Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

NAKŞİDİL SULTAN KÜLLİYESİ

Fatih İlçesi'nde Fatih Külliyesi(->) içinde türbe ve sebilden oluşmuş küçük bir kompleks halinde yer almaktadır. Fatih Külliyesi'nin naziresinde, Fatih Tabhane-si karşısında bulunan yapılar, II. Mahmud'un (hd 1808-1839) annesi Nakşidil Valide Sultan için, 1233/1818'de inşa ettirilmiştir.

Türbe: On dört kenarlı dairevi bir plan şemasına sahip olan türbe, gerek form, gerekse süsleme açısından barok üslup özellikleri göstermektedir. Basamaklı bir kaide üzerine oturan ve kesme taş malzemeyle inşa edilmiş olan türbe, iki katlı bir cephe düzenine sahiptir. Türbenin ön cephesi mermer kaplıdır. Ön cephede, dairenin kenarlan zemin katta kompozit başlıklı sütunçeler, üst katta pilastrlar ile belirginleştirilmiştir. Cephelerde dikeydeki bu simetrik bölünmeyle yukarı doğru uzanan yükseliş, iki sıra halinde dalgalı silmelerin kullanımıyla kesilmiş ve cephelerde bir hareketlilik sağlanmıştır. Cephelerde, zemin katta basık kemerli dikdörtgen pencereler, ikinci katta oval biçimli pencereler yer almaktadır. Yapının cephe düzenine hâkim olan barok üslup, akant yaprakları, fiyonklar vb çeşitli barok karakterdeki süsleme öğeleri ile tamamlanmıştır.

Türbenin üst örtüsüne profilli bir saçak silmesi ile geçilmekte ve kubbe yüksek bir kasnak üzerinde yer almaktadır. Kasnak üzerindeki pilastrlar küçük çatı ku-lecikleri ile sonlanmaktadırlar. Nakşidil Valide Sultan Türbesi'nin arka tarafındaki asıl giriş bölümü, cemakânlı bir revak şeklinde düzenlenmiştir. Revağın üzeri kompozit başlıklı sekiz yuvarlak sütun tarafından taşınan, aynalı bir tonozla örtülüdür. Türbenin giriş revağı ile iç kısmında, kubbe ve kubbe kasnağında barok üslupta kalem işleri bulunmaktadır.

Sebil: II. Mahmud döneminin en önemli cephe sebillerinden olan yapı, II. Mahmud tarafından Nakşidil Valide Sultan için yaptırılmıştır. Türbe ve sebilden oluşmuş küçük kompleksin sol tarafında, üç basamaklı bir kaidenin üzerinde bulunan sebil, tamamen mermerden inşa edilmiştir. Sebil, düşeyde pilastrlarla 4, yatayda silmelerle 3 bölüme ayrılmıştır. Pilastrların arasında kaş kemerli ve demir şebekeli pencereler bulunmaktadır. Sebilin üst bölümünde, pencere üzerinde kitabe panoları yer almaktadır. Sebil, geniş saçağın üzerinde yer alan üzeri kurşun kaplı bir kubbe ile örtülüdür.