Kullanılmamış ilaç ve malzemelerin saklandığı ve işlem gördüğü temiz alanlar ile kullanılmış olanların götürüldüğü kontamine bölgeler birbirinden tamamen ayrılmalı, komşulukları bile bulunmamalıdır
Kullanılmamış ilaç ve malzemelerin saklandığı ve işlem gördüğü temiz alanlar ile kullanılmış olanların götürüldüğü kontamine bölgeler birbirinden tamamen ayrılmalı, komşulukları bile bulunmamalıdır.
Diyaliz makinelerinin basınç monitörlerinin kanla kontaminasyonunun önlenmesi için her hasta da eksternal venöz ve arteriyel basınç transduser filtreleri değiştirilmeli ve tekrar kullanılmamalıdır. İnternal filtrelerin her hasta da rutin olarak değiştirilmesine gerek yoktur.
Her hastadan sonra diyaliz istasyonundaki makine, yatak, masa ve sandalyeler temizlenip dezenfekte edilmelidir.
Yeniden kullanılacak diyalizerler ve bağlantı tüpleri için önce diyalizer girişleri kapatılmalı ve tüpler klemplenmeli, ardından sızdırmaz torbalar içerisinde işlem görecekleri bölgeye taşınmalıdır.
Yeniden kullanılacak diyalizerler ve bağlantı tüpleri için önce diyalizer girişleri kapatılmalı ve tüpler klemplenmeli, ardından sızdırmaz torbalar içerisinde işlem görecekleri bölgeye taşınmalıdır.
Tüm çalışanlar, kan sıçrama olasılığı bulunan işlemlere başlamadan önce önlük, maske ve benzeri önlemleri almalıdırlar. Gerek laboratuar gerekse de diyaliz ortamında yiyecek ve içecek tüketilmemelidir.
Diyaliz hastaları, kendi istasyonlarında yiyeceklerini tüketebilirler,Tabakların ve çatal bıçakların yıkanmasında rutin temizlikten başka özel bir önleme gerek yoktur.
YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE ENFEKSİYONDAN KORUNMA ÖNLEMLERİ
Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Nozokomiyal Enfeksiyonlarda Risk Faktörleri
Çapraz kontaminasyon: Aseptik teknikler ve el yıkamanın etkin olarak yapılmaması nedeniyle dirençli mikroorganizmalar sağlık personeli aracılığıyla hastadan hastaya kolayca taşınabilmektedir.Ayrıca el yıkamada kullanılan ajanlar,invaziv aletlerin antisepsisinin düzeyi,hasta sayısının çokluğu,başka birimlerden dirençli bakterileri taşıyan hastaların transferi diğer risk faktörleridir.
Hastaya ilişkin faktörler: İnvaziv girişimler,ileri yaş,bağışıklık sisteminin bozulması malnütrisyon,hastaneye sık yatış,yatış süresinin uzunluğudur.
Uygulanan invaziv işlemler
Enfeksiyonların Kontrolü ve Önlenmesi
Gerçekten yoğun bakım desteği gereken hastalar yatırılmalı, gereğinden uzun süre yatırılmamalıdır.
Çalışanların eğitimi mutlak suret de gereklidir.
Sağlık çalışanı başına düşen hasta sayısı az olmalıdır.
Hasta izolasyon kurallarına uyulmalıdır.
Eller hastadan hastaya her geçişte kesinlikle yıkanmalıdır.
YENİDOĞAN BİRİMİ
Yenidoğanda Nozokomiyal Enfeksiyon Açısından Risk Faktörleri
İntrensek risk faktörleri:
İmmün sistemin tam gelişmemesi
Doğal bariyerlerin yetersizliği
Floranın tam gelişmemesi
Doğum yaşı
Altda yatan hastalık veya anomali
Ekstrensek risk faktörleri
Cihaz kullanımı(ventilatör,kataterler,şantlar)
Parenteral sıvılar
Uygulanan tedavi(intravenöz steroid,H2 bloker kullanımı)
Çevre(hastane florası,kontamine tıbbi malzeme)
Korunma
Normal yenidoğanlar için 6-8 bebeğe bir hemşire,devamlı bakım gerektiren bebekler de 3-4 bebeğe bir hemşire,yoğun bakımda 1-2 bebeğe bir hemşire,çoklu sistem desteği gereken solunum cihazına bağlı ya da ciddi problemi olan bebeklerde her bebeğe bir hemşire bakmalıdır.
Normal yenidoğanların yattığı bölümde her yatağa 1,8-2,3 metrekare,devamlı bakım gerekenlerde 2,8-4,6,yoğun bakım gerektiren bebeklerde 7,4-9,2 metrekare alan düşmelidir.
El yıkama çok önemli.
Önlük,maske ve bone kullanımına dikkat edilmelidir.
Küvözlerin Temizliği Ve Dezenfeksiyonu
Küvözün ayrılabilir bütün parçaları çıkarılmalı ve fırçalanarak temizlenmelidir.
Hava filtresi üretici firmanın önerileri doğrultusundaki sıklıkta değiştirilmelidir.
Yatakların yüzeyinde bütünlük bozulması varsa yenisi ile değiştirilmelidir.
Küvözlerde en yoğun kontamine olan bölgenin küvöze giriş kapısı ve kapının kolları olduğu saptanmıştır.Bu nedenle belirli aralıklarla bu kısımlar yenilenmeli ve her gün,günlük olarak hazırlanmış sabunlu su ile temizlenmeli,dezenfektanlarla en az haftada bir ya da her bebek değişiminde dezenfekte edilmelidir.
Fan varsa,temizlenmeli,dezenfekte edilmeli ve bu işlem üretici firmanın talimatlarına uygun olarak alete zarar vermeyecek şekilde yapılmalıdır.
Küvözler kullanılmayacak ise ,nemlendirici bölümüne su konulmadan,dezenfeksiyon sonrası 24 saat boyunca ısıtılarak tam olarak kuruması sağlanmalıdır.
Su konulan şişe veya kaplar haftada bir veya her bebek değişiminde steril edilmeli,her 24 saatde bir distile veya steril su doldurulmalıdır.
Küvözlerin temizliği ve dezenfeksiyonu her bebek değişiminde yapılmalı,bebek uzun süredir izleniyor veya izlenecek ise en az haftada bir dezenfeksiyon işlemi uygulanmalıdır.
AMELİYATHANELERDE ENFEKSİYON KONTROLÜ
Cerrahi Yara Enfeksiyonunun Gelişme Olasılığını Etkileyen Faktörler
Enfeksiyona neden olacak mikroorganizmanın dozu
Bu mikroorganizmanın virülansı
Hastanın direnç faktörleri
Ameliyathanede Kazanılan Bir Etkenin Kaynakları
Ameliyathane ortam hava ve zemini
Ameliyata giren hastanın endojen florası
Ameliyat ekibinin mikroflorası
Ameliyatdan bir gün önce traş yöntemi ile kıl temizliği yapmak enfeksiyon riskini artırmaktadır.Ameliyatdan önce yapmak gerekir.
Giyilen giysiler hasta ile personelin mikroorganizma alışverişlerini önleyecek şekilde yapılandırılmışlardır.Genelde kabul gören kumaşlar 140iplik/cm2 pamuklulardır.Giysiler ortalama 40yıkamadan sonra geçirgenliğe dirençli özelliklerini kaybederler.
Ameliyathanelerde insan bulunmadığı zamanlarda ortam havasının mikroorganizma ve çapı 0,5 mikrometreden küçük partiküller içermediği kabul edilir.Ancak bu durum insanların ameliyathaneye girmesiyle bozulur.
-Giren personel sayısı
-Bu kişilerin hareketleri ve eğitimleri/iş disiplinleri
ile mikroorganizma sayısı arasında doğrudan bir ilişki vardır.
Ameliyathane havasının saatde 20-25 kez filtre edilmesi etkin bir temizlik sağlar.
Ameliyathane havasının saatde 20-25 kez filtre edilmesi etkin bir temizlik sağlar.
Filtrelerin gözenek çapları 0,5-5 mikrometre boyutundaki partikülleri süzebilecek kapasitede olmalıdır.
Ortam ısısının 18-24 derece nem oranının %50-55 olması ideal bir ortam sağlar.Bu durum bakteri üremesinin inhibe edilmesi açısından önemlidir.
Ultraviyole lambaları cerrahi yara enfeksiyonlarını önemli ölçüde azaltır.Ancak kişilerin bu ışına doğrudan maruz kalmaması gerekir.Ayrıca bu iyonizan ışınların ortam havasında koroziv ozon oluşumunu arttırması da bir sorundur.
BULAŞICI HASTALIĞI OLAN VE/VEYA BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ BASKILANMIŞ HASTALARDA BAKIM TALİMATI
UYGULAMA :
Bulaşıcı hastalığı olan ve/ veya bağışıklık sistemi baskılanmış hastalara T/SER/01 Yataklı Servis Hasta Yatış ve Tedavi Hizmetleri Talimatı’na uygun olarak hizmet verilir, bunun yanında özellik arz ettikleri duruma yönelik izolasyon yöntemleri uygulanır.
Bulaşıcı hastalığı olan hastalar ;
Mümkünse hasta tek kişilik odaya alınır.
Hastanın durumuna göre kontrollü ziyarete izin verilir ,yada ziyaret yasaklanır.
Hasta ile temasa geçilirken aşağıda belirtilenlere dikkat edilir.
Enfeksiyon kontrol doktorunun uygun gördüğü periyotlarda kontrol kültürü alınır.
Tüm hastalarda standart izolasyon yöntemleri uygulanır.
Kan ve vücut sıvıları, bütünlüğü bozulmuş deri ve mukoz membranlarla temastan önce eldiven giyilir.
Eldiven çıkarıldıktan sonra eller yıkanır.
Yapılacak işlemden sıçrama ihtimali varsa maske, gözlük kullanımı ve önlük giyilmesi gerekir.
Elbise ve önlük su geçirmez cinsten olmalıdır.
İğneler hiçbir zaman kılıfına geçirilmez, delinmeye dayanıklı kaplar içinde biriktirilir.
Eksüdatif deri lezyonu olan sağlık personeli iyileşene kadar ,doğrudan hasta bakımı veya araç gereç bakımıyla ilgilenmemesi sağlanır.
Gerektiğinde aşağıdaki izolasyon yöntemlerinden bir veya ,birkaçı uygulanır.
İzolasyon yöntemleri ;
İzolasyon yöntemleri ;
Solunum İzolasyonu :
Kızamık, suçiçeği, akciğer tüberkülozu olan hasta tek kişilik odaya yerleştirilir.
Oda havalandırması günde 6-12 kez yapılır.Oda kapısı kapalı tutulur.
Hasta tek kişilik odaya yerleştirilir. Tek kişilik oda imkanı yoksa aynı mikroorganizma ile aktif enfeksiyonu olan(veya şüphelenilen) hastalar aynı odaya yerleştirilebilir.
Hastanın nakledilmesi gerektiğinde hastaya maske takılır. Hasta odasında herkesin maske takması sağlanır.
Damlacık izolasyonu :
İnvaziv Haemophilus influenzae tip b infeksiyonları (menenjit, pnömoni, epiglottit,sepsis),
Damlacık yoluyla bulaşan diğer ciddi bakteriyel solunum yolu infeksiyonları; difteri (farengeal ) , Mycoplasma pneumoniae, pertussis (boğmaca) , pneumonic plaguedir (veba).
Damlacık yoluyla bulaşan ciddi viral solunum yolu infeksiyonları; adenovirüs, influenza, kabakulak, parvovirüs B19 , rubelladır (kızamıkçık).
Hasta tek kişilik odaya yerleştirilir.Tek kişilik oda imkanı yoksa aynı mikroorganizma ile aktif enfeksiyonu olan(veya şüphelenilen) hastaların aynı odaya yerleştirilebilir.Hastanın nakledilmesi gerektiğinde hastaya maske takılır.Hastanın bir metre yakınına (veya daha yakınına ) yaklaşması gereken herkesin maske takması sağlanır.
Temas izolasyonu :
Temas izolasyonu :
Epidemiyolojik önem taşıyan ,hasta veya çevresiyle direkt (hastanın cildiyle temas) veya indirekt temas (hasta odasındaki yüzeylere ,tıbbi cihazlara dokunulması) yoluyla bulaşabilen mikroorganizmalarla kolonize veya enfekte olduğu bilinen (veya şüphelenilen )hastalara uygulanır.
Bu gruba giren ve temas izolasyonu uygulaması gereken mikroorganizmalarla ve özel durumlar ;
Cansız yüzeyler üzerinde uzun süre yaşayabilen ve infeksiyöz dozu düşük (az sayıda mikroorganizma ile infeksiyon oluşturabilen ) mikroorganizmalarla meydana gelen enterik infeksiyonlar;
Clostridum difficile,
Gaita inkontinansı olan hastalarda enterohemorajik Escherichia coli 0157:H7,hepatit A veya rotavirüs.
Kuru cilt üzerinde meydana gelebilecek veya bulaşılıcılığı yüksek olan cilt infeksiyonları;
Kütanöz difteri,
Herpes simpleks ( neonatal veya mukokütanöz ),
İmpetigo,
Üzeri kapalı olmayan drenajı olan apseler, selülit veya dekübitler,
Pediculosis ( bit ),
Scabies ( uyuz ),
Bebeklerde ve çocuklarda stafilokokkal frankülozis,
Zoster ( dissemine veya immünsüprese konakçıda ).
Bebeklerde ve çocuklarda respiratuar sinsityal virüs, parainfluenza virüs enfeksiyonları veya enteroviral enfeksiyonlar,
Viral / hemorajik konjunktivit,
Viral / hemorajik enfeksiyonlar ( ebola, lassa, v.b. )
Hasta tek kişilik odaya yerleştirilir, bu mümkün değil ise aynı mikroorganizma ile kolonize ve/veya enfekte olan hastaların aynı odaya yerleştirilmesi sağlanır.
Eldiven ve El Dezenfeksiyonu : Temas izolasyonu uygulanan hastanın odasına girerken, hastayla veya hasta çevresindeki her türlü yüzeyle temas öncesinde temiz, steril olmayan eldiven giyilir. Hastanın odasını terk etmeden hemen önce eldivenler çıkarılır ve eller antimikrobiyal bir ajanla yıkanır veya su içermeyen alkollü el antiseptikleri kullanarak dezenfekte edilir. Hasta bakımı sırasında yoğun kontaminasyona neden olabilecek işlemleri takiben (gaita ve enfekte yaraların drenajı ile temas) eldivenler değiştirilir.
Eldiven ve El Dezenfeksiyonu : Temas izolasyonu uygulanan hastanın odasına girerken, hastayla veya hasta çevresindeki her türlü yüzeyle temas öncesinde temiz, steril olmayan eldiven giyilir. Hastanın odasını terk etmeden hemen önce eldivenler çıkarılır ve eller antimikrobiyal bir ajanla yıkanır veya su içermeyen alkollü el antiseptikleri kullanarak dezenfekte edilir. Hasta bakımı sırasında yoğun kontaminasyona neden olabilecek işlemleri takiben (gaita ve enfekte yaraların drenajı ile temas) eldivenler değiştirilir.
Önlük: Hasta ile veya odasındaki yüzeylerle temasın fazla olmasının beklendiği durumlarda, hastada idrar veya gaita inkontinansının olması, ileostomi, kolostomi veya açık drenaj varlığında hasta odasına girerken veya hastaya bakım verilmesi sırasında eldivene ek olarak steril olmayan temiz bir önlük giyilir. Önlük hasta odasını terk etmeden hemen önce çıkarılır
Tıbbi Cihazlar : Temas izolasyonu uygulanan hastaya kullanılan her türlü cihaz diğer hastalarla ortak kullanımından kaçınılır, ortak kullanım gerekiyorsa bu aletler diğer hastalara kullanılmadan önce temizlenir ve dezenfekte edilir.
Tıbbi Cihazlar : Temas izolasyonu uygulanan hastaya kullanılan her türlü cihaz diğer hastalarla ortak kullanımından kaçınılır, ortak kullanım gerekiyorsa bu aletler diğer hastalara kullanılmadan önce temizlenir ve dezenfekte edilir.
Sıkı Temas İzolasyonu (VRE için);
VRE ile enfekte veya kolonize olduğu gösterilen (veya şüphesi bulunan) hasta için sıkı temas izolasyonu uygulanır.
Hastanın yerleştirilmesi : Sıkı temas izolasyonu gereken hasta, tek kişilik odalara yerleştirilir. Bu mümkün olmuyorsa aynı mikroorganizma ile kolonize veya enfekte olan hastalar aynı odaya yerleştirilebilir .Tek kişilik oda veya hastaların gruplandırılmasının mümkün olmadığı durumlarda temas izolasyonu gereken hastalara yaklaşım konusunda enfeksiyon kontrol bölümünden yardım istenir.
Eldiven ve El Dezenfeksiyonu : Sıkı temas izolasyonu uygulanılan hastanın odasına girerken, hastayla veya hasta çevresindeki her türlü yüzeyle temas öncesinde temiz, steril olmayan eldiven giyilir. Hastanın odasını terk etmeden hemen önce eldivenler çıkarılır ve ellerin antimikrobiyal bir ajanla yıkanır veya su içermeyen alkollü el antiseptikleri kullanılarak dezenfekte edilir. Hasta bakımı sırasında yoğun kontaminasyona neden olabilecek işlemleri takiben (gaita enfekte yaraların drenajı ile direkt temas) eldivenler değiştirilir.
Eldiven ve El Dezenfeksiyonu : Sıkı temas izolasyonu uygulanılan hastanın odasına girerken, hastayla veya hasta çevresindeki her türlü yüzeyle temas öncesinde temiz, steril olmayan eldiven giyilir. Hastanın odasını terk etmeden hemen önce eldivenler çıkarılır ve ellerin antimikrobiyal bir ajanla yıkanır veya su içermeyen alkollü el antiseptikleri kullanılarak dezenfekte edilir. Hasta bakımı sırasında yoğun kontaminasyona neden olabilecek işlemleri takiben (gaita enfekte yaraların drenajı ile direkt temas) eldivenler değiştirilir.
Önlük : Sıkı temas izolasyonu uygulanan hastaların odasına girerken, temiz steril olmayan önlük giyilir. Hastanın odasını terk etmeden önce önlük çıkarılır.
Tıbbi Cihazlar : Sıkı temas izolasyonu uygulanan hastaya kullanılan her türlü tıbbi cihazın diğer hastalarla ortak kullanımından kaçınılır, ortak kullanım gerekiyorsa, bu aletler diğer hastalar için kullanılmadan önce temizlenir ve dezenfekte edilir.
Odanın Temizliği : Sıkı temas izolasyonu uygulanan hastanın odasındaki tüm yüzeyler her gün enfeksiyon kontrol komitesi önerilerine uygun dezenfekte edilir.
VRE ile kolonize veya enfekte olan hastanın taburculuğunu takiben hasta odalarındaki tüm yüzeyler dezenfekte edilir ve enfeksiyon kontrol ekibi tarafından bu odalardan ortam kültürleri alınır. Ortam kültürlerinin sonuçları belli oluncaya kadar bu odalara yeni hasta yatırılmaması, odadaki malzemelerin başka hastalar için kullanılmaması sağlanır.Eğer yeni hasta yatışı zorunlu ise dezenfeksiyon işlemleri (ortam yüzeyleri ve aletler) iki kez uygulanır.
Bağışıklık Sistemi Baskılanmış hastalar;
Bağışıklık Sistemi Baskılanmış hastalar;
Bulaşıcı hastalıklardan korumak için, yukarıda anlatılmış olan izolasyon yöntemlerinden Enfeksiyon Kontrol Doktorunun uygun gördükleri uygulanır.
Bu tip hastalarla temas edecek kişiler bu mikroorganizmaları taşıyormuşçasına önlem alarak, hastanın enfekte olmamasını sağlamalıdırlar.
Bulaşıcı hastalığı olan ve/ veya bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar,F.SER/32 Hasta İzolasyonu Takip Formu ile hemşire tarafından takip edilir.
