İ Ç İ ndek I l e r cilt I ab müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı
Yüklə 7,49 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II. AB müktesebatı ile Türk mevzuatı karşılaştırması ve yapılması gereken değişiklik ve yeniliklerin uygulamaya geçirilmesi için alınması gereken önlemler
4.19.Eğitim, Staj ve Gençlik
1999-2000 öğretim yılında okulöncesi kurumlarında 252 bin öğrenci ve 15,678 öğretmen, ilköğretim ve ortaöğretim kurumunda toplam 12,5 milyon öğrenci, 484 bin öğretmen bulunmaktadır. Ayrıca, 1999-2000 öğretim yılında, 330 çıraklık eğitim merkezinde 251 bin çırak eğitim görmüş, 6,531 yaygın eğitim kurumunda ise değişik tür ve nitelikte her yaş grubundan yaklaşık 3 milyon kişiye çıraklık eğitim hizmeti verilmiştir. Yaygın eğitim kurumlarında 48,506 öğretmen görev yapmıştır. İlköğretim ve ortaöğretim seviyesinde okullaşma oranları AB ülkelerinde ortalama yüzde 100’e ulaşmış olduğu halde, bu oran 1999-2000 öğretim yılı itibarıyla ülkemizde ilköğretimde yüzde 97,6, ortaöğretimde ise yüzde 59,4’dur. Yükseköğretimdeki okullaşma oranı, AB ülkelerinde ortalama yüzde 43 iken bu oran ülkemiz için yüzde 29 seviyesindedir. Toplumun eğitim düzeyinin yükseltilmesi amacıyla 1997 yılında çıkarılan 4306 sayılı Yasa ile zorunlu ilköğretimin süresi beş yıldan sekiz yıla çıkarılarak ilköğretimdeki okullaşma oranında önemli bir artış sağlanmıştır. VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı dönemi sonunda ilköğretimde okullaşma oranı yüzde 100 olarak hedeflenmiştir. Toplam eğitim harcamalarının GSMH'ya oranı AB ülkeleri için ortalama yüzde 5, OECD ülkeleri için ise ortalama yüzde 6 düzeyindedir. Toplam kamu eğitim harcamalarının GSMH'ya oranı Türkiye için 1999 yılı itibarıyla yüzde 3,9 dur. Mesleki ve teknik eğitimin ortaöğretim seviyesinde ağırlıklı olarak yeniden yapılandırılması ilkesi çerçevesinde, gerekli çalışmalar başlatılmıştır. Mesleki ve teknik eğitim kurumlarındaki mevcut kapasiteden azami ölçüde yararlanılması için başlatılan ‘Tam Gün Tam Yıl Eğitim’ uygulaması ile 1999-2000 öğretim yılında mesleki ve teknik okullar ile çıraklık ve halk eğitim merkezlerinde toplam 295,785 öğrenciye eğitim olanağı sağlanmıştır. 1999-2000 öğretim yılında yükseköğretimde toplam öğretim elemanı sayısı 64.901’dir. Lisans düzeyindeki örgün öğretim programlarında ülkemizde bir öğretim üyesi başına 32 öğrenci düşerken, AB ülkelerinde 15 öğrenci düşmektedir. Üniversitelerimizde AB programları ile ilgili 13 araştırma ve uygulama birimi bulunmaktadır. Bugüne kadar 13,005 öğrenciye AB ile ilgili konularda eğitim verilmiştir. Yükseköğretimde, öğrencilerin alacakları dersler için kredilerin belirlenmesi ve ortak bir not verme sisteminin uygulanması amacıyla AB tarafından Avrupa Kredi Transfer Sistemi (European Credit Transfer System – ECTS) geliştirilmiştir. Yükseköğretim Kurulu, ECTS’i açıklayan bir kitapçık hazırlamıştır. Konuyla ilgili olarak Ocak 2001 içerisinde yükseköğretim kurumlarımızla bir toplantı yapılacaktır. Yükseköğretim Kurulu, 1997 yılında yapmış olduğu bir pilot çalışmayla, yükseköğretim kurumlarımız için bir akademik değerlendirme modelini denemiştir. Öğretimin değerlendirilmesi sonucunda, üniversite içerisinde bir iç denetim mekanizmasının olmaması durumunda, dış bir kurum tarafından değerlendirme yapılmasının fazla yararlı olamayacağı sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda, öğrencilerin almış oldukları dersleri değerlendirmelerinde kullanılacak bir kılavuz hazırlanarak yükseköğretim kurumlarımıza dağıtılmıştır. Araştırmanın değerlendirilmesinin 2001 yılında uygulanması için çalışmalar sürdürülmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı İŞKUR genel olarak işgücü yetiştirme kursları,iş kurma eğitimi (girişimcilik) ve iş kurma danışmanlığı hizmeti, ısmarlama eğitim programı (quick start),toplum yararına çalışma programı, iş ve meslek danışmanlığı hizmetleri vermektedir. İŞKUR’un koordinatörlüğünde 1993 yılında başlatılan ve 2000 yılı sonunda tamamlanacak olan Dünya Bankası kredili “İstihdam ve Eğitim Projesi” çerçevesinde kapsama alınan 250 mesleğin standardı belirlenmiş, sınav ve sertifikasyon sisteminin kurulması kapsamında 176 meslekte sınav soru bankaları kurulmuştur. Proje uyarınca illerde Yerel Çalışma Konseyleri, merkezde de Ulusal Çalışma Konseyi kurulmuş, ancak 617 sayılı KHK ile illerdeki Yerel Çalışma Konseylerinin yerini İl İstihdam Kurulları almıştır. İşsizlere, meslek değiştirmek veya geliştirmek veya kendi işini kurmak isteyenlerin işgücü piyasasında geçerli bir meslekte yetiştirilmeleri için İŞKUR tarafından 1993-2000 (Kasım) yılları arasında toplam 84,571 kursiyerin katıldığı 4574 işgücü yetiştirme kursu düzenlenmiştir. Kadın istihdamının geliştirilmesine yönelik bir dokümantasyon merkezi oluşturulmuştur. 507 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanununa 3741 sayılı Kanunla eklenen hükme göre; mesleki eğitimin uygulamaya dönük pratik kısmının planlanması, yürütülmesi, denetlenmesi ve finansmanına katkıda bulunulmasına ilişkin olarak Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu’na bazı hak ve yetkiler verilmiştir. Esnaf-Sanatkar Odaları, Birlikler ve Federasyon ve Konfederasyon bünyesinde meslek eğitimi faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla Meslek Eğitimi Danışmanlığı Birimleri kurulmuş ve TESK bünyesinde oluşturulan Esnaf ve Sanatkar Mesleki Eğitimi Geliştirme ve Yaygınlaştırma Fonu ile de Ülke genelinde işletmeler üstü eğitim merkezleri kurulmuş ve çalışmaktadır. 3308 sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında, mesleki eğitim alanında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen 109 meslek kolu için öğretim programları mevcut olup, verilen eğitim sonunda belgeler Milli Eğitim Bakanlığı tarafından verilmektedir. Bu meslek kolları dışında kalan esnaf ve sanatkar mesleklerinde Esnaf-Sanatkar Odaları tarafından eğitim ve belge verilmektedir. Kapsam dışı mesleklerde mesleki eğitimin niteliği ve standart hale getirilmesi için çalışmalar sürdürülmektedir. Odalar tarafından verilen Ticari Taşıt Kullanma Belgelemesi için eğitim-öğretim programları uygulanmaktadır.
İlgili AB Müktesebatı listesi Cilt II de verilmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı, YÖK, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu
Söz konusu AB mevzuatının üstlenilerek uygulanmasıdır.
Milli Eğitim Bakanlığı taşra teşkilatlarına yetki ve sorumluluk devredilmesi amacıyla 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Teşkilat Kanunu'nda düzenlemeler yapılması gerekmektedir. Gerekli olan alt yapı oluşturulduktan sonra zorunlu eğitim süresinin AB ülkelerinin ortalaması olan 9-12 yıla yükseltilmesi halinde 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nda, 4306 sayılı Sekiz Yıllık Zorunlu İlköğretim Kanunu'nda finansman ile ilgili hükümlerin süre uzatımı ve kullanım alanları kapsamında, mesleki ve teknik eğitimle sanayi arasındaki ilişkinin artırılabilmesi için 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu'nda düzenleme gerekecektir. Meslek Standartlarını düzenleyen ve bir Meslek Standartları Kurumu kurulmasını öngören “Ulusal Meslek Standartları Kanunu” tasarısı taslağı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu tarafından hazırlanmış ve Başbakanlığa sunulmuştur. Yükseköğretimle ilgili olarak, Bolonya Deklarasyonu hedefleri doğrultusunda Yükseköğretim Kurulu tarafından planlanan düzenlemeler ve yapısal değişiklikler gerçekleştirilecektir.
Mesleki eğitim belgelerinin karşılıklı olarak tanınmasını temin etmek ve mesleki eğitimde bir standart oluşturulması için işçi, işveren ve devlet kurumlarının yer aldığı bir Meslek Standartları Kurumu’nun kurulması ve mesleki belgelerin bu kurumun koordinasyonunda diğer ilgili kurumların işbirliği ile yürütülecek ‘Sınav ve Sertifikasyon Sistemi’ne göre verilmesi sağlanacaktır. Merkez Çıraklık Kurumu’nca 3308 sayılı kanun kapsamına alınmayan mesleklerde ise Esnaf- Sanatkar Odalarınca verilmesine devam edilecektir.
Bu aşamada ek bir önlem gerekmemektedir.
Bu aşamada herhangi bir yatırım öngörülmemektedir.
Kısa Vade AB'nin Gençlik ve Eğitim Programları'ndan sorumlu Ulusal Ajansın Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun'a ilişkin çalışmalar sonuçlandırılıp, uygulamaya konulacaktır. AB tarafından desteklenen Mesleki ve Teknik Eğitimin Modernizasyonu Projesi, Dünya Bankası destekli Temel Eğitim Projesi, AB tarafından uygun görülen Mesleki ve Teknik Eğitimin Güçlendirilmesi projeleri ve Socrates, Leonardo ve Youth for Europe programları ile Türkiye eğitim alanında AB standartlarına en kısa sürede ulaşmayı hedeflemektedir. Ülkemizin, AB tarafından yürütülen eğitim programlarından SOCRATES programına 2001 Kasım ayından itibaren aktif olarak katılması planlanmaktadır. Bu bağlamda, AB tarafından öğrencilere mezuniyetlerinde verilmesi önerilen Diploma Eki (Diploma Supplement) uygulamasına tüm yükseköğretim kurumlarımızda Haziran 2001 tarihinden itibaren başlanacaktır. Mevcut meslek yüksekokullarının, nitelikli öğretim elemanı ve gerekli fiziksel altyapı ile ekipman problemlerinin çözümü için gerekli çalışmalara ve düzenlemelere (Mesleki ve Teknik Öğretim Bölgeleri oluşturulması) önümüzdeki yıllarda devam edilecektir. Yetişkinlerin eğitimi ve hizmet içi eğitim ile ilgili düzenlemeler yapılacaktır. Orta Vade Zorunlu ilköğretim süresinin AB ülkeleri ortalaması olan 9-12 yıl seviyesine yükseltilmesi için gerekli çalışmalar yapılacaktır. Öğretmenlerin aldıkları hizmet içi eğitimlerinin özlük haklarına yansıtılabilmesi ve ihtiyaç duyulan alanlarda sözleşmeli öğretmen istihdam edilebilmesi için AB ülkelerinin ilgili mevzuatı ve uygulamaları gözden geçirilecek ve gerekli hukuki ve kurumsal düzenlemeler yapılacaktır. Mesleki ve teknik eğitim ile ilgili olarak 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nda gerekli düzenlemeler Milli Eğitim Bakanlığı'nca tamamlanacaktır. AB tarafından uygun görülen Mesleki ve Teknik Eğitimin Güçlendirilmesi Projesi, mesleki eğitim ve öğretim ile özel sektörün talep ettiği vasıflı insan gücü arasındaki koordinasyonu sağlayarak, aradaki boşluğu kapatmaya çalışan, mesleki eğitim alanındaki uygulamalarını, AB standartlarına yaklaştıracaktır. Ortak bir mesleki eğitim politikasının uygulanması için 1963 yılında uygulamaya konulmuş olan 363D0266 sayılı Konsey Kararı'nda yer alan üye ülkelerin, iş güçlerinin genel ekonomik durumlardaki ve üretim teknolojilerindeki değişikliklere adaptasyonunu, yüksek bir istihdam kapasitesinin yaratılmasını, işçilerin dolaşımına yardımcı olmayı sağlayacak on temel ilkenin ülkemizde de uygulamaya geçirilebilmesi için gerekli çalışmalara başlanacaktır. Mevzuat değişikliği çalışmaları, 1998’de gerçekleştirilen 3. Esnaf ve Sanatkarlar Şurası sonrasında kurulan, Milli Eğitim Bakanlığı koordinatörlüğündeki “Şura İzleme Komitesi” çalışmaları çerçevesinde oluşturulan “Mevzuat Komisyonu” tarafından yürütülmekte olup; AB Müktesebatı ile uyum konusundaki çalışmaların tamamlanması planlanmaktadır. Bakanlık taşra teşkilatlarına yetki ve sorumluluk devredilmesi amacıyla 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Teşkilat Kanunu'nda düzenlemeler yapılacaktır.
Sekiz Yıllık Kesintisiz Zorunlu İlköğretim düzenleyen 4306 sayılı Kanun’un finansman ile ilgili hükümlerin süre uzatımına ve kullanım alanlarına ilişkin düzenleme yapılmasına dair tedbirler alınacaktır. Yüklə 7,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||