İnsan gerçEĞİ ve islami hayat

263. Mehmet Göktaş, Cihad-Zikir Ayrılmazlığı, İstişare Yay.

264. Kul Sadi Yüksel, Kurtuluş Adımları, Misyon Yay., İst. 2002

265. Dr. Abdullah Nasih Ulvan, İslam’da Aile Eğitimi, Terc. Celal Yıldırım, 2 cilt, Uysal Kitabevi, Konya, 1981

266. Mehmet Said, Ailede Saadet Prensipleri, Bahar Yay., İst. 1977

267. Aysel Zeynep Tozduman, İslam’da Kadın Hakları, Seha Yay., İst. 1991

268. Dr. Sevim Asımgil, Fert ve Ailede Mutluluk Yolu, Vefa Yay., İst. 1993

269. Emine Şenlikoğlu, İslam’da Erkek, Mektup Yay., İst. 1988

270. Ali Rıza Temel, Mutlu Bir Yuva Nasıl Kurulur, Nasıl Korunur?, Seha Yay., İst. 1995

271. Bahattin Sağlam, İslam’da Kadın ve Mutluluk, Tebliğ Yay., İst. 1986

272. Mevdudi, Kur’an Açısından Kadın, Fikir Yay.

273. Melahat Aktaş, İslam Toplumunda ve Günümüzde Kadın, Misak Yay., Ank. 1997

274. Prof. Dr. Bekir Topaloğlu, İslâm’da Kadın, Rağbet Yay., İst. 2001

275. Lütfi Aydın, Tesettür, Nursan Yay., İst. 1996

276. M. Zahit Kotku, Ana-Baba Hakları, Seha Yay., İst. 1989

277. Prof. Dr. Kemal Çakmaklı, Aile Mutluluğu ve Cinsel Eğitim, Seha Yay., İst. 1996

278. Dr. M Yaşar Kandemir, Mutlu Bir Yuva İçin, Nesil Yay., İst. 1987

279. Ahmed Kalkan, Evlilik ve Aile Hayatı, Konya, 1999

280. Kul Sadi Yüksel, Muvahhid Aileyi Kurmak,Yenda Yay., İst. 1998

281. M. Abdulhalim Hamid, İslam’da Erkeğin Eşine Karşı Vazifeleri, Mektup Yay.

282. M. Abdulhalim Hamid, İslam’da Kadının Eşine Karşı Vazifeleri, Mektup Yay.

283. A. Naim Şener, Peygamberimizin Dilinden Müslüman Kadın ve Yuvası, Eskin Matbası., İst. 1973

284. Cemil Tokpınar, Ömür Boyu Aşk, 2 kitap, Nesil Yay., İst. 2001

285. Cemil Tokpınar, Peygamberimizin Diliyle Gençlik, Gençlik Yay., 2001

286. Dr. İbrahim Erbıyık, İnsan ve Cinsi Hayat, Nesil Yay., İst. 1998

287. Prof. Dr. M. Es’ad Coşan, Sevginin Gücü, Seha Yay., İst. 1997

288. Prof. Dr. M. Ali Haşimi, Müslümanın Şahsiyeti, Risale Yay., İst. 1986

289. Prof. Dr. Muhammed Nuh, Müslümanın Şahsiyeti, Ravza Yay., İst. 1997

300. Mehmet Emre, Müslümanca Yaşama Sanatı, 3 cilt, Çile Yay., İst. 1995

301. Fethi Yeken, Müslüman Olmam Neyi Gerektirir, İslamoğlu Yay., İst. 1984

302. A. Muhtar Büyükçınar, Mutluluk Yolları Hayat Kitabı, Hikmet Yay., İst. 1990

303. Muzaffer Coşkun, Yıldız Cümleler ve Unutulmaz İbretli Sözler, İst. 1984

304. M. Akif Ersoy, Safahat, Seha Yay., İst. 1994

305. N. Fazıl Kısakürek, Çile, Büyük Doğu Yay.

306. Harun Yahya, Dünya Hayatının Gerçeği, Vural Yay.

307. Harun Yahya, Sakın Unutmayın, Vural Yay.

308. Dr. İsmail L. Çakan, Müslümanca Yaşamak, Nesil Yay. İst. 1988

309. Aysel Zeynep Tozduman, İslâm ve Batı Gözüyle İnsan, Seha Yay., İst. 1991

310. Prof. Dr.M. Abdullah Draz, İslâm’ın İnsana Verdiği Değer, Terc. Nureddin Demir, Kayıhan Yay., İst. 1983²⁰⁶⁹

1 Bakara: 2/29

2 Zâriyât: 51/56

3 Bkz. Zilzâl: 99/8; Kasas: 28/84

4 Ankebût: 29/2-4

5 Fussilet: 41/46

6 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 15-17.

7 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 13-14.

8 Tin: 95/4

9 Mülk: 67/23

10 Teğâbün: 64/3

11 Tâhâ: 20/115

12 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 19- 20.

13 Mehmet Alptekin, Sorularla Tevhid ve Akaid, s. 15

14 Dr. Yusuf el-Kardavî, İman ve Hayat, s. 59-61

15 Dr. Yusuf el-Kardavî, a.g.e, s. 74-78

16 A’râf: 7/179

17 Yeni Rehber Ansiklopedisi, İst. 1993, c. 5, s. 210-211

18 Materyalizm-maddecilik; sözlük anlamı:

1. “Kâinatın ve varlığın temelinde maddenin bulunduğunu, her şeyin maddeden türediğini benimseyen, Allah’ın varlığını ve 2. ruhun ölümsüzlüğünü reddeden” görüş.

“Maddî şeylere fazla değer vermek, para, mal, zevk ve menfaate çok düşkün olmak” anlamına gelmektedir.

19 Harun Yahya, Evrim Aldatmacası, s. 2-4

20 Beyine: 98/6

21 Selman Erdem, Liseler İçin Psikoloji Ders Kitabı, Fil Yay., İst.1997, s. 29. Ayrıca, bu konuda geniş bilgi için bkz. Harun Yahya, Evrimcilerin Yanılgıları, s. 3

22 Romalılar: 5/19

23 Romalılar: 5/19

24 Dr. Sadık Kılınç, Kur’an’da Günah Kavramı, s. 94-98

25 Matta: 28/19-20

26 Dr Sadık Kılınç, a.g.e. s. 108-110

27 T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, c. 24, s. 584

28 Bkz. Tekâsûr: 102/8; Nahl: 16/93; Zilzâl: 99/7-8; Ahzâb: 33/72

29 Bkz. Zâriyât: 51/56. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 20-26.

30 Âl-i İmrân: 3/59

31 Secde: 32/7

32 Zümer: 39/6

33 Hucurât: 49/13

34 Nisâ: 4/1

35 Sâd: 38/71-72

36 Yusuf el-Kardavî, İman ve Hayat, s. 62

37 Bakara: 2/29

38 Câsiye: 45/13

39 İsrâ: 17/70

40 Prof. Dr. Yusuf el-Kardavî, Temel Nitelikleriyle İslâm, s. 97

41 Buhârî, Cenâiz 79; Müslim, Kader 22; Tirmizî, Kader 5; Ebû Dâvud, Sünnet 17

42 Aysel Zeynep Tozduman, İslâm ve Batı Gözüyle İnsan, s. 177-178

43 İsrâ: 17/70

44 Münâfikun: 63/8

45 Bkz. Necm: 53/39-41

46 Prof. Dr. M. Abdullah Draz, İslâm’ın İnsanlığa Verdiği Değer, Terc. Nureddin Demir, s.45-46 ve 49

47 Bkz. Zümer: 39/42

48 Bkz. İsrâ: 17/85. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 26-31.

49 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 31.

50 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 32.

51 Bkz. Bakara: 2/30; En’âm: 6/165.

52 Bkz. Bakara: 2/31-33

53 Bkz. A’râf: 7/172; Rûm: 30/43

54 Bkz. Secde: 32/9.

55 Bkz. Ahzab: 33/72

56 Bkz. Şems: 91/8-10; İnsan: 76/3

57 Bkz. İsrâ:17/7, 70; Tîn: 95/4-5

58 Bkz. İnşikak: 84/6; Ra’d: 13/28

59 Bkz. Bakara: 2/29; Câsiye: 45/13

60 Bkz. Zâriyât: 51/56

61 Bkz. Haşr: 59/19

62 Bkz. Fecr: 89/28; Tevbe: 9/72. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 32-33.

63 Bkz. Ahzâb: 33/72

64 Bkz. Hac: 22/66

65 Bkz. Alak: 96/6-7

66 Bkz. İsrâ: 17/11

67 Bkz. Yunus: 10/12

68 Bkz. Meâric: 70/19

69 Bkz. Meâric: 70/20-21

70 Bkz. Nisâ: 4/28

71 Ahmed Kalkan, Müslümanın Akaidi, s. 174-181. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 33-34.

72 “Yeryüzünü de (yaşamaya uygun bir şekilde) döşedik.” (Kaf: 50/7)

73 Bkz. Bakara: 2/31; Hicr: 15/26-29

74 Bakara: 2/30

75 Bakara: 2/30.

76 Mevdûdî, Tefhimu’l-Kur’an Terc., Muhammed Han Kayanî, Vdğ. İnsan Yay. c. 1, s. 61-62

77 Bakara: 2/30

78 İbn Kesir, Hadislerle Kur’ân-ı Kerim Tefsiri, Çev.: Dr. Bekir Karlığa-Dr. Bedrettin Çetiner, c. 2, s. 259

79 “Melekler dediler ki; “Sen yücesin, bize öğrettiğinden başka bizim hiçbir bilgimiz yok.” Bakara: 2/32

80 Mülk: 67/14

81 Âl-i İmrân: 3/59

82 Hicr: 15/29

83 Bakara: 2/31-32

84 Mevdûdî, Tehfimu’l-Kur’an, Terc. c. 1, s. 62

85 Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Yay. c. 1, s. 266

86 Bakara: 2/33. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 35-38.

87 Bakara: 2/34. Not: Lugatta; “secde” son derece tevâzu ile alçalıp baş eğmektir ki, kibrin tam zıddıdır. Dinen de alnını yere koymaktır ki ta’zim ve itaat etmenin en yüksek şeklidir. Meleklerin secdesini kendi hakikatleri ile uygun olarak düşünmek ve hilâfet gereği Âdem (a.s.)’a İlâhî emirle, bir fiilî tasdik halinde kabul etmek daha uygundur. Bu ise Âdem (a.s.)’a bir saygı gösterme olmakla beraber bizzat Allah Teâlâ’ya bir ibadettir. Her secdede bir alçalma; ta’zim ve itaat vardır. Bunun için Allah’tan başkasına secde etmek dinî bakımdan küfürdür. (Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Yay., c. 1, s. 273)

88 A’râf: 7/12

89 Kehf: 18/50

90 İsrâ: 17/61

91 Hicr: 15/34

92 A’râf: 7/14

93 Hasan Basri Çantay, Kur’ân-ı Hakim ve Meal-i Kerim, c. 2, s. 478

94 Hicr: 15/37-38

95 Mehmed Solmaz-Dr. İsmail Lütfü Çakan, Peygamberler ve Tevhid Mücadelesi, c. 1, s. 20

96 Hicr: 15/39-40

97 Hicr: 15/42

98 A’râf: 7/18

99 A’râf: 7/17

100 A’râf: 7/18

101 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 38-41.

102 İsrâiliyyât: Kelime olarak İsrailoğullarına ait bilgi demek olduğu halde, İslâm kültüründe bir terim olarak, Yahudi ve Hıristiyanların inanç, ahlâk, tarih, efsane vb. kültürel unsurlarından İslâm’a karıştığı bilinen şeyleri ifade eder. (İslâmî Bilgiler Ansiklopedisi, Hikmet Neşriyat, c. 2, s. 97)

103 İslâmî Bilgiler Ansiklopedisi, Hikmet Neşriyat, c. 1, s. 346

104 Nisâ: 4/1

105 Zümer: 39/6

106 A’râf: 7/189

107 Hz. Âdem (a.s.)’ın eşinin adının Havva olduğu hadisle sâbittir. Bkz. Buhârî, Tecrid-i Sarih Tercemesi, D.İ. B.Y., c. 9, s. 81

108 Mevdudi, Tefhimu’l Kur’an Terc., c. 1, s. 327

109 Tekvin: 2/18-23, 3/20

110 Buhârî, Nikâh 79-80; Müslim, Radâ 62

111 Doç. Dr. Abdullah Aydemir, İslâmî Kaynaklara Göre Peygamberler, s. 22-23

112 Bünyamin Ateş, Mehmet Dikmen, Peygamberler Tarihi, s.102

113 Zümer: 39/6

114 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 41-43.

115 Yusuf Kerimoğlu, Kelimeler Kavramlar, İkinci Kitap, s. 96-97.

116 Dr. Arif Aytekin, Ehl-i Sünnet İnanç Esasları Tahavî ve Akaid Risalesi, s. 46, Md. 42

117 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Kur’an ve İnsan, s. 17

118 A’râf: 7/172-173

119 Bu hadis için Bkz. İbn-i Kesir, Hadislerle Kur’ân-ı Kerim Tefsiri, Çev.: Dr. Bekir Karlığa,-Dr. Bedrettin Çetiner, c. 7, s. 3136-3137

120 Allah-u Teâlâ Hz. Âdemden itibaren zincirleme olarak ta kıyâmete kadar gelip geçecek bütün nesillerin, kişilerin Rabbi olduğunu kendilerine şahit tutarak, ezelde, ilk misakı almıştır. Allah-u Teâlâ Hz. Âdemin sülbünden bütün zürriyetini yaratıp onlara hayat ve akıl vererek hepsini varlığına ve birliğine şahit kıldı ve “Rabbiniz değil miyim?” diye sorunca hepsi birden “Evet!” dediler. Bu şekilde bir sözleşmenin vukuu da akla aykırı olmayıp gayet mümkündür. (Prof. Dr. Şerafettin Gölcük, Kur’an ve İnsan, s.18)

121 Mevdudi, Tefhimu’l Kur’an, Terc. c. 2, s. 112-113

122 A’raf: 7/173

123 Mevdudi, a.g.e, c. 2, s. 114-116

124 En’am: 6/130

125 Rûm: 30/30

126 Buhârî, Cenaiz 79; Müslim, Kader 22; Tirmizî, Kader 5; Ebû Dâvud, Sünnet 17

127 İbn-i Kesir, Hadislerle Kur’ân-ı Kerim Tefsiri, Çev. Dr. Bekir Karlığa- Dr. Bedrettin Çetiner, c. 7, s. 3131-3132

128 Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Yay. c. 4, s. 168

129 İsrâ: 17/34

130 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 43-47.

131 Bakara: 2/35

132 Mevdudi, Tefhimu’l Kur'an Terc., c. 1, s. 65. Not: Bu ağaç konusunda bazıları onun buğday, bazıları hurma, bazıları da kâfur ağacı olduğunu söylemişlerdir. Daha pek çok söylentiler vardır. Doğru olan, Kur'an’da kati bir şey söylenmemiş ve belirtilmemiş olmasıdır. Nitekim, Allah (c.c.) âyette ağacın adını belirtmemiştir. Onun için buradaki ağacın ne ağacı olduğu belirtilmemesi gerektiği kanaatindeyim. (İbn Kesir Tefsiri, Terc., c. 2, s. 298)

133 Tâhâ: 20/117-119

134 Mevdudi, Tefhimu’l Kur'an, Terc. c. 3, s. 281

135 A’râf: 7/16-17

136 Mehmed Solmaz, İsmail Lütfü Çakan, Peygamberler ve Tevhid Mücadelesi, c. 1, s. 23

137 Tâhâ: 20/120

138 A’râf: 7/20-22

139 Tâhâ: 20/115

140 Tâhâ: 20/121

141 Mevdudi, Tefhimu’l Kur'an, Terc., c. 3, s. 281

142 A’râf: 7/22. Not: Şeytanın ilk olarak kandırmak istediği kimse Havva değil, Âdem’dir. A’râf, 20’ye göre şeytan her ikisini de kandırmış ve her ikisi de ona aldanmışlardı. Şeytanın ilk önce hedefi Âdem’dir. Bunun aksine, Kitab-ı Mukaddes’e göre Şeytan yasak ağacın meyvesinden yemesi için ilk önce kadını (Havva’yı) kandırdı. Sonra kadın da kocasını (Âdem’i) kandırdı (Yaratılış, 3). Mevdudi. A.g.e., c. 3, s. 281). Yine Mevdudi bu konuda şöyle der; Kur'ân-ı Kerim şeytanın önce Hz. Havva’yı kandırdığını, daha sonra da onu kullanarak Hz. Âdem’i yoldan çıkardığı şeklindeki kanaati yalanlar ve şeytanın her ikisini birden kandırdığını bildirir. (Mevdudi, A.g.e., c. 2, s. 21). Âdem (a.s.)’ın yasak ağacın meyvesinin Havva tarafından yedirilmesiyle ilgili olarak alınan rivâyetler ve detaylar İslâmî değildir. Bunları doğrulayacak sahih eserlere sahip değiliz (Abdullah Aydemir, İslâmî Kaynaklara Göre Peygamberler, s. 28)

143 A’râf: 7/23

144 Bakara: 2/37

145 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 47-51.

146 A’râf: 7/24-25

147 Bakara: 2/38

148 Yûsuf: 12/111

149 A’râf: 7/24

150 Mevdudi, Tefhimu’l Kur'an Terc., c. 2, s. 24

151 Mü'min: 40/68

152 A’râf: 7/189

153 Nisâ: 4/1

154 Bkz. Bakara: 2/38; Tâhâ: 20/122; Âl-i İmrân: 3/33

155 Peygamberler ve Tevhid Mücadelesi, M. Solmaz, Dr. İ. Lütfü Çakan, c. 1, s. 26 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 51-53.

156 Mâide: 5/27-31

157 S. Buhârî, K. Enbiya B. 2, Hadis 10; S. Müslim, K. Kasâme, B. 7, Hadis 27; S. Tirmizî, K. İlim B. 14, Hadis 2812; Nesaî, K. Tahrimi’d-dem, B. 1, Hadis 3973; S. İbn Mâce, K. Diyet, B. 1, Hadis 2616.

158 Bkz. Dr.Abdullah Aydemir, Tefsirde İsrâiliyyât, Ank. 1979, s. 272.

159 Kul Sadi Yüksel, Girdaptaki Toplum, 2. Baskı, s. 52

160 Zübeyir Yetik, Her Nemruda Bir İbrahim, s. 29

161 Peygamberler ve Tevhid Mücadelesi, Mehmed Solmaz, Dr. İ. Lütfi Çakan, c. 1, s. 29

162 Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, s. 497-498. Not: Hz. Âdem’in nerede vefat ettiği ve nerede defnedildiği hakkında kesin bir bilgi yoktur. Ancak bu konuda çeşitli rivâyetler vardır (Hikmet Neşriyat, İslâmî Bilgiler Ansiklopedisi, c. 1, s. 27-28). Aynı şekilde Âdem (a.s.)’ın 930 veya 1000 sene yaşadığı hakkında da kesin bir bilgi yoktur. Tevrat’a göre Âdem (a.s.) 930-1000 yıl yaşamıştır (Tekvin: 5/5; İslâm Ansiklopedisi, T.D.V. Yay., c. 1, s. 363). Tevrat’taki bu bilgiler güvenilir bilgi değildir. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 53-55.

163 Târık: 86/5

164 Hz. Ali b. Ebû Tâlib, Nehcü’l-Belâğa, Çev. Abdulbaki Gölpınarlı, Kum Yay, 1989, s. 419

165 Kul Sadi Yüksel, Muvahhid Aileyi Kurmak, s. 47. Not: Yazar, bu sayfanın not kısmında “Kendini bilen Rabbini bilir” sözünün hadis olmadığını kaynak göstererek belirtiyor. Gösterdiği kaynaklar için Bkz. Aclunî, Keşfu-l Hafâ, c. 2, s. 262, no: 2532; Aliyyu’l Kari, Zayıf Hadisleri Öğrenme Metodu, çev. Ahmet Serdaroğlu, s. 118, İst. 1986. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 56.

166 Nisâ: 4/1

167 Hucurât: 49/13

168 Secde: 32/7-9130

169 Dr. M. Ali el-Bar, İnsanın Yaratılışı, Terc. Dr. Abdülvehhab Öztürk, s. 5

170 Târık: 86/5

171 Nahl: 16/4

172 Dr. M. Ali el-Bar, A.g.e., s. 37

173 ^ Mü'minun: 23/12-14. Not: Mü'minun suresinin 14’üncü âyeti bazı meâl ve tefsirlerde şu şekilde geçmektedir: “Sonra o nutfeyi bir kan pıhtısı haline getirdik. Derken kan pıhtısını bir çiğnem et yaptık.” Burada “alaka” şeklinde geçen kelimeyi “kan pıhtısı” olarak tercüme etmekteler. Alak suresi 2. Bu âyet de böyledir. “O, insanı bir kan pıhtısından yarattı” diye tercüme etmekteler. Prof Dr. M. Esad Coşan, Zaferin Yolu ve Şartları kitabında bu tercümenin kesinlikle yanlış olduğunu söylemektedir: “Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı alaktan yarattı.” Burada geçen “alak” kelimesi nedir? Alak (ve alaka)nın menşeinin kan pıhtısı değil nutfe (yani erkeğin ve kadının ilkah olmuş üreme tohumları) olduğunu başka bir âyet-i kerime açıklıyor: “Ve (ana karnında) nutfeyi alaka haline, alakayı mudğa haline getire getire (bebeği) halk eyledik” buyruluyor (Bkz. Mü'minun: 23/14). Âlim müfessrlerimize göre “Alak” kelimesi, ya müfreddir (tekil), ya da cemî’dir (çoğul). Ekseriyetle “alaka” kelimesinin çoğulu olarak kabul edilmiştir. Mânâsı yapışıp, ilişmek kökünden gelir. Bu kökten “alâka” ilişki ve “taalluk” ilgili olmak kelimesini kullanıyoruz. Yani Alak ilişken ve yapışkan nesneye denir. Yapışıp iliştiği için sülüğe de bu ad verilmiştir. Dişinin yumurtası erkeğin spermi ile ilkah olduktan sonra ana rahminin cidarına yapışıp kök salıp oradan beslendiği için, rahimdeki bu duduğa Alaka denmiştir (Prof. Dr. M. Es’ad Coşan, Zaferin Yolu ve Şartları, s. 335-336). Bazı Doktorlar Alaka’nın pıhtılaşmış kan mânâsına geldiğini söyleyenlere karşı çıkmışlar ve alaka’nın karışık nutfe’nin rahim çeperlerine asıldığı ve orada takılı yapışıp kaldığı safha olduğunda görüş birliğine varmışlardır (Dr. M. Ali el- Bar, İnsanın Yaratılışı, s. 83).

174 Târık: 86/6-7

175 Zümer: 39/6

176 Dr. M. Ali el-Bar, İnsanın Yaratılışı, s. 155

177 Prof. Dr. Süleyman Ateş, Kur’ân-ı Kerim ve Yüce Meali, s. 460

178 Âl-i İmrân: 3/6

179 İnfitâr: 82/7

180 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 57-60.

181 Necm: 53/45-46

182 Dr. M. Ali el-Bar, a.g.e., s. 2

183 Zâriyât: 51/49-50

184 Şûrâ: 42/49-50

185 Bakara: 2/155

186 Lokman: 31/34

187 Abdülfettah el-Kadi, Esbab-ı Nüzul, Terc. Doç. Dr. Salih Akdemir, s. 301

188 Sahih-i Müslim, Kitabu’l-İman, B. 1, Hds. 5-7

189 Hak Dini Kur’an Dili, Elmalılı Hamdi Yazır, Azim Yay., c. 6, s. 279

190 Müslim, Hüzeyfe b. Esit’den rivâyet etmiştir.

191 Dr. M. Ali el-Bar, İnsanın Yaratılışı, s. 124-126

192Buhârî, Kader 1; Müslim, Kader 1; Ebu Davud, Sünnet 16; Tirmizî, Kader 4; İbn Mace, Mukaddime10; Ayrıca bkz. İmam Nevevi, Kırk Hadis, Tercüme ve Şerhi, İbrahim Hatipoğlu, Denge Kitabevi, s. 43, Hds. 4

193 Mülk: 67/14 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 60-63.

194 Mü'min: 40/67

195 Nahl: 16/78

196 Fâtır: 35/11

197 Prof. Dr. Şerafettin Gölcük, Kur'an ve İnsan, s. 26-27

198 Hac: 22/5

199 Prof. Dr. Süleyman Ateş, Kur'an-ı Kerim ve Yüce Meali, s. 331

200 Secde: 32/9

201 Bkz.Tin: 95/4

202 Hadis-i Şerif

203 Hz. Ali (r.a.)

204 Hz. Ali (r.a.)

205 İmam-ı Gazalî.

206 Mevlana Celaleddin Rumi

207 Ahmet Şahin

208 Lu Wang.

209 Hönderlin

210 Muzaffer Coşkun, Yıldız Cümleler Ve Unutulmaz İbretli Sözler, s. 205-208

211 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 64-67.

212 Bakara: 2/29

213 Câsiye: 45/13

214 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 68.

215 Mü'min: 40/61

216 Rûm: 30/23

217 Kasas: 28/71-73

218 Yunus: 10/67. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 68- 69.

219 İbrahim: 14/33

220 Nahl: 16/12 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 69.

221 Zuhruf: 43/10

222 Nahl: 16/15. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 69-70.

223 Nahl: 16/16

224 En’âm: 6/97. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 70.

225 İsrâ: 17/66

226 Hac: 22/65

227 Yâsin: 36/41-44

228 Câsiye: 45/12

229 Câsiye: 45/13

230 Mülk: 67/30

231 Lokman: 31/20

232 Lokman: 31/10

233 Nahl: 16/10-11

234 Nahl: 16/58

235 Hayreddin Karaman, vdğ. Kur’ân-ı Kerim ve Açıklamalı Meâli, s. 267

236 Nisâ: 4/79

237 Bkz. Yargıtay. 5. C. D. 11 Şubat 1948 Esas No: 298, karar No: 422 (Naklen: Melahat Aktaş, İslâm Toplumunda ve Çağımızda Kadın, s. 19 ve 176)

238 Bkz. Kul Sadi Yüksel, Yitirilmiş Emniyet, s. 317-319

239 Yâsin: 36/73

240 Mü'minûn: 23/31

241 En’âm: 6/142

242 İbrahim: 14/32, 34

243 Âdiyât: 100/6-7

244 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 71-73.

245 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 70-

246 Bakara: 2/29

247 Şûrâ: 42/11

248 Harun Yahya, Evrenin Yaratılışı, s. 8-10

249 Sâd: 38/27

250 Hûd: 11/7

251 Prof. Dr. Şerafettin Gölcük, Kur'an ve İnsan, s. 75-76

252 Mustafa Yazgan, İslâm ve Kâinat, s. 56

253 Yâsin: 36/82

254 Hûd: 11/7

255 Hayrettin Karaman, vdğ. Kur’ân-ı Kerim ve Açıklamalı Meâli, s. 221

256 Fussilet: 41/11

257 Abdurrezzak Nevfel, Allah ve Modern İlim, Çev. Akif Nuri, c. 1, s. 34-35

258 Enbiyâ: 21/30

259 Harun Yahya, Evrenin Yaratılışı, s. 24-25. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 74-78.

260 Zâriyât: 51/47

261 Harun Yahya, Kur'an Mucizeleri, s. 45

262 İbn Kesir Tefsiri, Çev. Dr. Bekir Karlığa - Dr. Bedrettin Çetiner, c. 1, s. 464

263 İsrâ: 17/9

264 Zümer: 39/27

265 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 78-79.

266 Harun Yahya, Evrenin Yaratılışı, s. 68-69

267 Rehber Ansiklopedisi, İhlas Matb., İst. 1984, c. 6, s. 332-333

268 Abdurrezzak Nevfel, Allah ve Modern İlim, Çev. Akif Nuri, s. 67

269 Yâsin: 36/38, 40

270 Mûlk: 67/3

271 A’lâ: 87/1-3

272 Fussilet: 41/9-12

273 Enbiyâ: 21/30

274 Nâziât: 79/30

275 Prof. Dr. Süleyman Ateş, Kur’ân-ı Kerim ve Yüce Meâli, s. 323

276 Genel Kültür Ansiklopedisi, Milliyet Yay., s. 90

277 Yeni Rehber Ansiklopedisi, Türkiye Gazetesi, İst, 1993, c. 6, s. 91

278 Genel Kültür Ansiklopedisi, Milliyet Yay., 1991, s.135

279 Hekimoğlu İsmail - İsmail Korkmaz, İlimler ve Yorumlar, s. 269

280 Yeni Rehber Ansiklopedisi, Türkiye Gazetesi, İst., 1993, c. 6, s. 341

281 Yeni Hayat Ansiklopedisi, c. 2, s. 1100. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 81-85.

282 Mülk: 67/3

283 Harun Yahya, Evrenin Yaratılışı, s.95-96

284 Mustafa Yazgan, İslâm ve Kâinat, s. 85-86

285 Yunus: 10/67

286 Mülk: 67/30

287 Kasas: 28/71-72

288 Bakara: 2/185

289 Tevbe: 9/71

290 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 85-89.

291 Bakara: 2/29

292 Nisâ: 4/14

293 Nâziât: 79/37-39

294 Mü'minûn: 23/115

295 Zâriyât: 51/6

296 Zilzâl: 99/7-8

297 İnfitâr: 82/17-19

298 Hac: 22/56-57

299 Zâriyât: 51/56

300 Hicr: 15/99

301 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 90- 92.

302 Mevdudi, Kur'an’a Göre Dört Terim, s. 81

303 Zâriyât: 51/56

304 Nahl: 16/36

305 Yusuf Kerimoğlu, Kelimeler Kavramlar, 1. s. 27

306 İsmail Özcan, İslâm Ansiklopedisi, s. 1

307 Nisâ: 4/76.

308 Nisâ: 4/60

309 Muhammed İbn Cerir et-Taberi, Camiu’l-Beyan fi Tefsiri’l-Kur'an, Mısır, 1324, c. 3, s.13; Naklen: Yusuf Kerimoğlu Kelimeler Kavramlar, c. 1, s. 27-30.

310 Müddessir: 74/39-51

311 Teğâbün: 64/13

312 Bürûc: 85/11

313 Mü'min: 40/60

314 Kasas: 28/67

315 Bakara: 2/160

316 En’âm: 6/16

317 Necm: 53/29-30. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 93-97.

318 Hûd:11/7

319 Mülk: 67/2

320 Kehf: 18/7

321 Tekâsür: 102/8

322 Tirmizî, Kıyamet 1; Riyazü’s-Sâlihîn Terc. D.İ.B. Yay., c. 1, s. 441, Hds. 410

323 Fetih: 48/17

324 S. İbn Mâce, Mukaddime, B. 17, Hds. 224

325 İmam Burhaneddin Ez-Zernuci, Ta’limu’l Müteallim, s. 9; Naklen, Yusuf Kerimoğlu, Fıkhî Meseleler, c. 1, s. 231

326 İmam Serhasi, el-Mebsut, Beyrut, c. 1, s. 2; Naklen: Yusuf Kerimoğlu, a.g.e., s. 232

327 Nahl: 16/93

328 Ankebût: 29/2

329 Ankebût: 29/3

330 Mâide: 5/2

331 Ankebût: 29/4

332 Nahl: 16/88

333 Bakara: 2/155

334 Konularına Göre Kur’an, Hazırlayanlar: Doç. Dr. Ö. Özsoy, Doç. Dr. İ. Güler, s. 96

335 Bakara: 2/156

336 Meâli: “Biz Allah için varız ve biz sonunda O’na döneceğiz.” (Bakara, 2/156)

337 Müslim, Cenâiz 44; Ebû Dâvut, Cenâiz 22; Tirmizî, Deavat 88

338 İbn kesir, Hadislerle Kur’ân-ı Kerim Tefsiri, çev,. Dr. Bekir Karlığa, Dr. Bedrettin Çetiner, c. 3, s. 635-636; S. Tirmizî, K. Cenâiz, B. 36, Hds. 1021

339 S. Müslim, K. Zühd, ve’r-Rekaik, B. 13, Hds. 64; S. Dârimî, K. Rikak, B. 61, Hds. 2780

340 Bakara: 2/201

341 İbrahim: 14/41

342 Sahih-i Buhârî Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercümesi ve Şerhi, c. 12, s. 348-349

343 Buhârî, Kader 13; Müslim, Zikir 53; Neseî, İstiâze 34

344 Müslim, Zikir 50; Ebû Dâvud, Vitir 32; Nesaî, İstiâze 7

345 Ebû Dâvud, Vitir 23; Tirmizî, Tefsir 3; İbn Mâce, Dua 1 Mü’min: 40/60

346 İmam Suyuti, Camü’s-Sağîr Muhtasarı, Çev. İsmail Mutlu, c. 2, s. 400, Hds. 2192

347 Tirmizî, Deavât 112

348 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 98-107.

349 Rûm: 30/7

350 Kıyâmet: 75/20-21

351 A’lâ: 87/16-17

352 Ankebût: 29/64

353 Bakara: 2/120

354 Yunus: 10/24

355 Mevdudi, Tefhimu’l Kur’an, Terc. c. 2, s. 327

356 Kasas: 28/84

357 En’âm: 6/32

358 Ankebût: 29/64

359 Hadid: 57/20

360 Buhârî, Rikak 10, Cihad 70; İbn Mâce, Zühd 8

361 Hadid: 57/22-23

362 Bakara: 2/274

363 Sebe: 34/39

364 Teğâbün: 64/15-16

365 Müslim, Cennet 55

366 S. Ebû Dâvud, K. Edeb, B. 125, Hds. 5130

367 Tirmizî, Zühd 13, (2321); İbn Mâce, Zühd 11 (4110), Prof. Dr. İbrahim Canan, Kütüb-i Sitte, c. 7, s. 245, Hds. 1971

368 Nisâ: 4/13-14

369 Müslim, Zikr 99; Tirmizî; Fiten 26; İbn Mâce, Fiten 19; el-Münzirî, Hadislerle İslâm -Terğib ve Terhib, Çev. A. Muhtar Büyükçınar Vdğ., c. 6, s. 214, Hds. 18

370 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 107-117.

371 Kehf: 18/45

372 Kul Sadi Yüksel, Selefin İzinde, s. 91-92

373 Hadid: 57/17

374 Lokman: 31/33

375 Teğâbün: 64/16

376 Haşr: 59/18

377 Bakara: 2/160

378 Nisâ: 4/106

379 Kıyâmet: 75/20-21

380 S. Buhârî, K. Rikak, B. 4 (Bab başlığında)

381 A’lâ: 87/16-17

382 Tâhâ: 20/131

383 Âl-i İmrân: 3/196

384 Abdulfettah el-Kadi, Esbab-ı Nüzul, Terc. Sâlih Akdemir, s. 94

385 Âl-i İmrân: 3/197-198

386 Ra’d: 13/26

387 Enfâl: 8/28.

388 Prof. Dr. Hayrettin Karaman, vdğ. Kur’ân-ı Kerim Açıklamalı Meâli, s. 393

389 Kasas: 28/76-84

390 İbrahim: 14/23

391 Meryem: 19/61

392 Kaf: 50/32-33

393 Yâsin: 36/63-64

394 A’râf: 7/172

395 Geniş bilgi için bkz. Zübeyir Yetik, Yeryüzünde Kötülük Odakları Karun, Beyan Yay., Zübeyir Yetik, Yeryüzünde Kötülük Odakları, Firavun, Beyan Yay. İst. 1985

396 Doç. Dr. Ömer Özsay, Doç. Dr. İlhami Güler, Konularına Göre Kur’an, s. 464

397 Nâziât: 79/37-39

398 Mâide: 5/30

399 Tevbe: 9/70

400 Hayreddin Karaman vdğ. Kur’ân-ı Kerim ve Açıklamalı Meâli, s. 197

401 Hadis-i Şerif

402 Hz. Ebu Bekir (r.a.)

403 Hz. Ali. (r.a.)

404 Hz. Ali (r.a.)

405 İbn el-Mukaffa (r.a.)

406 Pir Sultan Abdal

407 Muzaffer Coşkun, Yıldız Cümleler, s. 107-108

408 Atasözü. M. Hamdi Yazır

409 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 117-126.

410 Hüseyin K. Ece, İslâm’ın Temel Kavramları, s. 142-143

411 Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Yay., c. 1, s. 92-93

412 Yusuf Kerimoğlu, Emanet ve Ehliyet, c. 1, s. 59

413 Zûmer: 39/3

414 Bakara: 2/256

415 Ahmed Kalkan, İslâm Akaidi, s. 40

416 Geniş bilgi ve ilgili ayetler için bkz. Mevdudi, Kur’an’a Göre Dört Terim Terc. s. 99-111

417 İbn Kesir, Hadislerle Kur’ân-ı Kerim Tefsiri, çev. Dr. Bekir Karlığa-Dr. B. Çetiner, c.1, s. 18

418 T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, c. 9, s. 320

419 Hüseyin K. Ece, İslâm’ın Temel Kavramları, s. 146. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 127-129.

420 Rûm: 30/30

421 Prof. Dr. Hayreddin Karaman, vdğ, İlmihal, c. 1, s. 6-7

422 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 130-131.

423 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 131.

424 Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 132.

425 Ahmed Kalkan, İslâm Akaidi, s. 44-45. Süleyman Gülek, İnsan Gerçeği Ve İslami Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005: 132-133.

426 Kasas: 28/50

427 Yusuf Kerimoğlu, Kelimeler Kavramlar, c. 1, s. 84

428 Bakara: 2/256-257

429 Âl-i İmrân: 3/19

430 Âl-i İmrân: 3/85

431 Din konusunda geniş bilgi alınabilecek kaynaklar: