maddesince zengin bir ortamda, organik yükün proteince zengin bitki biyokütlelerine dönüşmesi nedeniyle hayvan yemi yapımında ve biyogaz üretiminde yararlanabilmesi önemli avantaj sağlamaktadır (5, 6, 7).

Bu çalışmada yüzen su bitkilerinden su mercimeği (Lemna minor L.)’nin atıksulardan bazı nutrientlerin giderimindeki etkinliği ve arıtılan bu atıksuların sulama suyu olarak kullanıldığında ekolojik tarıma olan katkısı araştırılmıştır.