FəNN: makroiQTİsadiyyat


Dünya təsərrüfatının meydana gəlməsinin obyektiv əsasları



Yüklə 1,1 Mb.
səhifə99/177
tarix10.01.2022
ölçüsü1,1 Mb.
#108527
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   177
1. Dünya təsərrüfatının meydana gəlməsinin obyektiv əsasları.

Beynəlxalq iqtisadi münasibətlər ayrı-ayrı ölkələrin inkişafına, onların dünya birliyində özlərinə məxsus yer tutmalarına səbəb olur. Bu münasibətlərin məntiqi nəticəsi kimi dünya təsərrüfat sistemi mey­dana gəlmişdir. Dünya təsərrüfatı mürəkkəb quruluşa malikdir və öl­kələrarası istehsal kooperasiyasını, iş qüvvəsinin miqrasiyasını, xari­ci ticarəti, kapitalın və investisiyaların hərəkətini, elm və texnika sahə­sin­də qarşılıqlı əlaqələri, valyuta-kredit münasi-bətlərini və s. əhatə edir.



Dünya təsərrüfatının tarixən birinci mərhələsi dünya kapitalist təsərrüfatının meydana gəlməsi olmuşdur. Dünya kapitalist təsərrüfatı isə XIX əsrin ortalarında iri maşın­lı sənayenin inkişaf etməsi və dünya bazarının yaranması əsa-sında formalaşmışdır.

Dünya kapitalist təsərrüfatının yaranması bir tərəf-dən, dəniz donanmasında yük daşınmasının artmasına, iri limanların tikilməsinə, kanalların, qitələlarası dəmir yolları-nın çəkilməsinə əsaslanmış, digər tərəfdən isə bunların inkişafını sürətləndirmişdir. Lakin bir qədər son­ralar və müasir dövrdə avtomobil nəqliyyatı və beynəlxalq əhəmiy-yətli avtomobil yolları, habelə aviasiya daha sürətlə inkişaf etməyə baş­lamışdır. Bu sahədə dünya rabitə (radio, kabel, peyk və i.a.), habelə güclü elektron-hesablama maşınlarına əsaslanan informasiya sistemi də böyük rol oynamışdır.




Yüklə 1,1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   177




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin