Eşleştirme Projesi tr 08 ib en 03

ATIK SU ARITIMI VE ÇAMUR BOŞALTIMI

Tekstil terbiye ve halı sanayiinden kaynaklanan atık suların arıtımı için aşağıdaki teknikler genel MET’ler olarak tanımlanmıştır:

• 
  Düşük besin-mikroorganizma oranına (F/M) sahip aktif çamur sisteminde tekstil atık suyunun arıtılması (28142 sayılı ÇŞB Tebliğinin D.2 sayılı bölümüne denk gelir).
  
• 
  Seçili ve ayrıştırılmış, biyobozunurluğu olmayan atık su akımının kimyasal oksitlenme ile arıtılması (28142 sayılı ÇŞB Tebliğinin D.5.4 sayılı bölümüne denk gelir).
  
• 
  Sonuçta ortaya çıkan çamurun flokülasyonu/çökelmesi ve yakılmasıyla atık suyun arıtılması (28142 sayılı ÇŞB Tebliğinin D.7.3 sayılı bölümüne denk gelir).
  
• 
  Boyarmadde kalıntısının emdirme flottesinden ve baskı patından anaerobik olarak giderilmesi (28142 sayılı ÇŞB Tebliğinin D.3 sayılı bölümüne denk gelir).
  

Tekstil terbiye alt sektöründe, uygulanabilir ön işlemden geçirme tekniği olarak “Fenton” tipi reaksiyonlu ileri oksidasyon kullanılması önerilmektedir (sıvı atığın türüne bağlı olarak, Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) %70 ila %85 oranında azaltılabilir, geriye kalan ve bileşiğin değişmesi sebebiyle büyük oranda biyobozunur hale gelmiş olan KOİ, büyük ölçüde biyobozunur özelliktedir). Her durumda baskı patı ve emdirme flottesi kalıntıları gibi daha “agresif” atık türlerini atık su akışı dışında tutmak ve diğer bertaraf yöntemlerine tabi tutmak daha uygundur (bu tür atıkların bertarafı konusunda yetkilendirilmiş olan firmalardan yararlanılabilir).

Ancak biyolojik olarak parçalanamayan bileşikler içeren konsantre su akımları ayrı olarak arıtılamıyorsa, genel olarak eşit performansa ulaşabilmek için ilave fiziksel-kimyasal arıtmaya gerek duyulacaktır. Tekstil sektöründe en çok kullanılan atık su arıtma teknikleri şunlardır:

Tekstil sektöründe en sık kullanılan atıksu arıtma yöntemleri şunlardır:

• 
  Biyolojik arıtma işlemini takip eden üçüncül işlemler, örneğin aktif karbonda adsorbsiyon ve aktif karbonun, aktif çamur sistemine geri dönüşümü ve absorbe edilmiş biyolojik olarak parçalanamayan bileşiklerin yakılarak yok edilmesi ya da çamur fazlasının (biyokütle ve kullanılmış aktif karbon) radikal işlem yoluyla parçalanması,
  
• 
  Toz halindeki aktif karbon ve demir tuzunu aktif çamura ilave ederek uygulanan kombine biyolojik, fiziksel ve kimyasal işlemler ve çamur fazlasının “yaş oksidasyon” veya “yaş peroksidasyon” (eğer hidrojenperoksit kullanılıyorsa) yolu ile reaktivasyonu
  
• 
  Oksitlenmesi zor olan bileşiklerin aktif çamur sistemi öncesinde ozonlanmaları.
  
• 
  Atık su içerisindeki rengi ve bakterileri uzaklaştırmak için ozon işlemi ve UV arıtması.
  

Yünün temizlenmesi sonucu ortaya çıkan çamurun, tuğla yapımı için kil ile karıştırıldığında mükemmel teknik özellikler sergilediği kanıtlanmıştır. Fakat ekonomik detaylar temel olarak temizleme işini yapan şirketler ile tuğla imalatçısı arasında yapılan anlaşmaya bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Elde edilen bilgilere göre bu yöntem, katı atık depolama, kompostlama ve yakma işlemlerinden daha ucuzdur.

Ayrıca, renk parametrelerinin kontrolüne ilişkin mevcut ulusal mevzuatta yer alan kriterlerin göz önüne alınması gerekmektedir.

Aşağıdaki tablo, çevresel performansı artırmak amacıyla kullanılabilecek olan MET’lerin değerlendirilmesinde işletmecilere ve Yetkili Mercilere yardımcı olmak için, sektöre yönelik başlıca özel teknolojileri ve bu teknolojiler kullanılarak elde edilen çevresel iyileşmeyi özetler. Daha yüksek puan, karşılığı olan konuda (atık üretme, atık su deşarjı, vb.) daha fazla iyileşme demektir. 5 puan, ilgili herhangi bir olumlu ya da olumsuz etkinin olmadığını ifade eder. İkinci tablo ise her bir puanın nicel bakımdan karşılığını belirtmektedir.