Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

RAMİ KIŞLASI

306

307

RAŞİD MEHMED EFENDİ

adaları planını tekrarlayan bir oluşum meydana getirmiştir.

Süreç içinde 1966-1967 tarihli Rami Sanayi Planı ile Rami-Topçular Caddesi çevresine gelen sanayi, Rami Kışlası'mn kuzeyinde küçük sanayi oluşumunu desteklediği gibi; bu bölgedeki gerek sanayi gerek iskân yerleşmesinin gelişiminin sonucu olarak da, iki mahallenin arasında Eyüp islam Bey Mahallesi'ne doğru oluşan vadinin alçalan dik yamaçlannda gecekondu yerleşmeleri başlamış ve önlenemeyen düzensiz bir yapılaşma bu yamaçlan kaplayarak günümüze kadar ulaşmıştır. Böylece vadide görülen tek katlı gecekondu oluşumu, tepelerde yerini, birbirini dik kesen sokak ve caddeler arasında kalan düzenli yapı adaları üzerindeki çok katlı sağlam yapılara bırakmıştır.

Semtin en önemli tarihi yapısı Rami Kış-lası'dır. l. grup eski eser olarak tescillidir ve yerleşmenin çekirdeğini teşkil etmiştir. 1960'lı yıllarda askeriye tarafından terk edilen Rami Kışlası ise yerel yönetimlerin yeniden organize edildiği ve imar yetkileri ile donatılarak güçlendirildiği 1983'ten sonraki dönemde Eyüp İlçe Belediyesi Mec-lisi'nin 13 Mayıs 1985 günlü kararı ile, 2 yıl müddetle geçici olarak, kuru gıda toptancılarına tahsis edilmiştir. Kışla parselinin açık alanına getirilen prefabrik yapılar içinde faaliyete geçen gıda toptancıları, bugün hâlâ çevrede yarattıkları kirlilik ve trafik sorunu ile birlikte faaliyetlerini sürdürmektedirler.

Hacı Ali Paşa Camii(-») semtte bulunan bir diğer önemli tarihi eserdir. Rami Cuma Mahallesi'nde Cuma Camii Soka-ğı'nda yer alan cami 1892'de II. Abdülha-mid'in başmabeyincisi Hacı Ali Paşa tarafından yaptırılmıştır. Bulgar muhacirlerine hayrat vakıf olarak yaptırılan yapı kompleksinde camiden başka sıbyan mektebi, çeşme, şadırvan, hazire yer almıştır. Cami muhtelif zamanlarda onarım geçirerek bugüne ulaşmıştır, sıbyan mektebi ise bazı ilaveler ile bugün ilkokul olarak kullanılmaktadır.

Tantavizade Camii, Rami Yeni Mahal-le'de, Boşnak Hıdır Bey Sokağı, 1934 Şehir Rebberi'ne göre ise Boşnak Hızır Sokağı üzerindedir. Tantavizade Mehmed Halid Efendi tarafından 1889'da inşa ettirilmiştir.

Mülazım Osman Nuri Efendi Meydan Çeşmesi 1334/1915'te Ağır Topçu Müla-zım-ı Evvel Osman Nuri tarafından Rami Kışlası'mn karşısında yaptırılmıştır. 1943'te yapılan bir araştırmadan o yıllarda bu çeşmenin mamur olduğu anlaşılmaktadır.

Nazım Bey Meydan Çeşmesi 134i/ 1923'te yaptırılmıştır, Rami'de Tantavizade Camii'nin karşısında yer almaktadır.

Rami Cuma Mahallesi, Altunizade Bağ Yolu üzerindeki namazgah II. Bayezid (hd 1481-1512) Vakfı hayratmdandır. 15. yy'ın sonu ile 16. yy'ın başında yapılmış olmalıdır. Etrafı sivil mimarlık yapıları, ticari binalar, atölyeler ile çevrili olan namazgah alam, kısmen 4 katlı betonarme bir bina tarafından, geri kalan kısmı bu binanın

bahçesi olarak işgal edilmiş bulunmaktadır. Mihrap taşı ve çeşmesi yok olmuş-tur.Rami Cuma Mahallesi'nde Cuma Camii Sokağı'nda başka bir namazgah daha vardır.

Eyüp, Gaziosmanpaşa hariç özellikle yurtdışından gelenlerin gruplar teşkil ederek yerleştikleri bir mahaldir. Rami Cuma Mahallesi'nde sadece Yugoslavya' dan gelenler mahalle nüfusunun yüzde 13'ünü teşkil etmektedir. Mahmudiye Caddesi, Eyüp Yolu, Boğaziçi Sokağı ve İlkyaz Sokağı'nda Bolulular ile birlikte Yugoslavya'dan gelenler çoğunluğu teşkil etmekte, Oruç Çıkmazı ve Bağlar Sokağı'nda ise en büyük oran Bulgaristan göçmenlerine ait bulunmaktadır.

Rami Yeni Mahalle de, Yugoslavya ve Bulgaristan menşeli nüfusun yüksek oranda olduğu bir diğer yerleşme alanıdır. İstanbul doğumlu nüfusun yüzde 23,2 oranla genel toplam içinde azınlıkta kaldığı bu yerleşme biriminde Yugoslavya doğumluların oranı yüzde 13,3; Bulgaristan doğumluların oram ise yüzde 5,7'dir. Kışla, Havuzbaşı ve Abdi Ağa sokaklarında nüfusun büyük bir kısmı Yugoslavya doğumludur. Buna karşılık Ali Ağa Çıkmazı'nda Karslılar, Hızır Bey Sokağı'nda ise Yugoslavya doğumluların yanında Edirne ve Bursalıların gruplar meydana getirdiği görülmektedir.

Semtin küçük ticarethanelerden oluşan ekonomik yapısı, 1985'te Rami Kışlası parseline kuru gıda toplantıcılarmın yerleştirilmesi ile canlanmıştır. Küçük Sanayi ise bölgenin kuzeybatı ucunda Rami Kışlası'mn bitişiğinde gelişmiştir.

Bibi. D. Kuban, "İstanbul'un Tarihi Yapısı", Mimarlık, S. 5 (1970); S. Eyice, "istanbul", lA, V; Ayvansarayî, Hadîka, II; Tanışık, İstanbul Çeşmeleri, I; R. E. Koçu, Osmanlı Padişahtan, İst., 1981; E. Tümertekin-N. Özgüç, "istanbul'da Nüfusun Doğum Yerlerine Göre Dağılışı", Şehircilik Enstitüsü Dergisi, S. 8-9 (1974); Ergin, Rehber; R. Ziyaoğlu-C. Bereket, istanbul Albümü, II (1950-1953), ist., 1954.

H. FAHRÜNNİSA (ENSARİ) KARA