BİRLİKTE EKİMİN TOPRAK VERİMLİLİĞİNE ETKİSİ
Birlikte ekim planlamasında, bitkilerin toprak üzerinde ve kendi aralarındaki etkileri toprak verimliliğini önemli ölçüde etkilemektedir. Uzun yıllar aynı bitkilerin ekildiği monokültür tarım tekniklerinde, yüksek miktarda mineral gübre kullanımı toprak verimliliğinin azalmasına, çoraklaşmaya ve doğal kaynakların daha yoğun bir biçimde sömürülmesine ve tahrip edilmesine neden olmuştur. Bu nedenle erozyonu, çölleşmeyi, toprak tuzlulaşmasını azaltan yeni tekniklerin geliştirilmesi kaçınılmaz olarak görülmektedir. Aşırı sentetik gübre kullanımı, koruyucu toprak uygulamalarının da terkine neden olmuştur (Akman, 1993). Oysa birlikte ekimde baklagiller, atmosferdeki azotun toprağa fiksasyonu ile toprağın azot içeriğini artırmaktadır. Ayrıca bugün yabancı ot mücadelesinin temelini ilaçlı mücadele oluşturmaktadır. Aşırı ve bilinçsiz kullanılan pestisitlerin ortaya çıkardığı problemlerden biri de canlı populasyondaki çeşitliliği azaltmasıdır. Bu azalış topraktaki mikroorganizma faaliyetini azaltarak organik madde miktarını olumsuz yönde etkilemektedir. Oysa birlikte ekimde arkadaş bitkilerin büyüme ve gelişmelerindeki üstünlükleri yabancı otlar üzerinde yoğun bir baskı oluşturarak, yabancı ot populasyonunu ve herbisit kullanımını azaltmaktadır (Akman ve Balabanlı, 1997). Ayrıca birlikte ekimde kullanılan baklagillerin yaygın ve derine giden kök sistemi ile hem kendinden önceki bitkiye verilen gübreden daha iyi faydalanmakta, hemde toprak üstü aksamının oluşturduğu gölge tavı ile toprak nemini uzun süre muhafaza ederek toprağın verimlilik kapasitesini artırmakta, aynı zamanda daha derinlerdeki besin elementlerini kullanarak toprakta tek yönlü bir tüketimin önüne geçmektedir (Francis, 1986). Daha sonra kökler ve hasat artıkları çürüyerek toprağın organik madde içeriğini ve havalanmasını artırmaktadır. Ayrıca karışımdaki baklagiler, diğer bir çok bitkide olmayan Rhizobium bakterileri ile ortak yaşam halindedir. Bu ortak yaşam, bitkinin diğer bitki besin elementlerinin alabilme yeteneğini artırmaktadır. Böylelikle toprak, bitkiler tarafından daha etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Bunun yanında, toprak sık bir bitki örtüsü ile kaplı olduğundan verimli olan üst tabakanın su ve rüzgar erozyonu ile kaybı önlenmektedir. Böylece birlikte ekim geleneksel tarımın olumsuz etkilerini ortadan kaldırarak toprak verimliliği muhafaza etmektedir.
Yapılan agronomik çalışmalardan elde edilen sonuçlara göre; birlikte ekimden elde edilen toplam ya da net gelir monokültür tarımdan daha yüksektir. Özellikle girdilerin sınırlı ve ortalama verimin düşük olduğu alanlarda birlikte ekimde, birim alandan daha yüksek verim alınmaktadır (Francis, 1986)
Dostları ilə paylaş: |