İÇİndekiler takdiM 3

AVRUPA’NIN FİKİR DÜNYASI VE YAŞAYIŞINDAN YAYILAN TESİRLER

Bediüzzaman Hazretleri, bugünkü medeniyetin menşei Avrupa felsefe­si olduğunu ve Kur’anla çatıştığını anlatırken diyor ki:

«Medeniyetin ruhu olan felsefe-i Avrupa ve hik­met-i beşeriyeyi,² hikmet-i Kur’anla³ yirmibeş aded Sözlerde mizan­larla iki hikmetin müvazenesinde, hikmet-i felsefiye âcize⁴ ve hikmet-i Kur’aniyenin⁵ mu’cize olduğu kat’iyetle isbat edil­miştir.» (Sözler sh: 411)

1919 yılında Osmanlı’nın mağlubiyeti dolayisiyle İslâmın en güçlü koruyucusunun mağ­lup edilmesi üzerine çok çeşitli ızdıraplar yaşanmıştır. Bir manevî mecliste olan konuşmaları ve sorulan sualleri Bediüzzaman Hazretleri nakletmiş ve kitapta yazmıştır. Bu vesile ile Avrupa medeniyeti üzerine görüşlerini beyan etmiş bulunmaktadır. İslâm Dünyasının batı me­deniyetini kendi isteği ile kabul edemeyişinin sebeplerini anlatan Said Nursi Hazretleri der ki:

Evet, «Şu medeniyet-i habise ki,⁶ biz ondan yal­nız zarar gördük. Ve nazar-ı şeriatta merdud⁷ ve seyyiatı hasenatına galebe⁸ ettiğinden; maslahat-ı beşer fetvasıyla men­suh⁹ ve intibah-ı beşerle mahkûm-u inkıraz,¹⁰ sefih, mütemerrid, gaddar,¹¹ manen vahşi¹² bir medeniyetin himayesini Asya'da de­ruhde edecek idik.¹³

Meclisten biri dedi:

–Neden Şeriat şu medeniyeti^* reddeder?

Dedim:

–Çünki beş menfî esas üzerine teessüs¹⁴ etmiştir. Nokta-i istinadı kuvvettir.¹⁵ O ise şe'ni, tecavüzdür.¹⁶ Hedef-i kasdı, menfaattır.¹⁷ O ise şe'ni, tezahümdür.¹⁸ Hayatta düsturu ci­daldir.¹⁹ O ise şe'ni, tenazu'dur.²⁰ Kitleler mabeynindeki rabı­tası,²¹ âheri yutmakla beslenen unsuriyet ve menfî milliyet­tir.²² O ise şe'ni, böyle müdhiş tesadümdür.²³ Cazibedar hiz­meti,²⁴ heva ve hevesi teşci'²⁵ ve arzularını tatmin ve meta­libini teshildir.²⁶

O heva ise şe'ni,²⁷ insaniyeti derece-i melekiyeden dereke-i kelbiyete indirmektir,²⁸ insanın mesh-i manevîsine²⁹ sebeb olmaktır. Bu medenîlerden çoğu, eğer içi dışına çevrilse kurt, ayı, yılan, hınzır, maymun postu görülecek gibi hayale gelir.

İşte onun için bu medeniyet-i hazıra,³⁰ beşerin yüzde seksenini meşakkate şekavete³¹ atmış; onunu mümevveh saadete³² çıkarmış, diğer onu da beyne-beyne³³ bırakmış. Saadet odur ki, külle ya eksere saadet ola.³⁴ Bu ise ekall-i kalilindir.³⁵» (Sunühat İşarat Tuluat sh: 39)

«Evet, Avrupa’nın medeniyeti fazilet ve hüda³⁶ üs­tüne tesis edilmediğinden, belki heves ve hevâ,³⁷ rekabet ve tahakküm³⁸ üzerine bina edildiğinden, şim­diye kadar medeniyetin seyyiatı hasenatına galebe³⁹ edip ihtilâlci komitelerle kurtlaşmış bir a­ğaç hükmüne girdiği cihetle, Asya medeniyetinin galebesine⁴⁰ kuvvetli bir medar, bir delil⁴¹ hük­mün­dedir. Ve az vakitte galebe edecektir.» (Hutbe-i Şamiye sh: 36)

YENİ ALDATMALARA DİKKAT!

Daha asrın başlarında Avrupanın mahiyetini açıklayan Bediüzzaman Hazretlerini, Avrupanın sebep olduğu iki dünya harbi ve her tarafta mazlum milletlere yapılan zulümler tasdik etmiştir. şimdi yine insan-sever (hümanist) gibi görünüp yeni bir asırda bir daha oyalamak iste­mektedir.

Bugün hayatın bütün sahalarında yaşanan Batı medeniyetinin kurallarıdır. (!) Bu cemi­yette kim ne kadar mutlu ki, daha da bu Batı hayatına gi­receğiz? Onların kendi dünyevî ra­hatları ise ken­dilerinedir. Bediüzzaman Hazretleri Avrupa medeniyetinin menfî tesirlerini şöyle ifade eder:

«Amma şu zamanda, medeniyet-i Avrupa’nın ta­hak­kümüyle, felsefe-i tabiiyenin tasallutuyla,⁴² şerait-i ha­yat-ı dünyeviyenin⁴³ ağırlaşmasıyla, efkâr⁴⁴ ve kulûb⁴⁵ dağıl­mış, himmet ve inayet inkısam etmiştir." (Sözler sh: 481)

Avrupa kendi toplumundaki küçük azınlığa geçici bir mutluluk getirirken bü­tün insanlığa çeşitli zararlar vermiştir. Asrımızın başla­rında Bediüzzaman Hazretleri Avrupaya şöyle hitab eder:

«Ey beşeri ifsad eden müfsid Avrupa! Beşerin ba­şına getirdiğin binler belâlardan birtekini söylüyo­rum, dinle!» (Nur’un İlk Kapısı sh: 85) diyerek insanlığa verdiği za­rarları etraflıca anlatır.

Evet, Avrupalı filozoflar müslümanların inancını hedef almış ve hücum etmişlerdir. İman hakikat­ları nok­tasında Avrupa filozoflarının verdikleri zararlardan ikaz eden bahsin bir kısmında deniliyor ki:

«İmana karşı gelen kâfirlerin ve münkirlerin kesretinin ve zâ­hiren çokluğunun kıymeti yoktur. Ve mü’minin yakî­nine⁴⁶ ve imanına hiç tereddüd vermemek lâzım iken; bu asırda Avrupa feylesoflarının nefy⁴⁷ ve inkârları, bir kısım bedbaht meftunlarına⁴⁸ tereddüd verip yakîn­lerini izale⁴⁹ ve saadet-i ebediyelerini⁵⁰ mahvetmiş.» (Şualar sh: 101) herkes birfleyler söylemektedir.

Nakledilen açıklamalarda görüldüğü üzere Avrupa’dan uzak durmayı telkin eden ikazlara rağmen onlarla hayat birliğine ve onların sosyal ve hukuki prensip ve kanunlarını taklid etmeye cevaz göstermek, Risale-i Nur Külliyatındaki anlatılanlara ters düşmek demektir.

Avrupalılar sadece bu asırda değil, bilhassa İslâmiyetle ve Kur’an hakikatlarıyla asırlardır uğ­raşmış­lardır. 5-6 Asır süresince devam eden Birleşik Haçlı Seferleri, Avrupa’nın İslâma ve müslümanlara düşmanlığı neticesiydi. Fakat geçmiş asırlarda dini itirazları fazla revaç bulmamıştı. Asrımızda ise Kur’anı ko­ruyan kalelerin yı­kılmasıyla Avrupa bütün kinini kusarak İslâm dünyasına materyalist felsefe ile hücum ediyorlar. Fakat Cenab-ı Hak dinini korumak için Risale-i Nur Hizmetini ihsan ederek milletin imdadına göndermiştir.

Bu hakikata Üstad Hazretleri şöyle işarat eder:

«Risale-i Nur’un gayet hârika bir cüz’ü olan “Âyet-ül Kübra” risalesinin beyanı vechiyle: Madem bin seneden beri iman ve Kur’an aleyhinde teraküm eden⁵¹ Avrupa feylesoflarının itirazları ve şübheleri yol bulup ehl-i imana hücum ediyor.» (Nur Çeşmesi sh: 176)

İşte Risale-i Nur’da, Avrupa’nın gaddarcasına olan İslâm düşmanlığı bu tarzda nazara verilip, İslâm dün­yasının Avrupa’ya karşı uyanık olması isteniyor.

Kur’andan aldığı dersle müslümanlara istika­meti gösteren Bediüzzaman Hazretleri, Avrupa’nın müsbet ve menfi olarak iki sınıf olduğunu nazara vererek müslü­mana hissilikten uzak kalması dersini vermiştir. Şimdi bakalım şu anda Avrupada ha­kim olan zihniyet hangisi­dir? İsevîliğin hakiki dini mi, hükmediyor? Bunun cevabı aşağıda açık şekilde veriliyor. Şöyle ki:

«Yanlış anlaşılmasın, Avrupa ikidir. Birisi, İsevîlik din-i hakikîsinden aldığı feyizle hayat-ı içtimaiye-i beşe­riyeye nâfi⁵² san’atları ve adalet ve hakkani­yete hizmet eden fünunları takip eden bu birinci Av­rupa’ya hitap etmiyorum. Belki, felsefe-i tabi­iye­nin zulmetiyle,⁵³ medeniyetin seyyiâtını me­hâsin zannederek⁵⁴ beşeri sefâhete ve dalâlete⁵⁵ sevk eden bozulmuş ikinci Avrupa’ya hitap ediyorum. Şöyle ki:

O zaman, o seyahat-i ruhiyede, mehâsin-i me­deniyet⁵⁶ ve fünun-u nâfiadan⁵⁷ başka olan mâlâyâni ve muzır felsefeyi ve muzır ve sefih medeniyeti elinde tutan Avrupa’nın şahs-ı mânev­îsine karşı demiştim:

Bil, ey ikinci Avrupa! Sen sağ elinle sakîm ve dalâletli bir felsefeyi⁵⁸ ve sol elinle sefih ve muzır bir medeni­yeti⁵⁹ tutup dâvâ edersin ki, “Beşerin saadeti bu ikisiyledir.” Senin bu iki elin kırılsın ve şu iki pis hediyen senin başını yesin ve yi­yecek!..

...Ey sefahet ve dalâletle bozulmuş ve İsevî dinin­den uzaklaşmış Avrupa! Deccal⁶⁰ gibi birtek gözü taşıyan kör dehân⁶¹ ile ruh-u beşere bu cehennemî hâleti hediye ettin. Sonra anladın ki, bu öyle ilâç­sız bir illettir ki, insanı âlâ-yı illiyyînden⁶² esfel-i sâfilîne⁶³ atar, hayvânâtın en bedbaht dere­cesine indirir. Bu illete karşı bulduğun ilâç, muvakkaten iptal-i his⁶⁴ hizmeti gören cazibedar oyuncakların ve uyu­tucu hevesat ve fantaziyele­rindir. Senin bu ilâcın, senin başını yesin ve yiyecek!» (Lem’alar sh: 115)

Böyle dehşetli ifsat hayatına karışmak için kapı açmak, İslâm milletini nereye doğru iter?

Bediüzzaman Hazretleri iman ve küfür mukayese­sini yaptığı bir eserinin son kısmında Avrupa hakkında şöyle der:
«İşte, binden bir nümune olarak, dehâ-yı felsefî­nin⁶⁵ ve hüdâ-yı Kur’ânînin⁶⁶ verdikleri derslerin de­recelerine bak. Evet, iki tarafın hakikat-i hali, sa­bıkan beyan edilen tarzla gidiyor. Fakat hidayet ve dalâlette insanların dereceleri müte­favittir,⁶⁷ gafletin mertebeleri de muhteliftir. Herkes her mertebede bu hakikati tamamıyla hissedemez. Çünkü gaflet, hissi iptal ediyor. Ve bu zamanda öyle bir derecede iptal-i his etmiş ki, bu elîm ele­min acı­sını ehl-i medeniyet hissetmiyorlar. Fakat hassasiyet-i ilmiyenin tezayüdüyle⁶⁸ ve her günde otuz bin cenazeyi gösteren mevtin ikazatıyla⁶⁹ o gaflet perdesi parçalanıyor. Ecnebîlerin tâğutla­rıyla⁷⁰ ve fünun-u tabiiyeleriyle⁷¹ dalâlete gidenlere ve onları körü körüne taklit edip ittibâ edenlere⁷² bin­ler nef­rin ve teessüfler!
Ey bu vatan gençleri! Frenkleri⁷³ taklide çalışma­yınız. Âyâ,⁷⁴ Avrupa’nın size ettikleri hadsiz zulüm ve adâ­vetten⁷⁵ sonra, hangi akılla onların sefahet ve bâtıl efkâr­larına ittibâ edip⁷⁶ emniyet ediyorsunuz?

Yok, yok! Sefihâne taklit edenler, ittibâ değil, belki şuursuz olarak onların sa­fına iltihak edip kendi kendinizi ve kardeşlerinizi idam ediyorsunuz.

Âgâh olunuz ki,⁷⁷ siz ahlâksızcasına ittibâ et­tikçe, hamiyet⁷⁸ dâvâsında yalancılık ediyorsunuz. Çünkü şu surette ittibâınız, milliyetinize karşı bir istihfaf­tır⁷⁹ ve millete bir istihzâdır.⁸⁰» (Lem’alar sh: 120)