Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

OSMAN KEŞFÎ EFENDİ TEKKESİ

Eminönü İlçesi'nde Vezneciler semtinde, Kalenderhane Mahallesi, Hallacı Mansur Sokağı'nda 102 pafta, 664 ada, 24 sayılı parseldedir.

Tekke Osman Keşfî Efendi'nin 15 Sefer 1093/23 Şubat 1682 tarihinde düzenleyip 1101/1689 tarihinde tescil edilerek yürürlüğe giren vakfiyesi ile kurulmuştur. Vakfiyede "yedi bab hücürat ve cami" ile bir su kuyusunu ihtiva eden ağaçlı bahçeden söz edilmektedir. Ancak Osman Keşfî Efendi'nin günümüzdeki tekkesinde vakfiye kayıtlarını teyit edici herhangi bir kitabe mevcut değildir. Niksar'da yaptırdığı camisinin kitabesine göre Osman Keşfî Efendi Aziz Mahmud Hüdaî Efendi'nin bendesi ve Celvetî tarikatındandır. Erzurumlu olup vefatında (1127/1715) Niksar'daki caminin avlusuna defnedilmiştir. Tekkenin postnişinleri şunlardır: l- Şeyh Osman Keşfî Efendi, 2- Şeyh Uzun Hafız E-fendi (ö. 1845), 3- Mahdumu Şeyh Mehmed Efendi, 4- Şeyh Ali Harputî, 5- Seyid Mehmed Raif Efendi, 6- Kâmil Efendi, 7-Ker-küklü Mehmed Müştak Efendi el-Kadirî.

Tekkenin ilk banisi, vâkıfı ve şeyhi Osman Keşfî Efendi'nin yaptırdığı bina 1781 Cibali yangınında yanmış ve tekrar yapılmıştır. Daha sonra tekrar yanan tekkeyi son şeyh Mehmed Müştak Efendi 13207 1902'de yeniden yaptırmıştır.

Günümüzdeki bina Şeyh Mehmed Müştak Efendi'nin yaptırmış olduğu binadır. Ahşap karkas ve iki katlı olarak inşa edilmiştir. İçte bağdadi sıva, dışta ise ahşap kaplamalı olup, çatı örtüsü alaturka kiremittir. Tekkeye Hallacı Mansur Soka-ğı'ndan üzerinde yıldız motifleri bulunan çift kanatlı bir kapıdan girilir. Zemin kat girişten 120 cm yükseltilerek altta depo işlevi görebilecek bir bodrum kat elde edilmiştir. Bu katta bir merdiven sofası ile iki oda ve sonradan eklenen bir mutfak ile tuvalet bulunur. Üst kata 18 basamaklı ahşap merdiven ile çıkılır. Bu katta içinde zikir yapılan tevhidhane bulunur. Tevhidhane kareye yakın planda ve 4 m yüksekliğinde bir hacimdir. Burada kapının sağ tarafına gelen kısımda ahşap dikmeler üzerinde kafesli kadınlar mahfili bulunur. Mahfilin altı ise ahşap korkuluk ile ana mekândan ayrılarak maksure haline getirilmiştir. Ancak son yıllarda binanın kullanıcıları tarafından bu mahfil ve maksure

Osman Keşfî Efendi Tekkesi'nin rölövesi. Vakıflar Dergisi, S. 21 (1990)