Məlum olduğu kimi, bir sıra sahələrdə istehsalın ge-nişləndirilməsi son hədd xərclərinin artması ilə əlaqədardır. Odur ki, bu və ya digər bir məhsulun hər sonrakı vahidinin istehsalı baha başa gəldiyindən bu, bütün məhsul istehsalı artımından imtina olunmasını tələb edir. Bu qanunauyğun-luq özünü hasilat sənayesində daha əyani şəkildə göstərir. Belə ki, zəngin və əlverişli ərazilərdə yerləşən yataqların eh-tiyatı azaldıqca, ehtiyatı az və işlənməsi çətin olan yataq-ların istismarına meyl artır. Deməli, əmtəə istehsalının art-masının xərclərin artmasına səbəb olması ixtisaslaşdırma qarşısında müəyyən hədd qoyur. Və nəticədə bu, belə bir və-ziyyətə gətirib çıxarır ki, əksəriyyət hallarda müqayisəli üstünlüyə malik olan ölkələrdə tam ixtisaslaşdırma mümkün olmur. Bu, D.Rikardonun müqayisəli üstünlük nəzəriyyəsi-nin başlıca çatışmaz cəhətidir.
D.Rikardonun vəfatından sonra onun bu nəzəriyyəsi beynəlxalq əmək bölgüsü və dünya ticarəti sahəsində, bir sıra onilliklər ərzində demək olar ki, yeganə nəzəriyyə olaraq qalmışdır.
Dostları ilə paylaş: |