H. Fırat (Not 1: Parentez içindeki rakamlar kitabın orjinal sayfa numarasıdır. Sayfa numaraları o sayfanın sonunu işaretler)

MLKP programında işte bu yapılabilmiştir.

Kuyrukçu sürüklenişin mantığı

Kürt büyük burjuvazisi, büyük toprak sahipleri ve aşiret reislerini bir yana bırakıp soruna bir de ulusal ezilmişlik ve dolayısıyla haklar karşısında belli bir hassasiyete sahip olduğu olaylarla da görülen Kürt orta burjuvazisi açısından bakalım. Bunu yaptığımızda göreceğiz ki sonuç özünde yine değişmiyor. MLKP programının sözkonusu formülasyonu, liberal özünden, anlamından ve öneminden bu durumda da bir şey kaybetmiyor.

Kürt büyük burjuvazisi, büyük toprak sahipleri ve aşiret reislerini dışında bırakan, buna karşın Kürt orta burjuvazisini de içeren bir “Kürt ulusu” gerçekliği düşünelim. Bu toplumsal bileşimiyle bir “Kürt ulusu” da, ne stratejik bir devrim adımı boyunca işçi sınıfı ve diğer emekçilerle aynı devrimci saftadır; ne de “gerici egemen sınıflar ve onları destekleyen emperyalistler”le uzlaşmaz çelişmelere sahiptir. Zira bu biçimiyle bir “Kürt ulusu” kavramının Kürt orta burjuvazisini de, binbir bağla büyük burjuvazi ve toprak sahiplerine bağlı olan bu mülk sahibi sömürücü sınıfı da içermesi, başlıbaşına bunu olanaksız kılar.

Bunun böyle olduğunu göstermek için uzun boylu çabalara da gerek yok bir yerde. Bu konuda MLKP programı ile “Birlik Kongresi Belgeleri” bile bize tanıklık edebilirler. MLKP programının bu liberal formülasyonu içeren 28. maddesini önceleyen 27. maddesi, orta burjuvaziyi “kaderini düzene bağlamış”, “varlığı tekellerin varlığına çok güçlü bir biçimde bağlı”, “devrimden derin bir korku duyan ... karşı-devrimci bir sınıf” olarak tanımlar. Bu tanıma doğal olarak Kürt orta burjuvazisi de dahildir. Şu farkla ki, “ulusal(215)sorun nedeniyle” Kürdistan’da bu sınıfın belli kesimleri “potansiyel” olarak farklı bir siyasal eğilim gösterebilirler. Buna bağlı olarak, “Sözkonusu sınıfın ulusal mücadeleyi destekleyen kesimleriyle taktik ittifaklar olanaklıdır.” (III. bölüm/27. madde. Aynı konuda bkz. “Birlik Kongresi Belgeleri”, Varyos Yayınları, s. 192).

Demek ki en iyi durumda bile Kürt orta burjuvazisinin yalnızca belli kesimleriyle ve yalnızca “taktik ittifaklar olanaklıdır”. Bu durumda bu burjuva toplumsal katmanın da herhangi bir devrimci stratejik tanım içinde devrimci açıdan yer alması katergorik olarak olanaksızdır. Bizzat MLKP programının öteki maddelerinin tanıklığı ile görüyoruz ki, Kürt orta burjuvazisi ne devrimci ve dolayısıyla ne de kurulu düzenle (“gerici egemen sınıflar ve onları destekleyen emperyalistler”ce) uzlaşmaz çelişmeleri olan bir sınıftır.

Bunu bize yeni dönem Kürt ulusal mücadelesinin yılları bulan seyri pratik olarak ayrıca göstermiş bulunmaktadır. Kürt orta burjuvazisi ‘90’lı yılların başına kadar özgürlük mücadelesinden uzak durmuş, ona karşı yer yer açık ya da örtülü biçimde düşmanca bir tutum bile alabilmiştir. Bunun gerisinde ise ulusal ezilmişliğe ilgisizlikten çok hareketin PKK önderliğinde gelişmesi vardı. O günün PKK’sinin devrimci konum ve hedefler üzerinden abartılı biçimde algılanması, Kürt orta burjuva katmanlarını en iyi durumda hareket karşı mesafeli durmaya ve temkinli davranmaya yöneltmişti.

Fakat bir dizi gelişmenin yanı sıra giderek hareketin önderliğini daha gerçekçi bir tarzda algılamanın da etkisiyle, bu tutum ‘90’lı ilk yıllardan itibaren değişmeye başladı. Ulusal hareketin salt ulusal istemlere bağlı bir çerçevede gelişmesi, sınıf mücadelesine zemin oluşturacak ve Kürt emekçilerinin Türk emekçileriyle devrimci birleşme zeminini güçlendirecek toplumsal sorunların kategorik olarak dışlanması, Kürt orta burjuvazisinin sınıfsal korkularını ve kaygılarını önemli ölçüde giderdi. Belli kesimler ulusal hareketten yana bir tutum almaya başladılar, adım adım hareket(216)içinde etkinlik sağladılar ve böylece, onun giderek daha ılımlı ve uzlaşmacı bir çizgiye geçişini kolaylaştırıp hızlandırdılar.

Ulusal hareketin toplam süreci üzerinden baktığımızda, Kürt orta burjuvazisinin, süreç boyunca hiçbir devrimci tutum göstermediği gibi, harekete katılışının da ancak ulusal hareketin önce fiilen, giderek de “siyasal çözüm” çizgisiyle resmen, devrim hedefinden kopmasına bağlı olarak olanaklı hale geldiğini görüyoruz. Eğitimli, kültürlü, politik etki ve deneyim sahibi, temel sınıf çıkarları konusunda son derece bilinçli ve gerçekçi, tüm bunlar sayesinde emekçi kitleler üzerinde de önemli bir etki ve denetime de sahip bir burjuva katman olarak o, harekete katıldığı andan itibaren hızla içinde önemli bir yer tutmaya ve onu kendi sınıf çıkarları ve tercihlerine uygun bir rotaya çekmeye çalıştı. Türkiye genelinde sınıf mücadelesinin zayıflığı; Kürt hareketinin devrimci bir çizgide gelişimini güvenceye alacak biricik toplumsal kuvvet olarak devrimci bir işçi hareketinin yokluğu; PKK önderliğinin Türkiyeli emekçilerden alamadığı desteği bu burjuva katmandan, hatta Kürt buıjuvazisinin daha üst katmanlarından almak üzere çok bilinçli bir yeni yönelime girmesi, tüm bunlar Kürt orta burjuvazisi için toprağı düzledi, hareket içindeki etki ve konumunu günden güne daha çok güçlendirdi.

“Siyasal çözüm” çizgisi kapsamındaki tüm ideolojik-politik açılımlar, buna uygun düşen ilişki ve kurumlaşmalar, zaman içinde hareketi tümüyle bu sınıfın perspektiflerine uygun bir konuma oturttu. Giderek PKK’yi belirler hale gelen reformist yönelim, tam da bu toplumsal konumun siyasal anlatımı oldu. Emperyalist sistem ve kurulu düzen tabanı üzerinde “anayasal çözüm”, Kürt sorununun bu sınıfsal konuma, bunun gerektirdiği sınıfsal çıkar ve tercihlere uygun bir çözüm programı ve stratejisinden başka bir şey değildi. İmralı teslimiyeti, bu süreçte bir dönüm noktasını oluşturdu ve Kürt burjuvazisinin harekete artık resmen de damgasını vurduğunun kabul ve ilan edilmesi anlamına geldi.