Kar yedeklerinden sağlanan bedelsiz hisseler iştirak eden kurumda sermaye yedeği mi, kar yedeği mi olarak muhasebeleştirilmeli? Tebliğde kar yedeği olarak kaydedilmesi gerektiği ve iştirak kazancı istisnası olarak beyannamede indirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
1 nolu KVK Genel Tebliğinde sermaye yedeklerinden kaynaklanan bedelsiz hisselerin iştirak edenler yönünden aktif ve pasifte bir artışa neden olmaması gerektiği, aktifte tutulan hisselerin sadece adedinin değişeceği, bedelinde bir değişme yapılmayacağı belirtilmiştir.
Bu durumda sermaye yedeğinden kaynaklanan bedelsiz hisselerin birim maliyet bedeli bedelsiz hisselerin oranı ölçüsünde düşecektir. Sermaye yedeklerinden kaynaklanan bedelsiz hisseler ana şirkette varlık olarak kayda alınmaz.
Bu durumda pay senedinin birim maliyeti ortalama maliyet bedeline göre hesaplanır. Sermaye yedeği hesabının kullanılmasını daha doğru bulmaktayım.
Sermaye yedeğinin sermayeye ilavesinde ise iştirakin maliyetinde bir artış yapılmaz, pay senedinin birim maliyeti azalır. İlk maliyet toplamı pay senedi adedine bölünerek ortalama birim maliyet düşer.
Sermaye yedeği niteliğindeki sermaye düzeltme olumlu farklarından kaynaklanan bedelsiz hisselerin iştirak eden (ana) şirkette kaydında mükerrer maliyet artışına neden olmamak için senedin üzerinde yazılı değer dikkate alınmayıp adet olarak kayıtlarda izlenmelidir. Keza, iştirak eden şirkette daha önce iştirakler hesabı enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş olmalıdır.
Sermaye yedeği niteliğindeki sermaye düzeltme olumlu farklarından kaynaklanan bedelsiz hisselerin iştirak eden (ana) şirkette kaydında mükerrer maliyet artışına neden olmamak için senedin üzerinde yazılı değer dikkate alınmayıp adet olarak kayıtlarda izlenmelidir. Keza, iştirak eden şirkette daha önce iştirakler hesabı enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş olmalıdır.
Enflasyon düzeltmesine tabi tutulan iştirak hisselerinin satışında enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan zararın durumu ile değerini tamamen yitiren iştirak hisselerinin kayıtlardan çıkarılması veya tasfiye ve iflas halinde pasif kalemlerdeki enflasyon düzeltme farklarının işletmeden çekilmesi veya başka hesaba nakledilmesi ne anlama gelmektedir? Tartışmalı bir konu. Satış yoksa enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan zarar geçerli olmalı.
Bankalara Veya TMSF’ye Borçlu Olan Kurumlara Tanınan İstisna-1
Bankalara Veya TMSF’ye Borçlu Olan Kurumlara Tanınan İstisna-1
Bankalara borçları nedeniyle kanuni takibe alınmış veya TMSF’ye borçlu olan kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları
Borca karşılık bankalara veya TMSF’ye devrinden sağlanan hasılatın borcun tasfiyesinde kullanılan kısma isabet eden kazancın TAMAMI kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
-örneğin, x bankasına 100 TL borç için ipotek gösterilen net aktif değeri 100 TL olan taşınmazın bankaya 300 TL’ye devrinde, hesaplanan kazancın 200*1/3=66,66 TL’si için istisna uygulanacak, 133,33TL’si kurumlar vergisine tabi olacaktır. Taşınmazın aktifte 2 yıl kalma şartı aranmayacaktır.
Bankalar tarafından kanuni takibe alınmış alacakları nedeniyle iktisap ettikleri
Bankalar tarafından kanuni takibe alınmış alacakları nedeniyle iktisap ettikleri
-taşınmazlar
-iştirak hisseleri
-kurucu senetleri ve intifa senetleri
-rüçhan haklarının
Satışından doğan kazançların %75’i kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
İstisnadan yararlanılması için bankanın söz konusu iktisadi kıymetleri aktifinde 2 tam yıl bulundurma zorunluluğu yoktur. Bu hüküm bankalar için önemli bir ayrıcalıktır.
Kurumların yurt dışında bulunan işyerleri ve kanuni temsilcilik aracılığıyla elde ettikleri kazançlar için;
Doğduğu ülkede en az %15 oranında vergi ödenmiş olması ( Esas faaliyeti finansal kiralama, finansman temini, sigorta hizmetleri, menkul kıymet yatırımı olan şubelerde en az %20 gelir/kurumlar vergisi ödenmiş olması)
Elde edildiği hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi
Hallerinde kurumların yurt dışındaki şubelerinden elde ettikleri kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilecektir.
Yurtdışı İnşaat, Onarma, Montaj ve Teknik Hizmetlerden Elde Edilen Kazançlara İlişkin İstisna -1
Yurtdışı İnşaat, Onarma, Montaj ve Teknik Hizmetlerden Elde Edilen Kazançlara İlişkin İstisna -1
-Kurumların yurtdışında yaptıkları inşaat,onarma ,montaj işleri ve teknik hizmetlerden sağlanan ve Türkiye’deki hesaplarına intikal ettirilen kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
-İstisnadan yararlanmak için hasılatın döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi zorunlu değildir.
