GüMRÜk yönetmeliĞİ BİRİNCİ kisim genel Hükümler

Ambalaj yenilenmesi veya tamiri veya transit eşyanın birbirleriyle ve serbest dolaşımda bulunan eşya ile karıştırılması

Madde 257- Transit edilecek eşyanın kaplarının yenilenmesi, tamir edilmesi, küçültülmesi gibi işlemler için, mal sahipleri veya mümessilleri veya taşıyıcıları yerine göre, giriş/hareket veya varış/çıkış gümrük idaresine dilekçe ile başvurur. Gümrük idaresi, dilekçeyi inceleyerek transit eşyasının genel ve özel antrepolarda bulunması şartlarıyla ve başka sakınca görmediği takdirde, gümrük gözetimi altında bu işlerin yapılmasına izin verir. Yapılan işlemler transit evrakında da gösterilir
Türkiye’den transit geçirilecek eşyanın menşelerine bakılmaksızın birbirleriyle veya serbest dolaşımda bulunan eşya ile karıştırılmasına gümrük idarelerince izin verilir.
Transit işleminin demiryolu ile yapıldığı hallerde, eşya bir vagonu doldurmayacak miktarda ise, vagona serbest dolaşımda bulunan eşyanın da konulmasına izin verilebilir.
Olağanüstü durumlar

Madde 258- Transit eşya taşıyan seyir halindeki bir taşıtın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle yoluna devam edemediği durumlarda, bu husus gecikmeksizin en yakın gümrük idaresine bildirilir.

Transit eşyanın, söz konusu taşıttan diğer bir taşıta aktarılması gümrük idarelerinin gözetimi altında yapılarak, bu durum bir tutanakla belgelendirilir.

Telef veya kayıp olan eşya

Madde 259- Türkiye Gümrük Bölgesi içindeki transit halindeki eşyanın beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle telef veya kaybı halinde, gümrük vergileri aranmaz. Transit halindeki eşyanın yukarda belirtilen nedenlerle telef veya kaybı, idarenin de taraf olarak bulunduğu mahkeme kararı ile kanıtlanır.
Ancak;

a) Suçüstü şeklindeki hırsızlıklar, hazırlık tahkikatı üzerine Cumhuriyet Savcılığınca verilen belge ile,

b) Hasar, telef veya kayıp herkesçe bilinen ve duyulan başka olaylar yüzünden olmuşsa, o yerin en büyük mülki idare amiri tarafından verilecek belge ile,
c) Trafik kazaları, trafik kaza raporuna göre ve en yakın gümrük idaresi tarafından yapılan tespit sonucunda gümrük idare amirinin vereceği karar ile,

Kanıtlanır.

Yukarıdaki belgeler, hareket gümrük idaresine verilir veya gönderilir. Bunların inceleme ve kabulü bu gümrüğe aittir.
Hareket gümrük idareleri, gereğinde bunları veren makamlarla yazışma yaparak eksikliklerini tamamlatırlar.
Transit süresi

Madde 260- Transit eşyasının, giriş veya hareket gümrük idaresinden sevki tarihinden itibaren, taşıtın sürati, kat edeceği mesafe, hava ve yol durumları dikkate alınarak gümrük idaresince tespit edilecek süre içinde varış veya çıkış gümrük idaresine sunulması gerekir. Bu sürenin geçip geçmediğinin tespit edilmesi için, giriş veya hareket gümrük idaresince transit belgesine sürenin bitim tarihi yazılır, varış veya çıkış gümrük idaresince de, bu tarih göz önünde bulundurulur.
Sürenin geçtiği ve zorlayıcı sebep de mevcut bulunmadığı takdirde, varış veya çıkış gümrük idaresince Gümrük Kanununun 241 inci maddesine göre ceza uygulanmadan eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına veya çıkışına müsaade edilmez.
Transit geçirilecek eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girişinden veya geçici depolama yeri veya antrepodan çıkışından itibaren, zorlayıcı sebepler eşya sahip veya taşıyıcıları tarafından geciktirilmeksizin giriş veya hareket gümrük idaresine yazılı olarak bildirilir.
Varış veya çıkış gümrük idaresinde depolama yerleri varsa, eşyanın buralara mal sahibi vekili veya gümrük müşavirleri ya da taşıyıcıları tarafından getirilip, muayene ve kontrolleri yaptırılarak gemiye veya diğer nakil vasıtalarına yüklenebilecek hale gelecekleri tarih, transit rejimi yönünden taşımanın bitiş tarihidir.

Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkış tarihi, karadan çıkışlarda gümrükçe çıkış işlemleri tamamlanıp kara sınırından fiilen çıktığı, sahil gümrüğünde denizden çıkışta ise, eşyanın taşınacağı deniz taşıtına fiilen yüklendiği tarihtir.

Mal sahibi veya temsilcileri ya da taşıyıcıları tarafından, varış veya çıkış gümrük idaresine beyannamesinde yazılı müddet bitmeden beyannamesinin ibraz edilmesi ve çıkarılmasına teşebbüs edilmesi ve gümrük işlemlerinin aralıksız takip edilmesi halinde, yükleme ve çıkış kontrol işlemi ile geçen zaman dikkate alınmaz ve transit işlemi süresi içinde tamamlanmış sayılır.
Eşya liman taşıtlarına süresi içinde yüklendiği halde mücbir sebeplerden dolayı geminin hareket edememesi veya eşyayı almadan kalkması hallerinde, sonraki deniz taşıtlarına yüklenerek sevk edildiği takdirde, eşya süresi içinde sevk edilmiş kabul olunur.

Varış veya çıkış gümrük idaresinde muayene ve gümrük gözetimi

Madde 261- Varış veya çıkış gümrük idaresi şüphe, ihbar ile özel durumlar dışında ibraz edilen beyanname veya beyanname yerine geçen belge üzerinden belge ve süre kontrolü yaparak taşıtı haricen muayene eder.
Varış veya çıkış gümrük idaresinde dıştan yapılacak muayenede mühürler veya kaplarla ilgili şüphe oluşursa bu kaplar açılır ve içindeki eşya tam muayeneye tabi tutulur.
Muayene sonucunda eşya beyannamede belirtilen cinsine uygun olmakla beraber miktarca noksan görülürse, 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, noksanlığa isabet eden gümrük vergileri tahsil edilerek eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Bu maddeye göre noksan çıkan eşyaya ait vergiler gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihteki vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına göre belirlenerek teminattan mahsup ve irat kaydolunur.
Bu suretle vergileri alınan eşyanın menşeine göre yürürlükteki ticaret politikası önlemleri ve ticaret anlaşmaları ile Türk Parası Kıymetini Koruma Kararları hükümleri dairesinde gereği yapılır.
Yapılan fiziki muayene sonucunda eşyanın cins ve nev’inin farklı veya miktarı eksik çıkan eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine göre ithali yasak eşyadan olması halinde, sahip veya taşıyıcıları hakkında kaçakçılık kovuşturması yapılır ve eşya, kovuşturma sonucuna kadar alıkonulur. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Yukarıdaki fıkralarda bahsedilen noksanlıklar beyannameler üzerinde tespit olunur. Kaçakçılık durumu mevcut ise bu durum ayrıca düzenlenecek tutanaklarda gösterilir.
Gümrük muayenesinden sonra eşya, Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkarılmasına veya deniz gümrük idarelerinde liman aracına ve bunlardan deniz taşıtına yüklenmesine kadar gözetim altında bulundurulur. Gerekli hallerde bu transit işlemi için memur refakati verilebilir.
Transit yük taşıyan taşıtın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkışı veya bu amaçla transit eşyasının deniz taşıtına yüklenmesi durumunda, transit belgeleri üzerine görevli memur tarafından şerh düşülerek imza ve tarih atılır.
Demiryolu ile getirilip varış gümrük istasyonunda vagon değiştirilerek sevk olunacak transit eşyaya, vagon değiştirmeksizin doğruca sevk edilen eşya hakkındaki işlemler uygulanır. Ancak, eşyanın, getirildiği vagonlardan çıkarılarak diğer vagonlara yüklenmesi gümrüğün gözetimi altında yapılır. Şüphe olmadıkça kaplar açılmaz.
Teyit işlemleri

Madde 262- Transit beyannamesi veya transit beyannamesi hükmündeki belgenin onaylanmasından sonra geniş alan ağına bağlı giriş veya hareket gümrük idaresine elektronik ortamda teyit gönderilir. Giriş veya hareket gümrük idaresi onaylanmış transit beyannamesi veya transit beyannamesi hükmündeki belgenin teyit nüshasını beklemeksizin transit işlemini sonuçlandırır.

Ancak, geniş alan ağına bağlı olunmaması veya beyanın veri işleme tekniği yoluyla yapılamaması halinde, onaylanmış transit beyannamesi veya transit beyannamesi hükmündeki belgelerin teyit nüshaları üzerinden transit işlemi tamamlanır.

Giriş veya hareket gümrük idaresi, varış veya çıkış gümrük idaresinden beyannamenin onaylı ve imzalı teyit nüshası gelmediği takdirde, eşyanın akıbetini bir yazı ile varış veya çıkış gümrük idaresinden sorar. Ancak, varış veya çıkış gümrük idaresinden teyidin gelmesini bekleme süresi bir ayı geçemez.
Varış veya çıkış gümrüğünde eşyanın geçici depolama yeri veya antrepoya konması
Madde 263- Yukarıdaki maddelere göre sevk olunan transit eşyası, varış veya çıkış gümrük idaresinde geçici depolama yerine, antrepoya veya gümrükçe izin verilen yerlere konulmak istenirse bu istek idarece kabul edilir ve eşya buralara usulüne göre alınır.
Antrepoya veya geçici depolama yerine veya gümrükçe izin verilen yerlere konan transit eşyası hakkında antrepo veya geçici depolama yeri hükümleri uygulanır. Eşya, süresi içinde buralara konmuş ise, alınan teminat çözülmek üzere durum beyanname üzerine şerh olunur.
Varış veya çıkış gümrük idaresi, eşyaya ait beyanname veya yerine geçen belgelere, geçici depolama yeri veya antrepoya giriş tarihini, kayıt sıra numarasını yazarak bir nüshayı alıkoyar ve durum giriş veya hareket gümrük idaresine bir yazı ile bildirilir.
Bu eşya, daha sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkarılmak istenildiği takdirde, geçici depolama yeri veya antrepodan çıkarılarak transit edilen eşya hakkındaki hükümlere göre işlem yapılır.
Geçici depolama yeri veya antrepolardan transit

Madde 264- Türkiye Gümrük Bölgesi dışından getirilerek geçici depolama yeri ve antrepolara veya gümrükçe izin verilen yerlere konulan ve hiçbir rejime tabi tutulmamış eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden transit edilmek istenilmesi halinde, eşyanın taşıyıcısı veya temsilcisi tarafından transit beyannamesi veya TIR karnesi verilir.
Antrepolardan veya gümrük idaresince konulmasına izin verilen yerlerden çıkarılarak transit edilecek eşya, tabi olduğu rejime ilişkin özel hüküm bulunması halinde, bu hükümler çerçevesinde işlem görür.
Teminata bağlanmayan eşyanın eksik çıkması

Madde 265- Teminata bağlanmayan transit eşyasından özet beyana nazaran eksik çıkan kaplarla ilgili olarak, Ticaret Politikası Önlemleri, Türk Parası Kıymetini Koruma mevzuatı ve Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla Gümrük Kanununun 237 nci maddesi hükmü çerçevesinde cezai işlem yapılır.
Beyannamelere aykırı çıkan eşya

Madde 266- Çıkış gümrüğünce yapılan muayene neticesinde transit beyannamesine aykırı çıkan eşya için, sonradan ihraç edilsin veya edilmesin Gümrük Kanununun 241 inci maddesine göre para cezası uygulanır.
1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklıdır.

BEŞİNCİ ALT AYIRIM

Teminat

Teminat aranacak ve aranmayacak durumlar

Madde 267- Transit rejimi kapsamında taşınan eşyanın gümrük vergilerinin ödenmesini garanti altına almak amacıyla, eşyaya ilişkin tahakkuk edebilecek gümrük vergileri için teminat verilmesi zorunludur.

Ancak;

a) Sahip veya acenteleri adına tescil edilmiş bulunan ve düzenli sefer yapmakta olan altmış rüsum tonilatodan fazla deniz taşıtlarıyla yapılan taşımalarda,

b) Havayoluyla yapılan taşımalarda,

c) Boru hattı ile yapılan taşımalarda,

d) (02.09.2005 tarih ve 25924 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Demiryolu ile yapılan taşımalarda (Müsteşarlıkça belirlenecek haller hariç),

e) Malul ve sakatların kullanımına mahsus eşyadan Müsteşarlıkça belirlenecek olanların karayolu ile taşınmasında, (23.03.2007 tarihli 26471 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile (e) bendi eklenmiştir.)
Teminat aranmaz.
TIR karnesi kapsamında karayoluyla yapılan transitte de teminat alınmaz.
Teminatın tutarı

Madde 268- Türkiye Gümrük Bölgesinde transit edilecek eşyaya ilişkin teminat tutarı, hesaplanacak gümrük vergileri tutarından aşağı bir miktar olamaz.
Müsteşarlık, eşya cinsi ve gümrük rejimi itibarıyla götürü teminat tutarları belirlemeye yetkilidir.
Teminatın verileceği merci

Madde 269- Teminat, transit beyanının yapıldığı giriş veya hareket gümrük idaresine verilir. Ek mahiyette teminatın verilmesi veya yeni bir teminatla değiştirilmesi işlemi aynı gümrük idaresince yapılır.
Takip edilebilir olması halinde söz konusu teminat diğer gümrük idarelerinde de geçerlidir.
Toplu teminatın takibi 39 no.lu ekte yer alan örneğe uygun defter üzerinden yapılır. Bu defter, aynı ekte yer alan Kullanım Talimatına göre tutulur.
Teminatın çözülmesi
Madde 270- Teminat altında transitine izin verilen eşya ile ilgili teminat giriş veya hareket gümrük idaresince, kovuşturmayı gerektirir bir durum yoksa, varış veya çıkış gümrüğünden gönderilecek transit beyanı teyit nüshasının gelmesi üzerine veya teyit işleminin varış veya çıkış gümrük idaresince bilgisayar sisteminde yapılması halinde teyit nüshası beklenmeksizin çözülür.

Yabancı limanlara teminat altında gönderilmiş ise, teminatın çözülmesi için, o yer gümrük idarelerinden verilmiş belgenin ibrazı şarttır.

Bu belgelerin, tescil tarihinden itibaren altı ay içinde ibrazı gerekir. Zorlayıcı ve geçerli nedenler dolayısıyla bu süre Müsteşarlıkça (Gümrükler Genel Müdürlüğü) uzatılabilir.

Altı ay içinde belge ibraz edilmediği takdirde, teminat irat kaydedilmekle beraber, gerekli hallerde ilgililer hakkında kovuşturma yapılır.

Teminat, giriş veya hareket gümrük idaresince çözülür. Ancak, teminatın Türk Lirası veya döviz cinsinden nakit olarak alınması durumunda, teminatın alınmasına ilişkin belgenin ibrazı şartıyla, varış veya çıkış gümrük idaresince teminat çözülebilir. Bu durumda, transit beyannamesinin teyit nüshasının iadesinin yanı sıra teminatın iade edildiği hususu da hareket gümrüğüne bildirilir.

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

Şartlı Muafiyet Düzenlemeleri ve Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri
BİRİNCİ ALT AYIRIM

Ortak Hükümler
Tanımlar

Madde 271- Bu ayrımda geçen;
a) Ekonomik etkili gümrük rejimi deyimi; antrepo, dahilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme, geçici ithalat, hariçte işleme rejimlerine ilişkin düzenlemeleri,
b) İthal eşyası deyimi, şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan eşya ile dahilde işleme rejiminde geri ödeme sisteminden yararlanan eşyayı,

c) Değişmemiş eşya deyimi; dahilde işleme veya gümrük kontrolü altında işleme rejimleri çerçevesinde hiçbir şekilde işçilik görmemiş ithal eşyasını,

d) Denetleyici gümrük idaresi deyimi; izin belgesinde belirtilen ekonomik etkili gümrük rejimini denetleyen gümrük idaresini,
e) Giriş gümrük idaresi deyimi; ekonomik etkili gümrük rejimine tabi eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girişine ilişkin gümrük işlemlerini yapan gümrük idaresini,
f) Çıkış gümrük idaresi deyimi; ekonomik etkili gümrük rejimine tabi eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkışına ilişkin gümrük işlemlerini yapan gümrük idaresini,
İfade eder.
İzin başvurusu

Madde 272- Antrepo açma izni de dahil olmak üzere, ekonomik etkili gümrük rejimlerini kullanım izin başvurusu yazılı olarak yapılır.
İzin başvuruları, ilgili rejime ilişkin maddelerde belirtilen formlar ile Gümrük Kanununun 80 inci maddesi uyarınca yapılan düzenlemelerde ön görülen hususlara uygun olmalıdır.

İzin başvurusunda, gerekli bilgileri destekleyici ve ispatlayıcı belgelerin eklenmesi ve başvuru belgelerine eklerin kaç parça olduğunun yazılması gerekir. Bu belgeler başvurunun ayrılmaz parçaları niteliğindedir.

İzin sahipleri, gerekli ayrıntılı gerekçeleri belirterek daha önce verilmiş bir iznin yenilenmesi veya bazı bölümlerinin değiştirilmesine ilişkin yazılı istekte bulunabilir.
Basitleştirilmiş usullere ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu maddedeki şartların yerine getirilmemesi halinde, izin talebi reddedilir. Bu durum, ilgilisine yazılı olarak bildirilir.
Başvuru sahibinin sorumluluğu

Madde 273- İzin başvurusunda bulunan kişi, başvuru belgesini imzalayıp sunmakla;

a) Başvuru belgesinde yer alan bilgilerin doğruluğundan,

b) Başvuru belgesiyle birlikte verilen belgelerin güvenilirliğinden,
c) Gümrük işlemleriyle ilgili bütün yükümlülüklere uymaktan,
Dolayı sorumluluğu kabul etmiş sayılır.
Ekonomik etkili gümrük rejimi kullanım izni verilebilmesi için, iznin verilebilmesine ilişkin tüm şartların başvuru sahibince yerine getirilmesi ve bunun kanıtlanması gerekir.
İzin belgesi

Madde 274- Antrepo açma izni de dahil olmak üzere, ekonomik etkili gümrük rejimlerini kullanım izni;
a) İşlemlerin usulüne uygun olarak yürütülmesi için gerekli taahhütnamelerin ve teminatların verilmesi,
b) Gümrük idarelerinin, rejimi denetim altında tutabilmeleri veya izleyebilmeleri için yapılması gereken idari düzenlemelerin, söz konusu rejimden hedeflenen ekonomik amaçlarla orantılı olması,

Halinde verilir.

İzin, ilgili rejime ilişkin maddelerde belirtilen formlar ile Gümrük Kanununun 80 inci maddesi uyarınca yapılan düzenlemelerde ön görülen hususlara uygun olarak, izin belgesi imzalanmak ve tarih atılmak suretiyle verilir.
Başvuru sahibine izin verildiği yazılı olarak bildirilir.
İlgili rejime ilişkin özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, izin verildiği tarihten itibaren geçerlidir.

Verilmiş bir iznin yenilenmesi veya bazı bölümlerinin değiştirilmesi halinde, her durum ayrı ayrı değerlendirilir.

İlgili rejimin kullanılmasına ilişkin şartlar verilen izinde belirtilir. İzin hak sahibi, iznin verilmesinden sonra ortaya çıkan ve iznin devamını veya içeriğini etkileyebilecek olan her türlü gelişmeleri ilgili mercilere bildirmek zorundadır.

Eşyanın bir şartlı muafiyet düzenlemesine tabi tutulması, söz konusu eşya için tahakkuk edebilecek her türlü gümrük vergilerine karşılık teminat verilmesi şartına bağlıdır.

Belgelerin saklanması

Madde 275- İzin başvuruları ve ekleri izni veren merci tarafından;
a) Antrepo izni, iznin iptal edildiği veya geri alındığı takvim yılının sonundan itibaren,
b) Diğer ekonomik etkili gümrük rejimleri kullanım izni ise iznin sona erdiği takvim yılı sonundan itibaren,
Beş yıl süre ile, izin belgesiyle birlikte saklanır.
İzin başvurusunun reddedilmesi, feshedilmesi veya iptal edilmesi halinde, başvuru veya iznin reddedilme kararı ile ekleri, başvurunun reddedildiği, feshedildiği veya iptal edildiği takvim yılı sonundan itibaren beş yıl süreyle saklanır.
Şartlı muafiyetin sona ermesi

Madde 276- Ekonomik etkili bir şartlı muafiyet düzenlemesi, bu düzenlemeye tabi tutulmakta olan eşyaya veya eşdeğer eşyaya ya da işlenmiş ürünlere, gümrükçe onaylanmış yeni bir işlem veya kullanım tayin edilmesiyle sona erer.

Gümrük idareleri, bir rejimin öngörülen şartlar altında sona ermemiş olduğu hallerde, Gümrük Kanununda yer alan cezai hükümlere göre işlem yapar.

İKİNCİ ALT AYIRIM