Hızla büyüyen uluslar arası turizm pazarından daha fazla pay elde etmek için turist çeken ülkeler arasında rekabet giderek art

Kültürel Varlıkların Envanterlenmesi Projesi
AB üyeliği çerçevesinde yapılması gereken, 2003 yılı “ Türkiye Ulusal Programı’nda da taahhüt edilen “ülkemizdeki kültürel varlıkların envanterlenmesi ve sayısal ortama aktarılması” konulu çalışmamız için pilot projeye başlanacak ve yıl sonunda pilot projeden istenilen verimin alınması durumunda ülke çapında tespit edilecek öncelikli belgeler kapsamında hayata geçirilecektir.
2004 yılında gerçekleştirilen diğer hizmet ve faaliyetlere 2005 yılında da devam edilecektir.
Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür, Tabiat Varlıkları Ve Sit Alanlarının Tespiti
Hükümet programında yer alan kültürel mirasın korunması çalışmaları kapsamında: 3386 sayılı Kanunla değişik 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 13. ve 14. maddeleri uyarınca Hazineye ait taşınmazların satışı, kiralanması, tahsisi, devri ile ilgili işlemlere devam edilmektedir.
2863 sayılı Kanunun 15. maddesi uyarınca, korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiş olan sivil mimarlık örneklerinin bakım ve onarımlarının yapılması, bu örneklere yeni işlevler verilerek yaşanır halde korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması, bilimsel kazı yapılan alanların kamu mülkiyetine geçmesinin sağlanması amacıyla gerekli kamulaştırma çalışmaları sürdürülmektedir.

2004 Yılı İçinde Gerçekleştirilen İmar Planı, Çevre Düzenlemeleri, Sokak Sağlıklaştırma Uygulamaları, Restorasyon ve Projeler Tespit Ve İrdeleme Çalışmaları
Bakanlığımca yapılan bu çalışmalarla bir yandan kültürel varlıkların restorasyon ve onarımlarının yapılarak korunması, sağlıklaştırılması ve geleceğe aktarılması sağlanırken, diğer taraftan yerel yönetimlere özel ve tüzel kişilere örnek uygulamalarla öncülük edilmesi hedeflenmektedir.
Bu bağlamda,
Ayasofya Müzesi ve Bağlı Binaları, Topkapı Sarayı İdari Yapıları, Harem Yapıları, Saray Yapıları, Yıldız Sarayı Harem Yapıları, Küçük Mabeyn, Büyük Mabeyn, İstanbul Arkeoloji Müzeleri, İstanbul Türbeleri, İstanbul Emirgan Şerifler Yalısı, Eski Gümrük ve Tekel Bakanlığı, Ankara I. Ve II.T.B.M.M. Binaları, Ankara Anadolu Medeniyetleri, Etnoğrafya, Resim Heykel Müzeleri, Ankara Eski D.D.Y.Hangar Binaları, Ankara Eski Adliye Binası, Ankara Eski Milli Kütüphane Binası, Bakanlığım Kreş Binası, Ankara Eski Sayıştay Binası, Çorum Eski Meslek Yüksel Okulu Binası, Safranbolu Eski Hükümet Konağı, Trabzon Sümela Manastırı, Sivas Kongre Binası, Ağrı Doğubeyazıt İshakpaşa sarayı, Kars Ani Şehri, Mardin Eski Tugay Binası, Konya Mevlana Müzesi, Nevşehir Göreme Açıkhava Müzesi, Antalya Müzesi, Efes Örenyeri, İçel Tarsus, Beypazarı, Kütahya, Afyon, İzmir-Bergama Korunması Gerekli Sokak Sağlıklaştırma Uygulamaları ile muhtelif müzelerin onarım ve güvenlik sistemlerinin kurulması, tarihi mezarlıkların çevre düzenlemeleri, yer altı şehirlerinin aydınlatma ve çevre düzenlemeleri, örenyerleri çevre düzenlemeleri, kale-sur onarımları, koruma kurulları ile rölöve ve anıtlar müdürlükleri hizmet binaları gibi sivil mimarlık örnekleri ve anıt eserlerle ilgili proje, restorasyon, onarım ve inşaat işleri de ele alınmıştır.

Ayrıca, Antalya-Aspendos, Belkıs Koruma Amaçlı İmar Planı, Erzincan, Kemaliye Koruma Amaçlı İmar Planı, Afyon, Merkez, Sokak Sağlıklaştırma, Çevre Düzenleme Projesi ve Uygulamaları, Elazığ, Harput, Koruma Amaçlı İmar Planı, Sokak Sağlıklaştırma Projesi ve Harita Yapımı, Bitlis, Merkez ve Kütahya, Merkez, Sokak Sağlıklaştırma Uygulamaları ile Ankara Eski Kent Dokusunun Planlanması, Sağlıklaştırılması ve Korunması Projesi, İzmir, Selçuk, Şirince Koruma Amaçlı İmar Planı ve Harita Yapımı ve 2. kısım işlerine devam edilecektir.

Antalya, Patara Halihazır Harita Kotlu Plan ve Çevre Düzenleme Projesi, İzmir, Ödemiş, Tarihi Arasta Bölgesi Sokak Sağlıklaştırma ve Çevre Düzenleme Projesi işleri tamamlanmıştır.
Bursa Türk İslam Eserleri Müzesi, Gümüşhane’deki İkiz Evler, Erzurum Arkeoloji Müzesi, Aksaray müzesi, Bursa Yenişehir Şemaki Evi, Uşak Atatürk Evi ve Etnografya Müzesi, Konya Akşehir Nasrettin Hoca Etnografya ve Arkeoloji Müzesi, Bursa Osmanlı Evi, Rize Atatürk Evi, Sinop Arkeoloji Müzesi, Bitlis Etnografya Müzesi (Eski Vali Konağı), Bitlis Ahlat Müzesi, Isparta Yalvaç Evi, Afyon Kültür Evi (Çeşmeli konak), Bursa Mudanya Mütareke Evi ve Malatya Arkeoloji Müzesi’nin fonksiyonlarına göre düzenlenerek açılışlarının yapılmasına ilişkin projelendirme çalışmaları devam etmektedir.

Adana, Tufanbeyli, Şar Köyü Commana antik kenti tespit çalışması, Afyon İli, İlçe ve köylerinde kadastro öncesi arkeolojik ve doğal sit tespit ve irdeleme çalışması, Afyon, Bolvadin imar planına ilişkin tespit çalışması ve arkeolojik ve doğal sit irdeleme çalışması, Afyon, Bolvadin, Heybeli Kaplıcaları Doğal Sit İrdeleme çalışması, Bursa İli, Yıldırım İlçesi dere kıyıları doğal sit alanları tespit ve irdeleme çalışması, Bursa, Yenişehir Çeltikçi Köyü Sarıcapaşa Mevkii, H23d.02d paftada gerçekleştirilen arkeolojik tespit çalışması, Çanakkale, Ayvacık ve bazı köylerinde bulunan zeytinyağı fabrikalarının tespit çalışması, Çanakkale, Gelibolu çöp deponi sahası, İzmir, Foça, Yenifoça doğal sit irdelemesi, Karabük - Safranbolu Konarı Köyü’ndeki bazı göllerin doğal sit tespit çalışması, Kastamonu Abana doğal sit irdelemesi, Muğla, Marmaris İlçesi, Orhaniye Köyü doğal sit irdeleme çalışması, Sivas Yıldızeli İlçesi, Kalın Beldesi, Kayardı sırtı doğal ve arkeolojik sit, irdeleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

2005 Yılı İçinde Gerçekleştirilmesi Planlanan İmar Planı, Çevre Düzenlemeleri, Sokak Sağlıklaştırma Uygulamaları, Restorasyon ve Projeler Tespit Ve İrdeleme Çalışmaları
Afyon, Başmakçı ve Dazkırı İlçeleri ile Denizli, Çardak İlçesi Acıgöl Doğal sit irdelemesi, Afyon İli, İhsaniye İlçesi Kıyır köyü Kaynarca Mevkii Böcüini Antik Yerleşimi ve peribacaları arkeolojik ve doğal sit tespiti, Afyon, Akdağ Tabiat Parkı Uzun Devreli Gelişim planları kapsamında tespit çalışması, Aydın, Didim, Bafa Gölü, Doğal Sit irdeleme, Aydın, Karacasu İlçesi Bingeç Köyü, Plarasa Antik Yerleşimi arkeolojik tespit, Bursa İli, Orhaneli İlçesi Sadağ Kanyonu doğal sit tespit ve irdelemesi, Çanakkale ve Balıkesir İli sınırlarındaki Kazdağları doğal sit tespiti, Edirne, Merkez, Meriç ve Tuna Nehri kıyıları ile Tavukçu ormanı doğal sit tespit ve irdeleme, Giresun, Kelkit Çayı Vadisi (Şebinkarahisar-Meryemana Manastırı, Çamoluk, Alucra İlçeleri) tespit çalışması, İzmir İli, Kemalpaşa İlçesi, Ulucak Organize Sanayii Bölgesi ve Damlacık ve Kızılüzüm Köyleri doğal sit irdeleme ve tespit çalışması, İzmir, Menderes ilçesi, Özdere Beldesi Doğal Sit tespiti, Kütahya, Merkez, Börekçiler Mah., 59 pafta, 378 ada 1 parsel, Doğal sit tespit çalışması, Manisa, Alaşehir İlçesi Kemaliye Beldesi, tespit çalışması, Mardin, Derik, Rabat Kalesi inceleme, Mardin İli, Savur İlçesi, tespit ve İrdeleme, Mardin, Nusaybin, tespit çalışması, Muğla-Köyceğiz İlçesi Dalyan Beldesi Köyceğiz Gölü Deltası Doğal Sit tespit çalışması, Muğla, Milas, Çomakdağı, Kentsel sit tespit çalışması, Muş İli, Bulanık İlçesi, Karaköse Mevkii mezarları arkeolojik sit tespit ve irdelemesi çalışması, Nevşehir, Uçhisar, 2 Pafta, 14241, 14236, 14242, 14237, 14238, 14239 parseller irdeleme çalışması, Tokat ili genelinde bulunan Topçam, Gürlevik, Dumanlı, Batmantaş ve Reşadiye İlçesi yaylaları doğal sit tespit çalışması, Sivas ve Malatya’da bulunan fosil yataklarında tespit ve irdeleme çalışmalarının gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
Bakanlığımca İnceleme ve Değerlendirme Konusunda İhale Çalışmaları Devam Eden Projeler
Tokat Gök Medrese ve Arkeoloji Müzesi Onarımı, Rize Evi Rölöve ve Restorasyon Projesi Yapımı, Trabzon Ortahisar Çevre Düzenleme Projesi Yapımı, Aksaray Müzesi Teşhir-Tanzimi, Konya Akşehir Batı Cephesi Karargah Kom. Müzesi Onarımı, Kayseri Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü Binası Onarımı, Manisa Müzesi Onarımı, Trabzon Surları Onarımı, Trabzon Sümela Manastırı Restorasyonu ve Çevre Düzenlemeleri, Isparta Yalvaç Evi Onarımı ve Teşhir Tanzimi, Isparta Yalvaç Müzesi Açık Teşhir Salonları Onarımı, Erzurum Yakutiye Medresesi Rölöve ve Restorasyon Projeleri Yapımı, Isparta-Uluborlu Müzesi Onarım ve Çevre Düzenlemesi, Burdur Müzesi Teşhir Tanzim ve Çevre Düzenlemesi, Afyon Kültür Evi Onarımı ve Teşhir Tanzimi, Konya Akşehir Nasrettin Hoca Etn. ve Arkeoloji Müzesi Teşhir Tanzimi, Antalya Rölöve ve Ant. Müdürlüğü Binası Onarımı 2004 Yılı İşi, Antalya-Patara Kazıevi Üst Kat Tadilatı Ve Ek İnşaatı İşi, Antalya-Perge Antik İki Kulenin Onarımı, Erzurum Çifte Minareli Medrese Rölöve Resti ve Restorasyon Projelerinin, Konya Etnografya Müzesinin Yangın ve Soyguna Karşı Teçhizi, Antalya-Aspendos Tiyatrosu Otopark Düzenlemesi, Konya-Ereğli Müzesi 2004 Yılı Teşhir Tanzimi İşi, Adana Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü Binası Onarımı, Adana Koruma Kurulu Binası Donatımı, Ankara Kalesi Doğu Surları ve Akkale Burcu Projeleri , Tarsus Sokak Sağlıklaştırması , Karaman Müzesinin Yangına Karşı Teçhizi, Bursa Şemaki Evi Teşhir-Tanzimi, Artvin Kültür (Fuat Ersöz ) Evi Onarımı, Bayburt Kavallar Evi Onarımı Teşhir, Tanzim ve Çevre Düzenlemesi, Gümüşhane Kov Kalesi Rölöve Restorasyon Projesi Yapımı, Bursa Anıtları Onarımı inceleme ve değerlendirmelere ilişkin ihale çalışmaları devam etmektedir.
Sayın Başkan

Sayın Milletvekilleri
Kültür ve tabiat varlıklarının teşhir-tanzim ve onarımlarını yapmak, Bakanlık birimlerinin kültürel ve turistik etkinliklerine katkıda bulunmak, el sanatları ürünlerinin alım ve satımını yaparak üreticiye destek vermek ve ürünleri tanıtmak, Bakanlık yayınlarının halka ulaştırmak Bakanlığım Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü (DÖSİMM) kanalıyla yapılmaktadır.
DÖSİMM’in ana gelir kaynağı müze ve ören yerlerinin giriş ücretleridir. Bu sebeple kültür varlıklarının gelecek nesillere korunarak aktarılabilmesi amacıyla DÖSİMM, müze ve ören yerlerinin restorasyon, teşhir-tanzim, onarım, bakım hizmetlerini desteklemektedir.
Ülkemiz genelinde tarihi ve kültürel değerlere sahip çıkmak amacıyla, müze müdürlükleri ve üniversitelerin arkeoloji bölümlerince ortaklaşa yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları üzerine maddi destek sağlamıştır.
Ayrıca, DÖSİMM bütçesinden imkanlar ölçüsünde eski eserler, kütüphanecilik, tanıtma gibi bakanlık ana hizmet birimlerinin görev alanına giren faaliyetlerine mali destek sağlanmaktadır.
Her yıl geleneksel olarak gerçekleştirilen Rumeli Hisarı Konserleri 2004 Yılında Bakanlığım DÖSİMM ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki olan Kültür A.Ş. tarafından birlikte düzenlenmiştir.
Taşınır mallarla Bakanlığıma tahsis edilen ve döner sermaye hizmetlerinde kullanılan taşınmaz malların ve tesislerin sergi, dinlenme yerleri ile salon, büfe ve otoparkların üçüncü şahıslara kısa süreli tahsisleri, başvurular doğrultusunda merkez müdürlüğümüzce yapılmaktadır.
Amatör gruplara faaliyet imkanı sunulan, Ankara 75. Yıl tiyatro ve sergi salonlarının tahsisi merkez müdürlüğümüzce gerçekleştirilmektedir.
El sanatları:
DÖSİMM, geleneksel el sanatlarımızın araştırılması, geliştirilmesi, satın alınması yoluyla üretiminin desteklenmesi, tanıtılması ve pazarlanmasına yönelik çalışmalar yapmaktadır.
DÖSİMM işletmeciliği yalnızca turistik eşyanın değil,ülkenin seçkin kültür ve tasarım ürünlerinin sergilendiği, satıldığı mağazacılığa dönüştürülecektir. Amaç; el sanatlarının karakterini bozmadan belli ölçülerle bugünkü modern ihtiyaçları karşılayacak ürünlerin tasarlanması, üretilmesi ve tanıtımının sağlanmasıdır.
Gelişen mağazacılık sistemi içinde DÖSİM Mağazaları markalaştırılacak ve Türk kültürünün seçkin el sanatlarının ve hediyelik eşyalarının günümüz insanının ihtiyaçlarına cevap verebilen bir niteliğe dönüştürülecektir.

2004 Yılında El Sanatları Alanında Gerçekleştirilen Faaliyetler;
27-30 temmuz 2004 tarihleri arasında yapılan el sanatları uzmanlar kurulu toplantısında, 136 üreticiden ürün alınmasına karar verilmiştir. 17 Mayıs-04 Haziran 2004 tarihleri arasında Moskova’da düzenlenen “Türk Kültür Festivali”ne Geleneksel Türk El Sanatları Sergisi Ve Halı Dokuma Demonstrasyonu ile katılınmıştır.
Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi’nin Ekim 2004’de Türkistan’da düzenlediği “Birinci Türk Dünyası Turizm Kurultayı”na, Geleneksel Türk El Sanatları Sergisi ile katılmayı planlamaktadır.
Shakespeare’s Globe tarafından Shakespeare’in Othello adlı oyunun 400. Yıldönümü vesilesiyle 22-28 kasım 2004 tarihleri arasında İngiltere’de düzenlenecek olan “İslam Bilinci Haftası” panayırına, Bakanlığımca Geleneksel Türk El Sanatları Sergisi ile katılınmıştır.
Aynı sergimiz ile merkezi Nimes’de bulunan “Association Soleil Sur La Mode” adlı dernek tarafından 02-05 Aralık 2004 tarihleri arasında Fransa’da düzenlenmesi öngörülen Uluslararası Akdeniz Moda Günleri’ne, Ladin Fuar Ve Kongre Organizasyon Hizmetleri A.Ş. tarafından, 09-12 aralık 2004 tarihleri arasında Atina’da düzenlenecek olan “Geleneksel Anadolu Markaları Fuarı”na, Royal Academy Of Arts Ve Bakanlığım işbirliği ile 22 Ocak-30 Nisan 2005 tarihleri arasında Londra’da düzenlenecek olan “The Turks: A Journey Of 1000 Years, 600-1600” adlı sergisine katılım planlanmaktadır.

Bakanlık Yayınlarının Halka Ulaştırılması
Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü başta olmak üzere Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü ile Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından bastırılan prestij kitapları, Bakanlığımın diğer yayınları ve yazarlarımıza ait eserler kitap satış mağazalarımızda satışa sunulmaktadır.

2005 Yılı Projelerimiz
Hizmet binası, satış mağazası, müze, örenyeri, kültür merkezleri, turizm eğitim merkezleri ve uygulama otellerinin veya kültürel mirasımızın korunması amacıyla yapım, bakım, onarım, tadil, yenileme ve koruma ile ilgili her çeşit giderler için Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü bütçesinin imkanları dahilinde il özel idarelerine nakit aktarımı sürdürülecektir.

Bakanlığıma bağlı müze ve örenyerleri girişlerinde kombine bilet uygulaması ve hizmet kalitesinin artırılması için projeler geliştirilecektir. Böylece bütün çalışmalarımızın sağlıklı bir plan ve program çerçevesinde yapılabilmesi için ‘’müze işletmeciliği‘’ konusu gündeme gelecek ve diğer ülkelerde yıllardır başarıyla işleyen modellerle uyum sağlanmış olacaktır.

Sayın Başkan

Sayın Milletvekilleri
Bakanlığımın görev, yetki ve sorumluluğu alanına giren hizmetlerin, toplumsal talep ve beklentilere cevap verecek düzeyde gerçekleştirilmesini sağlayacak hukuki ve kurumsal düzenlemelere devam edilmektedir.
Bu çerçevede;
Bakanlığım, turizm sektöründe yeni ve çağdaş arazi tahsis modeli ile arazi geliştirmeye dayalı planlama yaklaşımı çerçevesinde turizm kentlerini oluşturmak, tarihi ve kültürel varlıkları sürdürülebilir koruma anlayışı içinde kullanmak ve sinema sanatını geliştirmek amacıyla yüce meclisimizde görüşülerek yürürlüğe konulan kanunlar şunlardır: 24.07.2003 tarihli ve 4957 sayılı Turizmi Teşvik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 03.03.2004 tarihli ve 5101 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununda Değişiklikler İçeren Kanun, 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması İle Desteklenmesi Hakkında Kanun, 5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu, 5226 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu İle Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun.
Bu kanunlar kapsamında devam eden yönetmelik çalışmaları kısa sürede sonuçlandırılacaktır.
Ayrıca,
Sözleşmeli statüde çalışan sanatçıların emeklilik haklarının iyileştirilmesi amacıyla yapılan çalışmalar sonucunda hazırlanan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Taslağı, 5632 sayılı Milli Kütüphane Kuruluşu Hakkında Kanun’un Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Ek Maddeler İlave Edilmesi Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı, Turizm Meslek Birlikleri Kanun Tasarısı Taslağı, Telif Hakları Kurumunun Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı, Sinema Kurumunun Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı, Profesyonel Turist Rehberleri Kanunu Tasarısı Taslağı ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.

Sayın Başkan

Sayın Milletvekilleri
Şimdi de, fikir - sanat eserleri ile telif hakları alanında Bakanlığımca gerçekleştirilen ve gerçekleştirilecek düzenlemeler hakkında bilgi sunmak istiyorum.
Fikri mülkiyet hakları alanının dinamik yapısı ve 1996 tarihli Telif Hakları Sözleşmesi ve İcralar ve Fonogramlar Sözleşmesi gibi Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) tarafından koordine edilen uluslararası sözleşmeler ile AB müktesebatı, sektörel talepler dikkate alınarak, korsanlığın önlenmesi ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunan fikri mülkiyete konu ürünlerin kullanımına ilişkin üretici sektörleri temsil eden meslek birlikleri ile kullanıcılar arasında yaşanan sorunların giderilmesi maksadıyla Bakanlığımca hazırlanan 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile diğer bazı Kanunlarda değişiklik öngören 5101 sayılı Kanun 12.03.2004 tarihli ve 25400 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Sözkonusu kanun uluslararası anlaşmalara ve yükümlülüklerimize tam uyumu içermesinin yanı sıra korsan faaliyetlerle mücadeleye yönelik etkin mekanizmalar ve tedbirler içermesi açısından da büyük önem taşımaktadır. Yapılan yeni düzenleme ile fikri mülkiyete ilişkin mevzuatımız gelişmiş ülkelerin mevzuatları ile eş düzeye getirilmiştir.
Bu tarihe kadar uygulamadaki aksaklıklar nedeniyle, ülkemizde korsanlık bir türlü önlenememiştir. Ancak 5101 sayılı kanun ile bu konuda önemli adımlar atılmış cezalar uygulanabilir düzeye çekilmiş ve sözkonusu cezaların ertelenemeyeceği ve paraya çevrilemeyeceği yönünde bir düzenlemeye gidilmiştir.

Ayrıca, yasa ile; 1580 sayılı Belediye Kanunu’nun 15 inci maddesinin (11) numaralı fıkrasına hüküm eklenmek suretiyle kayıt dışı ekonomi yaratılmasına sebep olan fikir ve sanat eserleri alanındaki korsan faaliyetlerin önlenebilmesi için 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunan eser, icra ve yapımların tespit edildiği kitap, kaset, CD, VCD ve DVD gibi taşıyıcı materyallerin sokakta satışının engellenmesi amaçlanmıştır.

3984 sayılı Kanunun 37 nci maddesi değiştirilerek, radyo-televizyon kuruluşlarınca yayınlanan ve/veya iletilen eser, icra, fonogram ve yapımların kullanımına ilişkin ödemelerin hüküm altına alınması amaçlanmıştır. Söz konusu düzenleme ile radyo-televizyon kuruluşlarının 5846 sayılı Kanun ile tanzim edilmiş hakları ihlal etmemek suretiyle yayıncılık yapmaları amaçlanmıştır.
5846 sayılı Kanun’un 77 nci maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle; korsan faaliyetlerle mücadelede etkinlik sağlamak amacıyla, haklara tecavüz oluşturması ihtimali halinde yaptırım gerektiren nüshaların ithalat veya ihracatı sırasında, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 57 nci maddesinin yanı sıra 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun ilgili hükümlerinin de uygulanması öngörülmüştür.
Ayrıca 5846 sayılı Kanuna eklenen, Ek 8 inci madde ile, Avrupa Birliği müktesebatına uyum sağlamak amacıyla veri tabanlarında “sui generis” korumanın sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
Diğer yandan 5101 sayılı yasanın ilgili maddelerinde alt mevzuat olarak hazırlanması öngörülen, yönetmeliklere ilişkin çalışmalara devam edilmektedir.

Bu anlamda 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 41 ve 43 üncü maddeleri çerçevesinde eser, icra, yapım ve yayınların kullanılması ve/veya iletilmesine ilişkin düzenlemeleri içeren “Eser, İcra, Yapım ve Yayınların Kullanılması ve/veya İletilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” 8 Haziran 2004 tarih ve 25486 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bilindiği üzere teknolojik gelişmeler sonucu iletişim ve çoğaltım tekniklerinin kolaylaşması, bütün dünyada fikir ve sanat eserlerinin istenildiği miktarda ve sürede çoğaltılarak toplumun hizmetine sunulmasını mümkün kılarken, korsan faaliyetler olarak adlandırılan izinsiz çoğaltımların da yaygınlaşmasına neden olmaktadır. Buna bağlı olarak ülkemizde de sinema ve müzik eserleri ile süreli olmayan yayınların izinsiz çoğaltılmaları yoluyla gerçekleştirilen korsan faaliyetler son derece yaygındır.
Fikri mülkiyet haklarının yeterince korunamaması ülkemizin uluslararası alanda ciddi eleştirilmesine neden olmuştur. Örneğin; Dünya genelinde fikri mülkiyet kanunları ile korunan ürünlerin imalatını veya dağıtımını yapan 1100 kadar ABD’li firmayı bünyesinde bulunduran bir organizasyon olan IIPA (Intellectual Property Allience) her sene “Special 301” isimli bir değerlendirme raporu yayımlamaktadır.
“Special 301” raporu Amerikan ticaret hukukunun bir parçası olarak kabul edilmekte ve Amerikan ticaret partnerlerinin, kendi ülkelerinde fikri mülkiyet hakları alanında yeterli önlemler almayan veya Amerikan girişimciler için eşitlikçi bir pazar mekanizması oluşturmayı red eden ülkeleri tanımlamak amacıyla hazırlanmaktadır. Bu bağlamda, Amerikan Ticari Temsilcileri Special 301 hükümleri altında “Öncelikli İzleme Listesi” ve “İzleme Listesi” oluşturmuştur.

Ticaret yapılan ülkelerden birisi “Öncelikli İzleme Listesi” veya “İzleme Listesi”ne alınmışsa, bu o ülkede telif haklarının korunması veya uygulanması veya fikri mülkiyete dayalı aktiviteleri gerçekleştiren kişilerin pazara girmesi konusunda bazı sorunlar olduğuna işaret eder. Bu şekilde sınıflanan ülke, kanunlarında Amerika tarafından önerilen gerekli düzenlemeleri yapmadığı için çift taraflı Amerikan ticari ambargoları ile karşılaşabilirler. Öncelikli İzleme Listesinde yer alan ülkeler yukarıda belirtilen alanlarda özellikle dikkat edilmesi gereken ülkelerdir. Ülkemiz 2004 yılı Special 301 raporunda tekrar öncelikli izleme listesine alınmıştır. Bunun en temel sebebi ülkemizdeki fikir ve sanat eserleri alanında görülen yüksek korsanlık düzeyidir. Bu bağlamda, fikri hak ihlalleri nedeniyle ulusal menfaatlerimiz zarar görmekte ve uluslararası düzeyde de ülkemizin avantajlı olduğu sektörlerde engellemelerle karşılaşılmaktadır.

Giderek organize hal aldığı görülen bu faaliyetlerle mücadelede etkin bir takip sisteminin oluşturulması bakımından 2001 yılından bu yana çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Yürürlüğe giren 5101 sayılı Kanun ile, eser sahiplerini maddi ve manevi açıdan zarara uğratmanın yanı sıra kayıt-dışı ekonomi oluşmasına sebebiyet vererek devletin büyük vergi kaçıran korsan faaliyetlere karşı mücadelede önemli adımlar atılmıştır.
Bu düzenleme ile ekonomimize önemli ölçüde katkı sağlandığı kuşkusuzdur.
Tüm bu düzenlemeler neticesinde Kanunun yürürlüğe girdiği 12 Mart 2004 tarihinden bu yana 68 ilde yapılan operasyonlarda toplam 1.048.832 adet CD, 365.231 VCD, 24.065 adet DVD, 35.008 adet kitap, 220 adet video kaset, 23.801 adet teyp kasedi, 93 adet bandrollü kitap ele geçirilmiştir.

Ülkemizde çok yaygın olan korsan faaliyetlerle etkin bir şekilde mücadele edilmesi ve fikri mülkiyet sisteminin güçlendirilmesi bakımından 5846 sayılı Kanunda öngörülen uygulamaların teknik ve uzman kadroya sahip bir kurum tarafından gerçekleştirilmesi zorunluluk arzetmektedir. Bu bağlamda; gerekli yasal düzenlemeleri yürütmek, fikri mülkiyet hakları alanında kuralları etkin bir şekilde uygulamak ve bu haklarla ilgili tüm işlemleri yürütmek üzere, fikri mülkiyet hakları alanında kurumsal bir yapılanma gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Orta vadede öngörülen bu hedefin gerçekleştirilmesi ile mevcut kurumsal yapıdan kaynaklanan sorunlar ve aksaklıkların aşılaması mümkün olacaktır.

Özellikle 5101 sayılı yasanın kabulünden sonra oluşturulması planlanan fikir ve sanat eseri üreten, satan, çoğaltan yerlerin sertifikalandırılması, zorunlu ve gönüllü kayıt-tescil gibi uygulamaların başlatılabilmesi ve etkin bir biçimde uygulanabilmesi için bu sistemleri taşıyabilecek kurumsal altyapının oluşturulması kaçınılmazdır. Dünyanın diğer tüm gelişmiş ülkelerinde fikri mülkiyet haklarının korunması anlamında etkin bir sistem meydana getirilebilmesi için ayrı kurumsal yapılanmalar oluşturulmuştur.
Bu tip bir yapılanma Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyelik sürecinde fikri mülkiyet hakları sisteminin güçlendirilmesi ile yakından ilgili olduğu kadar fikir ve sanat eseri üretimi yapan ilgili sektörlerin gelişmesine, korsanlıkla mücadele ve eser sahipliklerinin belirlenmesi gibi alanlarda da büyük katkı sağlayacaktır.

Sayın Başkan

Sayın Milletvekilleri
Vatandaşlarımızın kütüphanelerimizden en üst düzeyde yararlanmasını sağlamak amacıyla, kütüphane ve kütüphanecilik hizmetleri alanında planlanan projelere ilişkin bilgi vermek istiyorum.
Türkçe’nin yazı dili birikiminin dünya çıkarması olarak tanımlanabilecek yeni bir politikanın uygulaması amacıyla 2003 yılında başlatılan çalışmalarda son aşamaya gelinmiştir. Türk kültürünün ve edebiyatının seçkin eserlerinin dünyanın değişik dillerine çevrilmesi ve ilgili ülkelerin saygın yayınevlerinin yayınları arasında çıkması, o ülke genelinde dağıtılarak tanıtım ve pazarlamasının yapılması için Türk Edebiyatı’nın Dışa Açılması (TEDA) Projesi çalışmaları başlatılmıştır. Bakanlığımın geleceğe yönelik yayın politikası bu doğrultuda şekillenecektir.
Milli kültürümüzün yazılı belgelerini fikir ve sanat eserleri ile edebi eserlerini yayına hazırlayarak yayımlamak ve yayınlatmak asli görevimizdir. Bu çalışmalarla kitap baskı kalitesinin yükseltilmesi, görsel ve tasarımların özel sektörle paralel giden uluslararası standartlarda değerlendirilebilecek düzeye getirilmesi planlanmıştır. Bu doğrultuda baskı uygulamasına geçilmiş olup, 2005 yılında da Bakanlığım yayın danışma kurullarında incelendikten sonra yayın politikalarımız çerçevesinde ülke kültürüne katkı sağlayacak yayın yapılmasına devam edilecektir.
Türk yayıncılığının dünyaya açılımı ve tanıtımı, Bakanlığımın ulusal yayıncılıktaki rolü, ortak yayın yapma ve dağıtım çalışmaları, Türk edebiyatının dışa açılmasında izlenecek yöntem ve bu kapsamda devlet-özel yayınevleri alanında işbirliği, ülke olarak yeni gelişmeler ışığında yayıncılık ve uluslararası kitap fuarlarına yaklaşımımızın, yurt dışı kitap fuarlarına katılımın amacı ve yöntemleri ile bu konuda kamu kurumlarının rolü ve yapılacak işbirliği yöntemlerinin, Türk yayıncılığının küreselleşme karşısındaki konumunun ve mevcut durumunun tartışıldığı, yazar, yayıncı ve telif ajansı temsilcilerinin katıldığı geniş katılımlı toplantılar düzenlenmiştir. Bu toplantılarda alınan kararlar ve ortaya çıkan görüşler belirlenmiştir. Ayrıca, Bakanlığımın Internet sayfasında kamuoyunun da katılacağı bir forum düzenlenmiştir. Bu forumda ortaya çıkan görüşler de değerlendirmeye alınmış ve yayıncılık toplantıları sürekli hale getirilmiştir.
Basım çalışmaları daha önceki yıllarda başlatılan Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi’nin 26 cildi tamamlanmıştır. Bu eserin Kazak ve Kırgız Edebiyatını kapsayan üç ciltlik bölümü ise 2005 yılında tamamlanacaktır.