H firat (Not 1: Parentez içindeki rakamlar kitabın orjinal sayfa numarasıdır. Sayfa numaraları o sayfanın sonunu işaretler)

TÜSİAD’m demokratikleşme paketi ve TKP programı

(141-142'in kaldırılması ve devrimci hareketin buna yaklaşımı ile devrimci hareketin demokrasinin elde edilmesi sorununa nasıl baktığı üzerine açıklamalı sorular)

Burjuvazi 141-142’yi kaldırıyor, Kürt sorununa belli bir çözüm bulabilir, başka bazı adımları atabilir, ve neticede, bizi demokrasi sorununda programsız bırakabilir, diyenler elbette var. Ama bu dediklerinde büyük bir kavrayışsızlık da var. Burjuvazinin bir takım manevralarını ciddiye almak var. Bu(104)aynı şeyi biz TÜSİAD Raporu’nda da görüyoruz. Burjuvazi manevralarını elbette gerçek bazı tavizler olarak da gündeme getirilebilirdi. TÜSİAD’ın raporu bir kağıt parçasıdır bugün; ama kağıt parçası olmayıp da gerçekten ciddi bir proje olarak da gündeme getirir. Fakat burjuvazi bunu ne zaman, ne gibi durumlarda gündeme getirebilir? Gerçekten halk muhalefetinin düzeyi ve gücü bir takım ciddi riskler yaratıyorsa, daha ciddi boyutlar kazanmadan onu nötralize etmek, yumuşatmak ve düzenin kanalları içersinde boğmak için gündeme getirebilirdi. Getirebilir tabi, böyle durumlar olabilir ve işaret ettiğim kendine özgü dönemlerde böyle tavizler özellikle gündeme getirilebilir.

Almanya’da 1918 Kasım Devrimi’ni izleyen gelişmeler bu konuda daha farklı bir duruma klasik değerde bir örnektir. Emperyalist savaş Alman devletini felç etmiş, Almanya savaşta yenilmişti. Ama devletin ötesindeki o “burjuva toplumu”, kendi düzenini buna rağmen ayakta tuttu. Bu burjuva topluma sosyal-demokrasinin kendisi de dahildi. Ve sosyal-demokrasinin ihaneti sayesinde devrim bir noktada durduruldu. Demokrasi mücadelesini sosyalist devrim perspektifi içerisinde ele almayan, onu kendi içerisinde amaçlaştıran sosyal-demokrasi, devrimi götürdü demokrasiye bağladı. Demokratik özlemlerin ve birikimin özel itkisiyle patlak veren bir devrimi alıp burjuvaziyi devirme mücadelesine çevireceğine, tuttu o birikimi kapitalist ilişkiler temeli üzerinde demokrasiyi kurumlaştırmak ve kabalaştırmak adı altında heba etti. Alman burjuvazisine bu noktada en büyük hizmeti yaptı. Düzenin kendisi yıkılıyor, mülkiyet düzenini kurtarmak için monarşi feda ediliyor. Yerine ne kuruluyor? Weimar Cumhuriyeti, yani bildiğimiz siyasal burjuva demokrasisi kuruluyor. Bir tür demokrasiye katlanılarak karşılığında sosyal devrim tehlikesi bertaraf ediliyor, kapitalist özel mülkiyet düzeni kurtarılıyor.

İşte demokrasi mücadelesinin doğru ele alınışına ilişkin(105)sorunların kritik önemi aynı zamanda buradan gelmektedir.

Söylenenlerle benim asıl dikkatleri çekmek istediğim nokta şudur. Burjuvazi hiçbir zaman demokrasi sorununu kalıcı bir çözüme bağlayamaz. Elbetteki işçi sınıfına ve emekçilere ciddi tavizler de verebilir. Ama bunlar kalıcı olmaz. Kapitalizm kapitalizm olarak varolduğu sürece, demokrasiyi döne döne yok eder ve demokrasi mücadelesini döne döne vermek ve kazanmak gerekir. Hiçbir zaman demokrasi mücadelesinin ortamını ortadan kaldıramaz buıjuvazi. Ama siz demokrasi mücadelesinin bu mantığını, bu temellerini kavrayamadığınız zaman, burjuvazinin bazı geçici tavizlerine (ki bu ancak sınıf mücadelesinin akışına bağlı olarak, burjuvazinin bu akışı karşılama manevrasının bir ürünü olarak gündeme gelebilir) bakarak, “programsız kaldık” yanılsamasına da düşebilirsiniz. Bu da gerçekte demokrasi sorununu ne kadar yüzeysel kavradığınızı gösterir.

TÜSİAD Raporu üzerine bazıları “TKP’nin programı gitti” bile dediler. Bu sözde ince alaylı yorum demokrasi sorununda kaba bir ideolojik kavrayışsızlığın göstergesidir. “TKP programının bir yere gittiği yok, zira ortada TÜSİAD şahsında tekelci burjuvazinin bahşettiği bir şey yok. Burjuvazi bir şey veriyor değil, vermeye niyetli de değil, dahası verecek hali de yok. Döne döne “istikrar tedbirleri” isteyenlerin, İMF reçeteleriyle iş görenlerin, özelleştirme programı tam hız uygulansın diyenlerin siz yığınlara bazı siyasal haklar bahşedebileceğine inanabilir misiniz? Eski DPT başkanı Yıldırım Aktürk bunların sözcülerindendir ve yıllar önce kalkıp ekonomik tedbirleri hayata geçirmek için bir dönem sıkı bir polis rejimine ihtiyacımız var diyebilmiştir. Tekelci burjuvazinin ihtiyaç duyduğu gerçek siyasal ortamı kaba bir utanmazlıkla dosdoğru söyleyebilmiştir. Nitekim onun bunu savunduğu dönemin sonrası devletteki çeteleşmenin görülmemiş boyutlar kazanmasına sahne olmadı mı? 5 Nisan paketlerine, devletteki kontralaşmanın yeni boyutlar kazanması eşlik etmedi mi?(106)

Siz insanları işsiz bırakmak için, insanlara eğitim hizmetini parayla dayatmak için, sağlık hizmetini parayla dayatmak için, yağmayı sürdürmek için, artı-değer sömürüsünü katmerleştirmek için, yığınların elini kolunu bağlamanın ve bilincini çelmenin yollarını bulmalısınız. Tekelci buıjuvazi için gerçek sorun, gerçek ihtiyaç bu. Burjuvazi için sorun yığınlara özgürlük bahşetmek değildir bu dönem, tam tersine onun gerçek ihtiyacı her türlü hak arama ve direnme olanağının boğulduğu bir polis rejimidir.

Gerçekten Türkiye kapitalizmi düze çıkıyor olsaydı, bunalım hafifliyor olsaydı, bunu karşısında da yığınların tepkisi bir takım siyasal tavizleri zaten zorluyor olsaydı, o zaman burjuvazi bir ara formül bulurdu. Yığınların bazı istemlerini kabul etmek yoluna gidebilirdi. Bir burjuva tarihçisi Çartist hareketin istemleri konusunda İngiliz burjuvazisinin tutumunu anlatırken, çok büyük bir probleme yol açmadı diyor ve bu ekonomideki refah dönemiyle çok bağlantılıydı diye de ekliyor. O refahın verdiği bir rahatlıkla burjuvazi bunu sükunetle karşıladı; bir takım tavizler verdi, Çartist hareketin taleplerini karşıladı, ama böylece İngiliz işçi hareketini yeniden avucunun içine de aldı, diyor. Bu değerlendirmenin tarihsel gerçeğe ne denli yakın olduğunu görebilmek için İngiliz işçi hareketinin sonraki süreçlerine bakmak yeterlidir.