I. O’quv materiallari I. 1 Ma’ruza mashg’ulotlari

“Tushunchalar tahlili” metodi
 
Ushbu metod o‘tilgan (chorak, semestr yoki yilida tugagan) predmeti yoki 
bo‘lim barcha mavzularini o‘quvchilar tomonidan yodga olish, biron-bir mavzu 
bo‘yicha o‘qituvchi tomonidan berilgan tushunchalarga mustaqil ravishda o‘z 
izohlarini berish, shu orqali o‘z bilimlarini tekshirib baholashga imkoniyat yaratish 
va o‘qituvchi tomonidan qisqa vaqt ichida barcha o‘quvchilarni baholay olishga 
yo‘naltirilgan.
 
“Beshinchisi ortiqcha” metodi
“Beshinchisi ortiqcha” metodining qisqacha mazmuni o'quvchilar tomonidan 
o'qituvchi taqdim etgan atamalarning kompyuter texnologiyasining berilgan 
sohasiga tegishli bo'lmagan atamasini topishlari va bu atamalarning ta'riflarini 
aytishlari kerak. Bu metod o'quvchilarni aqliy fikrlashga har bir berilgan atamalar 
izohlariga alohida to'xtalib uni ta'riflashga undaydi. 
“Aqliy hujum” metodi 
Mazkur metod muayyan mavzu yuzasidan berilgan muammolarni hal 
etishda keng qo'llanadigan metod sanalib, u mashg'ulot ishtirokchilarini muammo 
xususida keng va har tomonlama fikr yuritish hamda o'z tasavvurlari va 
g'oyalaridan ijobiy foydalanish borasida ma'lum ko'nikma va malakalarni hosil 
qilishga rag'batlantiriladi.
 
“Klaster” metodi

---

Pedagogik, didaktik strategiyaning muayyan shakli bo'lib, u ta'lim 
olovchilarga ixtiyoriy muammo (mavzu) lar yuzasidan erkin, ochiq o'ylash va 
fikrlarni bemalol bayon etish uchun sharoit yaratishga yordam beradi. Mazkur metod 
turli xil g'oyalar o'rtasidagi aloqalar fikrlash imkoniyatini beruvchi tuzilmani 
aniqlashni talab etadi. Klaster metodi aniq obektga yo'naltirilmagan fikrlash shakli 
sanaladi. Undan foydalanish inson miya faoliyatining ishlash tamoyili bilan bog'liq 
ravishda amalga oshadi. Ushbu metod muayyan mavzuning ta'lim olovchilar 
tomonidan chuqur hamda puxta o'zlashtirilguniga qadar fikrlash faoliyatining bir 
maromda bo'lishini ta'minlashga hizmat qiladi.
Tabiatshunoslikni o'qitish metodlari uchta asosiy guruhga bo'linadi: