Humanitar fənər

Telefon danışıqları. Hər bir şəxsin və peşəkarın ünsiyyət bacarıqlarında xüsusi bir yeri telefon danışığı tutur. Bu, xüsusi bacarıq tələb edən ən sürətli işgüzar təmasdır. Telefon rabitəsinin əhəmiyyətini qiymətləndirmək çox çətindir. İş dünyasındakı mütəxəssislərin əksəriyyətinin telefon danışıqları və danışıqlar aparmaq üçün xüsusi təlimi yoxdur. Son vaxtlar xaricdə telefonlara xüsusi diqqət yetirildiyi ofis avadanlığı ilə işin əsaslarını mənimsəmək üzrə daxili qısamüddətli kurslar geniş tətbiq olunur. Telefon danışığında iştirak edən şəxs söhbət üçün hansı sənədlərə ehtiyac duyduğunu (müştərinin sənəd kabineti, icmal, prospekt, hesabat, akt, yazışma və s.) nəzərdən keçirməlidir. Gərəkdirsə, məlumatları qeyd etmək üçün hər şeyi hazırlamalıdır. Bundan əlavə, tədqiqatçılar söhbət zamanı müəyyən davranış qaydalarına riayət etməyi məsləhət görürlər:

• 
  çağırış zamanı telefonu müsbət tonda səsləndirmək;
  
• 
  telefonu götürdükdən sonra həmsöhbətlə dərhal salamlaşmaq və özünü tanıtmaq;
  
• 
  həmsöhbətin danışmaq üçün vaxtı olub olmadığını öyrənmək (olmadıqda, nə vaxt edəcəyinizi göstərərək geri zəng etmək üçün icazə istəyin);
  
• 
  telefonla danışmaq, sözləri dəqiq tələffüz etmək;
  
• 
  olduqca yüksək və aydın danışmaq;
  
• 
  sakit, diqqətli olmaq;
  
• 
  səsdə, dəyişən intonasiyada xüsusilə əhəmiyyətli sözləri vurğulamaq;
  
• 
  səsin gücünü şüurlu şəkildə dəyişdirmək, monoton danışmamaq;
  
• 
  yetkin bir insanın səsi ilə danışmaq;
  
• 
  qısa cümlələrdən istifadə etmək;
  
• 
  vaxtaşırı pauza etmək, həmsöhbətinə dediklərini düşünmək imkanı vermək;
  
• 
  söhbət əsnasında təbəssüm (sonra səs daha xoş olur);
  
• 
  həmsöhbətə birbaşa etiraz etməməyə, ara vermədən onu dinləməyə çalışmaq;
  
• 
  həmsöhbət bir şeyi başa düşmürsə, deyilənləri səbirlə izah etmək;
  
• 
  söhbətin sonunda söhbətin nəticələrini ümumiləşdirmək və perspektivləri aydınlaşdırmaq.
  

Müvafiq dialoq nümunələri və kommunikativ məzmunlu sual və tapşırıqlar üzərində praktik işlər
Tapşırıq: Suallara cavab verin.

1. 
   Dialoji nitq nədir və hansı xüsusiyyətlərə məxsusdur?
   
2. 
   Şifahi işgüzar ünsiyyətin dialoq növlərinə hansı nümunələr daxildir?
   
3. 
   İşgüzar söhbət nədir və hansı elementləri əhatə edir?
   
4. 
   İşgüzar görüşlərin təşkilində əsas məqamlar hansılardır?
   
5. 
   İşgüzar ünsiyyətin spesifik janrlarından olan yığıncaq, konfrans, debat, müzakirə, mübahisə haqqında ümumi məlumat verin.
   
6. 
   Tədqiqatçılar telefon danışıqları zamanı hansı davranış qaydalarına riayət etməyi məsləhət görürlər?
   

Tapşırıq: Mübahisə hər kəsin mübahisəli bir məsələdə öz fikrini müdafiə etdiyi şifahi bir yarışmadır. Qruplara bölünün və ixtisasınıza uyğun olan aktual bir mövzuda mübahisə təşkil edin. Mübahisəyə xas olan əsas xüsusiyyətlərə diqqət edin.